Nýja dagblaðið - 04.12.1934, Blaðsíða 1

NYJA DAGBIAÐIÐ
2. ár. Reykjavík, þriðjudaginn 4. desbr. 1934 287. blað
Atkvæ ðagreiðsla á Alþingi í gær
Fulltrúar stjórnarflokkanna samtaka
um að taka ábyrgð á fjárlögunum
Ihaldíð fær engan tekjuhalla og engan
niðurskurð verklegra framkvæmda
Atkvæðagreiðsíur við 2. umr.
fjárlaganna fóru fram á Al-
þingi í gær. Stóðu þær frá því
kl. 1—4 og kl. 5—6Alls fóru
fram um 230 atkvæðagreiðsl-
ur, þar af margar með nafna-
kalli.
Skal hér getið helztu breyt-
úagatillagnanna, sem samþykkt-
ar voru:
Hækkun vitagjalds 30 þús.
kr., hæfckun áfengistolls 70
þús. kr., hækkun á tekjum
póstsjóðs 23.640 kr., hæfcfcun á
rekstrarhagnaði Áfengisverzl.
unarinnar 100 þús. kr., hækkun
á tekjum útvarpsins 20 þús.
kr., lækkun á kostnaði við dag-
skrá útvátpsins 20 þús. kr.,
lækkun á Alþingiskpstnaði 5
þús. kr., lækkun á kostnaði við
hæstarétt 5 þús. kr., lækkun á
kostnáð við landhelgisgæzluna
150 þús. kr.', til utanferða hér-
aðslækna 3000 kr., styrkur til
tveggja lækna eða læknakandi-
data til geðveikrafræðináms
8000 kr., lækkun starfslauna á
Nýja Kleppi 5000 kr., aukið
framlág til læknabústaða og
sjúkraskýla 10 þús. kr., til
sjúkraskýlis Rauða krossins í
Sandgerði 3500 kr., til Andakíls-
vegar 6000 kr., til ólafsvíkur-
vegar 5000 kr., Saurbæjarveg-
ar 6000 kr., aukið framlag til
Holtavörðuheiðarvegar 10 þús.
kr„ til Bitruvegar 6000 kr., til
Patreksfj arðarvegar 6000 kr„
^il Siglufjarðarskarðsvegar 15
þús. kr., til Kópaskersvegar
3000 kr„ aukið framlag til
ISforðfj arðarvegar 15 þús. kr„
til Suðursveitarvegar 5000 kr„
til Landmannavegar 3500 kr„
til Gnúpverjahreppsvegar 5000
kr„ Hrunamannahreppsvegar
10 þús. kr„ til Sogsvegar 50
þús. kr„ aukið framlag til fjall-
vega . 6 þús. kr„ hækkim á
styrk Eimskipafélagsins 50
þús. kr. „enda haldi félagið
0PP siglingum í sama horfi og
áður og með eigi minni skipa-
stól" (íhaldm. greiddu atkv. á
móti þessu!), aukið framlag til
hafnarg. á Húsavík 5000 kr„ til
hafnargerðar á Sauðárkróki
25 þús. kr„ aukið framlag til
bryggjugerða og lendingar-
bóta 20 þús. kr„ til sjóvamar-
garðs á Flateyri 2500 kr„
hækkun á skrifstofufé biskups
1000 krónur, styrkur til
fyrverandi bamakennara 2000
kr„ til byggingar Flensborgar-
skóla 20 þús. kr„ utanfara-
styrkur til annara kennara en
bamakennara 3000 kr„ til
baðstofubyggingar við Núps-
skóla 1000 kr„ til byggingar
húsmæðraskóla á Laugalandi
15 þús. kr„ til Blindravinafé-
Ifly ffllan/!,« (bgtlelfun) 8000
kr„ tál Bjöms Jakobssonar til
íþróttakennslu 2400 kr„ til út-
gáfu Jarðabókar Áma Magn-
ússonár 1000 kr„ til Fomrita-
útgáfunnar 4000 kr„ til Helga
Guðmundssonar og sr. Jóns
Thorarensen til þjóðsagnasöfn-
unar 600 kr. og 400 kr. til Páls
Isólfssonar til söngkennslu
2000 kr„ til Sambands ísl.
