Nýja dagblaðið - 11.11.1933, Blaðsíða 2

2
N Ý J A
DAGBLAÐI9
Auk þess er húsrúmið allt of
lítið, en þó er eldhættan mesti
ágallinn. Málverk landsins eru
nú geymd í einu herbergi í
Arnarhvoli. Þar er ekki eld-
hætta, en þar eru þau grafin
fjársjóður.
Tillagan gerir ráð fyrir því,
að nokkur herbergi í leikhús-
byggingunni væru fullgerð að
innan og sett miðstöð og raf-
ljós í þann hluta hússins, og
gert ráð fyrir, að þessi tvö
söfn yrðu þar geymd næstu
.20—30 árin“.
Jónas Jónsson flytur enn-
fr. frv. til 1. um bygging og
Frá Alþingi í gær.
1000-platna-úftsalan
Hitar, ilmar, heillar drótt,
hressir, styrkir, kœtir.
Fegrar, yngir, færir þrótt
1á. Freyju kaffibætir.

í ATLABUÐ
Nýjar danzplötur á
2,90. íslenzkar söng-
plötur á 1,50. Marzar
(stórt úrval) á 2.90.
Stórar klassiskar
plötur á 3,50.
Ástarsöngur heiðingj-
ans kr. 2.50.
Ef þér getið rétt hve
margar af síðast-
nefndri plötu muni
seljast á útsölunni,
eigið þér kost á að
eignast vandaðan ma-
hogny borðfón ókeyp-
is. Komíð og fáið skrá
yfir plöturnar með
tilgreindu verði.
Verður þjóðmiujasafuið flutt
í þjóðleiklmsið ?
Fundir voru stuttir í báðum
deildum þingsins: I efri deild
var frv. um breyting á Kreppu-
lánasjóðslögunum vísað til
nefndar, og í neðri deild var
sömuleiðis vísað til nefndar,
frumvarpi til laga um breyt-
ing á 1. um kosningar í sveita-
og bæjarmálefnum.
Allshn. efri deildar hefir
skilað áliti um frv. um sam-
komudag Alþingis á árinu 1934,
sem ætlazt er til að verði 1.
október, og leggur til að það
verði samþ. óbreytt.
Fjárhagsn. efri deildar hefir 1
einnig skilað áliti um bráða- ;
byrgðarlagafrv. stj. (breyt. á
1. um útflutningsgjald af síld),
er að efninu til var samþ. og
og afgreitt á síðasta þingi, en
á því var eigi leitað staðfest-
ingar konungs vegna form-
galla, er leiðréttur var með
bráðabyrgðalögunum. Nefndin
leggur til að frv. verði samþ.
Jónas Jónsson flytur þings-
ályktunartillögu í efri deild um
að ríkisstjórninni sé falið að
rannsaka, hvort hægt væri að
geyma fornmenjasafnið og
listaverk, sem landið á, í þeim
hluta þjóðleikhússins, sém
fyrst um sinn þarf ekki að
nota vegna leiksýninga, þó að
húsið verði fullgert, og leggja
áætlun um kostnað er af þessu
leiddi fyrir næsta Alþingi.
Tillógunni fylgir svohjóðandi
greinargerð:
„Leikhússbyggingin er nú
komin undir þak og fokheld,
en útlit fyrir, að dregizt geti
um nokkur ár, að hún verði
1 fullger. Auk þess er vitað, að
byggingin er við vöxt, og að
leikhússtjórnin hefir miðað
innri gerð hússins við þær
kröfur, sem ætla má, að gerð-
ar verði þegar þjóðin er orðin
til muna mannfleiri en nú. í
leikhúsbyggingunni er þess-
vegna húsrúm, sem leikhúsið
þarf síðar meir að nota, en
engin ástæða er til að nota
fyrst um sinn vegna leikþarfa.
Á hinn bóginn er landið 1
mestu vandræðum með húsa-
skjól fyrir forngripasafnið og
allmörg listaverk, er það hefir
eignazt. Síðar meir verður vit-
anlega reist sérstök bygging
fyrir þessi söfn, e'n líkur eru
til, að dráttur verði á þeirri
framkvæmd, m. a. meðan há-
skólinn er á döfinni.
