Nýja dagblaðið - 25.06.1938, Blaðsíða 1

03« fl|
S O L SKINIÐ
ER KOMIÐ.
Nita crem og Nita olíur veita
sólarljósinu inn í húðina og
hjálpar því til þess að gera húð
yðar hrausta, brúna og fagra.
t,
o
o
H
o
H
o
i)
O
4
6. ár
ID/^GriB 11/^0110
Reykjavík, laugardagurinn 25. júní 1938.
143. blað
Atvinnumál unglinga
Gyðingakonum } Vinnuskólínn starSar að
mísþymt í Vín Kolviðarhóli í sumar
I örvæntingu sinni
réðust pær á storm Víðtal við Ludvig Guðmundsson skólastj.
ANNALI
176. dagur ársins.
Sólaruppkoma kl. 2,03. Sólarlag kl.
10,54. — Árdegisháflæður i Reykjavik
kl. 3,10.
Veðurútlit í Reykjavík:
Norðvestan- eða norðankaldi. Bjart-
viðri.
Næturlæknir
er í nótt Ólafur Þorsteinsson. Mána-
götu 4, sími 2255. — Næturvörður er i
Laugavegsapóteki og Ingólfsapóteki,
Dagskrá útvarpsins:
Kl. 10,00 Veðurfr. 12,00 Hádegisútv.
15,00 Veðurfr. 19,10 Veðurfr. 19,20
Hljómplötur: Létt kórlög. 19,40 Augl.
19,50 Fréttir. 20,15 Upplestur: Saga
(frú Ragnheiður Jónsdóttir). 20,40
Strokkvartett útvarpsins leikur. 21,05
Hljómplötur: Lög úr óperum eftir
Wagner. 21,30 Danslög. 24,00 Dag-
skrárlok.
Húnvetningafélagið
biður þess getið, að nú séu allra
síðustu forvöð, að tilkynna þátttöku
sína í skemmtiferð þess norður í
Húnavatnssýslu um aðra helgi. Þátt-
taka sé tilkynnt í verzlunina Brynju,
á Laugaveg 29 og hjá Guðna Jóns-
syni úrsmið Austurstræti 1.
Bráðabirgðaviðgerð
ú símabilunum þeim, er urðu í Skelð-
arúrhlaupinu er nú lokið. Vatnavextir'
hafa verið miklir þar eystra, síðan
hlaupið þvarr, vegna hlýinda og rign-
inga. Skeiðará og Jökulsá á Breiða-
merkursandi hafa verið ófærar undan-
farið öðruvísi en á jökli.
Stefán Guðmundsson
söng í Gamla Bíó í gærkvöldi fyrir
fullu húsi. Síðasta söngskemmtun
Stefáns að þessu sinni verður næst-
komandi þriðjudag. Verður söngskráin
þá breytt.
Póstferðír á morgun.
Frá Reykjavík: Ljóslfoss, Þrasta-
lundur, Þingvellir, bílpóstur til Akur-
eyrar, Laxfoss til Borgarness.
Til Reykjavíkur: Ljósifoss, Þrasta-
lrmdur, Laugarvatn, Þingvellir, bílpóst-
ur að norðan. Garðsauki, Vik, Fagra-
nes frá Akranesl, Laxíoss frá Borgar-
nesi.
Veiðiveður
hefir verlð sæmllegt norðanlands
undanfarinn sólarhring, en treg veiði.
Síldin veður ekki sakir kulda, en skip
kasta mest eftir fugli. Veiðiflotinn var
í gær á svæðinu frá Flatey til Skaga.
Alls komu til Siglufjarðar ellefu skip
frá því um nónbil í fyrradag til nóns
í gær með samtals 1600 til 1800 mál.
Eistlendingar og Finnar eru byrjaðir
söltun utan landhelgislinu. — FU.

| Skemmtííörín
| í iyrramálið
l;j: Eins og sagt var frá í y:
jj; blaðinu i gær efnir F. U. F.
til skemmtiferðar að :j:
Tröllafossi og á Esju á :í:
morgun.
