Morgunblaðið - 04.12.2003, Blaðsíða 3

heilmikið ævintýri
sem trjónukrabbinn sem við getum veitt á þessu skipi
sé það góður að það sé ævintýri líkast. Það sé hægt að
veiða hann í það miklu magni að hægt sé að halda
skipinu á fullum afköstum og markaður fyrir nokkur
þúsund tonn er þegar tryggður. Við ætlum því að
halda okkur við trjónukrabbann til að byrja með og
sjá hvað setur með hinar hinar tegundirnar.
Það hefur því verið ákveðið að halda áfram og hing-
að kom maður frá Kanada til að leiðbeina okkur með
gildrurnar, en það þarf að skipta um net í þeim til að
minnka möskvann.“
100 gildrur í lögn
Hvernig fara þessar veiðar fram?
„Veiðar á krabbanum eru fremur einfaldar. Not-
aðar eru gildrur, misstórar eftir stærð og tegund
krabbans. Í þeim er beita, til dæmis síld, og þeim er
síðan sökkt niður á botninn, misdjúpt eftir tegundum
og dýpst um þúsund metra. Um það bil hundrað gildr-
ur eru í hverri lögn, sem er um tveggja mílna löng.
Þær eru svo látnar liggja í um það bil 12 klukkustund-
ir áður en þær eru dregnar upp á ný. Gildrurnar eru
alls 800 til 900, en þetta skip getur híft 1.200 og jafnvel
fleiri á sólarhring.
Það er alveg ljóst í mínum huga að það er hægt að
gera svona stórt og öflugt skip út á krabbann hér við
land. Það þarf svo í framtíðinni að gæta þess að
hleypa ekki of mörgum skipum í veiðarnar. Það gerð-
ist á Grænlandi og stofninn hrundi um leið. Þá er
hægt að veiða trjónukrabba á veturna, gaddakrabba á
vorin og tröllakrabba á haustin. Tröllakrabbinn er
stærstur, verður rúmlega þrjú kíló að þyngd og fyrir
hann fæst hæsta verðið. Hann seljum við væntanlega
að mestu leyti til Spánar.
Við erum nú með leyfi til veiða í þrjá mánuði og ger-
um ráð fyrir því að fá leyfi áfram, enda erum við að
þessu í samvinnu við Hafró og eftirlitsmaður frá
Fiskistofu verður með okkur í þessum túr. Þetta er
mikið ævintýri og mér virðist allt ætla að ganga upp,“
segir Kristján F. Olgeirsson í brúnni á heimskautaúlf-
inum.
rækjuveiðiskip, en seinna sumarið lagði Skinney
Þinganes Hvanney til rannsóknanna,
en hún er mjög gott skip til krabba-
veiða og rannsóknirnar á henni gengu
vel fyrir Suðurlandinu, þar sem við
fundum mjög góð merki um það hvar
tröllakrabbinn væri. Við vorum þá fyrst og
fremst að kanna útbreiðslusvæðið en ekki veiðanleik-
ann.
Öflugt skip
Við sóttum svo þetta skip, Arctic Wolf,
til Grænlands og erum með það á leigu
með ákvæði um hugsanleg kaup. Þetta er eitthvert
bezt búna krabbaveiðiskip sem ég þekki,
virkilega öflugt og ræður mjög vel við
að draga þyngstu gildrurnar,
sem eru allt að 300 kílóum.
Við vorum núna að ljúka
okkar fyrsta rann- sóknarleiðangri. Við fórum
víða, við byrjuðum fyrir Suðurlandinu og fórum síðan
alveg austur úr, niður allan Rósagarðinn og að mið-
línunni milli Íslands og Færeyja. Síðan til baka suður
af Vestmannaeyjum, á Reykjaneshrygginn, á Fjöllin,
Eldeyjarsvæðið og vestur að Snæfellsnesi. Síðan inn
allan Faxaflóann og inn á Hvalfjörðinn.