karlakóra (hækkun) 1500 kr„
til Þórarins Jónssonar tón-
skálds 2000 kr„ til Þórbergs
Þórðársonar 2500 kr„ til Hanu-
esar Þorsteinssonar til æfi-
sagnaritunar 1600. kr„ til Ás-
mundar Sveinssonar mynd-
höggvara 3000 kr„ hækkun á
framlagi til áburðarflutninga
15 þús. kr„ til Þykkbæinga til
að geta notað skurðgröfu 6000
kr„ til Guðm. Andréssonar til
dýralækninga í Austur-Húna-
vatns- og Skagafjarðarsýslum
700 kr„ tii Halldórs Pálssonar
til náms í sauðfjárrækt 1000
kr„ hækkun á framlagi til
berklavama 100 þús. kr„ til
Theódórs Gíslasonar til að
kynna sér störf á björgunar-
skútu erlendis 2000 kr„ styrk-
urinn til elliheimilsins Gmnd
felldur niður, til próf. Sæmúnd-
ar Bjamhéðinssonar 2500 kr„
hækkun ritstyrks til Helga
Péturs 1000 kr„ til Halld. Lax-
ness 5000 kr. í stað 2500 (samþ.
með 30:13 atkv. 6 sátu hjá),
til Indriða á Fjalli, Jóns á Am-
arvatni, Theodórs Friðriksson-
ar og Kristleifs Þorsteinssonar
500 kr. til hvers.
Ábyrgðir fyrir Hafnar-
fjörð, Norðfjörð, Hrísey,
Blönduós og Sauðárkrók.
Samþykktar vom eftirfar-
andi heimildir fyrir ríkisstjóm-
ina:
„Að ábyrgjast fyrir Hafnar-
fjarðarkaupstað, gegn þeim.
tryggingum, er stjómin metur
gildar, 150000 kr. lán til að
breyta eldri lánum í hagkvæm-
ari lán.
Að ábyrgjast fyrir Neskaup-
stað allt að 30 þús. kr. viðbót-
arlán til síldarverksmiðjunnar
á Norðfirði.
Að áhýrgjcuK fyriz Kriaeyj-
arhrepp, gegn endurábyrgð
Eyjafjarðarsýslu, allt að 10
þús. kr. lán til vatnaveitu, gegn
því, að jarðskjálftasjóður leggi
fram allt að sömu upphæð.
Að ábyrgjast fyrir Austur-
Húnavatnssýslu, vegna rafveitu
á Blönduósi, allt að 60 þús. kr.
Að ábyrgjast fyrir Sauðár-
krókshrepp, vegna rafveitu, 40
þús. kr„ gegn bakábyrgð
Skagafj arðarsýsiu“.
Búnaðarfélagið.
Ennfremur var samþ. til-
laga frá méirihl. fjárveitinga-
nefndar. um, að styrkur til
Búnaðarfélagsins skyldi bund-
inn eftirfarandi skilyrði:
„Ríkisstjórninni er falið að
undirbúa tillögur um framtíð-
arskipulag félagsins og um
yfirstjóm búnaðarmála og
leggja þær fyrir næsta Al-
þingi. Þar til sú framtfðarskip-
un er gerð, getur ríkisstjórain
gert það að skilyrði fyrir
greiðslu á styrk til félagsins,
að fjárhagsáætlun þess sé sam-
þykkt af landbúnaðarráðherra
svo og ráðning búnaðarmála-
stjóra, ér ekki sé nema einn“.
— Samþykkt með 25:16 atkv.
Skilyrði fyrir ábyrgðum.
Samþykkt var:
„Að krefjast þeirra trygg-
inga, sem stjómin metur gild-
ar, fyrir hverri þeirri ábyrgð,
sem hún gengur í f. h. ríkis-
sjóðs, enda séu allar slíkar lán-
tökur framkvæmdar af fjár-
málaráðuneytinu eða öðrumi
trúnaðarmönnum landsins, sem
ráðuneytið samþykkir til þess
í hvert sinn“.
Afnám dýrtfðaruppbót-
ar á hálaunum.
Samþykkt var:
„Að greiða embættis- og
starfsmönnum ríkisins, sem
taka laun samkv. launalögum
og hafa undir 4000 kr. laun,
dýrtíðaruppbót eftir sömu regl-
um og jafnháa og gert var
1934, þeim, sem hafa 4000 til
4100 kr. iaun, 15%. dýrtíðar-
uppbót, þeim, sem hafa 4100
til 4200 kr. laun, 14% dýrtíð-
aruppbót, og þannig stiglækk-
andi um 1% fyrir hverjar 100
kr„ sem launin hækka, þó
aldrei hærri uppbót en svo, að
laun ásamt dýrtíðaruppbót
nemi ekki meiru en 5000 kr. —
Samþ. með 28:7 atkvæðum. 14
greiddu ekki atkvæði.
Starfsmenn utan launa-
laga.