:j: Lagt verður af stað frá |
;í: prentsmiðjunni Eddu kl. 9 ;i;
H f. h. Væntanlegir þátttak- :{:
« endur gefi sig fram á af- «
greiðslu Nýja dagblaðsins |
!;j: fyrir kl. 4 í dag. jjj;
jij Þátttakendur verffa aff :i;
hafa með sér nesti og |
;i; drykkjarílát, en kaffi verff- jjjj
:| ur sameiginlegt,
j:jj Komiff verffur til bæjar- :i;
jí; ins kl. 7—8 um kvöldiff. |:
sveiiarmenn, svo
lögreglan vard að
koma peim til
hjálpar
LONDON:
í Berlín hefir baráttunni gegn Gyð-
ingurn skyndilega verið hætt, en í Vín
heldur hún áfram án þess að nokk-
urt ldt sé á.
í fyrrakvöld gerðist þar sá atburður,
að hópur af reiðum konum réðust á
flokk stormsveitarmanna og varð lög-
reglan að skerast í leikinn til þess að
koma á reglu.
Höfðu stormsveitarmennirnir neytt
nokkurar Gyðingakonur til þess að
vinna að því að hreinsa bifreiðar, en
hópur af Gyðingaverkamönnum horfði
á og fékk ekki hafst að. Fór það svo
að ein konan sem var barnshafandi
féll í yfirlið, við þetta urðu konurnar
svo æstar, að þær réðust á stormsveit-
armenniná með berum höndum og
sóttu svo fast að þeim, að lögregla
varð að koma þeim til aðstoðar. FÚ.
Japanir sækja
fram til Hankow
Japanír svipta út-
lendinga öllum sér
réttindum í Kína
LONDON:
Stór-orusta á sér nú stað á bökkum
Yangtséfljóts 230 mílum fyrir neðan
Hankow. Þar hafa Japanir sett á
land úr herskipum sinum 50000 manna
lið, og' er ætlunin að koma því fram-
hjá fallbyssustæðum Kínverja á bökk-
um fljótsins, sem þar hefir verið kom-
ið fyrir til þess að verja tálmana-
garðinn sem Kinverjar hafa lagt yfir
um fljótið. Liðið var sett á land úr
20 herskipum, og landganga þess var-
in með stórkostlegri skothríð.
Fulltrúi japönsku stjórnarinnar í
Shanghal skýrði frá því í gær, að öll
sérréttindi, sem útlendingar hafa
notið í Kína, væru afnumin í þeim
héruðum landsins, sem nú lúta jap-
anskri stjórn. Útlendingar 1 þessum
héruðum yrðu að vera gefnir undir
japönsk lög. FÚ.
JónEngilberts
læruýjaviðurkeuuingu
EINKASKEYTI FRÁ KHÖFN:
í Aarhus var í gær opnuð ein stærsta
málverkasýning, sem haldin hefir ver-
lð þar í Danmörku. Jón EngUberts
málari er einl útlandingurinn, sem
tekur þátt í þessari sýningu. FÚ.
í desember s. 1. fór Ludvig
Guðmundsson skólastjóri á
ísafirði utan til þess að
kynnast sem bezt þeim ráð-
stöfunum, sem nágranna-
þjóðimar gera vegna upp-
eldis æskumanna og kvenna
á aldrinum 14—22 ára,
einkum þeirra, er hvorki
stunda fast nám né hafa at-
vinnu. Ennfremur kynnti
Ludvig sér skipulag líkams-
uppeldis meðal þessara
þjóða, einkum afskipti og
þátttöku hins opinbera af
þeim málum. — Ludvig fór
þessa ferð að tilhlutun rík-
isstjórnarinnar og dvaldi
erlendis nálega fimm mán-
uði.
Tiðindamaffur Nýja dagblaðs-
ins hitti Ludvig á Garði og
spurði hann um árangur farar-
innar.
