Morgunblaðið - 16.02.2001, Blaðsíða 6

ÞAÐ kann að hljóma undar-lega að menn, sem bundnireru við hjólastól, skuli getastundað skíðaíþróttina af
kappi og rennt sér niður bröttustu
brekkur til jafns við aðra. Staðreynd-
in er hins vegar sú að á síðustu árum
hefur skíðaiðkun fatlaðra verið að
festa sig í sessi og góður árangur
þeirra Axels Gunnlaugssonar og
Svans Ingvarssonar á þessu sviði er
fagur vitnisburður um að hægt er að
gera ótrúlegustu hluti, ef viljinn er
fyrir hendi. Vitaskuld þarf sérstakan
útbúnað til að geta stundað brekk-
urnar, en það er eins konar sleði, sem
kallaður er „Alpa-sleði“ eða „mono-
skíði“, með útbúnaði sem líkir eftir
fjöðrun og sveigjanleika mannslíkam-
ans.
Þeir Axel og Svanur lögðu upp í
ferð til Aspen í Colorado í Bandaríkj-
unum skömmu eftir áramót þar sem
þeir tóku þátt í skíðanámskeiði fyrir
fatlaða, sem haldið var á vegum fyr-
irtækisins Challenge Aspen, en það
sérhæfir sig í íþróttaiðkun fatlaðra.
Að sögn þeirra félaga var námskeiðið
afar vel heppnað, aðstaðan frábær og
skipulag allt til fyrirmyndar.
„Það má segja að við séum skýjum
ofar eftir þessa ferð enda liggur
skíðasvæðið í Aspen allt upp í 12.700
feta hæð, sem er hátt í fjögur þúsund
metra yfir sjávarmáli, og það kom
fyrir að við sáum skýin fyrir neðan
okkur af hæstu tindunum. Annars var
sól og heiðskírt flesta dagana og við
höfðum lítið af skýjum að segja þenn-
an tíma sem við dvöldum þarna,“
sögðu þeir og voru kampakátir eftir
ferðina.
Þröstur Guðjónsson, íþróttakenn-
ari frá Akureyri, var með í för en
hann hefur um árabil verið einn öfl-
ugasti forkólfur í skíðaiðkun fatlaðra
á Íslandi. Í Aspen var einnig staddur
ungur Íslendingur, Hörður Finn-
bogason, sem nú stundar fjögurra
mánaða námskeið hjá Challenge
Aspen í að kenna og aðstoða fatlaða á
skíðum.
Gapandi af undrun
Svanur Ingvarsson er smíða-
kennari á Selfossi, en hann er
lamaður frá mitti eftir fall af hús-
þaki fyrir 11 árum. Aðspurður
kvaðst hann síst hafa átt von á
því, þegar hann varð fyrir slys-
inu, að hann ætti eftir að stunda
skíðaíþróttina af þeim þrótti sem nú
hefur orðið raunin.
„Þegar maður situr í hjólastól er
skíðaiðkun ekki það fyrsta sem manni
dettur í hug að leggja stund á,“ sagði
hann og bætti við að hann væri nú
einnig farinn að stunda róðra á kajak.
Hann kvaðst hafa kynnst því sporti á
námskeiði sem haldið var á Hafra-
vatni á vegum Reykjalundar. Síðan
hafi hann einnig tekið þátt í starfi kaj-
ak-áhugamanna á Stokkseyri og líki
vel.
Svanur er í vetraríþrótta-
nefnd Íþróttasambands fatl-
aðra og hefur lengi starfað
að íþróttamálum innan
sambandsins. Hann var í
keppnisliði Íslendinga í sleðastjaki á
Ólympíuleikunum í Lillehammer árið
1994 og þar kvaðst hann hafa kynnst
skíðaiðkun fatlaðra. „Norðmennirnir
voru þá að kynna þessa íþrótt og ég
horfði á þá, gapandi af undrun, koma í
svigi á hundrað kílómetra hraða niður
brekkurnar á þessum útbúnaði. Ég
fékk strax áhuga á að kynna mér
þetta nánar og fékk aðeins að reyna
mig við þetta þarna á staðnum. Eftir
það varð ekki aftur snúið. Nokkrum
árum síðar fór Þröstur Guðjónsson á
nokkurra mánaða námskeið á vegum
Challenge Aspen til að kynna sér
þennan útbúnað og ýmislegt fleira er
lýtur að skíðaiðkun fatlaðra. Ég fór
svo með honum til Aspen á námskeið í
janúar í fyrra.
Námskeiðið núna var af-
ar gagnlegt fyrir mig og
maður er alltaf að læra eitt-
hvað nýtt. Það sem mér
fannst einna skemmtilegast
var að þarna vorum við í hópi átján
fatlaðra skíðamanna, en auk okkar
var einn Íri og hinir voru víðs vegar
að í Bandaríkjunum. Á Selfossi rekst
maður ekki á mann í hjólastól á hverj-
um degi en þarna var ég allt í einu
kominn í hóp af jafningjum. Það gaf
mér mikið.
