Alþýðublaðið - 03.04.1922, Blaðsíða 2
t
st. vinnudegi, en mæíti tneð 8 st
vinnud. 5 daga vikunnar og fiasra
stunda vinnud. sjötta daginn.
Það kvað Annie augljóst véra,
að iandið — jörðin, — ætti að
vera alira eign. Hún var harðorð
í garð þeirra manna, sem héldu
fram gamla þjóðskipuhginu.
Hún ritar 1885: .Kristiiega
miskunsemil ViS þekkjum þigj
Þú gefur fátækri fjölskyldu kola
poka og kjötbita, en heimilisfaðir
inn gæti eignast þetta margfalt,
ef kristilega miskunsemin vildi
gjalda honum sómasamlega fyrir
það, sem hann vinnnr. Hin svo
kallaða kristilega réttvísi reitir af
verkamanninum, það sem hann
vinnur fyrir og kastar nokkurum
moium til hans, af því sem hann
hefir aflað, og þetta er nefnd
miskunl
Kristileg réttvísi byggir sjúkra
hús fyrir fátæklinga, sem hún
hefir eitrað loftið fyrir í krám og
kytrum, Og hún byggir vissar
stofur fyrir úttaugaða vesalinga,
setn hún sjálf hefir rænt tápi, von
og Kfsgleði, Vér sjáum spjátrunga
ganga í skrautklæðum, ofnum af
vinnuþrælum, vér sjáum fagrar
byggingar reista með tilstyrk tára
fátækliæganna, vonieysis þeirraf
eymdar og stríðs. Og svo erum
vér hvött tii að dá þessa sið-
menningui*
Sfðasta Alþingi fó! bæja og
sveitastjórnum að gera tillögur
um íasta skattastofna, fyrir sýslu
sveita og bæjir/éiög. Út aí þessu
samþykti og sendi bæjarstjórn
Isafjarðar stjórninni þessar tillög-
ur og greinargerð:
.Bæjantjórn ísafjarðar álítur,
að heiztu tekjustofnar bæjarsjóða
eigi að verá þeir, sem hér greinir:
1. Afgjald af landi bæjarins.
2. Tekjur af öðrum eignum og
arðberandi fyrirtækjum.
3. Verðhækkunar skattör af lóðum.
4 Verðskáttur af lóðum.
5. Hluti af fasteignaskatti og
eigna- og tekjuskatti.
6. Aukaútsvör samkvæmt niður-
jöfnun,
og leýfir sér að skora á hið háa
ALÞYÐUBLAÐIÐ
Alþing, væntanlegri löggjöf ura
þessi efni samkvæmt því*.
Greioargerð:
Með afnámi ábúðar og lausa
íjárskattsins, má svo að orði kveða,
að svift hafi verið í burt eina
ábyggilega tekjustofninum, sem
sveita og bæjarsjóðir höfðu svo
aðaltekjur slíkra sjóða, auk lítil-
/jörlegr, Ióðagjalds í kaupstöðum,
nú munu vera aukaútsvör, víðast
hvar lögð á meira eða minna af
handahófi, og afar breytileg eftir
árferði og afkomu manna.
Verðum vér að telja slíkt mjög
óheppilegt, því flestum slíkra sjóða
er einmitt brýn þörf fastra og
ábyggilegra tekna, en hinsvegar
fá, ef nokkur, bæjarfélög. hérlendis
enn svo vel á vegi stödd, að
lendur þeirra eða aðrar eignir
gefi af sér þær tekjur er miklu
nemi.
Jafnframt verðar þess vel að
gæta að skatturinn iendi á þeim,
sem frfðinda njóta og gjaldþol
hafa, en eigi á matvinnucgum og
öreigum. Verður því að leggja
skattin beint á lönd óg eignir og
hreinar tekjnr eða gróða, enda
þykja slíkír skattar alstaðar gefast
vel og eru sanngjarnastir allra
skatta.
