Morgunblaðið - 13.11.2003, Blaðsíða 2

2 C FIMMTUDAGUR 13. NÓVEMBER 2003 MORGUNBLAÐIÐ








































































































NÚR VERINU
 





   

 











  

  

 
 
 

 

!" 
# 


$

 

% 
 

   


&  

  

$ 
 

# 
' 
 

(
 
 

)  

*  
  *
  +,  

-.  

 

!

 


(  
  (!

*#  
 

 
/
  
  

0 


 

   
 

&!


1 

1






/#


 
-








 
 




 *
#
 



 2
* 
# 
 

3
 #


0













         
 
 

  





 
 !
!"##
$ %&##
! %' ##
( ##
() ##
*##
+###







"
!!#
!$
!%&
!!#
!!#
"'#
()
* )  ,*
*
-./





  











































,-&#

.
# 
+' % 
*#  #/"#




P
ACIFIC Andes var stofnað 1985,
sem fjölskyldufyrirtæki og var
fremur smátt í sniðum með að-
eins 120.000 dollara í eigið fé,
ríflega 9 milljónir króna. Starf-
semin var kaup og sala á sjáv-
arafurðum, aðallega skelfiski.
Síðan hefur félagið þróazt upp í
það að vera fjölþætt fyrirtæki í sjávarútvegi, í kaup-
um og sölu á fiski, fiskframleiðslu og grænmeti. Paci-
fic Andes rekur 19 fiskvinnslur og tvær verksmiðjur
fyrir grænmeti. Öll fiskvinnslan er í Shandong-hér-
aði, en höfuðstöðvar félagsins eru í Hong Kong. Í
stærstu vinnslunni vinna um 2.000 manns og afköstin
eru um 60 tonn af tilbúnum afurðum á dag og er þá
verið að vinna úr um það bil 90 tonnum af hráefni.
„Við leggjum mesta áherzlu á tvo þætti, annars
vegar innflutning á frosnum fiski og fiskafurðum til
að selja á heimamarkaðnum og hins vegar innflutn-
ing á heilfrystum fiski til vinnslu og endurútflutn-
ings,“ segir Siang. „Eftir þessar breytingar allar er
hlutafé Pacific Andes metið á 10,6 milljarða króna og
árleg velta er um 38 milljarðar króna. Starfsmenn
eru yfir 10.000 alls. 50% af sölunni eru á innlands-
markaðinn í Kína, um 24% fara til Bandaríkjanna,
20% til Evrópu og afgangurinn fer annað eins og til
Japans og á aðra markaði í Austurlöndum fjær.
Við erum ekkert í útgerð en tryggjum okkur fisk
eftir ýmsum leiðum, bæði með beinum samningum
við útgerðir eða með kaupum á heimsmarkaðnum.
Þannig tryggjum við okkur hráefni fyrir vinnsluna og
fisk fyrir heimamarkaðinn, sem fer ört vaxandi.
Unnið úr 250.000 tonnum í fyrra
Á síðasta ári unnum við úr 250.000 tonnum af fiski.
Úr því voru meðal annars framleidd um 75.000 tonn
af flökum og flakastykkjum. Við kaupum fisk frá um
30 löndum víða um heim. Mest af fiskinum er veitt í
Okhotsk-hafi og Berings-hafi og er það mest Ala-
kaufsi, sem er líka stærsta einstaka fisktegundin í
vinnslunni hjá okkur.
Á síðustu fimm árum höfum við lagt mikla áherzlu
á fisktegundir úr Atlantshafi, eins og karfa, þorsk,
ýsu, grálúðu og ufsa. Þessar fisktegundir kaupum við
frá Rússlandi, Noregi, Danmörku og Íslandi. Við
kaupum einnig fisk úr sunnanverðu Indlandshafi,
mest vartara. Þessar tegundir eru svo aðallega flutt-
ar til Bandaríkjanna og Evrópu. Við tökum einnig að
okkur að vinna fisk fyrir erlend fyrirtæki, óski þau
þess og má þar nefna Japani, en við höfum ekkert
unnið þannig fyrir íslenzk fyrirtæki, en við seljum ís-
lenzkum fyrirtækjum, bæði í Bandaríkjunum og
Evrópu töluvert af fiski. Slík vinna er ekki innifalin í
250.000 tonna vinnslunni, sem er okkar eigin.“
Vöxturinn heldur áfram
Kína eykur sinn þátt í fiskvinnslunni stöðugt, má líta
svo á að Kína sé ógnun við fiskiðnaðinn á Vesturlönd-
um?
