Nýja dagblaðið - 13.12.1936, Blaðsíða 1

Bev er hvev
að baki * *
er ein af beztu
bókum haustsins
Fæst í bókabúðum!
rwjA
ID/^GdBIL^iÐIHÐ
4. ár. Reykjavík, sunnudaginn 13. des. 1936. 288. blað
Ensk rannsóknar-
stofa ætlar að rann
saka Deiídartungu
pestina Islandi að
kostnaðarlausu
Landbúuaðarráðherra heíir i
Qœr borizt skeyti frá prófessor
Níels Dongai, sem nú er ásamt
Halldóri Pálssyni sauðfjárræktar-
fræðingi staddur í London á veg-
um ráðuneytisins til framhalds-
rannsóknar á borgiirzku sauðfjár-
veikinni, í skeytinu er skýrt frá
því, að brezka krabbameinsrann-
sóknarstofnunin (Imperial Cancer
Research Fnnb) sé fáanleg til að
rannsaka veiklna íslandi að
kostnaðariausu. pað er tékið fram,
að forstjóri stofnunarinnar hafi i
gær sótt um innflutnlngsleyfi í
Englandi til að ílytja inn nm
20 sjúkar kindur og búizt við að
það leyfi fáist eftlr eina tii tvær
vikur.
Ráðherra hefir þegar gert ráð-
stafanír til að útvega hlnar sjúku
klndur og undirbúa flutning
þQÍrra.
búnaðarfél.
með nýju
logunum
þrjú búnaðarfélög hafa enn lýst
fylgi sínu við nýju jarðræktarlög-
in og mótmælt ákvörðun meiri-
liluta búnaðarþings.
Eru það Búnaðarfélag Kolbeins-
staðahrepps, Snæfellsnessýslu, —
Búnaðarfélag Mýrahrepps, Vestur-
ísafjarðarsýslu — og Búnaðarfélag
Hálsasveitar í Borgarfjarðarsýslu.
Alls hefir þá 81 félag lýst fylgi
sínu með lögunum.
í gær voru fundir þjóðabanda-
lagsráðsins, sem hófust á
fimmtudaginn, haldnir fyrir lukt-
um dyrum, en opinn fundur átti
að verða í gærkvöldi. það hefir
vcrið gengið frá ályktunartillögu,
þar sem mælt er mcð tillögum
blutleysisnefndarinnar um eftirlit
við spánskar hafnir, og ennfrcmur
tillögu Bretlands og Frakklands
um málamiðlun.
Stjórnarherinn hefir sig talsvert
i frammi á Norður-Spáni. Stjórnin
scgir Oviedo-borg að mestu leyti
umkringda, og sé eini vegurinn,
sem opinn er til borgarinnar, að-
eins fær múlösnum og hestakerr-
um. þá tilkynnir stjórnin, að á-
hlaupi uppreisnarmanna á víg-
stöðvunum í Aragonna haíi verið
hrundið.
Frá Madrid hafa ekki borizt sér-
stakar fréttir í gær. (FÚ).
í sumar var hafin bygging 55 nýbýla
dreifðra um allf landið
Alls hafa 70 nýbýli þegar notið styrks samkvæmt
lögum um nýbýli og samvinnubygðir
Nýbýlafjdlounln heflr hlotlð fylgl æskunnap ;---------
Hús brennur
í Haínarfírðí
í gær brann húsið við Vestur-
götu 26 B í Hafnarfirði. Tókst að
slökkva eldinn áður en það
f öllum héruðum landsfns
Það orkar ekki tvímælis að langmikilvægasta framtíðarmál-
ið, sem stjórn Hermanns Jónassonar hefir beizt fyrir, er stofn-
un nýrra heimila í sveitunum. Með lögunum um nýbýli og
samvinnubyggðir, sem afgreidd voru á seinasta þingi, hefir
verið stigið stærsta sporið til að endurreisa hina föllnu byggð í
landinu og skapa æskunni skilyrði til að reisa þar heimili í stað
þess að þurfa að sækjast eftir óvissum og stopulum atvinnu-
möguleikum við sjávarsíðuna.
Strax á fyrsta ári þessarar löggjafar hefir reynslan sýnt að
unga fólkið tekur henni með mikilli feginshendi og er þess al-
ráðið að hagnýta þá möguleika, sem hún býður, til fulls. !
sumar hefir með tilstyrk laganna verið hafin bygging ekki
færri en 55 nýbýla og auk þess hafa verið veitt lán til 15 býla,
sem hafin var bygging á áður.
