Pressan - 09.06.1994, Page 15

Benni býður fram Bosníulista
Við erum stödd í frægum sam-
komusal í fimmta hverfi í París.
Bekkirnir eru þéttsetnir og sumir
verða að láta sér nægja að standa.
Við enda salarins uppi á sviði er
langt háborð þar sem á annan tug
manna — og ein kona — sitja og
horfa alvörugefin yfir salinn. Það er
ekkert verið að ræða hér gaman-
mál, þótt forseti landsins, Fran^ois
Mitterrand, hafi lýst vanþóknun
sinni á íramtakinu og kallað hóp-
inn ábyrgðarlausan. Þegar ég mæti
á staðinn er orðið nokkuð áliðið
fundar, en ég hef þó ekki misst af
miklu. I ræðustól er fjandvinur for-
setans, Michel Rocard. Hann er að
stæra sig af því að hafa átt frum-
kvæðið að því að settur var á stofn
dómstóll til höfuðs stríðsglæpa-
mönnum í fyrrverandi Júgóslavíu.
Úti í salnum er púað og orðin „nú
er bara að láta hann virka“ kafha í
mótmælahrópum.
Fyrir miðju háborðinu situr
upphafsmaðurinn að þessu öllu
saman og horfir stóískur yfir sal-
inn, ef ffá eru taldir nokkrir andlit-
skækir. Nokkrum dögum áður
hafði hann kastað sprengju ffá
Cannes yfir pólitíska lognmolluna í
París, þar sem síðasta hönd hafði
nýlega verið lögð á uppröðun lista
fýrir komandi Evrópuþingskosn-
ingar. Maðurinn, sem heitir Bem-
ard-Henri Lévy, í daglegu tali BHL
(borið ffam bí- asch-el) eða bara
Benni, var mættur á kvikmyndahá-
tíðina í Cannes til að kynna nýja
kvikmynd eftir sjálfan sig sem heit-
ir „Bosna!“ Myndin hefur verið út-
hrópuð sem áróðursmynd til
stuðnings stríðandi Bosníumönn-
um, sem hún auðvitað er, og Benni
hefur ekki reynt að fara neitt í felur
með það. En það er ekki myndin
sjálf, sem hefur valdið mestu
fjaðrafokinu, heldur ummæli „leik-
stjórans“ (sem dags daglega er
heimspekingur, ritstjóri og pistla-
höfundur með meiru) skömmu
eftir ffumsýninguna í miðjum gla-
múrnum í Cannes. Þar hótaði
hann að bjóða ffam lista til Evr-
ópuþingsins (kosið 12. júní), ef
ffönsku flokkarnir breyttu ekki af-
stöðu sinni til stríðsins í Bosníu.
Stefnubreyting flokkanna hefði að
ósk Benna átt að felast í því að þeir
krefðust afléttingar vopnasölu-
banns SÞ, svo bosnískir hermenn
komist yfir vopn og geti varið sig.
En það er einmitt þetta atriði sem
Mitterrand kallar ábyrgðarleysi og
hrópar „stríðsæsingamenn“, upp-
nefni sem BHL og félagar afheita
algerlega.
Til fundarins sem við erum
stödd á voru boðaðir æðstu menn
allra flokka sem bjóða ffam til Evr-
ópuþingsins. Enginn nema Rocard
„Afstaða einstakra sósíalista skiptir ekki
svo miklu máli á meðan Mitterrand
skiptir ekki um skoðun og aðalatriðið
fyrir þessa „stríðsglöðu“ menntamenn er
auðvitað að ríkisstjórnin breyti stefnu
sinm.
svaraði kallinu, hinir létu nægja að
senda varaskeifur eða engan. Til-
gangurinn var að fá stjórnmála-
mennina til að svara fyrir afstöðu
flokka sinna til stríðsins í fýrrver-
andi Júgóslavíu, en einnig til að
koma stríðinu efst á dagslcrá í um-
ræðunni um málefni Evrópu. Nið-
urstaða fundarins átti svo að skera
úr um hvort BHL og vinir hans
sæju ástæðu til að standa við hótun
sína um framboð. Þar sem enginn
skipti um skoðun á fundinum
nema Rocard, en hann sagðist hafa
verið hlynntur afléttingu vopna-
sölubannsins áður en Benni og fé-
lagar fóru af stað, var ákveðið
nokkrum dögum síðar að fara í
ffamboð. Afstaða einstalcra sósíal-
ista skiptir nefnilega elcki svo miklu
máli á meðan Mitterrand skiptir
ekki um skoðun og aðalatriðið fyrir
þessa „stríðsglöðu“ menntamenn
er auðvitað að ríldsstjórnin breyti
stefnu sinni. Fulltrúi hægri flokk-
anna á fundinum, Bemard Stasi,
sagðist reyndar vera hlynntur því
að vopnasala til Bosníuhermanna
væri leyfð — ef samningar tækjust
ekld, bætti hann við, og bergmálaði
þar sjónarmið ríldsstjórnarinnar.
Noklcrum dögum eftir fundinn
kynnti Benni því listann fyrir fjöl-
miðlum, þótt ekld hafi hann ennþá
útilokað að draga ffamboðið til
baka ef hægrimenn breyta afstöðu
sinni. Benni sjálfur situr í einu af
neðstu sætunum og lætur lælcnin-
um og Evrópuþingmanninum Lé-
on Schwartzenberg effir efsta sætið.
