Nýja dagblaðið - 06.01.1938, Page 2

2
N Ý J A
DAGBLAÐIÐ
„ - - - VEIT EG ÞAÐ, cn þad
er þó að minnsta kosti eitt
sem má reyna til að bæta
og blíðka skapið með og pað
er REGLULEGA GOTT KAFFI
En e! pú vilt búa til óað-
iinnanlegt kaffi pá verðurðu
blessuð góða að nota
FREYJU-KAFFIBÆTI
Hítar, ilmar, heillar drótt,
hressir, styrkir, kætir.
Fegrar, yngir, Íærir þrótt
Freyju kafiibætir.
Bridge-keppni.
Stúdentafélag Reykjavíkur efnir til bridge-keppni
fyrir félaga sína um 20. jan. n. k. Öllum meðlimum fé-
lagsins og öðrum háskólaborgurum, sem gerast vilja fé-
lagar, er heimil þátttaka. Verðlaun verða veitt.
Væntanlegir þátttakendur geta fengið allar upplýs-
ingar viðvíkjandi keppninni hjá Lárusi Fjeldsted, stud.
jur., Tjarnargötu 33, sími 4595 og Árna Snœvarr, verk-
fræðingi, Laufásvegi 46, sími 4344.
Reykjavík. 3. jan. 1938.
STJÓRNIN.
Kjötverzlanir
Seljum hreínsaðar kíndagarnir.
Garnastöðin, Reykjavík.
Sími 4241.
Jólatrésskemmtnn
Vélstjóraíélags Islands
verður miðvikudaginn 12. janúar kl. 5 síðdegis
að Hótel Borg.
«
Aðgöngumiðar fást hjá skrifstofunni í íngólfs-
hvoli, Vélaverzlunin G. J. Fossberg, Erlendi
Helgasyni Bergþórugötu 61 og Elínu Guðmunds
son Klapparstíg 18.
N e f n d i n.
í dag á sextugs-afmæli einn af
merkustu og nafnkunnugstu ís-
lendingum, sem nú eru uppi,
prófessor Halldór Hermannsson
í íþöku.
Halldór Hermannsson varð
stúdent frá lærða skólanum í
Reykjavík vorið 1898 og sigldi
um haustið til Kaupmannahafn-
ar til þess að lesa lögfræði. En
árið eftir komst hann í kynni við
prófessor Willard Fiske og fór
með honum til Flórens, til þess
að gera skrá um hið mikla, ís-
lenzka bókasafn hans. Fiske á-
nafnaði, svo sem kunnugt er,
Cornell-háskólanum í íþöku, í
New York fylki í Bandaríkjun-
um, þetta stóra bókasafn eftir
sinn dag og gerði um leið þá
ráðstöfun, að við það skyldi allt
af vera íslenzkur bókavörður.
Var Halldór sjálfkjörinn til þess
að hljóta þá stöðu eftir lát Will-
SIGURÐUR NORDALs
HenuDssoi semgnr
ards Fiske, 1904, og fluttist árið
eftir vestur um haf. Hefir hann
annazt um þetta bókasafn alla
stund síðan og aukið það og
haldið því við með frábærum
dugnaði og hagsýni. En jafn-
framt hefir hann gegnt kenn-
arastarfi í Cornell háskóla í nor-
rænum málum og varð prófessor
í þeim fræðum 1920. Árið 1930
kjöri Háskóli íslands hann heið-
ursdoktor. Veturinn 1925—1926
var hann bókavöröur við Árna
Magnússonar safnið í Kaup-
mannahöfn, og hafði honum
verið boðin þar framtíðarstaða.
En hann vildi ekki yfirgefa
Fiske-safnið og Cornell-háskól-
ann, þegar á átti að herða, og
hvarf aftur vestur eftir ársdvöl
í Danmörku.
Fyrir utan bókavaröarstarf
sitt og háskólakennslu, hefir dr.
Halldór Hermannsson verið stór-
virkur rithöfundur. Er ekki kost-
ur á að gera hér þá grein fyrir
ritum hans, sem æskilegt væri.
