Morgunblaðið - 03.01.2003, Blaðsíða 3

mig, ekki bara að vera ekki lengur
einkabarn heldur líka að hún var
rauðhærð og allir voru alltaf að dást
að hárinu á henni. Ég sagði við hana
að hárið á henni myndi breytast, ég
hefði nú verið með rautt hár en svo
væri það orðið svona. En hún er
ennþá með rautt hár! Ég var rosa-
lega afbrýðisöm út í hana. En svo
þegar hin systir mín fæddist var ég
orðin níu ára og þetta var orðið
betra. Ég sagðist aldrei ætla að
eignast börn, en svo breyttist það.
Ég hætti að passa eins mikið en það
nýtist mér rosalega vel að hafa verið
svona mikið með þeim. Þegar Snorri
fæddist var ég ekki alveg eins
stressuð og ég hefði kannski verið ef
ég hefði ekki verið mikið með börn-
um. Systur mínar eru bestu vinkon-
ur mínar í dag en það er ekki langt
síðan við urðum vinkonur. Við vor-
um að rífast fram eftir öllu.
Það er alltaf sagt að elsta barnið
taki alla ábyrgðina og ég finn það al-
veg að ég er mjög ábyrgðarfull.
Kærastinn minn er yngstur af sín-
um systkinum og ég finn það að
hann er ekkert að taka hlutina inn á
sig eða fylgjast með öllu. Ég er aftur
á móti meira þannig.
Það var að vissu leyti mjög gaman
að alast upp á tónlistarheimili. En að
öðru leyti eru gallar á því. Mamma
og pabbi voru oft að vinna á kvöldin
og að ferðast út á land.
Ég held ég hafi verið frekar erf-
iður unglingur. Ég var svolítið upp-
reisnargjörn. Ég þurfti alltaf að
hafa rétt fyrir mér. Bara eins og
unglingar eru. Ég fór líka að reykja
og pabbi og mamma vildu svo inni-
lega að ég reykti ekki. Ég er fyrsti
unglingurinn þeirra og þau voru
ekki alltaf viss um hvernig þau áttu
að taka á þessu. Þau voru frekar
ströng en hitt. Ég á auðvelt með að
læra en það er mömmu og pabba að
þakka að ég náði samræmdu próf-
unum því ég var ekki dugleg að læra
þegar ég var unglingur. Það hefur
alltaf verið mikið aðhald með útivist-
artíma og þau vita alltaf hvað við er-
um að gera.
Mamma syngur aðeins á plötunni
og ég vona að við eigum eftir að
vinna meira saman. Hún og pabbi
eru bæði brilljant tónlistarfólk.
Pabbi er rosalega klár á öllum svið-
um tónlistar. Mamma hefur líka
kennt mér margt í sambandi við
framkomu á sviði og framburð en
hún er rosalega klár í því.
Mamma er miklu ljúfari en ég. Ég
er harðari. Fólki líkar alltaf vel við
hana. Hún er svo ljúf og hefur svo
mikla útgeislun. Ég er miklu hrein-
skilnari og segi það sem mér finnst.
Andlega erum við svolítið líkar. Við
erum frekar viðkvæmar en við tök-
umst mismunandi á við það.
Ég var svo ótrúlega forvitin og er
það ennþá. Þegar vinkonur hennar
mömmu komu í heimsókn lá við að
ég hætti við að fara út að leika mér
bara til að geta hlustað á þær tala
saman. Ég spyr bara fólk ef mig
langar að vita eitthvað um það og
geri mér stundum ekki grein fyrir
að fólki finnist það óþægilegt. „Hver
var þetta í símanum?“ eða „Ertu
hrifinn af þessari stelpu?“ Ég er
bara blátt áfram. En ég hef líka ver-
ið feimin, aðallega gagnvart eldri
krökkum í skólanum en ekki við full-
orðið fólk. Ef það var fullorðið fólk
heima vildi ég bara sitja og hlusta á
það sem það talaði um. Það var það
skemmtilegasta sem ég gerði.
