Morgunblaðið - 29.10.2003, Blaðsíða 12

12 B MIÐVIKUDAGUR 29. OKTÓBER 2003 MORGUNBLAÐIÐ
bílar
VW Sharan 1.8
Turbo
F.skr.d. 28.06.2002, ek.
56 þús. km., 5 dyra, 6 gíra,
7 manna bíll.
Verð 2.580.000
Í ÁR eru 80 ár síðan BMW-mótorhjól
komu fyrst á markað. Og fyrir rúm-
um tveimur áratugum skópu BMW-
verksmiðjurnar í Bæjaralandi svo að
segja nýja gerð mótorhjóls: stórt
ferða-enduro-hjól. Það hét þá BMW
R80 G/S. Þetta hjól, sem í raun opnaði
yfirleitt möguleikann á því að halda í
sannkölluð langferðalög á mótorhjóli,
hefur verið þróað og betrumbætt í
áföngum síðan. Nútímaútgáfan af
þessu hjóli, BMW R 1150 GS, hefur
um árabil verið mest selda mótorhjól
á stærsta mótorhjólamarkaði Evr-
ópu, þ.e. á heimamarkaði BMW í
Þýzkalandi. Og unnið samanburðar-
reynsluakstra í virtustu mótorhjóla-
tímaritum ár eftir ár eftir ár.
Þeir eru ófáir, þýzku ferðamenn-
irnir sem lagt hafa leið sína um vegi
og hálendi Íslands á svona hjólum.
Enda vart finnanlegt farartæki á
tveimur hjólum sem er betur fallið til
að skila ökumanni – og farþega og far-
angri – af öryggi og áreiðanleika í
gegnum slík ferðalög. Það kann því að
undra að enginn hefur sinnt því að
selja Íslendingum þessi fjölhæfu hjól,
sem svo vel hafa reynzt til ferðalaga
hérlendis. Orðstír BMW-mótorhjóla
er þó það mikill, að fullyrða má að
flest íslenzkt mótorhjólaáhugafólk
þekki til þessara hjóla, þrátt fyrir að
enginn sé virkur innflytjandinn.
Það var því kærkomið tækifæri
sem blaðamanni bauðst nú á haust-
dögum, að prófa sem nýtt svona hjól,
sem einkaaðili flutti til landsins.
Traustvekjandi „ranadýr“
Það fyrsta sem kemur upp í hug-
ann þegar BMW R 1150 GS er skoðað
í návígi er hversu mikill „karakter“-
gripur er hér á ferð. Engar málamiðl-
anir. Traustvekjandi. Og það er stórt.
Sumir myndu jafnvel segja klunna-
legt. Það leynir sér ekki hvers vegna
viðurnefnið „ranadýr“ hefur festst við
þessi hjól í umfjöllun þýzkra mótor-
hjólablaðamanna um þau. Ranalegt
efra frambrettið teygir sig fram frá
stýrinu og yfir því tróna, mjög fram-
arlega, misstór framljósin, mælaborð-
ið og vindhlífarskyggnið. Deila má um
hversu falleg þessi hönnun er, en eitt
er víst að hún gefur hjólinu mikinn
karaktersvip.
Það sem þó sker þetta hjól frá öðr-
um „venjulegum“ hjólum er fyrst og
fremst þrennt: útstæðir strokkar box-
er-vélarinnar, lokað drifskaft og svo-
nefnd telelever-fjöðrun að framan í
stað hefðbundinna gaffalhöggdeyfa.
Það er heldur ekki hefðbundið stell
eða burðarrammi í hjólinu, heldur er
vélarhúsið sjálft aðalburðarstykki
hjólsins, og á það eru fram- og aftur-
hluti hjólsins festir.
GS-týpan af R-línu BMW er ann-
ars ótvírætt af ætt enduro-hjóla;
fjöðrunin há, teinafelgur, breitt stýri
og ökumaður situr uppréttur. Auk
þess er tankurinn stór og minnir á
keppnisútgáfu hjólsins, sem á síðustu
tveimur áratugum hefur verið fá-
dæma sigursæl í París-Dakar-eyði-
merkurrallinu fræga. Sem þýðir að
hjólið kemst langar vegalengdir án
þess að þurfa að hafa viðkomu á benz-
ínstöð.
