Pressan - 15.02.1990, Qupperneq 9

Fimmtudagur 15. febr. 1990
9
*
Isafjördur og Blönduós eru á meðal þeirra tólf sveitarfélaga, sem eru undir
IGJORGÆSLU RIKISINS
Þau sveitarfélög, sem talin eru búa við
versta f járhagsstöðu, eiga við afar mis-
mikla erfiðleika að etja. Siglufjörður
mun að öllum likindum þurfa sérstakan
stuðning frá rikisvaldinu.
EFTIR: JÓNÍNU LEÓSDÓTTUR
Eins og fram hefur komið í frétt-
um eiga nokkur sveitarfélög í land-
inu í töluverðum fjárhagserfiðleik-
um að mati nefndar, sem félags-
málaráðherra skipaði til þess að
rannsaka stöðu sveitarfélaga. Tólf
sveitarfélög hafa verið beðin að
senda ráðuneytinu greinargerð um
hvernig þau ætla að vinna sig út úr
þessum erfiðleikum.
Hvaða sveitarfélög
í skoðun?
Mikil leynd hefur hvílt yfir því
hvaða tólf sveitarfélög það eru, sem
eiga við stærstan vandann að etja,
og neitar félagsmálaráðuneytið al-
farið að gefa það upp. í Árbók
sveitarfélaga koma þó fram upp-
lýsingar, sem gefa nokkuð góða
mynd af fjárhagsstöðunni, og sýna
að sum sveitarfélög eiga greinilega
í meiri erfiðleikum en önnur.
PRESSAN hefur traustar heimildir
fyrir því að eftirfarandi sveitarfélög
sé að finna á lista þeim, sem nefnd
ráðuneytisins hefur í athugun: ísa-
fjörður, Kópasker (þ.e. Presthóla-
hreppur), Blönduós, Hveragerði,
Patreksfjörður, Suðureyri og svo
Siglufjörður, sem mun eiga í lang-
mestum erfiðleikum og þarf að öll-
um líkindum alveg sérstaka með-
höndlun af hálfu ríkisvaldsins.
Hveragerði: Búið
að taka ó málinu
Blaðamaður hafði samband við
forsvarsmenn framangreindra sveit-
arstjórna og innti þá eftir því hvort
rétt væri að þeir ættu í sérstökum
erfiðleikum og hvernig gengi að
bregðast við þeim. Hilmar Bald-
ursson, bæjarstjóri í Hveragerði,
sagði upplýsingar þær, sem nefnd
ráðuneytisins hefði farið eftir við
matið, hafa verið frá árunum 1986
til 1988. Eftir þann tíma hafi for-
ráðamenn í Hveragerði hins vegar
verið farnir að taka á vandanum,
einmitt með svipuðum aðgerðum
og nefndin leggur núna til.
„Við höfum í rúmt verið ár að
bjarga okkur út úr þeim vanda, sem
við lentum í vegna gjaldþrota og
skólabyggingarinnar, sem við urð-
um að flýta um tvö ár af óhjákvæmi-
legum ástæðum. Ef nefndin hefði
tekið árið 1989 inn í myndina hefði
Hveragerði sennilega ekki verið eitt
af þessum tólf verst stöddu sveitarfé-
lögum."
Hilmar sagði ennfremur að það
hefði verið býsna erfitt að eiga við
þennan fjárhagsvanda. Nánast allar
framkvæmdir hefðu verið stöðvað-
ar, en fóik netöi hins vegar synt mik-
inn skilning á ástandinu.
Suðureyri:
Erfiðleikar
fyrirtækja og
fólksfækkun
„Það er auðvitað augljóst af
hverju við erum í þessum hópi sveit-
arfélaga, sem nefnd ráðuneytisins
hefur í sérstakri athugun," sagði
Ragnar Jörundsson, sveitarstjóri
á Suðureyri, þegar PRESSAN hafði
samband við hann. „Atvinnufyrir-
tækin hafa ekki fengið þær teícjur,
sem þau hafa þurft, og því hafa þau
I umræðunni um fjárlagafrum-
varpið í haust afþakkaði Ásgeir
Hannes kauphækkunina og hvatti
aðra þingmenn til að gera slíkt hið
sama. Ef tæknileg atriði gerðu þing-
mönnum ómögulegt annað en taka
safnað upp skuldum. Þetta hefur
valdið okkur afar miklum óþægind-
um, enda höfum við ekki fengið lög-
boðin gjöld í kassann svo árum
skiptir. Einnig er það mikil tekju-
skerðing að við verðum fyrir fólks-
fækkun og okkur munar um hvern
íbúa."
Þrátt fyrir erfiðleikana var Ragnar
þó bjartsýnn á að úr myndi rætast.
Sagði hann, að t.d. hefði verið
ákveðin endurskipulagning á Fisk-
iðjunni Freyju, sem væri uppistað-
an í atvinnulífinu. Nokkuð treglega
gengi þó raunar að semja við kröfu-
hafa um afskriftir, en það hlyti að
takast á endanum. „Við horfum líka
til bjartari tíma eftir nýjustu fregnir
um jarðgöngin!"