Aðalverk hans er ársritið Islan-
dica, sem hann hefir ritað einn
og nú er orðið 25 bindi, og hin
mikla bókaskrá Fiske-safns, sem
nær til 1926. í Islandica kennir
margra grasa. Þar er m. a. ágæt
útgáfa íslendingabókar Ara
fróða, útgáfur áður óprentaðra
rita frá 17. og 18. öld, tvö bindi
um uppdrætti íslands, frá ýms-
um tímum, æfisaga Eggerts Ól-
afssonar, rit um Vínlandsferð-
irnar o. s. frv. En nær helmingur
bindanna fjallar beinlínis um
bókfræðileg efni, og eru þessi rit,
ásamt skránni um Fiske-safn, ó-
missandi handbækur fyrir hvern
mann, sem við íslenzkar bók-
menntir fæst, í hverri grein sem
er. Verður það seint metið að
verðleikum, hvílíkt brautryðj -
andastarf Halldór Hermannsson
hefir innt af höndum í íslenzkri
bókfræði. Auk þeirra verka, sem
nú hafa verið nefnd, hefir hann
ritað allmikið af greinum í ís-
lenzk blöð og tímarit, vestan
hafs og austan, rit á dönsku um
íslendinga í Vesturheimi, for-
mála að Guðspjallabók Ólafs
Hjaltasonar (Monumenta typo-
graphica Islandica II.) og for-
mála tveggja bindanna í Corpus
codicum Islandicorum, annan
þeirra fyrir hinu víðfræga
mynda-bindi (Icelandic Illum-
inature Manuscripts), sem hann
viðaði og valdi efni í. Allt, sem
hann hefir látið frá sér fara, er
leyst af höndum með vandvirkni
og smekk, og hann er jafnvígur
rithöfundur á enska tungu og ís-
lenzku. Við bókfræðileg rit reyn-
ir, eins og liggur í hlutarins eðli,
mest á fróðleik og nákvæmni.
En Halldór Hermannsson hefir
sýnt það í ýmsum öðrum ritum
sínum, að hann er bæði hug-
kvæmur maður og skarpskyggn.
Og hann hefir auk þess, bæði í
ritum og ritgeröum sett fram
ýmsar aðfinnslur og umbótatil-
lögur um skipulag starfseminnar
í íslenzkum fræðum, sem hafa
vakið mikla athygli og væntan-
lega eiga eftir að leiða til nýrra
framkvæmda.
Þó að Halldór Hermannsson
hafi verið mikill eljumaður í
fræðum sínum og alið mikið af
aldri sínum innan um bækur, er
hann allt annað en grúskaraleg-
ur að sjá hann og kynnast hon-
um. Hann er glæsimenni í útliti
og öllu fasi, víðsýnn og fjöl-
menntaður, og hrókur alls
fagnaðar í vinahópi. Mér finnst
hann líka ekkert hafa elzt þessi
25 ár, sem ég hefi þekkt hann.
Ég býst við, að þeir menn séu
orðnir nokkuð margir, sem hafa
orðið að endurskoða fyrri hug-
myndir sínar um íslendinga og
fornfræðinga við að hitta hann.
Hann hefir nú dvalið erlendis
tvo þriðjunga æfinnar, siðan
hann fór að heiman tvítugur
stúdent. En þó að hann hafi
orðið heimsborgari, er hann engu
að síður rammíslenzkur. Mér er
nær að halda, að hann lesi hvert
blað og hverja bók, sem kemur í
Fiske-safn, og hann veit ekki
einungis náin deili á öllu, sem
gerist á íslandi, heldur fylgist
með því af lifandi áhuga, gleðst
yfir hverju því, sem honum þyk-
ir horfa til betri vegar, og hrygg-
ist yfir hinu.
Margir mundu hafa óskað þess
að Halldór Hermannsson hefði
verið staddur hér í höfuðstaðn-
um á sextugsafmæli sínu, svo að
þeir hefðu getað vottað honum
þakkir sínar og aðdáun fyrir
ágætt starf og óskað honum
langra og góðra lífdaga. Að þessu
sinni verða kveðjurnar að heim-
an að berast honum á slitringi
um símann. En Háskólinn hefir
boðið honum að flytja hér fyrir-
lestra í haust og hann hefir lof-
að að koma, svo að vonandi líður
þetta ár ekki til enda án þess,
að Reykvíkingar geti fagnað
honum sem gesti sínum.
S. N.