Allur frágangur er hinn vandaðasti
og stemmir við gæðaorðstír BMW.
Og þegar maður fer að kynnast hjól-
inu rennur upp fyrir manni hve marg-
ar smáatriðalausnir eru þaulhugsað-
ar. Þá lærir maður líka að meta allan
útbúnaðinn, svo sem ABS-hemlakerf-
ið, telelever-fjöðrunina og þægindi
eins og hita í stýrishandföngunum og
svo til viðhaldslaust drifskaftskerfið í
stað opinnar drifkeðju. Þetta síðast-
nefnda atriði gerir líka að verkum að
það er jafneinfalt að skipta um dekk
að aftan og á bíl.
Þegar sett er í gang finnst hvernig
hreyfingar stimplanna í boxervélinni
toga lítillega í hjólið til hliðanna. Hjól-
ið er vissulega stórt og mikið og pláss-
ið gott. En þegar tekið er af stað kem-
ur á óvart hve meðfærilegt hjólið er;
hjálpast þar að merkilega þýðgeng
boxervélin sem skilar miklu togi strax
við lágan snúning og fjöðrunarkerfið,
sem t.a.m. léttir öllum höggum af
stýrinu og leiðir þau – með hjálp
telelever-armsins – inn undir mitt
hjólið, þar sem framdemparinn er.
Hjólið er heldur alls ekki eins þungt
og ætla mætti; með 22 l benzíntank-
inn fullan vegur það rétt um 250 kg.
Það hjálpar manni líka að hafa ekki
áhyggjur af þyngdinni þegar maður
veit hve einfalt er að reisa hjólið við,
fari það á hliðina. Þetta eintak er
útbúið veltigrind, en jafnvel án henn-
ar er hjólið hannað þannig að því á
ekki að verða meint af því að fara á
hliðina og með því að nýta sér vog-
arstangaraflið sem fæst með því að
grípa um endann á stýrinu er lítið mál
að lyfta því á réttan kjöl. Þannig að
lendi ökumaður í því að festa hjólið í
sandi eða drullu er lausnin sú að
henda hjólinu á hliðina, fylla upp í hol-
una þar sem hjólið gróf sig niður,
rétta það aftur við og aka áfram.
Klettstöðugt
Þegar komið er út úr borgarum-
ferðinni á krókóttan íslenzkan þjóð-
veg fara aksturseiginleikar hjólsins
fyrst að skína fyrir alvöru. Hjólið er
svo klettstöðugt á ferð, hvort sem er á
beinum vegarköflum eða í beygjum
að það undrar ekki hvað keppinaut-
arnir hafa átt erfitt með að skáka því
sem þetta hjól hefur að bjóða. Boxer-
vélin rífur hjólið áfram á liggur við
hvaða snúningi sem er, en hún vill
helzt ekki láta snúa sér yfir 7.000
snúninga; þá er titringur orðinn til-
finnanlegur. Þetta er „torkari“ sem
hvetur ökumann til afslappaðs akst-
ursstíls – hægt er að leyfa sér leti-
legar skiptingar, engin þörf á að halda
vélinni á háum snúningi eins og marg-
ar (fjögurra strokka) mótorhjólavélar
krefjast.
En vegna þess hve fjöðrunin „get-
ur“ mikið og miðlar ökumanni mikilli
öryggistilfinningu, sama hvernig und-
irlagið er, getur þetta hjól sannarlega
skilað manni áfram. Þar á bremsu-
kerfið einnig mikinn hlut að máli.