— Ég get naumast fjölyrt um
árangurinn að svo stöddu, svar-
aði Ludvig. Ég viðaði að mér
miklu efni þessu viðkomandi 1
utanferðlnni, og er nú að vinna
úr því. Síðan mun ég semja ýt-
arlega skýrslu um ferðina og
leggja fyrir ríkisstjórnina. Til-
lögur um aðgerðir þess opinbera
í þessum efnum verða svo lagð-
ar fyrir næsta þing.
— Þér hafið vafalaust séð
ýmislegt athyglisvert í þessum
efnum á íerð yðar?
— Já, það leikur ekki á tveim
tungum. Nágrannaþjóðirnar
gera margháttaðar og merkileg-
ar ráðstafanir til þess að tryggja
heppilegt uppeldi unglinganna á
aldrinum 14—18 ára. Enda vil ég
óhætt fullyrða, að á þeim árum
sé æslcumanninum hættast, og
þó einkum tvö fyrstu árin, 14—
16 ára.
— Og um hvaða lönd lögðuð
þér leið yðar?
— Ég ferðaðist um Danmörk,
Noreg, Svíþjóð, Þýzkaland og
England. Lengst dvaldi ég í
Danmörku.
—■ Er atvinnuleysi mikið með-
al æskumanna í þessum lönd-
um?
— Það er mismunandi. í Dan-
mörku er það mikið, mest á
Norðurlöndúm, þar næst í Nor-
egi, en langsamlega minnst í
Svíþjóð.
— Hvaða ráðstafanir gera
Sviar i þessum efnum?
— Iðjuskólar þeirra er merk-
asta ráðstöfunin, sem gerð hefir
verið. Skólarnir í Stokkhólmi,
Mölldalen og víðar eru prýðileg-
ustu stofnanir. Þar eru deildir
fyrir fjölmargar iðju- og starfs-
greinir, t. d. trésmlði, járnsmíði,
vélsmíðl, rafvirkjun, málaraiðn
o. s. frv. Með þessu er unglingur,
sem óskar eftir að nema ein-
hverja ákveðna iðngrein, ekki
útilokaður frá því, þótt hann
komist e. t. v. ekki strax að hjá
einhverjum iðnmeistara. Hann
fer í iðjuskólann, fyrst til
reynslu, en síðan sem fastur
nemandi í þeirri grein, er hæfi-
leikar hans kveða á um. Þarna
vinnur hann allan daginn í 1—2,
jafnvel 3 ár og lærir iðn sína við
hin fullkomnustu skilyrði, vélar,
verkfæri og kennslu. Síðar, þeg-
ar tækifæri býðst, fer hann út
I atvinnulífið, lýkur þar námi
og fær sitt sveinsbréf. — Merk-
ur sænskur iðjuskólamaður lét
svo um mælt við mig: „Iðju-
skólarnir okkar tryggja það, að
hæfustu unglingamir hitta á
það starfssvið, sem þeim hæfir,
og verða þvi iðnaði okkar að
fullu gagni“.
— Hvað er að segja um llk-
amsuppeldi og íþróttastarfsemi
þeirra þjóða, er þér dvölduð
með?
— Það mál kynnti ég mér
einna mest á Englandl. Eng-
lendingar vinna nú að aukinni
líkamsmennt, og stefna þar
fyrst og fremst að almennri og
frjálsri þátttöku. Ég ræddi ýtar-
lega um þetta mál við ritara
The Fítness Concil, nefndar
þeirrar eða ráðs, sem brezka
stjórnin skipaði í fyrra til þess
að vinna að aukinni líkams-
mennt meðal brezku þjóðarinn-
ar. Þingið samþykkti einnig ný
lög á síðasta sumri um íþrótta-
starfsemina i landinu. Er henni
i styztu máli þannig varið, að
hreyfing, The Fitness Move-
ment, eins og hún er kölluð í
Englandi, heldur uppi víðtækri
fræðslu- og útbreiðslustarfsemi
meðal þjóðarinnar. — Brýnt er
fyrir mönnum, að það sé skylda
einstaklingsins, skylda hans
(Framhald á 4. síðu.)
