Nýja dagblaðið - 13.09.1935, Blaðsíða 3

S t J A DAGBLAÐIÐ
8
NÝJA DAGBLAÐIÐ
Útgefandi: ,Blaðaútgáfan h.f.‘ Í
Ritstjóri:
Sigfús Halldórs frá Höfnum. i
Ritstjórnarskrifstofurnar:
Laugv. 10. Símar 4373 og 2353. |
Afgr. og auglýsingaskrifstofa i
Austurstr. 12. Sími 2323.
Áskriftargjald kr. 2,00 á mán. |
í lausastölu 10 aura eint. 1
Prentsmiðjan Acta.
Heimska
JSIorgunbL
Samvinnufélögin í landinu
eiga rétt á miklu meiri inn-
flutnirigi en þau fá.
En þau vilja sjálf spai-a, og
þess vegna liafa þau ekki kraf-
izt þessa réttar.
í mörg ár hafa bændurnir í
kaupfélögunum sett sín eigin
innflutningshöft á erlendar
vörur. í sveitunum er flest
sparað, sem sparað verður. Er
þá ekki von, að margur verði
forviða, þegar Mbl. dettur í
hug að segja aðra, eins vitleysu
og þá, að innflutningsnefndin
veiti kaupfélögunum leyfi á
kostnað kaupmannaverzlan-
anna í Reykjavík.
Það er áreiðanlegt, að mörgu
sveitafólki, sem hingað kem-
ur, finnst óþarflega mörg er-
lenda glysvaran í búðarglugg-
unum hérna, samanborið við
kaupfélagsbúðina sína heim'a
fyrir. Og því finnst semi von
er, að sá innflutningur mætti
frekar minnka en á allra brýn-
ustu lífsnauðsynjum.
Kaupmannablöðin hér hafa
óskapazt út af því, að Sam-
bandið seldi árið 1934 vörur
fyrir 6,7 millj. kr. Nú var inn-
flutningur landsins það ár nál.
50 millj. kr. Þriðjungur lands-
manna er í Sambandsfélögun-
um. Samkvæmt því hefði Sam-
bandið átt að flytja inn vörur
fyrir ca. 16 milljónir og selja
fyrir eitthvað hærri upphæð.
En það seldi eins og áður er
sagt fyrir 6,7 millj., og það
finnst Mbl. óeðlilega mikið!
Um miðjan júní í sumar
var búið að veita innflutnings-
leyfi á vefnaðarvöru fyrir 2
millj. 681 þús. kr. Af því höfðu
S. 1. S. og félög þess fengið
að flytja inn fyrir 242 þús. kr.
eða tæp 10% af innflutningn-
um, þ. e. a. s. 30% af þjóð-
inni höfð,u fengið 10% afínn-
fiutningnum. Og þó fyllti Mbl.
marga dálka í vor með hróka-
ræðum um það, hvað kaupfé-
lögin hefðu fengið miklar vefn-
aðarvörur innfluttar-
Þessi skrif kaupmannablað-
anna eru fávísleg og illt að
þurfa að leggja, sig niður við
að svara slíkri fjarstæðu.
Græðgi heildsalanna minnir
]->arna býsna mikið á ríka
manninn, sem ásældist land
hins fátæka.
Samvinnumenn landsins
sætta sig vel við sparnað. Þeir
kvarta ekki undan innflutn-
ingshömlum, því að þeir vita,
að þær eru óhjákvæmilegar,
og að allir sæmilegir þjóðfé-
lagsborgarar eiga að geta þol-
SílfurreSa- og
Framh. af 1. síðu.
gerðu í Noregi. Refabúin hér
verða að hafa það hugfast, að
nú er svo komið, að þau verða
eingöngu að reikna með reglu-
bundinni stofnrækt, eins og t.
d. fjár- eða nautgripa, og
reikna mjög nákvæmlega lík-
urnar, sem eru á hverjum stað
fyrir því að refaræktin geti
borið sig, miðað aðeins við
verðlag skinnanna; en ekki und-
aneldisdýranna, sem er svo af-
ar ótryggt, sérstaklega nú, er
kynfestan er svo víða orðin góð.