BMW var fyrsti mótorhjólaframleið-
andinn til að bjóða upp á ABS-hemla,
og þetta er kerfi sem sannarlega virk-
ar. Það samtengir fram- og aftur-
bremsurnar og ef þörf er á að nauð-
hemla nægir að taka duglega í fram-
bremsuhandfangið og þá er eins og
varpað sé út akkerum; hjólið stað-
næmist áður en maður veit af, og ger-
ir það eins og það hafi ekkert fyrir því.
Til dæmis dýfist það svo til ekkert
niður að framan, þar sem framfjöðr-
unararmurinn færir hemlunarátakið
inn undir mitt hjólið. Hægt er að af-
tengja kerfið með einum takka, sem
er ráðlegt í torfærum.
Loks er vert að nefna töskukerfið
sem fylgir hjólinu og gerir það klárt í
langferðir. Mjög einfalt og fljótlegt er
að smella töskunum á og af hjólinu, og
þær trufla ekki jafnvægi þess á ferð.
Burðarþol hjólsins er yfir 200 kg.
Í stuttu máli er BMW R 1150 GS
ferðahjól sem sannarlega stendur
undir nafni, en er jafnframt meðfæri-
legra en mann grunar þegar það er
fyrst barið augum. Þetta er vel smíð-
að og traust mótorhjól sem býr yfir
mjög fjölbreyttum hæfileikum. Þetta
er fullorðinshjól fyrir ferðaglaða.
Það má geta þess að á næsta ári er
væntanleg næsta uppfærsla af þessu
metsöluhjóli BMW, sem mun heita R
1200 GS, þar sem rúmtak vélarinnar
vex lítið eitt. Annars litlu breytt.
Þar sem ekkert er virkt umboðið
fyrir BMW-mótorhjól hérlendis er
erfitt að fullyrða hvað svona hjól
myndi kosta nýtt, hingað komið.
Grunnlistaverð í Þýzkalandi er um
11.000 evrur, andvirði 980.000 kr., að
meðtöldum 16% virðisaukaskatti.
Morgunblaðið/Kristinn
Maður og vél tilbúin í hvað sem er — kílómetrarnir mega koma. Og eins og sjá má er nóg pláss fyrir farþega og farangur.
Fullorðinshjól fyrir ferðaglaða
REYNSLUAKSTUR
BMW R 1150 GS
Auðunn Arnórsson
Hinn snjalli Paralever-einarmur að
aftan, með innbyggðu drifskaftinu.
Telelever-fjöðrunararmurinn að fram-
an heldur höggum frá stýrinu.
Vél: Loft-/olíukæld tveggja
strokka fjórgengis-boxer-
vél. Einn knastás og fjórir
ventlar á strokk. Rúmtak
1.130 cm³. Rafeindastýrð
innspýting. 85 hestöfl
(62,5 kW) við 6.750
sn/mín. Tog 98 Nm
við 5.250 sn/mín.
Hröðun: um 4,5 sek. úr
kyrrstöðu í 100 km/klst.
Hámarkshraði
um 194 km/klst.
Drifkerfi: vökvastýrð þurr-
kúpling, 6 gíra kassi
(6. yfirgír), lokað drifskaft.
Uppbygging og fjöðrun:
Vélarhús berandi. Tele-
lever-armfjöðrun að fram-
an, heilsteyptur ál-ein-
armur (Paralever) að aftan,
með innbyggðu drifskafti.
Miðlæg fjöðrun, stiglaust
stillanleg með snúnings-
hjóli. Fjöðrunarvegalengd
framan: 190 mm, aftan
200 mm. Stærð hjólbarða:
framan 110/80 ZR (eða B)
19, aftan 150/70 ZR (eða
B) 17.
Hemlar: tvöfaldir diskar að
framan, einfaldur að aftan,
rafeindastýrt ABS-hemla-
læsivarnarkerfi.
Mál og vog: Hjólhaf 1.509
mm, gaffalhalli 62,9°.
Sætishæð 860 eða 840
mm (stillanleg). Lengd
2.189 mm. Þyngd full-
tankað um 250 kg. 22 l
tankur (4 l vara). Leyfð
hámarksþyngd 460 kg.
BMW R 1150 GS
auar@mbl.is