Nýja dagblaðið - 23.07.1938, Qupperneq 4

RYKJAVÍK, 23. JÚLÍ 1938.
NYJA DAGBLAÐIÐ
6. ARGANGUR — 167. BLAÐ
GAMLA B I Ó
Á skyrtunni !
| gegnumbæínn j
afar fjörug gamanmynd
Aðalhlutverkið leikur
Gene Raymond
Hitnæli
2 HERBERGI OG ELDHÚS
óskast 1. september. Upplýsingar
í síma 2195.
DUGLEGUR og ábyggilegur
bílstjóri óskar eftir atvinnu við
eitthvert fyrirtæki. Sanngjarnt
kaup. Uppl. fást í síma 2353.
Austuríerðír
i Ölfus, Grímsnes,
Laugardal, Bísk-
upstungur að Geysi
í Haukadal, frá
Bifreiðast. Geysi
Sími 1633
,,Brúaríoss“
fer á fimtudagskvöld 28. júlí,
um Vestm.eyjar til Grimsby
og Kaupmannahafnar
Aukahafnir: Norðfjörður
Farseðlar óskast sóttír á
miðvikudag.
Ms. Dronning
Alexandrine
fer á mánudagskvöld
w
25. p. m. fil Isafjarðar,
Siglufjarðar, Akureyr-
ar. Þaðan sömu leið til
baka
Farpegar sækí far-
seðla fyrir hádegi á
laugardag.
Fylgibréf yfir vörur
komi á laugardag.
Skipaafgreiðsla
Jes Zimsen
Tryggvagötu. — Sími 3025.
Rógburður „drauganna((
(Framhald af 3. sídu.)
stjórnar, að reynt hefir verið að
stöðva skuldasöfnunina við út-
lönd. Þegar erfiðleikarnir eru
mestir, og búað er að hlaða upp
skuldum erlendis, svo að við
þurfum árlega, að því að talið
er, að legja upp 10—12 milljónir
króna fyrir greiðslu afborgana
og vaxta áöur en farið er að
hugsa fyrir kaupum á lífsnauð-
synjum þjóðarinnar, og er samt
enginn efi á því, að hægt er að
komast af, ef atvinnuvegirnir
ganga sæmilega, en leikur einn
hefði það verið á góðu árunum,
þegar íhaldssukkið var sem
mest, að safna fé í stað þess að
safna skuldum.
Það, sem nú er á þjóðina lagt,
stafar fyrst og fremst af eyðsl-
unni á góðu árunum, því að þótt
lán hafi verið tekin af Fram-
sóknarmönnum, þá hafa þau öll
gengið til arðbærra fyrirtækja
og gefið margfaldan gjaldeyri,
eins og t. d. síldarverksmiðjurn-
ar. En næstum hver eyrir af
þeim tugum miljóna, sem sóaö
var á tímabili íhaldsins fór í
óarðbæra og fánýta hluti, — og
undir afleiðingum þess stjórn-
arfars stynur þjóðin nú. Það fé
fór allt til að lifa um efni fram,
til of dýrra bygginga og óhófs
í lifnaðarháttum yfirleitt. Hið
mikla fjármagn, sem barst hér
að á góðu árunum, er horfið.
Það er þetta, sem þeir hljóta að
reka augun í, er lána hingað fé.
Það er þvi næsta augljóst hvar
sökin liggur, þegar talað er um
skuldirnar við útlönd og þá erf-
iðleika, sem kunna að verða á
leið okkar í útvegun lánsfjár
með hagkvæmum kjörum.
í þessu sambandi er rétt að
minna á
Hitaveitulánið.
Líklegast er það einhver
dæmalausasta framkoma hjá
Pétri Halldórssyni, sem sögur
fara af í sambandi við það mál.
Undirbúningur málsins er allur
með fádæmum og skal hann
ekki rakinn hér. En á það skal
minnt, að rétt fyrir bæjarstjórn-
arkosningarnar fór Pétur utan
án þess að láta nokkurn um það
vita, og þegar heim kom, kvaddi
hann blaðamenn á fund sinn og
sagðist vera búinn að fá lán í
Lundúnum til hitaveitunnar. í
bæklingi, sem gefinn var út um
þetta leyti var staðhæft, að ekki
væri annað eftir en ganga form-
lega frá lántökunni. Þegar búið
var á þennan hátt að fleka al-
menning í kosningunum, og
festa allsstaðar upp mynd af
stórri og sterklegri hönd, er sóp-
aði reyknum af Reykjavíkurbæ,
táknmynd um starfsemi borg-
arstjórans og hins mikla „sjálf-
stæðisflokks“, — þá fór að kvis-
ast að Pétur hefði sagt ósatt.
Eftir kosningarnar fer Pétur
enn úr landi. Kemur heim; kall-
ar fyrir sig blaðamenn og segir
að sennilega tali hann ekki eins
óvarlega og í fyrra skiptið þótt
hann tilkynni að gott útlit sé
um lántökuna. Það sé aðeins
eftir að verkfræðingur frá til-
teknu landi líti á áætlanir þær,
sem gerðai hafi verið, og að því
loknu muni allt vera í bezta lagi.