Nei, menn verða að leggja
áhei'zluna á skinnin, að þau séu
þétthærð, vindhárin löng og
sterk og skarist vel yfir þelið.
Einnig ber að gæta þess, að
skinnið sé blæfagurt, eins og
skinnkaupm. segja oft sín á
milli, þ. e. að silfurbroddamir
stingi jafnt og hæfilega í stúf
við glitsvört vindhárin, en sé
ekki hálf flekkótt og umfram
allt, að ekki komi fram brúnir
flekkir á skinninu, t. d. sökum
þess að þelið gægist í gegn.
— Er ekki æði erfitt að ná
slíkum árangri?
— Mest er komið undir því
að vel sé með dýrin farið, þau
þurfa mikla umhyggju; mat á
vissuni tímúm og mikinn þrifn-
að í aðbúð. Er hér sér sérstak-
lega nauðsynlegt að leggja á-
herzlu á dýrin séu höfð á vír-
neti og að þau séu sem mest
inni, að sól og ljós nái sem
minnst til þessa dýra, er belg-
ur skal af tekinn.
— Borgar silfurrefaræktin
sig vel sem stendur?
— Það fer auðvitað eftir því
hverjutilhennar er kostað, þeg-
ar dýrin fá fyllA sína og nauð-
synlegt atlæti. Hér á Islandi á-
lít ég, að uppeldið sé of dýrt;
það mun vera um 60—70 kr.,
en ætti ekki að fara yfir 50 kr.,
þótt sem bezt sé með dýrin
farið. I Noregi kostar dýrsupp-
eldið 35—40 kr., en þar sam-
eina búin sig víða um innkaup
nauðsynlegra sláturafurða.
— Hvaða verð er nú á skinn-
unum?
— Verðið fer lækkandi, mið-
að við gullkrónu. 1933—34 seld-
ust þau á 162 kr., en í það
verð hafa þau ekki komízt síð-
an, þótt ég telji víst, að fá
rúegi 150 kr. fyrir skinnið í
vetur.
að þær. En eitt er það þó, sem
ekki verður til lengdar þolað:
Að kaupmannaverzlanirnar
verði beinlínis vemdaðar gegn
vexti samvinnufélaganna. En
það er óbeinlínis gert með
þeim reglum, sem nú gilda, og
kemur einkum til greina í
kaupstöðum, þar sem samvinn-
an er á vaxtarskeiði. Inn-
flutningsleyfi á nauðsynjavör-
um1 á að veita eftir neytenda-
fjölda — og engu öðru. Það er
mál, sem tekið verður til nán-
ari athugunar. Og það er gott
að heildsalablöðin verði til þess
að vekja stjóm og innflutn-
ingsnefnd til framkvæmda í
því efni.
loðdýrarækt
Tízkan og silfur-
refurinn.
— Þá komúm við að hinu
meginatriðinu: Er líklegt, að
tízkan haldi tryggð við silfur-
refinn ?
— Já, það hygg ég að öruggt
megi segja. Eftirspurnin verð-
ur alltaf feykimikil, sökum
þess að litur silfurrefaskinn-
anna, hvítt og svart, fer öllum
vel yngri sem eldri.
— En nú hafa skinnin fallið
í verði. Hefir þá ekki eftir-
spurnin minnkað?
— Nei, hún er a. m. k. jafn-
mikil, en framleiðslan hefir auk-
izt.
— Er það þá ekki jafn
hættulegt?
— Ég held ekki að mikil
hætta stafi af því fyrst um
sinn. Þetta ár voru 400.000
ekinn á markaðnum og þau
seldust öll. — Og eftirspurnin
vex líka stöðugt. Skinnin eru
r.ú ekki orðin dýrari en það,
að stúlkur af öllum stéttum að
kalla má hafa efni á að kaupa
sér eitt um hálsinn. Annars má
geta þess að tízkuhúsin hafa
reynt að losa sig við silfurref-
inn. En fólki geðjast svo að
honum, líkt og astrákhan- og
bisamrottuskinnum, að það hef-
ir ekki tekizt. En þegar skinn-
in féllu verulega í verði, svo
að hver gat keypt, þá saumuðu
tízkuhúsin saman 2—3 skinn,
um hálsinn á auðfrúnum. En
sá hálsbúnaður var óþægur, m.
a. of heitur í París, svo að þá
fundu tízkuhúsin það snjall-
ræði að gera handa auðfrúnum
axlakápur, en í þær fara miklu
fleiri skinn. Sú tízka virðist
ætla að halda sér og kannske
að fara í vöxt.