Samþykkt var;
„Að gera þær ráðstafanir,
sem þarf til að: geta fram-
kvæmt spamað á launum þeirra
manna, sem ekki taka laun
samkv. launalögum, en starfa
þó hjá ríkinu, stofnunum þess
eða öðrum stofnunum1, sem rík-
isstjómin getur ráðið launa-
greiðslum hjá. Skal sú niður-
færsla vera tilsvarandi og gerð
eftir sömu reglum og lækkun
dýrtíðamppbótar á laun sam-
kvæmt launalögum og koma til
framkvæmda eftir því sem lög
og samningar Ieyfa“. — Sam-
þykkt. með 32:3 atkvæðum. 14
greiddu ekki atkvæði.
Eftirtektarvert var það, að
fjöldi ihaldsraanna sat hjá við
þessa atkvæðagreiðslu eða
greiddu atkvæði gegn tillög-
unni. Hefir þó löngum! kveðið
við þann tón í íhaldsblöðunum1,
að laun utan launalaganna
væru of há, en nú gugna
íhaldsménn, þegar á á að herða.
„Yfirboð* frá „bænda*
flokknum“.
Felld var með 29:13 atkv.
(7 sátu hjá) tillaga frá „bænda-
flokknum" um heimild fyrir
ríkisstjórnina til „að greiða úr
ríkissjóði framlag til verðjöfn-
unarsjóðs til aukaverðuppbót-
ar á útflutt kjöt af framleiðslu
ársins 1934, allt að þeirri upp-
hæð, er aðrar tekjur sjóðsins
nema það söluár, ef verð á því
kjöti verður tilfinnanlega lágt,
svo að verðjöfnunarsjóður
hrekkur hvergi nærri til að
bæta upp verð útflutta kjötsins
til samræmis við kjötverð á
innlendmn znazkaSi“.
Yfirlýsing forsætisráð-
herra.
í sambandi við þessa at-
kvæðagreiðslu gaf Hermann
Jónasson forsætisráðherra svo-
hljóðandi yfirlýsingu viðvíkj-
andi afstöðu stjóraarflokkanna
tíl málsins:
„Út af breytingartillögu við
fjárlagafrumvarpið frá 3 þing-
mönnum um heimild handa rík-
isstjórainni til þess að greiða
úr ríkissjóði aukauppbót á út-
flutt kjöt af framleiðslu ársins
1934 vill ríkisstjórnin taka
þetta fram til viðbótar þeim
yfirlýsingum, sem hún hefir
áður gefið um þetta mál:
Ennþá er ekki seldur nema
nokkur hluti kjöts þess, sem
seldur verður á erl. markaði af
framleiðslu þessa árs og því
ekki vitað um úrslit kjötsöl-
unnar fyrir þetta ár. örugt er
heldur ekki að heimild til
greiðslu í verðjöfnunarsjóð
komi að notum, 'nema ríkis-
stjóminni sé jafnhliða séð fyr-
ir tekjum til að mæta greiðsl-
unum . Tekjuöflunar er ekkert
getíð í sambandi við tillöguna
og ekki líklegt að slík tekjuöfl-
un geti gengið fram á þessu
þingi, m. a. vegna þess, áð eng-
inn veit hver upphæð kann að
vera nauðsynleg i þessu skyni.
I byrjun næsta þings, senni-
lega í marz, verður komin frek-
ari vitneskja um úrslit kjötsöl-
unnar, og mun ríkisstjómin þá,
ef verðjöfnunargjaldið skapar
ekki viðunandi verðjöfnun,
beita sér fyrir nauðsynlegum
aðgerðum og jafnfram bera
fram tillögu til tekjuöflunar til
að standast framlög þau til
verðjöfnunarsjóðs, sem honum
yrðu ætluð“.
Tillögur stjómarand-
stæðinga um aukna
eyðslu og niðurskurð ó
verklegura framkvæmd-
um felldar með einróma
atkvæðum meírahlutans.
Tillögur fjárveitinganefndar,
sem bomar voru fram af
nefndinni í heild eða méira-
hluta hennar vorú sam-
þykktar, að undanteknum
nokkrum minnaháttar tillögum,
sem teknar voru aftur.
En allar tillögur einstakra
þingmanna um hækkun á
gjöldum ríkisins voru felldar,
nema tvær frá Magnúsi Torfa-
syni, önnur um 10 þús. kr. til
sandgræðslu f Ámessýslu og
400 kr. hækkun til Odds Odds-
sonar á Eyrarbakka.
Tillögur íhaldsmanna í fjár-
vaitinganefnd um stórfelldan
Framh. 4 4. síðu.