Vísir - 08.10.1981, Qupperneq 9

Fimmtudagur 8. október 1981
VÍSIR
9
n
Sættir, sameining, samstaða,
I sjálfstæðismenn nái höndum
■ saman. Þetta eru orö sem glum-
ið hafa i eyrum okkar sjálf-
stæðismanna, allt frá þvi að
rikisstjórn Gunnars Thoroddsen
var mynduö. En um hvað eiga
sættir, samstaða og sameining
að vera?
Enginn hefur svo ég hafi heyrt
gefið nein tæmandi svör við þvi.
Sjálfstæðisflokkurinn er klofinn,
það er öllum ljóst, þar af leiðir
að allt tal um sættir eru orðin
tóm, nema fram komi um hvaö
er raunverulega að ræða.
Svör þau er hæstvirtur for-
a. sætisráðherra Gunnar Thorodd-
sen gaf við myndun núverandi
rikisstjórnar er varöaði heiður
. alþingis og skyldur alþingis-
manna er varðar rikisstjórnar-
myndun eru ekki næg fyrir mig.
Ekki heldur þau ummæli Geirs
Hallgrimssonar að Gunnar
Thoroddsen hafi verið verkfæri i
höndum Alþýðubandalags og
Framsóknar til að kljúfa Sjálf-
stæðisflokkinn. Hvorki Alþýöu-
bandalagið né Framsóknar-
flokkurinn eru þess megnugir
að kljúfa Sjálfstæðisflokkinn.
Hann var klofinn fyrir og þess
| vegna var stjórnarmyndunin
| möguleg. Jafnmikil fjarstæða
er að ætla að um einhverja fýiu
út af forsetakosningum fyrir
áratugum geti verið að ræöa.
Nú er ekki viö þvi að búast að
ég geti gefið nein tæmandi svör
viö þvi sem veriö hefur að ger-
ast i flokknum á umliðnum ár-
um, jafnvel þó að skrifuð hafi
verið um það heil bók af tveim-
ur ungum blaðamönnum
Morgunblaösins nú ekki alls
fyrir löngu, þykir mér sú
heimild heldur einhliða og vara-
I söm og er þar nóg að nefna aö
■ báðir eru höfundarnir harðir
stjórnarandstæðingar og þvi
veruleg hætta á hlutdrægni
þeim sjálfum i hag.
Einangrunarstefna Geirs
Hallgrímssonar
Min skoðun er sú að þegar
Geir Hallgrimsson tekur við
formennsku i flokknum hættir
að gæta þess sveigjanleika og
umburöarlyndis sem einkennt
hafði flokkinn fram að þeim
tima gagnvart hinum ýmsu
minnihlutahópum svokölluðum
(þó mest af formanninum sjálf-
um) i flokknum.
Meirihluti og minnihluti eru
reyndar I minum huga nokkuð
afstæð hugtök. Tveir eða þrir
hópar geta verið ósammála og
jafnvei ósættanlegir i ýmsum
málum, sem sagt enginn heil-
stæður meirihluti hvað er þau
varöar. Samt geta umræddir
hópar verið yfirgnæfandi meiri-
hluti I öðrum málum, eins og
t.d. þeim að velja „sameigin-
legan foringja” fyrir þá alla.
Geir Hallgrimsson hefur
marglýst þeirri skoðun sinni aö
minnihlutinn veröi aö lúta vilja
meirihlutans án þess þó að hafa
tekiö málstað hans á nokkurn
hátt til meðferöar. Með öörum
orðum hefur mér þótt gæta
heldur mikillar einangrunartil-
hneigingar af hans hálfu og
þeirra sem næstir honum
standa. Vil ég þessu tii stuðn-
ings nefna dæmi:
Ég tel mig hafa haft veruleg-
an áhuga á þvi að starfið i félagi
okkar Suður-Þingeyinga yröi
meira og liflegra en raun ber
vitni um það geta formaöur
þess, varaþingmaöur okkar I
kjördæminu og fleiri borið vitni.
Ég hef hvatt til þess að fundir
væru haldnir og þau mál sem
efst væru I hugum manna
hverju sinni væru rædd og einn-
ig hvernig glæða mætti sjálft
félagsstarfið.
