Nýja dagblaðið - 15.05.1938, Qupperneq 2

2
N Ý J A
DAGBLAÐIÐ
Dagblöðum úivarpað
Nýjasta uppgötvun Ameríkumanna
á sviði útvarpsins
Ameríkumenn hafa löngum
haft orð fyrir að láta sér ekki
allt fyrir brjósti brenna. Maður
á alltaf von á einhverju athygl-
isverðu og frumlegu frá þeim.
Nýjasta uppátæki þeirra núna,
í sambandi við útvarp, er að
senda dagblöð á öldum loftsins.
Senditækið er í sjálfu sér af-
ar einfalt. Á sendistöðinni er
prentuðu máli og myndum
breytt í raföldur. Þetta er gert
með örlítilli glerkúlu eða „stöf-
unarljósi", eins og þeir kalla
það, sem er látið líða yfir prent-
uðu síðuna, sem á að útvarpa.
„Stöfunarljósið" sendir aftur
svertumagn síðunnar til raf-
myndaklefans, sem svo breytir
því í raföldur, er senda má út
með hinum venjulegu sendi-
tækjum stöðvarinnar.
Móttökutækið er á stærð við
meðalstórt litvarpstæki. Það
tekur við þessum raföldum, vís-
ir hreyfist yfir pappír með kola-
efni á bak við og framkallar á
honum þær dökku og ljósu lín-
ur, sem mynda stafi og myndir.
Þetta er prentun án svertu og
án móts.
Tilraunir með þetta útvarp
hafa verið gerðar i Bandaríkj-
unum nú um nokkurt skeið, og
fyrsta útsending fór fram í nóv-
ember síðastliðið haust. Fram-
farir hafa orðið miklar síðan,
og nú er undirbúningi undir
fj öldaframleiðslu móttökutækj -
anna að verða lokið og fullyrt
er að þau verði brátt fáanleg
fyriT aðeins um 40 dollara
(ca. 180 kr.).
Það verður gaman fyrir
Bandaríkjamenn að lifa þegar
þetta er komið í fullan gang.
Þeir stilla útvarpstækið sitt á
ákveðna stöð að kveldi og
leggjast svo til svefns. Þegar
þeir svo vakna að morgni, taka
þeir þessi „dagblöð" út úr mót-
tökutækinu sínu og hlaupa yf-
ir fréttirnar. Þar fá þeir frá-
sagnir um atburði, sem hafa
gerst kvöldið áður og um nótt-
ina á meðan þeir sváfu.
Móttökutækin hafa þegar
sjálfvirkan pappírshníf, sem
sker pappírinn niður í ákveðn-
ar blaðsíðustærðir. Með því að
bæta við einfaldri heftivél,
getur þetta litla móttökutæki
skorið og bundið tímarit og
bækur.
Ruth Brindzi skrifar um
þetta í blaðið Nation í New
York og kemst m. a. svo að orði:
„Þessi uppfynding er, fyrir
þjóðfélagið, áreiðanlega einhver
sú þýðingarmesta, sem gerð hef-
ir verið síðan prentlistin var
fundin upp. Innan fárra mán-
aða verða þessar eftirprentun-
arvélar á heimilum um gervöll
Bandaríkin.
Möguleikarnir eru ótakmark-
aðir. Þessi litlu tæki skila letr-
aðri frásögn jafnóðum og at-
burðirnir ske, jafnóðum og sag-
an gerist.
Engin dagblöð verða fær um
að keppa við þetta. Þessi end-
urprentunaraðferð er fjótari,
þægilegri og ódýrari. Fólkið þarf
aðeins að borga pappírinn og
rafstrauminn og í staðinn fær
það svo meira lesmál en það
kemst yfir að lesa. Dagblað
heimilisins getur orðið eins stórt
og New York Times á sunnudög-
um og tímarit og bækur breið-
ast út í miljónum eintaka.
Það er ekki lengur neinn
heilaspuni að útvarpið geti þann
ig séð okkur fyrir dagblöðum.
Ef þú aðeins bætir endurprent-
unartæki við útvarpstæki þitt,
safnar það fréttum og myndum
fyrir þig og sýnir þér það
„svart á hvítu“ . . .“.
Himbrimínn
Frá æskuárum mínum, minn-
ist ég himbrimans með vináttu-
huga. Ég hlustaði svo oft á hann
með gljúpum barnslegum til-
finningum, þegar hann kom
fljúgandi frá sjó, upp með
Þjórsá. Þegar ég heyrði þessa
helgu óma — því enginn fugl
finnst mér hafa jafn tilkomu-
mikla rödd sem hann — var
eins og eitthvað vaknaði í sál
minni, sem jeg gat ekki þá, gert
mér grein fyrir. Ég hlustaði —
hlustaði töfraður — uns óm-
arnir dóu út í kvöldkyrðinni, inn
í milli fjallanna.
