Tíminn Sunnudagsblað - 08.07.1962, Blaðsíða 4

Þessa dagana baðar sumarsól-
in síðara bindið af Kalevalaþýð-
ingu Karls ísfelds, þar sem það
liggur í bókabúðagluggum höfuð-
borgarinnar, nýkomið úr prent-
smiðjunni. Hinn þjóðkunni þýð-
andi fékk ekki lokið þessu verki,
áður en dauðinn sótti hann heim,
en nú hefur Sigríður Einars frá
Munaðarnesi þýtt síðurnar, sem
eftir voru. Útgáfa Kalevala á ís-
lenzku er menningarviðburður,
og íslenzkar bókmenntir eru auð-
ugri eftir. Með þetta í huga gekk
ég á fund Sigríðar Einars og Ein-
ars Karlssonar og bað þau að
segja mér eitthvað um þýðand-
ann og þýðinguna.
Hefnd Joukabainens. — Málverk eftir Akaseli Gallén-Kallela við þjóðsögulecjan
atburð i Kalevala.
í NÁ VIST SKÁLDSINS
— Hver voru tildrög íslenzku þýð-
ingarinnar, Einar?
— Það mun hafa verið 1949, sem
finnskur maður, F.'Jaari, forstjóri í
Helsingfors, gaf 200 þúsund finnsk
mörk til útgáfu þessara fornu, finnsku
hetjuljóða á íslenzku. Juuranto aðal-
ræðismaður skýrði menntamálaráðu-
neytinu frá gjöfinni, og samkvæmt
tilmælum þess tókst Bókaútgáfa Menn
ingarsjóðs og Þjóðvinafélagsins útgáf-
una á hendur og réð föður minn til
að þýða kvæðin. Hann hafði einhvern
tíma nokkuð löngu áður látið þau orð
falla í kunningjahópi, að sig langaði
til að fást við Kalevala og þýða þessi
finnsku „Edduljóð“, enda lét hann
svo um mælt, að þau væru mikill
skáldskapur, og það hefur kannski
einhver munað eftir þessu, þegar
farið var að svipast um eftir þýðanda.
— Var ekki gerð áætlun um útgáf-
una í fyrstu?
— Jú, þýðingin átti víst að taka
hann fimm ár, en svona starf verður
ekki unnið eins og reyfaraþýðing, og
hann varð lengst af að stunda blaða-
mennskuna með, auk þess sem hann
þýddi leikrit fyrir Þjóðleikhúsið og
fleira. Meðan faðir minn vann að
þýðingunni fór hann þrisvar sinnum
til Finnlands hennar vegna, fyrst
1949, síðan 1953 og svo snögga ferð
haustið 1955. í þessum ferðum kynnti
hann sér ýmislegt varðandi kvæðin
í heimalandi þeirra, skoðaði finnsk
byggðasöfn, þar sem þjóðlegir munir
Finna eru geymdir, ræddi við bók-
menntamenn o.s.frv. Það liðu ellefu
ár frá því að hann tók verkið að sér
og þar til lífi hans lauk. Það eru tvö
ár núna í haust síðan hann vann síð-
ast að þessari þýðingu.
— Hvenær lauk Karl við fynri
hlutann?
— Það hefur venð 1954 eða 1955.
Það ár birtist kafli úr fyrri hlutan-
um á íslenzku í ársriti finnska Kale-
valafélagsins, sem kemur fyrir margra
augu. Þessi sami kafli er líka til sér-
þrentaður, og 1955 var Dauði Lemmin
kainens gefinn út sérprentaður hér
í Reykjavík.
Sigríður brá sér frá og kom að
vörmu spori aftur með báðar þessar
sérprentanir, en þá fyrrnefndu hafði
Karl áritað til hennar.
— Fyrri hlutinn kom svo út 1957,
um þær mundir sem Kekkonen Finn-
landsforseti kom hingað í opinbera
heimsókn. Menntamálaráðherra af-
henti honum þá fyrsta tölusetta ein-
takið af 250, en forseti fslands fékk
nr. 2. Þá sæmdi Kekkonen föður minn
finnsku ljónsorðunni fyrir þýðinguna.
En núna fyrir nokkrum vikum kom
svo seinni hlutinn út. íslenzka útgáf-
an er með myndskreytingum finnska
listamannsins Kallela. Móðir mín lauk
við þessar fáu síður, sem eftir voru,
þær voru ekki nema sjö eða átta,
sagði Einar.
— Var ekki Karl orðinn þreyttur
á að berjast við þetta mikla verk?
Kætt við Sigríði Eirtars frá MunaSaraiesti tiiffiar
'fjrlsson um Karl ísfeid og KatevalaþýSimgHi Ikians.
436
T í M I N N
SUNNUDAGSBLAÐ