Vísir Sunnudagsblað - 06.10.1940, Síða 4

4
VÍSIR SUNNUDAGSBLAÐ
ur stýrisvölinn upp í sand. Þa'ð
var nú hans lilutdeild í þessari
frækilegu björgun og fanst lion-
um það ekki svo lítið afrek i þá
daga.
Fjögra manna farið og gámli
báturinn voru einu fleyturnai',
sem þá voru til við fjörðinn.
Faðir Helga átti gamla bátinn.
Oft hafði hann hreyft því áður,
að réttast mundi að liöggva
hann niður til eldsneytis. Eftir
þennan atburð mintist liann
aldrei á það. Á bverju hausti
og vori tjargaði liann nú gamla
bátinn og dittaði að honum.
Bætti jafnvel nýjum borðum í
súðina þar sem þess var þörf.
Nú liafði verið fisklaust með
öllu við f jörðinn í fleiri tugi ára.
' Það var víst togurunum að
kenna. Hverfisbændurnir höfðu
þvi selt fjögra manna farið og
nú var gamli báturinn eina
fleytan sem til var þar í firðin-
um.
J>að voru fleiri en faðir Ileiga,
sem tóku dálæti við gamla bát-
inn eftir þennan atburð. Oft sá
Helgi ekkjuna lians Þorgeirs í
Bitru, staðnæmast við naustið
og strjúka ástúðlega um kinn-
ung hans, þegar hún var að
þangtínslu út með fjörunni.
Hún var þó ekki þann veg skapi
farin, konan sú, að hún gerði
gælur við hvað sem var.
Og þegar faðir Helga lá bana-
leguna sagði liann einu sinni við
son sinn: — Hugsaðu vel um
gamla bátinn, Helgi minn. Það
er happafleyta. Hver veit nema
hann eigi enn eftir að verða ein-
hverjum héðan úr liverfinu til
bjargar, þó togaraskrattai’nir
séu búnir að ganga svo frá, að
héðan verði ekki róið til fiskjar
framar......
Helgi stóð upp af nausts-
kampinn og gekk að bátnum.
Fram að þessu hafði liann orðið
við tilmælum föður síns og svo
myndi einnig verða framvegis,
hvað sem svo Sveinbjörg segði.
Hann gekk að gamla bátnum og
strauk stefni hans eins og hann
vildi fullvissa liann um trygð
sína. Það skyldi verða dittað að
honum í haust eins og undan-
farin haust og lxann skyldi verða *
tjargaður. Ef til vill yrðu lika
einhver ráð með að bæta nýjum
boi'ðbút í súð lians, þar sem húu
var mest tekin að rifna. Hann
leit alls ekki svo illa út, gamli
bátui'inn. Hann var sennilega
sjófær enn .... engin frágangs-
sök að skjótast á honum út í
liólmana, svona í eingóðu. Nei,
það skyldi líða á löngu þar til
hann yrði höggvinn i eldinn. ...
Það lxlaut líka að vera mesta
bölvað fjas í henni Sveinbjörgu,
þetta með eldiviðinn. Ekki var
það öðruvisi mór eða þurrara
þang, sem þær höfðu lil að
brenna, konurnar á liinum
bæjunum í hverfinu og þetta
létu þær sig hafa. . .. En leiðin-
legt var þelta sífelda nudd og
jag í henjii Sveinbjöi'gu .... já,
það var það. — Leiðinlegt og
þreytandi......
Helgi var í þann veginn að
leggja af stað niður frá naust-
inu, þegar honum flaug skyndi-
lega ráð i hug. Honum vai'ð svo
lxverft við liugsun sina, að hann
nam staðar, tók ósjálfrátt vettl-
ingana af liöndum sér og fór að
föndra við skegghýnnginn á
liökunni. Þannig stóð liann
nokkra stund. Þetta var i raun-
inni skrambi djax'f t og Ilelgi var
svo óvanur að liugsa djarfar
hugsanir, að hann varð að hafa
nokkurn tíma til að átta sig á
því. Hann gekk aftur upp að
naustinu og settist á kampinn.