Mörgum — mörgum árum
seinna, kynntist ég þessum
æskuvin mínum, inn á öræfa-
vötnunum, þar sem hann er
einskonar útvörður lífsins. Þá
skildi ég að það var hann, sem
fyrst vakti hjá mér þrá út í það
óþekta, sem við allir leitum að,
og er ég honum alltaf þakklátur
fyrir síka vakningu.
Hér heldur hann til allan árs-
ins hring, nema þann tíma er
vötnin lággja í dróma. Hann
kemur snemma vors, er upp leys-
ir ísa, og hverfur seint á haustin.
Þarna er hann einvaldur vatna-
konungur og heldur til á átta
vötnum að jafnaði, þar sem
hann finnur æti. Sjaltdan er
nema eitt par á hverju vatni, því
hann þolir illa þröngbýli.
Álltaf þegar hann verður
ferðamanna var, tekur hann að
syngja og söngvar hans eru svo
víðhrifnir, að þeir eins og fylia
upp hina tilfinnanlegu auðn
hinnar djúpu öræfaþagnar.
Stundum er þessi öræfaþögn svo
friðandi, eins og Ijúffengur teig-
ur á guðaveig — en hinsvegar
stundum svo lamandi þung. Án
himbrimans mundi öræfaþögnin
æra mann.
Seinast þegar ég kom áð Tjarn
arkoti, höfðum við daginn áður
komið að Fossvötnum og séð þar
nokkra himbrima. Þegar við vor-
um að leggja á hestana, tek ég
eftir að fimm himbrimar koma
syngjandi norðan af Fossvötn-
um og fljúga á móts við suður-
enda á Tjaldvatni og svo sömu
leið til baka inn til Norður-
vatna. Svo komu þeir aftur eftir
lítinn tíma og snúa við, er þeir
höfðu komið móts við kofann.
Snúa til baka aftur og koma enn
í þriðja sinn, en snúa nú aftur
við norðurenda vatnsins.
Sérstaklega er mér í minni,
hversu þessir fuglar voru stórir
og vafalaust hinir allra stærstu
himbrimar, sem ég hefi séð. í
fasi þeirra og flugi var svo mik-
ill tígurleiki, að ég kem ekki orð-
um að því. Hefi ég aldrei heyrt
slíkan arnsúg og fjaðradyn, né
séð svo tilkomumikinn vængja-
burð. Ég var svo hrifinn af þess-
ari sjón, að ég sinnti ekki störf-
um mínum og rankaði við mér,
er samferðamenn mínir lögðu á
hest minn. Mér virtist heimsókn
þessara göfugu gesta vera í
kveðjuskyni, eins og væru þeir
að syngja okkur úr hlaði.
Ég vildi óska að sumargestir
öræfanna færu ekki með byssur
inn á ríki himbrimans og létu
frið ríkja um lönd hans. Það
væri sorglegt að eyða jafn göf-
ugum fugli sem himbrimanum
og sorglegt ef heimsækjendur —
þeir sem leita til þess að finna
fegurð kæmu með svo lágar
hugsanir, að vanhelga jafn göf-
ugum stað.
Eða væri það viðfeldið, að
koma með byssu í kirkju?
Ólafur ísleifsson.
E.s. Nova
fer héðan þriðjudaginn 17. þ.
m. til ísafjarðar, Siglufjarðar,
Akureyrar, Húsavíkur, og Seyð-
isfjarðar og þaðan beint til
Noregs.
Flutníngi veitt móttaka til kl.
3 á mánudag.
Farseðlar sækist fyrir sama
tíroa.
P. Smilh & Co.
Flutning'adag'ur.
Menn flytja búslóð sína hús úr
húsi. En peir sem einu sinni
byrja að skifta við KRON halda
pví áfram og daglega bætast
nýir í hópinn.
PRENTMYNDASTOFAN
LEIFTUR
Hnfnarstræti 17, (uppi),
býr til 1. íloUks prentmyndir.
Sími 3334
aðeins Loftur.
VERÐ VIÐTÆKJA ER LÆGRA HER A
LANDI, EN I ÖDRUM LONDUM ALF-
UNNAR.
ViOtækJaverzlunln veitir kaupendum viðtækja melri
tryggingu um hagkvæm vlSskipti en nokkur önnur
verzlun mundl gera, þegar bilanlr koma fram í tækj-
unum eöa óhöpp bera aO höndum.
Ágóða VlOtækJaverzlunarinnar er lögum samkvæmt
eingöngu varlð til reksturs útvarpsins, almennrar út-
breiöslu þess og tll hagsbóta útvarpsnotendum.
Takmarkið er: ViOtækl inn ó hvert heimlli.
Víðtækjaverzlun ríkísíns
Lækjargötu 10 B. Sími 3823.