Sunnlenzku
bændaiörínni
lokið
Bændaförin kom til Þingvalla í gær-
kvöldi um kl. 11%. Hafði verið farið
Kaldadal og voru þetta fyrstu fólks-
bflar, sem þá leið hafa farið á þessu
sumri.
Nýja dagblaðið hafði í gærkvöldi tal
af Ragnari Ásgeirssyni og lét hann
mjög vel yfir förinni. Dagurinn í gær
var mjög ánægjulegur í alla staði.
Glaða sólskin var og útsýni svo gott,
sem verið gat bæði af Kaldadal og
Holtavörðuheiði.
í fyrrinótt var gist að Reykjaskóla i
Hrútafirði hjá Guðmundi Gíslasyni
skólastjóra, og þátttakendurnir í för-
inni róma viðtökurnar þar, Haldið var
(Framhald á 4. síðu.)
Bífreíðarslys
Um klukkan 11 í gær varð bifreiða-
slys uppi 1 Svínahrauni. Bifreiðar-
stjórlnn viðbeinsbrotnaði. Farþegi, er
var i bifreiðinni, meiddist lítið eða
ekki, en bifreiðin sjálf mölbrotnaði.
Vörubifreiðin R 395 var á leið austan
frá Eyrarbakka með 2 tonn fiskjar.
Bifreiðarstjórinn er Jón Ingvarsson og
var faðir hans, Ingvar Hannesson,
með i biíreiðlnni. Þegar kom nokkuð
niður fyrir Kolviðarhól, verður Jón
þess var, að stýri bifreiðarinnar bilar
og hemlar hann þegar. Vegarbrún er
þarna lág og slétt hraun umhverfis.
Þegar bifreiðarstjóri hemlaði, missti
hann bifreiðina út af veginum og lenti
hún á einni af vörðum þeim er þarna
eru. Varðan splundraðist, en bifreiðin
valt yflr til vinstri, svo hlólin sneru
UPP-
■ Bifreiðarstjórinn, Jón Ingvarsson,
viðbeinsbrotnaði vlnstra megin og
skarst á hægri hendi. Faðir hans, Ing-
var Hannesson, er var farþegi í bif-
reiðinni, slapp mikið til ómeiddur.
Hús bifreiðarinnar brotnaði í spón.
Það, sem bjargaði mönnunum, er efa-
laust fiskurinn, sem var á burðarpall-
inum. Bifreiðinni hvolfdi, eins og áður
er sagt, og hvflir hún þá á hlassinu.
Þegar slysíð vildi til, telur bifreiðar-
stjórinn sig hafa verið á 30 km. hraða
ó klukkustund. Vegurinn er beinn og
. góður þama, og orsakaðist slysið því
einvörðungu af þvi, að stýrisarmur fór
i sundur.
Prestastefnan
Prestastefnan hófst hér í bænum i
fyrradag og lýkur henni í dag. Sitja
hana 42 þjónandi prestar og 10 prest-
ar, sem látið hafa af störfum.
Á fundinum í fyrradag gaf dr. Jón
Helgason biskup yfirlit um kirkjulega
viðburði á siðastl. ári.
í gær voru flutt fjögur erindi. Bisk-
upinn flutti erindi um hyrningarstein
trúar vorrar, Sigurbjörn Einarsson
guðfræðingur um nýtt viðhorf i trúar-
bragðasögunni, sr. Bjarni Jónsson um
tvo ritningarstaði og sr. Árni Sigurðs-
son um andlegar framtíðarliorfur. —
í dag flytur sr. Halldór Kolbeins
erindl um íjallræðuna, sr. Ófeigur Vig-
íússon um endurmimiingar gamals
sóknarprests og sr. Sigurjón Guðjóns-
son segir frá utanför sinni. í kvöld
verða prestar í boði hjá biskupi.