Um einstaka liði tiilögunnar
viijum vér taka fram:
1. Afgjald af landi bæjarins. —
Fiest bæjarféiög munu eiga nú
nokkuð af landi og taka gjöld
fyrir afnot þess og ábúð, t. d.
landskuid, erfðafestugjald. gjald
fyrir beit, slægjur, mótak, sand,
grjót, maiar og kúfísktöku o.
s. frv. Þótt tekjur þessar enn
séu smáar víðast hvar, má vænta
þess, að þær aukist er tfmar lfða,
þvf sjálfsagt reyna bæjarféiögin
að auka iand sitt og bæta, en
forðast að rýra það, og staekki
bærinn hækka lönd hans jafnframt
í verði.
2, Tekjur af öðrum eignum og
arðberandi fyrirtækjum. — Auk
lóða og ienda eiga ýms bæjarfé-
Iögin nokkrar aðrar eignir, mann-
virki eða fyrirtæki, einkum slik,
sem nauðsynieg eru til almenn-
ingsþarfa, og má telju víst að
þau kappk03ti að bæta þar við
eftir föagum. Má þar til nefna:
Vatnsból og leiðslur, holræsi,
aflstöð til íjósa, bryggjur, hús o
s, frv. Þótt tæplega megi vænta
mikilla tekna af þesscm lið í brið,
væntum vér þess, að síðar verði
hann álitlegur tekjustofn, þv£
þegar ián þau, sem á slíkum fyiir
tækjum hvíla, eru að íullu greidd,
hefir bærinn eignast þar hreinsn
tekjustofn Virðisí þv£ ekki ósann-
gjarnt, að ríkissjóður styrkti bæ-
ina til að að afla sér siikra stofna,
setn um getur í 1. og 2. lið, með
hagkvæmum lánum.
3 Verðhækkunarskattur af ióð
ura. — Aukist bsrinn mjög að
ibúatölu, ráðist £ hafnarbætur eða
gatnagerð, eykst stórum verðmæti
lóða einstakra manna, eingöngu
fyrir bæjarins aðgerðir. Teljum
vér því sjálfsagt að mikiil híuti
sifkrar verðbækkunar renni í
bæjarsjóð. Gæti jafnvel komið til
máia að leggja siíkan skatt á
fleiri fasteignir en lóðir elnar, t,
d. stórhýsi er staðið geta fjöl
marga áratugi.
(Frhj
— Fyrir nokkru fél! múrveggur,
sem staðið haiði eftir bruna, í
bænum Erkrath i Þýzkalandi, ofan
á litið hús er stóð rétt hjá. Urðu
8 verkamenn undir grjótinu og
biðu sjö þegar bana, en einn dó
skömmu sfðar.
— Kona ( Stokkhólmi, frú
Lundin að nafni, hefir orðið upp-
vfs að þvf, að hafa hjálpað kon-
um ti! að leysa höfn, og hefir það
i flestum föllum haft dauða f för
með sér. Konurnar voru flestar
fátækar verkamannakonur, sem að
vegna erfiðra kringumstæða ótt-
uðust fjölgun Íjölaícýldunnar.
— Skipasmíðastöðin Burmeister
& Wain hefir nýlega unnið mál
ér Jörgensen yfir verkfræðingur háfði
höfðað gegn hénni fyrir, að þvi
er hann hélt fram, stuid á upp-
fúndning dfsilvéla í skip. Að málið
var ekki Iftilsvirði, sést af þvf, að
tólf sérleyfi fylgfa uppfundningunni.
— Trúarflokkur hefir bréiðst
mjög út um Norður Svíþjóð, sem
kendur er við hvítasunnuhreyfing-
una. Fregn frá Stokkhólmi hermir,
að mjög beri á brjálsemi i sam-
bandi við flokk þennan, og hafa
margar ungar stúlkur brjálast.