Einnig snéri ég mér til nokk-
urra forvigismanna S.U.S. meö
þetta áhugamál mitt, allir taka
þeir mér af opnum huga og
ýmislegt er rætt, svo sem að
reyna að fá eitthvaö af ungum
mönnum með i slaginn, félags-
menn yrðu heimsóttir eins og
kostur gæfist, efnt til funda þar
sem áhugamál manna yrðu
rædd, og stjórnmálaviðhorfið
vitt og breitt. Sem sagt, reynt að
blása I glóðina.
Ekki þótti mér hæfa annað en
að tjá mig um þetta viö háttvirt-
an þingmann vorn Halldór
Blöndal en þegar ég nefni þá-
verandi formann S.U.S. Jón
Magnússon bregst Halldór hinn
versti við og segir mér að Jón
ásamt ýmsum öörum i S.U.S.
séu meðal þeirra sem séu aö
kljúfa flokkinn hvar sem þeir
gætu færu þeir og klyfu. Meö
sinu samþykki færi Jón
Magnússon aldrei inni „sitt
kjördæmi” eins og hann komst
að oröi.
Þarna fékk ég þaö þó óþvegiö
og umbúöalaust. Ég hafði snúið
mér með þetta áhugamál mitt
til þeirra sem eðlilegast var að
ég snéri mér til. Allir taka mér
vel. Þá skyndilega er ég vakinn
upp við það af háttvirtum þing-
manni Halldóri Blöndal, einum
af hirðsveinum Geirs Hall-,
grimssonar að ég sé genginn i
liö upplausnarmanna og sé þar
með farinn að kljúfa Sjálf-
stæðisflokkinn. Hér hef ég lýst
þvi sem ég hef sjálfur þolað af
Vegna lengdar verður að
skipta grein Ámunda og
birtist síðari hlutinn á
morgun.
einangrunarstefnu Geirs Hall-
grimssonar.
Afneitun Geirs á Jóni G.
Sólness
Það liggur lika fleira eftir
þessa menn. Flokkurinn gekk
ekki heill og óskiptur til siðustu
Alþingiskosninga i Norður-
neöanmdls
i—*-------s •
Ámundi Loftsson sjó-
maður skrifar um Sjálf-
stæðisf lokkinn og er
ómyrkur í máli. Ámundi
gagnrýnir formann
flokksins/ formann SUS
frestun landsfundar og
ritstjóra Morgunblaðsins.
Vonast hann til að sam-
eining sjálfstæðismanna
verði ekki fjarlægur
draumur heldur veruleiki
innan tíðar.
landskjördæmi-eystra eins og
allir vita. Ekki náðist samstaða
um skipun framboðslista. Menn
voru heldur ekki almennt til-
búnir til þess að fara út i próf-
kjör voru þar margvislegar
ástæður. Geir Hallgrlmsson er
spuröur álits og segir hann þetta
mál alfarið mál heimamanna og
muni hann ekki vilja skipta sér
af lausn þess, þaö yrðu heima-
menn að leysa.
Slðan býöur Jón G. Sólnes sinn
lista fram, tugir ef ekki
hundruð flokksbundinna Sjálí-
stæðismanna styðja framboö
listans. Þá birtist Geir Hall-
grimsson skyndilega á sjón-
varpsskjánum fyrir framan al-
þjóð, tekur máliö úr höndum
heimamanna og afneitar Jóni
G. Sólnes og segir að framboð
lista hans sé ekki framboð sjálf-
stæöismanna. Púnktur basta.
Nú vil ég spyrja „hver klauf?”
og hver hefur vald til að segja
við flokksbræður sina? „Ég er
sjálfstæöismaður en ekki þú”.
Hverjar eru ástæðurnar fyrir
þvi að málum er svona hagaö?
svörin veröa aö finnast. Hvar
byrja- þessi vandræði og um
hvað snúast þessi mál? Getur
þaö talist eðlilegt að háttvirtur
þingmaður reyni aö setja for-
manni S.U.S. stólinn fyrir dyrn-
ar eins og ég hef lýst hér aö
framan? Svari nú hver fyrir sig.
Hvers vegna var Lands-
fundi frestaö?