Þegar ég var svona fimm ára
keypti mamma sér skó og líka alveg
eins skó á mig. Mér fannst það geð-
veikt hallærislegt. Þetta voru svona
pæjuskór, svartir skór með rennilás
á hliðinni. Ég var engin pæja, ég
vildi vera svolítill lúði með peysuna
ofan í buxunum og svona!
En þegar ég varð sex ára og eldri
vildi ég endilega klæða mig í öll fötin
hennar, mála mig og dansa við hana
í stofunni. Mamma leyfði mér alltaf
að klæða mig í fötin sín og stilla tón-
listina hátt. Ég man aldrei eftir að
hún hafi bannað mér eitthvað svo-
leiðis.
En þau eru alveg frábærir for-
eldrar. Mamma hefur alltaf nálgast
okkur sem vinur. Ég og mamma er-
um rosalega góðar vinkonur og ég
hef alltaf getað talað við hana eins
og vinkonu og aldrei þurft að fela
neitt fyrir henni.“
ÚR MYNDAALBÚMINU Frá vinstri: Ellen með frumburðinn sjö mánaða, þá Sigríður 9 ára í prófi hjá Tónskóla Sigursveins D. Kristinssonar og Sigga tveggja ára ásamt mömmu,
langafa og langömmu, Pétri Péturssyni og Birnu Jónsdóttur. Myndin er tekin í Englandi árið 1983.
… leyfði mér alltaf að klæða mig
í fötin sín og stilla tónlistina hátt
steingerdur@mbl.is
DAGLEGT LÍF
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 3. JANÚAR 2003 B 3
Lið-a-mót
FRÁ
H
á
g
æ
ð
a
fra
m
le
ið
sla
Extra
sterkt
A
ll
ta
f
ó
d
ýr
ir
FRÍHÖFNIN
-fyrir útlitið
ÞAÐ er enginn nema viðsjálfar sem ber ábyrgð áeigin heilsu,“ segir Sig-ríður Hanna Jóhann-
esdóttir, sem í vor gaf út bókina
Dagbók konu. Í bókina eiga konur
sjálfar að fylla út upplýsingar um
blæðingar, þyngd, blóðþrýsting,
almennt heilsufar, ferðalög,
skemmtilega atburði og annað
sem þær vilja muna.
„„Það er eins og gerst hafi í
gær“ hugsum við oft þegar við
rifjum upp atburði sem gerðust
fyrir mörgum árum, við munum
aðalatriðin en ekki nákvæmlega
hvenær þeir áttu sér stað. Oft
skiptir það líka engu máli en þeg-
ar um er að ræða atburði tengda
heilsunni getur tíminn skipt máli.
Það er handhægt að geta flett upp
í einni og sömu bókinni sem held-
ur utan um það helsta sem gerist í
lífi okkar. Þannig varð hug-
myndin að Dagbók konu til.“
Þannig kemst Sigríður Hanna að
orði í formála Dagbókar konu.
Sigríður Hanna veiktist sjálf ár-
ið 1988, greindist með frumu-
breytingar á hæsta stigi í leghálsi
og þurfti að gangast undir að-
gerð. Reynsla hennar af veikind-
unum og læknaheimsóknum var
sú að hún þurfti að svara mörgum
spurningum og rifja upp heilsufar
sitt. En upplýsingar um heilsufar-
ið voru ekki á einum stað. „Maður
man ekkert af þessu þegar allt
kemur til alls. Í kjölfarið byrjaði
ég að halda dagbók og skrá hjá
mér upplýsingar um blæðingar,
þyngd og blóðþrýsting,“ segir
Sigríður Hanna.
Heilsan og skemmtilegir
atburðir
„Við verðum einnig að vera
mjög á varðbergi gagnvart auka-
verkunum lyfja og þegar maður
heldur dagbók yfir heilsufarið,
hjálpar bókin til við að leiða slíkt í
ljós eða sýna fram á ákveðið
mynstur í heilsufarinu.“
Eftir að hafa haldið slíka dag-
bók í mörg ár vaknaði sú hug-
mynd hjá Sigríði Hönnu að
skrifa einhvers konar heilsubók.