N E F N D
Ml að undirbúa
iög um
VINNUDEILUR
í simtaii, sem Nýja dag-
blaðið áttf 1 gær vfð £ft-
vtnnnmálaráðhorra Harald
Guðmundsson skýrði ráð-
herrann írá því, að á morg-
un myndl hann skipa nefnd
til þess að vinna að undir-
búningi á löggjöf um vinnu-
deilur.
brundi saman, en húsið er mjög
brunnið að innan.
Gert var aðvart um eldinn kl.
4,20 síðdegis, en þegar slökkvilið-
ið kom litlu síðar var húsið al-
elda. Var örðugt að fást við eld-
inn, en samt tókst slökkviliðinu
að ráða við hann eítir stundar-
ljórðungs viðureign og slökkva
hann að fullu fyrir kl. 5.
þetta var lítið timburhús með
kjallara og stóð bak við Selborg.
Var það orðið allgamalt, en við
það var gert eklci alls fyrir löngu.
En nú brann húsið mjög að inn-
an, nema kjallari og auk þes3
Flest eru þessí býli reist &
óræktuðu landi, sem stofnendur
nýbýlanna hafa fengið úr land'
eldri jarða. Sumum íylgir þó
strax nokkuð ræktað land. Styrk-
úrlnn og lánveitingin gengtir bæði
til húsbygginga og ræktunar, þó
einkum til hins fymefnda, en
skilyrði fyrir hvorttveggju er þó,
að rœktað land býlisins hafi náð
ákveðinni stærð mnan tiltekins
tíma.
Hverju nýbýli má veita 8500 kr.
styrk úr ríkissjóði, og auk þess
jafnhátt lán úr nýbýlasjóði, sem
verður sérstök dcild í Búnaðar-
bankanum. Styrkur og lán saman-
lagt mega þó ekki nema hærri
upphæð en 14/n af stofnkostnaði
býlisins.
ísafjarðarsýsla 2, Barðastrandar*
sýsla 2, Dalasýsla 3, Snæfellsnes-
sýsla 2, Mýrasýsla 2, Borgarfjarð-
arsýsla 4.
Af þeim býlum, sem hér hafa
verið talin, eru fimmtán, sem
byrjað hefir verið að reisa fyr en
i sumar, en fengið hafa styrk og
lán samkvæmt lögunum um ný-
býli og samvinnubyggðir. Alls eru
það því 70 býli, sem notið hafa
styrks á þessu fyrsta ári.
Um framkvæmd laganna sér ný-
býlastjóri og nýbýlanefnd. Nýbýla-
stjóri er Steingrimur Steinþórsson
búnaðarmálastjóri, en i nýbýla-
nefnd eiga sæti: Bjami Ásgeirsson
alþm., Bjami Bjarnason alþm. og
Bjöm Konráðsson bústjóri. Nefnd-
in hefir opnað sérstaka skrifstofu
í Búnaðarfélagshúsinu um sein-
ustu mánaðamót.
Nýbýlasjóður tók til starfa um
seinustu helgi og em útborganir
lána því byrjaðar. Um miðja sein-
ustu viku kom út reglugerð um
nýbýli og eru þar skýrð og útfærð
nánara ýms ákvæði laganna um
nýbýli og samvinnubyggðir.
brann eitthvað af óvátryggðum
innanstokksmunum. Húsið var vá-
tryggt, eign Hans Sigurbjömsson-
ar.
í húsinu bjó Bjöm Hansson
(sonur eigandans) ásamt konu og
ungu bami. Voru konan og bam-
ið ein heima þegar eldsins varð
vart, en björguðust bæði.
Eldurinn kom upp nálægt
glugga á austurhlið hússins. Elds-
upptök eru ókunn enn, en álitið
er að nokkrar lílcur séu til þess
að kviknað hafi út frá rafmagni.
Georg VI. tók vid völdum í gær
Lánin em veitt gegn fyrsta veð-
rétti, en styrkurinn er óafturkræft
framlag rikisins.