Skoöum þessi klofningsmál i
viðara samhengi. Landsfundi
Sjálfstæbisflokksins sem halda
átti i vor var frestaö þar til nú i
haust, á þeirri forsendu að sætt-
ir gætu aö einhverju leyti náðst
eða að allavega friðvænlegar
horfði I flokknum en þá. En
hvað hefur gerst á þessum
tima? Jú, það sem gerst hefur
er það að beir sem að frestun-
inni stóðu hafa kynt ófriðar-
bálið með öllum tiltækum
ráðum og óráöum. Er ég og
ýmsir fleiri komnir á þá skoðun
að þaö sé i þeim tilgangi gert aö
flæma þá sjálfstæðismenn sem i
rikisstjórn sitja endanlega frá
Sjálfstæðisflokknum. Um leið er
haldið uppi gengdarlausum
áróöri fyrir þá sem eftir eiga aö
sitja. „Þá útvöldu”. Og þar sem
hinir útvöldu hafa komiö ár
sinni fyrir borö, reyna þeir aö
einoka og miðstýra flokksstarf-
inu eins og dæmin sanna.
En hvað óttast þessir menn?
hvaö gæti ógnaö þeirra hag? Er
'þaö hugsanleg meirihlutaand-
staða við þeirra arm flokksins?
það skildi þó aldrei vera?
1 þessu sambandi er vert aö
lita til þess aö hvorki i kjördæmi
Friðjóns Þórðarsonar eöa
Pálma Jónssonar hafa Sjálf-
stæðisfélögin ályktað gegn aðild
þessara manna að rikisstjórn
Gunnars Thoroddsen.
Sjálfstæðisfélög á Suöurlandi
beittu sér fyrir þvi að Eggert
Haukdal fengi inni i þingflokki
sjálfstæðismanna þegar til stóð
að loka hann úti þaöan, m.ö.o.
þar sem fólkið hefur eitthvað
haft til málanna að leggja er
einangrunarstefnu Geirs Hall-
grimssonar hafnaö. „Það er
lýðræðislega fengin niður-
staða”.
Nú spyr ég enn og aftur hverj-
ir eru minnihluti og hverjir eru
meirihluti, hverjir eru aö kljúfa
og hverjir eru að reyna aö
sætta?
Palli hélt aö hann væri
einn i heiminum
Fyrir skömmu var haldið
Sambandsþing ungra sjálf-
stæðismanna á tsafirði, fór það
friðsamlega fram. Þar komu
menn saman með þeim
ásetningi umfram allt að halda
friðinn. Þetta var almennt og
þetta máttu allir vita. Vissulega
gladdi það mig er ég varð þessa
áskynja og hygg að það eigi viö
um fleiri sem þar komu.
Eitt bar þó skugga á þetta
þinghald. Nokkrir af horðustu
stjórnarandstæðingunum fundu
'sig knúða til ab leggja til ab
þingið samþykkti áskorun til
Landsfundar Sjálfstæöisflokks-
ins, þess efnis aö breytt yrði
skipulagsreglum á þá lund, að
ef einstakir sjálfstæðismenn
byöu fram sér lista þar sem
flokkurinn byði fram i kosning-
um og ef menn gengju til sam-
starfs vib aðra flokka eins og nú
hefur gerst segbu þeir sömu sig
þar með úr Sjálfstæðisflokkn-
um.
Sárast þykir mér það að það
skyldi vera nýkjörinn formaður
S.U.S. Geir H. Haarde sem
mælti fyrir þessari fáránlegu
tillögu. Það er lika athyglisvert
að það skildi vera fráfarandi
formaöur S.U.S. Jón Magnússon
sem eins og segir I leiðara Visis
um formannaskiptin ekki alls
fyrir löngu og ég er sammála,
„hefur starfað I anda þeirrar
stefnu sem gert hefur Sjálf-
stæðisflokkinn að fjeidaflokki”
skyldi vera fyrstur manr.a til að
gagnrýna umræddan tillögu-
flutning.
Þaö er undarlegur hugsúnar-
háttur, að imynda sér að hægt
sé að halda saman fjöldasam-
tökum með valdboði og eitt er
vist að þó hliðstæðar reglur
hefðu veriö fyrir hendi áöur en
klofningsframboðin og stjórnar-
myndunin áttu sér staö, þá
hefðu þær engu breytt um þaö
sem gerðist aö öðru leyti en þvl
að þær hefðu klofið Sjálfstæðis-
flokkinn endanlega. Já, það er
alveg furðulegt aö menn skuli
geta veriö svo einir i eigin heimi
og raun ber vitni, þegar þeir
gleyma þvi að það sem gerir
þessa hluti fyrst og fremst
mögu’lega er fylgi fólks, „fylgi
fjöldans”.