Forngripasafnið er á efsta
lofti í landsbókasafnsbygging-
unni, undir trésúð og tréskil-
rúm milli herbergja. Safnið er
þar í mikilli hættu af eldi, og
megnið af því verðmæti, sem
þar er geymt, er ekki hægt að
fá aftur fyrir fé, þótt til væri.
ábúð á jörðum, sem eru al-
mannaeign; hið sama og hann
flutti á síðasta þingi. I 1. gr.
frv. er svó fyrir mælt, að allar
i jarðir og hjáleigur, sem eru
I eign ríkissjóðs eða kirkna
landsins skulu næst er þær
losna úr ábúð, eða þegar nú-
verandi ábúandi óskar þess,
verða byggðar á erfðafestu
eftir lögum þessum. Undan-
1 skildar eru þær jarðir, sem
ákveðnar eru fyrir bústaði
embættismanna, eða til ann-
arar opinberrar notkunar. —
1 Afgjald þessara jarða skal
ákveðið 3% af þáverandi fast-
i eignamati landsins og 2% af
verða jarðarhúsa og álags,
sem á þeim hvílir. — Þá eru
ýms ákvæði um erfðafestu-
réttinn og fl.
Fleirí
hótanabrék.
Frá auglýsendum Nýja dag-
blaðsins hafa nokkur ný hót-
anabréf borizt, sem þeim hafa
verið send tvo síðustu daga.
Sum þeirra eru alveg eins og
bréf, sem áður voru komin.
Sýnilega er hér um eina eða
tvær verksmiðjur að ræða.
Stíll og réttritun sá sami og
áður! Hér birtast þrjú af þess-
um bréfum (stafsetning ó-
breytt).
c3$ó6menutir - íþröttxr - íiðttr
w*n...
Ný ljódabók.
Nýlega er komin út ljóðabók
eftir Jón Þorsteinsson á Arn-
arvatni og hefir Ólafur Mar-
teinsson magister í Reykjavík
gefið hana út. Framan við bók-
ina er mynd af höfundi, grá-
hærðum öldung og göfugmann-
legum með kempuskegg og
hvelft enni, og það þarf enga
skarpskygni til að sjá, að und-
ir þvílíkum skalla býr engin
sauðarsál.
Yfir þessari bók er norðlenzk
heiðríkja. Rímið er fágað og
létt, og víða prýðilega komizt
að orði. Skulu hér aðeins tekin
nokkur sýnishorn af handahófi.
Á bls. 107 segir hofundurinn:
líg vissi tæpast mitt rjúkandi ráð,
sú raunin var mér of sterk;
eg gat ekki beðið, því brostin
var rödd
og biti í þi’öngri kverk. —
Þá heyrði eg dvnja um
hnattanna geim:
því hróparðu svo til mín?
Nei, Drottinn, það var bara
andvarps ögn,
sem eg ætlaði að senda til þín.
Kvæði til Einars Benedikts-
sonar endar þannig:
Lát oss heyra hjóma’ og orð,
sem haía aldrei verið til.
Kvæði þetta er hin bezta
lofgjörð til E. B., þessa manns,
sem býr í Herdísarvík, í stað-
inn fyrir heiðursbústað, sem
þjóð vor átti fyrir löngu að
vera búin að reisa sínu bezta
skáldi.
Ljóðtækni höfundar kemur
einna bezt fram í kvæðinu „Til
íslenzkunnar“:
Nei, hvergi’ er í heiminum
hreinna inól
eða hraustara’ en íslenskan mín.
I-Iún hljómar sem hvíni
steinn við stál,
eða stormur úr hafi’ eða
snarkandi bál;
og svo er hún stælt
sem stórhuga sál
við vín.
Hin íslenzku Ijúfyrði laða mann
sern leikandi hjalandi barn,
og síóryrðin heitu hrífa mann
og hrakyrðin snörpu ýfa mann,
en bölvyrðin römmu rífa mann
sem hjarn.