— Yður virðist þá útlit fyrir
sæmilegan markað enn um
skeið ?
— Já, — ef ekki kemur allt
í einu óskapa framboð á mark-
aðinn einhverstaðar að.
— Hvaðan, til dæmis?
— Til dæmis frá Rússlandi.
Rússar kvað nú eiga um 30.000
dýr til undaneldis, þótt ég efist
um þá fregn. Og ef þeim dett-
ur í hug að fjölga þeim til
muna og selja undir fram-
leiðsluverði, þá er ómögulegt
að segja hvað ske kann, en
hættulegt — mjög hættulegt
gæti það orðið.
— Hvemig lýst yður á að
ala hér bláar og hvítar tóur?
— Ekki vel, fremur en í Nor-
egi. Á báðumj stöðum er lofts-
lagig of saggasamt; þetta eru
kuldabeltisdýr, hér og í Noregi
ganga dýrin oft illa úr hái’um;
auk þessi er þeim illa við
mannastjákl í kringum1 sig. —
Kuldabeltistóumar eru beztar
frá Grænlandi og Svalbarða og
' þar mætti líklega ala þær svo
að gróðavænlegt væri.
* * #
Eftir tilhlýðilegar þakkir
tjáðar hr. Brager-Larsen,
verða hann og tíðindamaður N.
Dbl. samferða inn. á æfintýra-
lönd Kjarvals í Menntaskólan-
um1 og hverfa þar í mannhafið
eftir alúðarkveðjur.
Jarðarför drengsins^okkar
Jóns Hauks
fer fram frá dómkirkjunni laugardaginn 14. þ. m.
og hefst með baen á heimili okkar kl. 1 e. h.
Ragnhildur Jónsdóttir. Guðmundur Kr. Guðmundsson
Skemmtiklúbburixm Cariooa
Haustdansleikur -- Danssýning
Helene Jónsson og Egild Carlsen sýna nýjustu dansa
í Iðnó á Laugardag 14. sept. kl. 9,30.
Aðgöngumiðar og skírteini í Iðnó í dag frá kl. 5—7
og á morgun eftir kl. 4.
Auglýsing
um kaup á innlendum fóðurbœti
Þeir sem kunna að hugsa sér að kaupa síldarmjöl
eða karfamjöl til fóðurbætis á næsta vetri, verða fyrir
15. október næstkomandi að hafa tryggt sór kaup á
mjölinu hjá síldarverksmiðjum ríkisins, eða öðrum s(ld-
arverksmiðjum í landlnu, þar eð búast má við að mjölið
verði eftir þann tíma selt úr landi.
Atvianu- og samgðngamálaráðuneytið,
11. september 1935.
14-18 á.ra
piitar og stúlkur í Reykjavik,
sem ekki hafa ákveðnu atvinnu i haust eða i vetur og
ekki siunda nám, eru hór með beðin að mæta í Vinnu-
miðlunarskrifstofunni í Mjólkurfélagshúsinu, eða Ráðn-
ingarstofu Reykjavíkurbæjar Lækjargötu 1 kl. 10—12
og 2—4 dagana 14.—18. þessa mánaðar að báðum dög-
um meðtöldum og útfylla skýrslur, sem þar liggja frammi.
Skýrslusöfnun þessi er framkvæmd að tilhlutun
nefndar þeirrar, sem ríki og bæjarstjórn hafa skipað í
því skyni að rannsaka atvinnuleysi unglinga hér í bæn-
um og gera tillögur til bóta á því.
Gmmar M. Magnúss., Vilhjálmur S. Vilhjálmsson,
Bjarni Beuediktsson.