Þegar hún skoðaði dagbókina
sína sá hún að skrifin voru fjöl-
breytt, ekki bara heilsufars-
upplýsingar heldur líka punkt-
ar um ýmislegt skemmtilegt
sem hún og fjölskyldan höfðu
tekið sér fyrir hendur og ferða-
lög, veislur, flutninga og fleira og
dagbókin varð skemmtileg upp-
rifjun og gagnleg. „Þetta voru
stundum atriði sem ég mundi ekki
einu sinni eftir þegar ég las um
þau. Þannig að það eru ekki bara
heilsufarsupplýsingarnar sem við
getum gleymt. Ég ákvað að gefa
út svona bók til að hjálpa konum
að taka ábyrgð á eigin lífi.“
Sigríður Hanna gaf bókina út
síðasta vor. Bókin er í stóru broti
og vönduð, engin vasabók, en út-
litið er hannað af Soffíu Árnadótt-
ur – Soffíu frænku. Bókin skiptist
í fjóra kafla, fyrsti kaflinn er ætl-
aður til að skrá niður fyrsta dag
blæðinga, þyngd og blóðþrýsting,
annar kaflinn er fyrir allt það sem
snertir almennt heilsu okkar og
fjölskyldunnar, í þriðja kaflann er
hægt að skrá ferðalög, nám, út-
skriftir, námskeið o.fl og fjórði
kaflinn er fyrir afmælisdaga,
skírnir, brúðkaup, andlát og aðra
daga sem við viljum muna. Sigríð-
ur Hanna leggur áherslu á að
þetta eru einungis uppástungur
en hver og ein kona verði að finna
sjálf út hvað hún vill skrá, hvar og
hvenær. „Ein kona og ein Dagbók
konu geta verið samferða allt líf-
ið. Það er ótrúlegt hvernig eitt
orð, ilmur, tónn eða hugsun getur
vakið sterka minningu í huga
okkar …en ártalið fylgir sjaldnast
með,“ segir í Dagbók konu.
Fróðleiksmolar frá eigin brjósti
„Ég vildi hafa bókina stóra og
veglega. Ef hún væri eins og stíla-
bók, myndi hún bara hverfa á
milli annarra stílabóka. Líf okkar
og heilsa er verðmætt og þessi
bók á ekki að týnast,“ segir Sig-
ríður Hanna.
Hún vinnur hjá Medcare-Flögu
hf. en áður starfaði hún lengi sem
læknaritari og hefur því langa
reynslu af heilbrigðiskerfinu. Á
hverri blaðsíðu Dagbókar konu
eru fróðleiksmolar um heilsufar.
Þeir eru bæði frá eigin brjósti og
staðreyndir úr líffræðibókum.
Sigrún Arnardóttir kven-
sjúkdómalæknir las yfir þá fróð-
leiksmola sem tengdir eru heils-
unni. Dæmi um fróðleiksmola sem
Sigríður Hanna heldur upp á og
hefur fengið jákvæð viðbrögð við
er: „Geðveiki er sjúkdómur en
ekki leti. Geðveiki verður ekki
læknuð með viljastyrk frekar en
aðrir sjúkdómar. Viljastyrkur
getur hins vegar reynst okkur
notadrjúgur þegar batinn er byrj-
aður í sjúkdómsferlinu, hver sem
sjúkdómurinn er.“ ( bls. 61).
Annar er: „Verum gagnrýnar
og duglegar að spyrja og leita
upplýsinga þegar veikindi koma
upp, sem og um allt annað er veld-
ur okkur áhyggjum.“ (bls. 101).
Og sá þriðji: „Við þurfum ekki
að vera góðar í öllu.“ (bls. 127).
Dagbókin utan
um það helsta
Morgunblaðið/Kristinn
Sigríður Hanna Jóhannesdótt-
ir, höfundur Dagbókar konu:
„Maður man ekkert af þessu
þegar allt kemur til alls.“
steingerdur@mbl.is
Síðumúla 34 - sími 568 6076
Antik er fjárfesting
Antik er lífsstíll
Góðir skór
Skóbúðin
Miðbæ Háaleitisbraut 58-60
Sími 553 2300
Ráðgjöf á fimmtud. kl. 15-18 og laugard. kl. 11-15.