ísaf jörður og Sigló:
Ekki til viðræðu
Þegar blaðamaður náði tali af
Haraldi L. Haraldssyni, bæjar-
á móti kauphækkuninni skyldu þeir
gefa mismuninn til líknarmála. Við
sama tækifæri gagnrýndi Ásgeir
Hannes harðlega að framlög til líkn-
armála og samtaka eins og SAÁ
væru skorin niður.
stjóra á Isafirði, kvaðst hann álíta
að réttara væri fyrir blaðið að snúa
sér til nefndar félagsmálaráðuneyt-
isins en til sín, ef talið væri að ísa-
fjörður væri í þessum hópi sveitarfé-
laga, sem málið snerist um. Að öðru
leyti vildi Haraldur ekkert tjá sig um
rekstur bæjarfélagsins.
Baúarstjórinn á Siglufirði er ís-
ak Olafsson. Hann sagðist ekki
vilja meina að bærinn væri í neinni
gjörgæslu, þó hann hefði verið til
skoðunar í ráðuneytinu eins og
margir aðrir. Taldi Isak ekki tíma-
bært „á þessu stigi" að segja neitt
frekar um málið.
Patró:
Við erum sloppnir
„Þetta er nú svo margslungið
mál," sagði Ingunn Svavarsdóttir,
oddviti í Presthólahreppi (Kópa-
skeri), „því vandinn hjá okkur er
ekki eingöngu sveitarfélagsins. Mál-
Nú er svo komið að Ásgeir Hann-
es verður nauðugur viljugur að taka
á móti launum sem hann telur sig
ekki eiga skilið.
„Þetta kemur sjálfkrafa, 4.597
krónur á mánuði. Sjálfsagt væri
hægt að skila þessu aftur til ríkisins
þó ég fari ekki þá leið. En ég nota
ekki þessa peninga, þeir fara til sam-
eiginlegra þjóðfélagsþarfa og
mannúðarmála. Ég vil samt ekki að
það komi fram hvert. Það eru svo
mörg félög og málefni sem eiga allt
gott skilið," segir Ásgeir Hannes.
„Á meðan alþingismenn sitja
bara með hendur á pung og láta ber-
ast með straumnum hafa þeir ekki
unnið fyrir neinni kauphækkun. Ef
gerðir verða stórir hlutir, ef við ná-
um í álver eða byggður verður vara-
ið snýst fyrst og fremst um erfiðleika
í atvinnurekstri hér á staðnum og
um fólksfækkun, sem hefur haft gíf-
urleg áhrif á tekjur sveitarfélags-
ins;“
Úlfar B. Thoroddsen, sveitar-
stjóri Patrekshrepps, var afar
bjartsýnn, þrátt fyrir að Patró væri á
lista nefndar félagsmálaráðuneytis-
ins. Sagði hann að í þeirra tilviki
hefði botninum þegar verið náð og
nú væru þeir á hraðri uppleið. „Það
hafa orðið hér gjaldþrot og við er-
um búnir að afskrifa ákveðnar fjár-
hæðir í tengslum við þau. Núna er-
um við farnir að byggja upp og höf-
um fengið hagstæð lán til langs
tíma, en það réð úrslitum um að
breyta stöðunni. Það verður að vísu
þungt í ár, en eftir það eigum við að
verða sloppnir og staðan að vera
orðin þokkaleg."
Ekki náðist í bæjarstjórann á
Blönduósi, Ófeig Gestsson, sem
var í erindagjörðum í Reykjavík,
þegar greinin var í vinnslu.
flugvöllur, þá gegnir öðru máli. Eins
ef varnarliðið tæki þátt í þjóðvega-
gerð eða Alþingi kæmi með raun-
hæfan sparnað. Ef eitthvað af þessu
gerðist hefðum við virkilega unnið
til launahækkana. Þá mætti gjarna
tvöfalda launin, sem auðvitað verð-
ur ekki gert," segir Ásgeir Hannes.
Áttu von á því að þingheimur hafi
unnið til launahækkunar fyrir þing-
lok í vor — og hvað verður þá um
5.000 krónurnar sem nú fara til sam-
eiginlegra þjóðfélagsþarfa?
„Auðvitað lifir maður alltaf í von-
inni, annars væri maður búinn að
gefast upp. Það er ekkert ákveðið
hvað verður um launahækkunina
frá í október," segir Ásaeir Hannes
Eiríksson leyndardómsfullur.
Ásgeir Hannes Eiriksson segir þingmenn sitja meö hendur á pung i stað þess aö vinna fyrir launum sínum. Hér ásamt þingmönnunum
Önnu Ólafsdóttur Björnsson og Rannveigu Guðmundsdóttur.
SÖMU LAUN OG AÐRIR ÞINGMENN
Ásgeir Hannes Eiriksson, þingmaður
Borgarafflokksins, affþakkaði launa-
hækkun i október, á þeim forsendum að
þingheimur heffði ekki unnið ffyrir neinni
hækkun. Engu að siður ffær hann sömu
upphæð og aðrir þingmenn á launaseðli
sinum.
EFTIR: BJÖRGU EVU ERLENDSDÓTTUR