Við erum nú komnir með mjög góða vitneskju um
útbreiðslu krabbans og hegðun hans. Við vitum að hér
er að finna mikið af tröllakrabba, gaddakrabba og
trjónukrabba og allar tegundirnar má nýta. Það kom
líka í ljós, eins og ég þóttist vita, að tröllakrabbinn
leggst í hálfgerðan dvala þegar sjórinn kólnar á
haustin og þá kemur hann miklu síður í gildrurnar.
Því er ljóst að bezt er að veiða hann yfir sumartímann.
Við vitum ekki hve mikið af honum er á slóðinni en
svæðið er nokkuð gott og stórt.
Við vitum líka að gaddakrabbinn kemur hérna upp
á grunnið í stórum stíl á vorin. Hann kemur meðal
annars mikið í grásleppunetin. Við erum því mjög
vongóðir með hann. Svo er það trjónukrabbinn, sem
er allt í kringum landið og mjög grunnt. Svo virðist
af krabba í hverju holi. Þeir
höfðu ekkert leyfi til krabba-
veiða, svo honum var bara hent í
sjóinn aftur. Rússneska fyrirtækið
keypti okkur svo út árið 2000 og ég skildi
skipið mitt eftir í Norður-Kóreu. Þar lá það í
eitt og hálft ár en þetta gekk ekki upp hjá Rúss-
unum.
Þá lá leiðin á krabbann við Alaska á ný í eitt ár, en
þetta var þá orðið allt svo breytt að ég hafði enga
ánægju af þessu og ætlaði bara í land. Engu að síður
lá leiðin aftur á sjóinn og í fyrrasumar var ég með
rannsóknaskip, sem fylkið leigði til sjómælinga. Í
sumar fór ég með skip til Mexíkó, sem hafði verið selt
þangað frá Seattle.“
Rannsóknir í tvö sumur
En hvernig lá leiðin hingað þeim á ný?
„Ég hafði hugsað mér að hætta að fiska, þegar þeir
hringdu í mig frá E. Ólafsson. Þeir fóru að spá í það
hvort ekki mætti finna krabba í veiðanlegu magni hér
við landið. Þeir höfðu fengið fréttir af því að ég hafði
verið við krabbarannsóknir hér við land með Hafró í
tvö sumur með Sólmundi Einarssyni og Hrafnkeli Ei-
ríkssyni og fleirum. Fyrra árið vorum við með lítið
ð verksmiðju á. Það var mokveiði á
skipin veiddu þá fyrir verksmiðjuna,
i undan. Skipið sem ég var með var bæði
skreitt og ég var í því fyrstu sex mán-
með lifandi krabba til Japans. Maður
imur til þremur túrum á mánuði og
m 170 tonn af krabba í hverjum
s um borð
keypti fyrirtækið stórt 32.000 tonna
skip sem móðurskip. Við fórum með það
anna og gerðum það upp og það er síðan
ndi krabbaverksmiðja í heimi. Afköstin
, að þegar ég kom inn með fullfermi, 170
ð um 12 tíma að vinna það, enda 500
orð. Svo breyttist dæmið þannig að
m var hætt. Við vorum áður tvo mánuði
íi, en eftir að verksmiðjuskipið kom til
sama áhöfnin á veiðibátunum alla ver-
svo vel þar til American Seafood fór að
veiðum með Rússunum og þeir hleyptu
abbaslóðina á grunninu og þeir nánast
inum. Þeir voru að fá upp í 10 til 15 tonn
í raun eru bara lappir og klær á svokölluðum öxlum nýttar. Samið hefur verið um sölu á trjónukrabbanum til Kanada. Skipstjórinn Kristján F. Olgeirsson hefur vakandi auga á öllu ofan úr brúnni.
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 4. DESEMBER 2003 C 3








































































































NÚR VERINU Morgunblaðið/Þorkell
no er frá Chile, en hefur stundað veiðar á krabba víða um heim.
ða krabba í gildrur við Ísland eftir áratuga reynslu af slíkum veiðum við Alaska og Rússland