Því ekki það, þá myndi hann
kannske losna við alt ótætis ekki
sen jagið og nuddið.
Aftur stóð liann á fætur og
gekk að gamla bátnum og at-
hligaði hann nú með meiri ná-
kvæmni en nokkru sinni áður.
... .1 Jú, það var ekki minsti
vafi á að liann gæti flotið út að
skerjunum og aftur til lands ..
Og því þá ekki .... já, þvi þá
ekki.....
Helgi var léttur i spori þegar
hann gekk út með fjörunni til
að gæta að kindunum. Við og
við bi'osti hann í kamp. Hvað
skildi Sveinbjörg segja, þegar
hann í kvöld, tilkynti lxenni
svona ofboð hxegt og rólega, að
hann hefði ákveðið að höggva
gamla hátiixn i eldinn einhvern
tíma á næstunni........ Svona,
þegar hann mætti vera að.......
Sveinbjöi'g var uppi við fjár-
hús að kljúfa skán.
Það veitli ekki af þvi að ein-
lxver lxugsaði um eldiviðinn. . .
Sveinbjörg var sí og æ að hugsa
uixi eldiviðinn, tala um eldivið-
inn og nostra við eldiviðinn. Og
svo var hún einnig sí og æ, ó-
ánægð yfir eldiviðnum..........
Ekki liafði Helgi enn komið því
í verk, að höggva niður gamla
bátinn. Það hefði þó ekki verið
vanþörf á að fá nokkrar spýtur
í eklinn núna, þegar engu var að
brenna, nema gömlu mórofi og
blautri skán. En Helgi var allan
daginn að dunstra við þessar
rolluskjátur..... Það var þó
mikið að liann skildi loks vera
farinn að viðurkenna, hversu
heimskulegt og vitlaust það
væri, að vera að tjóka upp ó
þetta^bátskrifli .... já, að vera
jafnvel að ditta að honum. Til
livers var að eiga bát, fyrst ald-
rei fékst fiskbranda úr fix'ðin-
um......Og þó þessi bátlijallur
hefði einhverntíma orðið til þess
að hjarga nokkurum manns-
lífum, þá var það ekki nema
hreinn og klár barnaskapurinn
að vera að láta dauðan hlutinn
njóla þess. Hún var nú ekkert
bneigð til smámunalegrar til-
finningasemi, hún Sveinbjörg.
.... Það var eldiviðurinn, sem
hún var altaf fyrst og fremst að
hugsa um.
Sveinbjöi-g rétti úr séi', strauk
hendi um balc sér og stundi. Hún
var orðin svo mikill ræfill i bak-
inu ujxp á síðkastið. Það var svo
sem ekki að undra þó hún findi
einliverntima til í því. Þeir voru
ekki svo fáir mó og þangpok-
arnir, sem hún var búin að bera
á þvi um dagana........ En sá
blessaður þurkur i dag. Það kom
sér líka upp á skánina.....
Hvað var nú eiginlega
þetta.....
Sveinbjörg hætti skyndilega
eldiviðarhugleiðingum sínum og
tók að hlusta. Var ekki einhver
að kalla, þarna út með fjörunni
.... Hún hélt andanum niðri.
.... Jú, það var einhver að
kalla.....Gott ef ekki var ver-
ið að kalla á hjálp...... Hún
lilustaði betur....Jú, það var
einhver að kalla á hjálp.....
Sveinbjörg brá við og tók á
rás niður fjárhúsbrekkuna og
út fjörubakkana í áttina á köll-
in. Þegar lxún kom á móts við
naustið, nam liún staðar, sem
snöggvast. Hún var óvön hröð-
um hlaupum nú orðið og mædd-
ist því fljótt, þó undan brekku
væi’i að sækja. Hún lilustaði en
heyrði í fyrstunni ekkert nema
hjartslátt sinn og andardrátt.