Tilgangurinn með því að fara á
svona námskeið er svo auðvitað að
miðla af þessari þekkingu til annarra
og hvetja fatlaða til að leggja stund á
þessa íþrótt,“ sagði Svanur og bætti
við að markmiðið væri ekki endilega
til að búa til keppnisfólk, þótt það sak-
aði auðvitað ekki að með tímanum
kæmu fram keppnismenn úr röðum
fatlaðra skíðamanna á Íslandi.
Axel kvaðst hafa fullan hug á að
reyna fyrir sér sem keppnismaður á
þessu sviði. Hann keppti á skíðum hér
á árum áður, enda fæddur og uppal-
inn Ísfirðingur. En árið 1998 lenti
hann í slysi sem bar að með þeim
hætti að fótboltamark, sem hann
vann við að festa, féll á hann með
þeim afleiðingum að hann fékk blóð-
tappa í vinstri fót, og í framhaldi af
því missti hann fótinn. Hann fékk síð-
an sýkingu í hægri fótinn, sem varð til
þess að hann er nú í hjólastól, en get-
ur þó gengið um á hækjum. Þessi
veikindi hafa samt ekki aftrað Axel
frá því að stunda skíðaíþróttina með
fyrrgreindum hætti og sagði hann að
námskeiðið í Aspen hefði gefið sér
mikið.
Engin brekka nógu brött
„Nú treysti ég mér niður hvaða
brekku sem er og raunar er engin
brekka hér sunnanlands nógu brött
fyrir mig. Ég þarf að fara til Ísafjarð-
ar til að komast í almennilega
brekku,“ sagði hann galvaskur. Hann
sagði að aðstæður í brekkunum í
Colorado hefðu verið frábærar og
þarna hefðu þeir félagar kynnst öllum
tilbrigðum sem skíðafólk getur lent í.
„Við þurftum að skíða á milli trjánna,
yfir hóla og hæðir og á svokölluðum
„þvottabrettum“ þannig að engar að-
stæður geta nú komið okkur á óvart.“
Axel kynntist skíðaiðkun fatlaðra í
mars í fyrra, þegar hópur frá Chall-
ange Aspen kom hingað til lands og
hélt námskeið á Akureyri fyrir fatl-
aða skíðamenn. Þar kynntist hann
einnig Svani, sem lánaði honum sleð-
ann sinn. „Ég sá sleðann ekki meir,“
skýtur Svanur inn í. „Axel fannst svo
gaman að hann gat ekki hætt. Fram
að þessu var ég einn í þessu sporti hér
á landi, en nú er ég kominn með
keppinaut og er ekki lengur bestur í
greininni, en það er bara betra. Aðal-
atriðið er að sem flestir leggi stund á
þetta.“
Axel kvaðst nú vera með sleða að
láni frá Vetraríþróttamiðstöð Íslands
á Akureyri, en þar geta fatlaðir fengið
lánaðan þennan útbúnað. „Sannleik-
urinn er sá að þessi útbúnaður er rán-
dýr í innkaupum og því um að gera að
fá hann lánaðan, en Vetraríþrótta-
miðstöðin á nokkra sem lánaðir eru
út. Nú vantar bara meiri snjó hér
sunnanlands og þegar hann kemur
hvetjum við sem flesta úr röðum fatl-
aðra að kynna sér skíðaiðkunina, en
þeir geta aflað sér nánari upplýsinga
á skrifstofu Íþróttasambands fatl-
aðra í Laugardal. Og svo er bara að
drífa sig í brekkurnar,“ sögðu þeir
félagar, greinilega afar áhugasamir
um framgang þessara mála hér á
landi. Þeir létu þess að lokum getið að
helgina 3. og 4. mars næstkomandi
verður efnt til námskeiðs fyrir fatlaða
skíðamenn á Akureyri, í umsjón
Þrastar Guðjónssonar og þar mun
hann, ásamt þeim Axel og Svani,
miðla af reynslu sinni frá Aspen.
Tveir hörðustu skíðaiðkendur fatlaðra, Axel Gunnlaugsson
og Svanur Ingvarsson, segjast vera skýjum ofar eftir vel
heppnað skíðanámskeið í Aspen í Colorado. Sveinn Guðjóns-
son ræddi við þá um námskeiðið og skíðaiðkun fatlaðra.
Svanur Ingvarsson og Axel Gunnlaugsson í 12.700 feta hæð í Aspen, Colorado. Yst
t.h. er Hörður Finnbogason, sem er þar á námskeiði í að kenna fötluðum á skíðum.
Axel á sleðanum og fyrir neðan breiðir bærinn Aspen úr
sér: „Engin brekka... sunnanlands nógu brött fyrir mig.“
Axel í einni lyftunni í Aspen. Á öryggisstönginni er kort af
skíðasvæðinu sem sýnir um 30 leiðir niður fjallið.
Færir í flestan snjó
Ljósmynd/Walnut House Lbs
Svanur undirbýr salíbunu í Aspen, en Alpa-sleðarnir
geta náð umtalsverðum hraða í brekkunum.
Treystum
okkur í allar
brekkur
Skíðaiðkun fatlaðra
DAGLEGT LÍF
6 D FÖSTUDAGUR 16. FEBRÚAR 2001 MORGUNBLAÐIÐ