Vísir - 14.05.1980, Blaðsíða 4

Auglýsing
Tollkrítin— beðið eftir fjármálaráðherra:
Hagstæð fyrir neytendur
ríkiskassa og innflytjendur
FjármálaráOherrar landsins undanfarin ár, — engum þeirra hefur
unnist timi til aö kanna hagræOi tollkrítarlnnar fyrir rlkissjóO, innflytj-
endur, —og aO ekki sé talaO um alla alþýOu manna.
Tollkrlt hefur nil veriö viöhöfö
meöal nágrannaþjóöa okkar ár-
um saman og er þaö einróma álit
þar aö hún hentl vel. Og hvaö er
svo tollkrit?
Hér er um aö ræöa grelöslufrest
á tollgreiöslu I tiltekinn tlma frá
komu vörusendlngar til landsins.
Tollurinn er lánaöur gegn trygg-
ingum sem taldar eru viöunandl,
en reiknaö meö þungum viöurlög-
um sé ekki staöiö i skilum viö
rikissjóö.
Og hvert er svo hagræöiö af
tollkrit?
Jú, flutningur vörunnar frá
framleiöanda til kaupanda verö-
ur hraöari, þ.e. geymslutlmi vör-
unnar I pakkhúsi skipafélags eöa
flugfélags styttist. Varan kemst
fyrr en ella i umsetningu og
vaxtakostnaöur minnkar. Eins og
nú háttar liggur vara gjarnan 6-8
vikur i pakkhúsum, sem er óeöli-
legt ef miöaö er viö vöruaf-
greiöslu meöal annarra þjóöa.
Þetta kostar mikiö fé, sem leggst
ofan á vöruveröiö I formi vaxta-
kostnaöar og pakkhúsleigu.
Hér á landi hefur J. Ingimar
Hansson rekstrarverkfræöingur
gert athugun á hugsanlegu hag-
ræöi og sparnaöi af tollkrltinni.
Var sá útreikningur geröur fyrir
nefnd, sem fjármálaráöuneytiö
lét skipa 1977. Sú nefnd er fyrir
löngu búin aö skila afar jákvæöu
áliti á tollkritinni og leggur til aö
hún veröi tekin upp hér á landi.
Rekstrarhagfræöingurinn
reiknar meö aöeins einnar viku
styttingu á geymslutima vöru á
hafnarbakka. Hann segir aö
sparnaöurinn I heild yröi um 550
milljónir króna, þar af 300
milljónir vegna minni meöferöar
vöru, 200 milljónir vegna vaxta-
spamaöar og 50 milljónir vegna
minnl tjónaáhættu. Tölur þessar
eru frá 1977, — þær má þrefalda.
Auk þess hafa vextir hækkaö
verulega slöan og benda má á aö
geymslutlmi varanna mundi ugg-
laust minnka meira en um eina
viku ef tollkrtt yröi tekln upp.
Og hvaö þýöir tollkritin fyrir
neytandann?
Þaö er augljóst aö varan gæti
komist til neytandans ódýrari en
ella. Ekki aöeins vegna greiöari
afgreiöslu hennar til smásölu-
verzlunarinnar. Heldur einnig
vegna þess aö tollkritin mundi
opna möguleika á stærri innkaup-
um heildverzlana erlendis frá, og
þar meö hagkvæmari og ódýrari
innkaupum en nú er almennt
hægt aö viöhafa. Þannig gæti toll-
krltin örvaö verzlunina i landinu
til aö lækka vöruveröiö.
Þannig er til nokkurs aö vinna
aÖ tollkrltarmáliö veröi afgreitt
farsællega.
Ariö 1977 var taliö aö meö
tollkrit gætum, viö sparaö 3
manna fjölskyldu 30 þúsund krón-
ur og fimm manna fjölskyldu,
vísitöiufjölskyldunni, 50 þúsund
krónur á ári. Trúlega mundu
þessar t<3ur i dag ver. 90 þúsund
og 150 þúsund krónur. Þeim verö-
mætum vill ilklega enginn kasta á
glæ.
Hvað
sagði
nefndin
um
tollkrít-
armálið?
Fjármálaráöuneytiö skipaöi
nefnd á sinum tlma til aö kanna
kosti og galla tollkritarinnar.
Nefndin skilaöi áliti slnu I ágúst
1978. Fróölegt er aö kynna sér
niöurstööur hennar, en þær voru
m.a. þessar:
1. Einróma var lagt til aö tollkrft
veröi tekin upp hér á landi.
2. Tollkrít örvar inhflytjendur til
stærri pantana, stærri inn-
kaupa og ieiddi þar af leiöandi
til hagstæöara verös vegna
magnafsláttar.
3. Betri nýting hafna, meö fljótari
afgreiöslu hefur áhrif á vöru-
verö og innflutningsverö. Vörur
liggja á hafnarsvæöum hér-
lendis fimm til sex sinnum
lengur en i höfnum nágranna-
landa meö tilheyrandi óþarfa
fjárfestingarkostnaöi vegna
vöruskemma (óaröbær fjár-
festing rýrir lífskjör).