— Þegar líður að þinglokum,
kvisast enn á ný, að Pétur muni
hafa sagt ósatt, — en nú vanti
ekki annað en ríkisábyrgð. Þeg-
ar hún ,er veitt, siglir borgar-
stjóri í þriðja sinn til útlanda,
og hefir nú dvalið tveggja mán-
aða tíma í þeirri för, eða alls
verið í förum nálega hálft ár
í þessum erindum. Vilyrði er
veitt fyrir þessu láni, — en af
einhverjum óskiljanlegum ástæð
um virðast vonirnar nú vera al-
gerlega að bregðast. Þegar Sjálf-
stæðismenn skrifuðu fyrst um
lántökuumleitanir ríkisstjórnar-
innar erlendis, töldu þeir að
Reykjavíkurbœr hefði svo mikið
traust erlendis, að hann gæti
fengið lán erlendis, þótt ríkis-
sjóður fengi neitun. Nú kveður
við annan tón.
Vonandi tekst það, að fá lán
til hitaveitunnar, og væri það
meira en lítill slysni ef það
reyndist ekki mögulegt, jafn-
glæsilegt fyrirtæki og hér er um
að ræða. En þrátt fyrir það,
hve gróðavænleg hitaveitan er,
er ráðsmennska Péturs borgar-
stjóra þannig í þessu máli, að
hann virðist með öllu óhæfur til
að leysa það. Sannleikurinn er
sá, að ef þetta mál hefði verið
vel undirbúið, þá er fyrirtækið
að flestra dómi svo glæsilegt, aö
ekki ætti að valda neinum örð-
ugleikum að afla fjár til þess.
Þó hefir borgarstjóra tekizt að
halda þannig á málinu, að enn
fæst ekkert lán. Hefir Pétri Hall
dórssyni komiö í koll óheilla-
spár og níð flokksblaða hans
um fjárhag landsins.
Það er sama hvar gripið er
niður, hvort heldur talað er um
eyðslu, innflutningshöft, gjald-
eyrisvandræði eða lántökur.
Hvert orð, hver setning íhalds-
blaðanna, sem rituð er til árás-
ar á núverandi stjórn, verður
aðeins til að minna á óheilla-
afskipti þeirra sjálfra af þess-
um málum.
aðeins Loftur,
Viðftal við Guftftorm J.
Gutftormsson
(Framhald af 1. síðu.)
verzlun er með samvinnusniði.
Nú gengur mjög skæð drep-
sótt í hestum í Kanada og
Bandaríkjunum og er bændun-
um mjög þung í skauti. Hún
var að byrja að stinga sér niður
í Gimlisveitinni, þegar ég lagði
af stað að heiman. Ennþá hefir
ekki tekizt að finna ráð við
þessari skæðu sýki.
— Er íslenzku máli að hraka
vestra?
— Nei, það held ég ekki. Það
er mikil þjóðleg vakning vestra
og sérhver íslendingur er stolt-
ur af ætterni sínu. Hin yngri
kynslóð er mjög hneigð til
ljóðalesturs. Annars er þar
naumt um íslenzkar bækur héð-
an að heiman, þótt leitt sé. ís- |
lenzk sönglist er líka í blómgun
og eiga Vestur-íslendingar
Brynjólfi Þorlákssyni, núver-
andi stjórnanda Karlakórs al-
þýðu, mikið að þakka í því efni.
R-vík er skípulagslaus
(Framhald af 1. síðu.)
ekki væri til samþykktur skipulags-
uppdráttur af bænum svo að menn
gætu vitað, hvernig bærinn ætti raun-
verulega að líta út og hagað sér eftir
því. Það mætti alls ekki vera komið
undir geðþótta byggingarnefndar og
einhverra manna í þjónustu bæjar-
ráðs, að hringlað væri til og frá með
það, hvar og hvernig götur ættu að
liggja.
Meirihlutinn taldi sig engar umbæt-
ur þurfa að gera í þessúm málum
og felldi tillöguna. Má því búast við,
að sama stjórnleysið haldist í þessum
málum áfram, ef löggjafarvaldið tek-
ur ekki í taumana.
SíSSan er fögur sveit.
Fastar áætlunarferðir frá Rvík
að Kirkjubæjarklaustri alla
þriffjudaga. Frá Kirkjubæjar-
klaustri til Reykjavíkur alla
föstudaga. Vandaffar bifreiffar.
Þaulæfðir bílstjórar. Afgr. Bif-
reiffastöff íslands. Sími 1540. —
N Ý J A B í 6
ILeikaralíf í
Hollywood |
(A Sftar ís Born)
Hrífandi fögur og til-
komumikil mynd. er ger- ;í;
ist í kvikmyndaborginni !;!:
Hollywood |:
Öll myndin er tekin í ;•;•
eðiiiegum litum Teclini ;i;
color iíji
Affalhlutverkin leika |
Fredric March
°g I
Janeft Gaynor
Samníngur hafnarstj.
(Framhald af 1. síðu.)
þá braut að taka lán, enda þótt þau
væru talin með lágum vöxtum, ef svo
! væru raunverulega há afföll af láninu
| fólgin í því, að efni, sem skylda væri
j að kaupa í sambandi við lánveiting-
una, væri keypt allt of háu verði.
Minnti hann þar á önnur dæmi eins
og t. d. það fjarstæða verð, sem staðið
hafði til að greiða fyrir efni í hita-
veituna í sambandi við umtalaða lán-
töku í Englandi £ vetur. Benti hann
ennfremur á, að það væri skylda
meirihlutans í bæjarstjórninni að gefa
allri bæjarstjórninni nákvæma skýrslu
um, hver væru raunveruleg kjör á
þeim lánum, sem hún væri látin sam-
þykkja.
Beztu kolín
Slmar: 1964 og 4017.