Eins og áður segir hefir í sum-
ar verið hafin bygging 55 nýrra
býla, sem hafa fengið styrk úr
ríkissjóði og einnig lán úr nýbýla-
sjóði, ef þess hefir þurft. Bygging
íbúðarhúsa mun lokið eða langt
komið á flestum þessum býlum.
í styrk til nýbýlanna eru áætl-
aðar 180 þús. kr. á fjárlögum og
eru allar líkur til þess, að þessi
upphæð muni notuð til fulls. Úr
nýbýlasjóði munu hafa verið veitt
lán, sem nema samanlagt ca. 100
þús. kr.
Tala býlanna skiptast þannig
cftir sýslum: Gullbringusýsla 1,
Kjósarsýsla 6, Ámessýsla 7, Rang-
árvallasýsla 4, Vestur-Skaptafells-
sýsla 2, Austur-Skaptafellssýsla 2,
Suður-Múlasýsla 1, Norður-Múla-
sýsla 2, Norður-þingeyjarsýsla 4,
Suður-þingeyjarsýsla 6, Eyjafjarð-
arsýsla 3, Skagafjarðarsýsla 6,
Austur-Húnavatnssýsla 2, Vestur-
Húnavatnssýsla 2, Strandasýsla 1,
Norður-ísafjarðarsýala 5, Veatur-
Óhemju mannfjöldi hyllti hinn nýja konung
LONDON:
í gær kl. 3 eftir brezkum tima
var valdatöku Georgs VL lýst yíir
með venjulegri viðhöín í London.
Mikill mannfjöldi hafði safnazt
fyrr á götunum til þess að sjá
hinn nýja konung aka irá bústað
sinum í Piccadilly til St. James
ballarinnar, og missti lögreglan
vald yíir manníjöldanum á einum
stað, svo að lifvarðarsveitir kon-
ungs urðu að skerast i leikinn.
Mary ekkjudrottning og dætur
konungsins sáu athöfnina út um
glugga, en drottningin liggur í
kvefi og gat ekki verið viðstödd.
það hefir verið ákveðið að krýn-
ing Georgs VI. fari fram 12. maí,
en það var sá dagur, sem ákveð-
inn hafði verið sem krýningar-
dagur Játvarðar. Einu breyting-
arnar á krýningunni verða þær,
sem hljótast af því, að konungur-
inn er kvæntur.
Sú frétt hefir verið staðfest, að
Játvarður prins hafi farið með
herskipinu Fury frá Portsmouth
kl. 2 í fyrrinótt. Herskipið liggur
nú í höfn í Boulogne, en prinsinn
ætlaði ekki í land fyr en eftir kl.
8 í gœrkveldi. Borgarstjórinn fór
á fund hans í gær.
Fjölskylda Játvarðar kvaddi
liann í Windsorkastalanum í |
LONDON:
Mary ekkjudrottning gaf út i
fyrrakvöld ávarp til brezku þjóð-
arinnar og heimsveldisins. Ávarp-
ið var lesið i útvarpið og er það
á þessa leið:
„Ég er svo djúpt snortin af
hinni miklu samúð og hluttekn-
ingu, sem mér hefir verið auðsýnd
undanfama daga, að ég finn hvöt
hjá mér til þess að votta yður
innilegasta þakklæti mitt. Sú sam-
úð og sá kærleiki, sem báru mig
uppi í minni þungu sorg, fyrir
tæpu ári, hafa á ný verið stoð mín
fyrrakvöld. Voru þar samankomin
rnóðir hans og systkini og annað
nánasta vandafólk.
Enn hefir ekki verið ákveðið,
hvaða nafnbót hinn fyrverandi
konungur skuli bera, en tilkynn-
ing þess efnis mun verða birt
| innan skamms. (FÚ).
og stytta á hinum erfiðu stundum
undanfarinna daga. Ég þarf ekki
að að segja ykkur, hvílíkri 'sorg
það hefir valdið mér, að þær
glæsilegu vonir, sem ég hafði gert
mér um konungdóm míns hjart-
kœra sonar, eru nú að engu orðn-
ar. En ég veit, að yður er það
ljóst, hversu dýr honum hcfir vcr-
ið sú fórn, sem hann hefir fært,
og hversu sárt honum hefir verið
að skilja örlög sín örlögum þess
fólks, sem hann hcfir þjónað í svo
mörg ár, og ég bið yður að geyma
Framh. á 4. síðu.
Ávarp Mary ekkjudrottningar