4. Tollkrlt nái til allra aöflutn-
ingsgjalda og aö gjaldfrestur
veröi 60 dagar.
5. Geymslutimi vöru hjá farm-
flytjanda styttist og viö þaö
fæst ódýrari geymslu og meö-
ferö. Er þaö talin ein vika, og
heildarsparnaöur um 300 mkr.
á ári.
6. Lækkun á vaxtakostnaöi ef
heildarbiröir I landinu minnk-
uöu. Heildarsparnaöur er hér
reiknaöur um 200 mkr. á ári.
7. Sparnaöur vegna minni tjóna-
áhættu um 50 mkr.
8. Breytingar á skjalameöferö
leiddu til 300 mkr. sparnaöar.
9. Unnt veröur þvi aö spara allt
aö einum milljaröi króna á ári
(verölag 1977) beint og óbeint
vegna áhrifa tollkrítar. Sparn-
aöurinn kæmi fram á nokkuö
löngum tima, eftir þvi sem aö-
ilar aölöguöu vinnubrögö sín aö
nýjum aöstæöum.
„Gjöriö þiö svo vel elskurnar”, maturinn er tilbúinn. Og liér borgar sig aö nota jólaplatta fremur en
venjulegt postulln. Matardiskar eru nefniiega f hærri toilflokki en skrautdiskar.
Borðað af
jólaplöttum
Þegar unga fólkið stofnar
heimili kemst það gjarnan að
furðulegum hlutum sem snúa að
tollkerfinu okkar. Eitt dæmi af
handahófi: Fólk sem ætlar að
kaupa postulfnsdiska ætti aö
velja diskana úr tollflokki 69 13
00, skrautdiska, t.d. jólaplattana
vinsælu, þeir eru nefnilega ódýr-
ari en matardiskar I flokki 69 12
00. Sá flokkur nær til borðbúnaöar
og annarra vara sem almennt
eru notaðar i búshaldi eða til
hreinlætis úr annars konar leir en
postulini.
Skrautdiskarnir falla undir
skreytingar, skrautmuni til per-
sónulegra nota: húsgögn eins og
segiri tollskránni. Tollgjöldin eru
22%, nema ef diskarnir eru frá
EFTA-löndunum, þá er tollur
enginn en vörugjaldiö 6%.
Þess skal getið að álagning á
skrautdiskinn er frjáls, en svo er
ekki meö matardiskinn. Sé sett
upp dæmi af tveim diskum, sitt úr
hvorum flokkinum, innkaupsverö
beggja 100 krónur ytra, þá mundi
skrautdiskurinn kosta 2345 krón-
ur en matardiskurinn 4593 krón-
ur!
Ertu
heila-
þveginn?
Af hverju hefuröu horn f siöu
verzlunarinnar i landinu? Itarleg
skoöanakönnun hefur leitt I ljós
aö fjóröi hver lslendingur elur I
brjósti heldur neikvætt viöhorf til
verzlunarinnar.
Er slik afstaöa ekki tekin vegna
heilaþvottar sem staðið hefur f
áratugi i sumum fjölmiölum okk-
ar? Vart getur hér veriö um nei-
kvæöa og jafnvel fjandsamlega
afstööu aö ræöa vegna þess aö
viökomandi hafi kynnt sér af
gaumgæfni verzlunina i landinu.
Verzlunin er ung atvinnugrein á
lslandi og aöeins 125 ár sföan aö
verzlunin var gefin frjáls. Samt
hefur verzlunin alla tfö búiö viö
meiri höft, meiri álögur, og meiri
tortryggni, en nokkur önnur at-
vinnugrein innlend.
Aö sjálfsögöu skilja allflestir
eöli viöskipta og verzlunar og eru
þakklátir fyrir að f þessari grein
standa drvakrir menn vörö um
hag neytandans. Verzlunin er I
eöli sinu mikil samkeppnisgrein,
og hér á landi hafa kaupmenn
ætlö haft samkeppnina aö leiöar-
ljósi. Þeir hafa barist ótrauöir,
hver við annan, og sameiginlega
gegn heimskulegum opinberum
aðgeröum, sem þvi miöur hafa
sjaldan veriö neinum til gagns.
Áþjánin
og álagn-
ingin
Æ meira ber á þvf aö erlendir
söiumenn komi til landsins og
selji vöru sfna beint til verzlana
hér. Staðreyndin er sú aö
heimskuleg lög og reglugerðir eru
aö kyrkja heildverzlun innlendra
á ýmsum sviöum, t.d. er nánast
engin skóheildverzlun til lengur.
Undarleg þversögn þetta, þegar
fólki er innprentað aÖ a.m.k.
helmingur allra hörmunga þjóö-
arinnar gegnum aldirnar hafi
veriö af völdum verzlunaráþján-
ar, aö nú á 125 ára afmæli frjálsr-
ar verzlunar f landinu skuli sföan
hægtaö telja fólki trú um aö verö-
lagi veröi haldiö i skefjum, sé
álagningu verzlunarinnar haldiö I
skefjum!