Pressan - 05.07.1990, Blaðsíða 6

Fimmtudagur 5. júlí 1990
Beiðni Stöðvar 2 um borgarábyrgð fyrir 200 millj. kr. láni var frestað á siðasta fundi borgarráðs, þar sem ekki hafði tekist að ná i þær upplysingar sem menn töldu sig þurfa um fjármál stöðvarinnar.
Þegar sýnarmenn tóku upp við-
ræður við stöðvarmenn í byrjun maí
voru ekki allir á eitt sáttir um ágæti
þeirra viðræðna. Þannig lá fyrir að
þeirsem fóru með hlutafé Frjálsrar
fjölmiðlunar/DV í Sýn hf. voru
mjög mótfallnir þessum viðræðum
og töldu engan rekstrargrundvöll
vera fyrir Stöð 2 með sinn þúsund
milljón króna skuldahala á bakinu.
Ágreiningur um
niðurskurð og
sjónvarpsstjóra
Þeir sem að samningnum stóðu
töldu það hins vegar rök í málinu,
að samningurinn byggði einmitt á
því grundvallaratriði að skera hal-
ann af og meginstefna hins samein-
aða fyrirtækis yrði að draga úr
rekstrarkostnaðinum eins og fram-
ast væri kostur. Einn sýnarmaöur
orðaði það þannig við PRESSUNA
að menn mættu lítið annað gera en
að ,,rúlla út efni og rukka fyrir það".
Það þýddi ekkert að tala um inn-
lenda dagskrárgerð eða fréttastofu
fyrr en eftir 1—2 ár þegar búið væri
að hreinsa upp mestu skuldirnar. Þá
gætu menn hins vegar gert allt sem
þeir vildu.
En nú telja þeir sýnarmenn sem
fóru í sameininguna flest benda til
þess að svona verði ekki staðið að
málum. Mannahald og dagskrár-
gerð hafi síst minnkað hjá Stöð 2 á
sl. tveimur mánuðum. Þeir eru því
farnir að draga lappirnar í samein-
ingarmálunum og farnir að líta aftur
til nýrrar og sjálfstæðrar sjónvarps-
stöövar.
En það kemur fleira til en ágrein-
ingur um niðurskurð. Það er líka
togstreita um stefnu. Hingað til hef-
ur verið rætt um að senda út á
tveimur rásum og finnst sýnar-
mönnum margt benda til þess að
þeirra rás sé einungis ætlað það
hlutverk að vera endurvarpsrás fyr-
ir gervihnetti meðan hin eigi að
standa nær því sem menningarlegt
getur talist. Þá hafa sýnarmenn efa-
semdir um Þorvarð Elíasson sem
sjónvarpsstjóra og þykir hann of
stífur. Otímabær lokun' á dagskrá
19.19 og aukin harka í innheimtuað-
gerðum er tekin til marks um þetta
og þykir hvort tveggja hafa skaðað
ímynd Stöðvar 2 þegar hún mátti
síst við því.
Borgin baktryggi
hlutafjárka up?
Af sjónarhóli stöðvarmanna fæst
annað sjónarhorn á söguna. Þaðan
séð lítur málið þannig út að sýnar-
menn séu með óraunhæfar og sífellt
nýjar kröfur um niðurskurð sem
ekki sé hægt að verða við. Stöðin
verði ekki rekin með minni mann-
afla en nú er og auk þess sýni rekstr-
arreikningur fyrstu þriggja mánaða
ársins, að hægt sé að reka Stöð 2
með hagnaði þrátt fyrir mikinn fjár-
magnskostnað. Stöðin skili 59 millj.
kr. rekstrarafgangi fyrir vexti og af-
skriftir á þessu þriggja mánaða
tímabili. Þessar tölur leggja þeir
m.a. til grundvallar í þeirri beiðni
sinni til Borgarstjórans í Reykja-
vík að borgin gangi í ábyrgð fyrir
200 millj. kr. láni sem þeir hyggjast
taka.
En af hverju er stigið það skref að
leita til borgarinnar um bakábyrgð?
Hugsanlega til að skuldbreyta gjald-
föllnum lánum sem eru á refsivöxt-
um og létta þar með greiðslubyrð-
ina. En þær sögur heyrast líka að
stöðvarmenn séu að búa sig undir
það að Sýn hf. dragi sig út úr Stöð 2
en þá myndast 250 millj. kr. gat sem
þarf að fylia. Þetta gat er þannig til
komið að hlutur Sýnar í Stöð 2 er
metinn á 165 millj. kr. en auk þess
var til staðar óselt hlutafé upp á 85
millj. kr. sem Sýn hafði forkaupsrétt
að. Stöðvarmenn ætli að nota 200
millj. kr. lánið með borgarábyrgð-
inni til að auka hlutafé sitt í Stöð 2 —
þeir ætli að kaupa fyrir það hluta-
bréf. Það væri þá í fyrsta sinn í sögu
borgarinnar sem hún gengist í
ábyrgðir fyrir menn sem væru að
kaupa sér hlutabréf í fyrirtækjum.