Margar ágætar stökur eru
einnig í þessari bók eins og t.
d. þessi, en ekki getur höf.
þess, hvort hún sé mótuð af
kaupfélagsskap eða „framtaki
einstaklingsins", en vísan er
svona:
Dýrt er ljós um loftin blá,
lítil birtuneyzla.
Gömul sólhvörf okra. á
ofurlitlum geisla.
Ein veðurvísa hans er svona:
Fellur regn með íossanið
fúlt og' Ijótt í bragði. —
En höf. eygir allsstaðar ein-
hverja huggun, og hér er hún
sú, að:
allt er betra en íhaldið,
eins og Tryggvi sagði.
Höfundi er einnig sérlega
sýnt um hestavísur og brúð-
kaupakvæði, en um þessi efni
eins og fleiri kveður hann sín-
um rómi. í einu brúðkaups-
kvæðinu vitnar hann til þess:
þegar Adam unga tók
Evu í n ý j a n faðminn.
1 Kálfskvæði ærslast höf. í
ríminu eins og kálfur á vor-
degi. Það er jódynur í stíl hans
er hann kveður um gæðinga,
en hann er dúnléttur þegár
hann kveður um folöld, eins og
t. d. í þessari vísu:
Sporið lireina og þelið þitt
þúsund, meinum bifa,
þú ert eina yndið mitt,
ef eg reyni’ að lifa.
Kvæðið „Miðsumarnótt" á
bls. 79 er einnig sérlega fall-
egt:
Dalurinn minn á dögginni sýpur,
draumblæja liggur um
hæðir og mó;
auðmýkt gegn hósæti
himinsins krýpur,
háíjöllin lækka í blámóðu sjó.
Allt er svo fagurt, en eitthvað
mér dó.
Fjalklrapinn teygir úr
táginni sinni,,
treystir liann svörðinn
barkaðri kló.
Mjalllireina nóttkul,
í nærveru þinni
I nú skiI eg huluna’
er yfir mér bjó.
Gjallanda hreimur í hlíðunum dó!
Það raunu flestir vera sam-
dóma um það, að bók þessi sé
hverjum lesanda til ánægju og
öldunginum á Amarvatni til
sóma. K. S.
I.
Iíerr. kaupmaður .......
Laugaveg .... Reykjavík.
í Nýja dagblaðinu, sem út kom
9. nov. er auglysing Irá yður og
gjörist þér þarmeð stuðningsmað-
ur þess blaðs, sem vinnur á móti
Iiagsmunum Reykjavíkur og um
leið yðar. þér gjörist stuðnings-
maður þess blaðs, sem flestir
Rcykjavíkurbúar hafa andstigð,
þess lilaðs, sem þór vitið að styð-
iii' þann ílokk, sem með blaða-
kosti sinum hefur unnið að því
að svivirða og visvitandi ljúga á
heiðvirða borgara. i
1 þvi sama blaði sem þér aug-
lysið, sé jeg að blaðið ber sig illa
yfir þvi, að einhvei'jir bæjarbúar
liafa varað mönnum við blað-
snepli þessum og koma þeir bón-
arför til kaupmanna um að halda
áfrain að auglysa i blaðinu og
syna nú hugrekki. Ekki vantar
frekjuna hjá þessum mönnum.
þeir vilja fó stuðning frá þeim
sem þeir vinna á móti* þeir vilja
láta kaupmenn borga brúsann, en
vinna að því eftir öllum rnætti að
eyðileggja kaumannastéttina til
hagsmuna fyrir kaupfélögin.
þeir ofsækja kaupménn með
sköttum og álögum (þeir hafa
meirihluta í niðurjöfnunarnefnd,
með aðstoð jafnaðarmanna) i
þeim filgangi sjálfir eftiró að
leggja undir sig viðskiftamennina,
samanbei' það sem þegai' gjört er.
II.
Herr......kaupmaður .............
I’eykjavrk.
það litur út fyrir að þér séuð
Framh. á 4. gíðu