Sjálfur er hann í Hutverld kosn-
ingastjóra og aðalleikara í fjölmiðl-
um. Aðrir ffambjóðendur koma úr
röðum rithöfunda, heimspekinga,
kvilcmyndagerðarmanna, blaða-
manna, útgefenda, leikara og ann-
arra menntamanna. Þar er þó
hvergi að sjá nafn kvenréttinda- og
blaðakonunnar Fran^oise Giroud,
einu konunnar við háborðið á
fundinum, né heldur Jacques Julli-
ard, starfsbróður hennar á Nouvel
Observateur, sem þó hefur off
slcrifað eldheita pistla í samnefht
tímarit til stuðnings stríðshrjáðum
yBosníumönnum. Aftur á móti eru
I þeir André Glucksmann heim-
..bSpekingur og Romain Goupil
kvikmyndagerðarmaður, er einnig
sátu uppi á sviði á fimdinum títt-
nefnda, báðir á listanum. Glucks-
mann hélt eldheita ræðu og minnti
fundarmenn á að ef hann og félag-
ar hans væru bijálaðir, eins og
Mitterrand heldur fram, væri það
vegna þess að þeir væru búnir að
horfa aðgerðalausir á stríðið í sjón-
varpinu í þrjú ár án þess að nokk-
uð væri gert til að stöðva það, og
bætti svo við að „börn og konur í
Bosníu hefðu ekld dáið úr stríði
heldur samningum“.
Eldheitar ræður og „Listi fyrir
Sarajevo“ hafa enn eldd fengið rík-
isstjórnina og Dominique Baudis,
efsta mann á lista hægrimanna fýrir
Evrópukosningarnar, til að sldpta
um stefhu hvað varðar málefni Bo-
sníu. Átján klulckustunda skyndi-
heimsókn Alija Izetbegovic, for-
seta Bosníu, til Parísar fýrir
skömmu virðist heldur elcki hafa
breytt afstöðu þeirra. Izetbegovic
kom hingað beint frá Mekka í svo-
kallaða einkaheimsókn í boði BHL.
Hann ók beint af flugvellinum í bíó
þar sem hann horfði á sjálfan sig „-
leika aðalhlutverldð" í mynd heim-
spekingsins. Síðan hitti hann Ro-
card og Baudis, en Mitterrand lét
eins og hann tæki ekki eftir heim-
sókn Bosníuforsetans. Og Sarajevo-
listinn er áfram í framboði.
Höfundur stundar háskólanám
í París.
i
I
Bíósýki forsetans
Bill Clinton Bandaríkjaforseti hélt hvergi aftur
af sér og veltist um af hlátri þegar óheppna löggan
Frank Drebin æddi inn í sæðisbankann og hellti
kælandi kampavíni niður í buxnastrenginn í kvik-
myndinni Naked Gun 331/2.
Vinir Clintons segja að hann hreinlega elski
kvikmyndir og með því að horfa á þær gleymi hann
heimsins áhyggjum. Hrifning hans á kvikmyndum
allt frá unga aldri hefur aukist eftir að hann varð
forseti og hann, sem áður safnaði smáaurum til að
komast inn í bíóhús, er nú orðinn vinur margra
helstu Hollywood-stjarnanna. Hann hefur mjög
ákveðinn smekk á kvikmyndum og hefur mest dá-
læti á gömlum myndum. Clinton vill helst myndir
þar sem það góða berst við hið illa og sérstakan
áhuga hefur hann á kvikmyndinni Casablanca, sem
er tilkomið vegna þess að það var síðasta myndin
sem foreldrar hans sáu áður en faðir hans lést í
bílslysi. Hann sér að minnsta kosti eina mynd á
viku og þá oft í fjölskyldubíósalnum í Hvíta húsinu,
en þangað býður hann stundum 30 til 40 gestum í
heimsókn til að glápa.
Madonna „dáin“
Eftir því sem vangavelturnar um
„dána“ Madonnu aukast og breið-
ast út verða þær ótrúverðugri.
Þetta segir sig kannski sjálft, því
þegar fóDc er í alvöru „dáið“ hefur
enginn áhuga á að tala um það.
Fólk stendur yfirleitt ekki í kokkt-
eilboðum og kryfur „dauða“ til að
mynda Cyndi Lauper sem söng-
konu. Það getur því verið áhuga-
vert að velta „dauðanum“ svolítið
fýrir sér. Þetta gæti þýtt þá stað-
reynd að vera dáinn í orðsins
fyllstu merkingu, en í mjög mörg-
um tilfellum er þetta hins vegar
nokkurs konar óskhyggja. Þú segir
að eitthvað sé dáið, en þá bara í
þeirri von að það sé búið að vera,
með öðrum orðum dáið. Þetta er
nákvæmlega það sem fólk er að
reyna að gera Madonnu; að grafa
hana lifandi.
Áður fyrr voru skrifaðar ævisög-
ur og allskyns bækur um popp-
söngkonuna en þetta hefur nú
breyst í að skrifaðar eru handbæk-
ur sem bera nafnið „Ég hata Mad-
onnu“. Þar er talað um syndir
söngkonunnar og er óhætt að segja
að þetta sé eitt vinsælasta lesefhið
vestra.
The Far Side eftir Gary Larson
Um leið og Davíð kom inn í rjóðrið og sá þau standa þarna saman,
Loch Ness-skrímslið, Stórfót og Jackie Onassis, bilaði myndavélin
hans.
FIMMTUDAGURINN 9. JÚNÍ 1994 PRESSAN 15