Þess má geta að allir sýnarmenn
sem PRESSAN talaði við sögðu að
þeim hefði verið með öllu ókunnugt
um beiðni stöðvarinnar um borgar-
ábyrgð þar til þeir lásu um hana í
dagblöðunum. Virtust þeir lítt hrifn-
ir af tiltækinu. Það vekur líka athygli
aö í bréfi Þorvarðar Elíassonar til
borgarstjórans er hvergi minnst á
sameiningartilraunir sýnar- og
stöðvarmanna.
Sjálfstæðismenn
tvístígandi
Það er þó enginn kominn til með
að segja að borgin veiti umbeðna
ábyrgð. Borgarfulltrúar Sjálf-
stæðisflokksins eru núna mjög
tvístígandi í málinu því þó þeir hafi
tekið jákvætt í beiðnina þegar hún
kom fram, þá minnka líkurnar á því
að þeir samþykki hana fremur en
hitt.
Að öllum líkindum gera allar um-
ræður um aðskilnað Sýnar og
Stöðvar 2 þeim enn erfiðara fyrir en
ella þar sem fátt getur réttlætt það
að borgin styðji annan aðilann af
tveimur, sem eiga í samkeppni við
ríkissjónvarpið. Þá óttast þeir að
sjálfsögðu fordæmisgildi fyrir-
greiðslu af þessu tagi.
Enda full ástæða til og raunar
óskiljanlegt að þeir skuli yfirleitt
hafa léð máls á því að ganga í
ábyrgð fyrir Stöð 2. Fyrir því eru
sjálfsagt ýmsar ástæður og ein
þeirra sú að borgarstjórn, undir for-
ystu Davíðs Oddssonar, vill vera
ríki í ríkinu og er það ekkert á móti
skapi að etja kappi við stóra bróður.
Sjálfstæðismenn hafa áður rétt Stöð
2 hjálparhönd þegar kreppa steðjar
að. Þess er skemmst að minnast
þegar borgin gerði samning um
kaup á Vatnsendalandinu sem —
þó hann yrði aldrei að veruleika —
þjónaði þó þeim tilgangi að virka
sem hlutafjárloforð í höndum fyrr-
um aðaleigenda Stöðvar 2.
Hverjum þykir
sinn fugl fagur
En hvað gerist ef ekkert verður úr
sameiningu? Eru tvær einkareknar
sjónvarpsstöðvar á vetur setjandi?
Flestir eru þeirrar skoðunar að það
geti ekki nema önnur stöðin lifað af
í loftinu, en auðvitað telja bæði sýn-
armenn og stöðvarmenn að það
verði þeirra stöð sem fari með sigur
af hólmi. Stöðvarmenn segja að það
muni kosta Sýn 300—350 millj. kr.
að fara í loftið og að auki 1—2 ár að
vinna upp áskrifendur. Á þessum
tíma hljóti þeir að reka sjónvarps-
stöðina með tapi og þá fari að þyngj-
ast undan fæti. Þeir séu of bjartsýnir
og ofmeti samningsstöðu sína við
Stöð 2.
Sýnarmenn segja aftur á móti að
það kosti þá í mesta lagi um 250
millj. kr. að fara af stað og þeir hafi
reiknað með hallarekstri í 1—2 ár.
Um Stöð 2 segja þeir, að hún eigi
enga möguleika á því að lifa ef hún
fái samkeppni frá Sýn. Hún muni
strax tapa 5—10 þúsund áskrifend-
um sem sé síst til að bæta slæma
rekstrarstöðu stöðvarinnar. Þar sé
enn verið að safna skuldum, inn-
heimta áskrifta gangi mjög illa og
auk þess séu þeir ekki með eins
góða samninga um sýningarefni og
Sýn. Þessir samningar Sýnar hafi í
rauninni verið ástæðan fyrir því að
stöðvarmenn voru tiibúnir til að
borga hlutabréfin í Sýn á 50% yfir
nafnverði.