„Já, og nei. Kína hefur orðið miðstöð fiskvinnslu í
heiminum, en vöxturinn í framleiðslu og útflutningi
flaka hefur verið 29% á ári hverju síðan 1996. Ég held
að þetta sé bara byrjunin og vöxturinn haldi áfram.
Ástæður þess eru að Kínverjar hafa náð mjög góðum
tökum á framleiðslunni sem er orðin s
gæðum og fjölbreytni við það sem ger
löndum. Við náum líka betri nýtingu me
við fáum meira út úr hverjum fiski og þ
ur vissulega forskot. Þrátt fyrir að v
flytja fiskinn frá Rússlandi, Noregi eð
vinna hann og flytja síðan út aftur ti
Bandaríkjanna, verður framleiðslukos
hjá okkur en á Vesturlöndum. Lítill la
skiptir þar gríðarlegu máli, sérstaklega
sem mannshöndin kemur mikið við sög
skot okkar kemur ekki til með að br
verður Shandong-hérað í Kína miðstöð
heiminum í framtíðinni.
Fiskvinnsla á Vesturlöndum, á Íslan
hefur svo annars konar forskot en vi
lægðin við markaðina gerir þeim kleif
miklu skjótar við þegar markaðurinn þ
halda. Í slíkum tilfellum erum við úr le
tekið dæmi um það að við kaupum fisk
Íslandi. Það tekur um 45 daga að flytj
Það eru líklega fá fyrirtæki í
heiminum eða engin sem vinna
úr jafnmiklu af fiski og kín-
verska fyrirtækið Pacific And-
es. Hjörtur Gíslason ræddi við
forstjóra fyrirtækisins, Ng Joo
Siang, sem segir meðal annars
frá því að á síðasta ári hafi fyr-
irtækið framleitt 75.000 tonn af
fiskflökum.
Kínverjar hafa náð mjög góðum tökum
Ng Joo Siang, forstjóri Pacific Andes, hefur
áhuga á auknum viðskiptum við Íslendinga.
Miðstöð fiskvinnslunna
SHANDONG er
mesta sjávarútvegs-
hérað Kína. Strand-
lengja þess er 3.000
kílómetrar og auðug
fiskimið liggja við
strendur þess að
Gulahafi og Bohai-
hafi, en Gulá rennur
þar til sjávar. Mikið
er af vötnum og ám í
landinu sem skapa
mikla möguleika til
fiskeldis.
Þetta kom meðal
annars fram á kynn-
ingu sendinefndar
frá Shandong undir
forystu aðstoðar-
fylkisstjórans, Chen
Yanming, sem haldin var hér á
landi.
Á síðasta ári var fiskmeti úr eldi
og veiðum tæpar sjö milljónir
tonna. Fiskveiðar skiluðu 2,7 millj-
ónum tonna, fiskeldi í sjó 3,3 millj-
ónum og fiskeldi í ferskvatni tæp-
lega einni milljón tonna. Í héraðinu
eru nær allar fiskvinnslustöðvar
landsins, alls um 1.500 talsins. Í
fyrra var innflutningur sjávaraf-
urða 720.000 tonn að verðmæti 61,6
milljarðar króna, en útflutningur
var hvorki meiri né minni en
700.000 tonn af afurðum að verð-
mæti 115,5 milljarðar króna. Fisk-
vinnslan nær til að
segja má allra þátta,
það er frá því að fást
við lifandi fisk til
þess að selja tilbúnar
afurðir í neytenda-
umbúðum. Um þús-
und frysti- og kæli-
geymslur eru í
héraðinu og taka
þær allt að 400.000
tonnum í geymslu.
Ríflega 300 sjávarút-
vegsfyrirtæki hafa
fengið sérstakt
vinnsluleyfi, 140 eru
með HACCP gæða-
stýrikerfi og 70
þeirra hafa leyfi til
innflutnings til Evr-
ópubandalagsins.
Um 13 milljónir manna starfa
við sjávarútveg og fiskeldi, fiski-
hafnir eru 200, skipasmíðastöðvar
90 og vélknúinir fiskibátar og fiski-
skip eru um 50.000, þar af 200 til
veiða á djúpsævi, en fiskveiðisamn-
ingar við um 20 erlendar þjóðir eru
í gildi á öllum helztu heimshöfun-
um.
Mikill uppgangur er í héraðinu.
Það er opið fyrir erlendum fjárfest-
ingum og hagvöxtur er bæði mikill
og stöðugur. Fiskneyzla eykst hratt
og er hlutfallslega mestur vöxtur í
dýrari fisktegundum.
Sjö milljónir
tonna af fiski
Chen Yanming,
aðstoðarfylkisstjóri
Shandong.