En brátt rénaði þó mesta mæðin
og nú greindi liún köllin á ný
.... Hún þekti röddina. — Guð
minn góður.......Það var Helgi
og enginn annar, senx var að
kalla.....
Og aftur tólc Sveinhjöi'g á rós
og fór nú enn liraðara en fyr.
Óttinn og örvæntingin léðu
henni nýjan þrótt.
Þegar liún kom út á móts við
Kviarsteina, heyrði hún köllin
hljóma liliðhalt til sín .... frá
sjó. Hún nam staðai', skygði
hönd fyrir augu og horfði út á
fjöi'ðinn. Innan skamms kom
hún auga á Helga. Hann stóð á
örlítilli steinnibbu, er stóð upp
úr sjó alllangt undaii landi.
Sveinbjöi’g þekti þessa nibbu.
Hún var á hæsta odda eins af
ystu skei’junum, sem gengt var
út í um stórsli-aumsfjöru. Nú
var þessi steinnybba það eina af
því, sem náði upp yfir vatns-
borðið og enn var þó ekki nema
tæplega liálffallið að.........
Sveinbjörg þorði ekki að hugsa
.... liún fann til svima yfir
höfðinu og máttleysis fyrir
hjartanu. Aldrei fyr liafði liún
fundið, liversu vænt lienni þótti
um Helga Halldórsson.
Nú kom Helgi auga á konu
sína. Hann brá höndum að
munni sér og kallaði til hennar:
— Þú verður að stökkva út aö
Hjáleigunni, Sveinbjöi'g og fá
karlmennina til að setja fram
gamla bátinn.......
Rödd Helga vakti Sveinbjörgu
af örvæntingardvalanum ....
Gamli bátui’inn .... orðin
liljómuðu um liuga liennar eins-
og frelsandi gleðiboðskapur.
— Já .... kallaði liún til
svai’s, svo hátt, sem rómur
hennar leyfði. Og aftur tók hiiu
til fótanna og var nú léttara um
Iilaujxin en nokkru sinni fyr.
.... Gamli báturinn .... garnli
báturinn......
Helgi Halldórsson lá uppi í
í'úmi sínu með tvær yfirsængur
og þykt brekán ofan á sér.
Hann var nýbúinn að renna
lir þi'iðja boílanum af bi’enn-
heitu, lútstei'ku lcaffi, með ör-
litlu tári af gömlu einiberja-
brennivíni. Honum leið ekkert
sérlega illa .... eiginlega lei'ð
lionum hetur en liann mundi til
að sér hefði liðið nokkru sinni
áður. Að vísu kendi liann enn
nokkurs hrolls, en það var ekki
svo einkennilegt, þó liann fyndi
til einhvers kulda eftir að hafa
staðið hálfan annan tíma í sjó
.... já, sjórinn hafði meira að
segja tekið honum upp undir
hendur, síðasta stundarfjórð-
unginn, sem liann dvaldi þarna
á skerinu.
Enn einu sinni liafði gamla
bátnum- verið hrint á flot, til að
bjarga mannslifi......Enn einu
sinni liafði hann sýnt og sannað
hvílík happafleyta hann var. Nú
stóð liann aftur í naustinu, sjó-
blautur að utan og innan. Ekki
hvað minst að innan, því sjór-
inn hafði streymt inn með
hverju borði. En það fór þó
eins og Helgi Halldórsson gerði
náð fyrir .... Gamli bátui'inn
flaut út að skerjunum og aftur
til lands.
Og nú mundi hann fá að
standa óáreittur í naustinu um
langan tíma. Að minsta kosti
svo lengi, sem þau Helgi og
Sveinbjörg lifðu. Því liafði
Sveinbjörg heitið upp úr eins
manns hljóði, þegar liún færði
Helga þriðja kaffibollann.
Helgi fann lxitann sti’eyma út
í lxörund sitt. Hann svitnaði . .