DV í sjónvarpsrekstur
Ýmislegt bendir til þess að renni
í efa aðgerðir hans. Sveinn R. Eyjólfs-
Davíð Oddsson borgarstjori: Tvistig-
sameiningin út í sandinn muni Frjáls
fjölmiðlun/DV koma aftur inn í Sýn
af fullum krafti. Hlutaféð í Sýn var
upphaflega ákveðið 180 millj. kr. og
þar af er búið að greiða inn um 108
millj. kr. Frjáls fjölmiðlun/DV hefur
fullan hug á að kaupa þann rúmlega
70 millj. kr. hlut í Sýn sem enn er
óseldur en þó því aðeins að ekki
komi til sameiningar við Stöð 2.
í tengslum við þessi auknu hluta-
fjárkaup hefur sú saga heyrst að þau
verði fjármögnuð með þeim hætti
að Sveinn R. Eyjólfsson og Hörð-
ur Einarsson muni selja Morgun-
blaðinu DV og einbeita sér að sjón-
varpsrekstri. PRESSAN bar þetta
undir Svein sem sagðist reyndar
hafa heyrt þessa sögu en þó ekki í
þessu samhengi. Hún væri þó alger
fjarstæða, það hefði aldrei komið til
álita að selja DV. Þegar hann var að
því spurður hvernig þeir hygðust
fjármagna hlutafjárkaupin sagði
hann að ekki þyrfti að leggja hluta-
féð fram allt í einu heldur ætti það
að greiðast inn á 18 mánuðum og
,,það mætti kannski selja einhverja
húskofa ef maður er að setja hlutafé
í góðan bisness". Þess má geta að
Frjáls fjölmiðlun/DV eiga ennþá
hæðir í húsunum við Síðumúla 12
og Síðumúla 33 og er Sveinn vænt-
anlega að vísa til þeirra.
Engir fundir haldnir
En er rekstur sjónvarpsstöðvar þá
góður og arðvænlegur ,,bisness“?
Sveinn sagðist telja svo vera. Að-
spurður um þann mikla kostnað
sem stöðvarmenn telja óumflýjan-
legan við að koma stöðinni á lagg-
irnar sagði hann, að oft á tíðum
væri hægt að ná sama árangri á
Volkswagen og Rolis Royce. ,,Við
höfum reynslu af því að setja á stofn
dagblað og við teljum okkur vita
hvernig á að setja slíka stöð af stað
með minnsta mögulega tilkostnaði.
Ef við förum inn í Sýn aftur þá verð-
ur það gert þannig að hlutafé dugi
fyrir öllum stofnkostnaði. Það er
vonlaust að gera þetta með skulda-
söfnun."
Stöðvarmenn telja aftur á móti
þúsund milljón króna skuldahalann
ekki vonlausan viðureignar eins og
fyrr var getið. Þeir hafa hins vegar
enn ekki fengið í hendurnar árs-
reikninga fyrir árið 1989 en þeir
reikningar ættu væntanlega að
koma frá Eignarhaldsfélagi
Verslunarbankans. Það félag var
myndað um sl. áramót í kringum
skuldir Stöðvar 2 við Verslunar-
bankann og seldi núverandi stöðv-
armönnum hlut þeirra í stöðinni.
Þeir munu hafa talið sig vera að
kaupa hallalausan rekstur burtséð
frá hinni erfiðu skuldastöðu stöðv-
arinnar. Komi hins vegar annað í
Ijós er allt eins víst að einhverjir
þeirra muni fara í mál við eignar-
haldsfélagið fyrir að selja svikna
vöru.
En hvað sem því líður munu
stöðvarmenn leggja allt kapp á að
sameining Sýnar og Stöðvar 2 gangi
eftir. Ekki sé rekstrargrundvöllur
fyrir tvær stöðvar og aðstæður eða
bankar muni fyrr eða síðar neyða
stöðvarnar í sameiningu. Þeir vilja
því reyna til þrautar að ná saman en
likurnar aukast ekki á því meðan
engir sameiginlegir fundir sýnar- og
stöðvarmanna eru haldnir. Þeir hafa
nú legið niðri í 2—3 vikur. Eins og
málin standa í dag eru því fremur
líkur á því aö Sýn dragi sig út úr Stöð
2 og byrji útsendingar á eigin veg-
um í nóvember nk. En hver veit
hvað morgundagurinn ber í skauti
sér þegar viðskipti eru annars veg-
ar?
Þorvaröur Eliasson sjónvarpsstjóri: Sýnarmönnum þykir hann of stifur og draga
son stjórnarformaöur DV: Sannfæröur um að sjónvarpsstöö er góöur „bisness".
andi varðandi borgarábyrgð þó það freisti aö vera ríki i rikinu.