FJÖLMENN sendinefnd aðila úr
sjávarútvegi á Íslandi var í Kína í
tengslum við kínversku sjávarútvegs-
sýninguna í þeim tilgangi að kynnast
aðstæðum í fiskeldi og fiskvinnslu þar
í landi. Ferð viðskiptasendinefnd-
arinnar frá Íslandi var skipulögð af
Útflutningsráði, Samtökum fisk-
vinnslustöðva og Kínversk-íslenska
viðskiptaráðinu í samstarfi við Sendi-
ráð Íslands í Peking.
Nefndin var skipuð ríflega 30
manns sem heimsóttu fiskvinnslu- og
fiskeldisfyrirtæki í þremur borgum,
Qingdao, Dalian og Shanghai.
Í upphafi ferðarinnar tók sendi-
herra Íslands í Peking, Eiður Guðna-
son, á móti sendinefndinni en hann og
fulltrúar sendiráðsins gáfu sendi-
nefndinni yfirlit yfir stöðu sjávar-
útvegs í Kína auk þess að fjalla al-
mennt um efnahagsmál og hvernig er
að eiga viðskipti við Kínverja. Því
næst var farið til borgarinnar
Qingdao við Gula hafið í Norður-
Kína, nánar tiltekið í Shangdong-
héraði. Þetta hérað er langstærst í
framleiðslu og útflutningi fiskafurða.
Fyrir utan heimsóknir í tvö af stærstu
fiskvinnslufyrirtækjunum var heim-
sótt fiskeldisstöð í borginni sem fram-
leiðir sandhverfu fyrir innanlands-
markað.
Tvö fyrirtæki í fiskvinnslu voru
heimsótt í borginni Dalian, en þar eru
stór fiskvinnslufyrirtæki sem eru
þegar að vinna fisk frá Íslandsmiðum
í samstarfi við íslensk fyrirtæki og
senda til Evrópu að lokinni vinnslu.
Mánaðarlaunin 10.000 krónur
Að sögn Vilhjálms Guðmundssonar
hjá Útflutningsráði kom fulltrúum Ís-
lands mikið á óvart hversu vel var
staðið að vinnslunni og hversu fallega
fiskvöru í hæsta gæðaflokki þeir voru
að framleiða. „Það var sameiginlegt
öllum þeim vinnslum sem skoðaðar
voru að vélbúnaður var takmarkaður
við góð frystitæki en að sama skapi
var fjöldi starfsfólks mikill sem hefur
aðeins um 10.000 íslenskar krónur í
laun á mánuði. Í þessum vinnslum er
aðallega unninn alaska-ufsi, þorskur
og karfi, auk þess sem ódýr kyrra-
hafs-lax er einnig fullunninn í neyt-
endapakkningar. Það er einkennandi
að allt þetta hráefni sem unnið er úr
fer nær eingöngu á erlenda markaði
og lítið sem ekkert á hinn stóra
heimamarkað. Með inngöngu Kína í
Heimsviðskiptastofnunina, WTO,
hafa tollar á fiskafurðum lækkað í
skrefum á undanförnum árum og
munu síðustu lækkanir eiga sér stað á
þarnæsta ári. Því er spáð í framhald-
inu að frystar sjávarafurðir sem núna
fara til Bandaríkjanna og Evrópu
munu smá saman byrja að flæða inn á
hinn kínverska markað. Þetta muni
gerast ekki síst vegna þess að kaup-
geta Kínverja er að aukast og einnig
vegna þess að neysluvenjur breytast
hratt.“
Að sögn Vilhjálms hafa fisk-
framleiðendur hér á landi orðið varir
við sívaxandi samkeppni með fisk-
afurðir bæði í Evrópu og Bandaríkj-
unum. Því sé rík ástæða fyrir fyr-
irtæki í sjávarútvegi að beina sjónum
sínum til Kína, ekki síst í þeim til-
gangi að átta sig á því hvað þarna er
að gerast í fiskvinnslu og útflutningi
sjávarafurða sem eru í harðri sam-
keppni á sama markaði og íslenskur
fiskur. „Auk þess má segja að til-
gangurinn hafi verið sá að kanna
hvernig nýta mætti þau tækifæri sem
þarna eru, bæði vegna samstarfs í
fiskvinnslu og ekki síst til að vera
þátttakendur í hinum sívaxandi
heimamarkaði fyrir fiskafurðir,“ seg-
ir Vilhjálmur.
Íslenska viðskiptasendinefndin var skipuð ríflega 30 manns sem heimsóttu fiskvinnslu- og fiskeldisfyrirtæki í þremur borgum í Kína.
Fagmennska og
gæði komu á óvart