Tíminn Sunnudagsblað - 31.01.1971, Blaðsíða 7

SamferSamennirnir, greinarhöfundur og Eiríkur Stefánsson kennari, ásamt tveim
grænlenzkum drengjum.
SI@URD.UR.. GUNNARSSON:
Kynnisför tii Kúlúsúk
Ég hef oft hugsað um, einkum
eftir að ég tók að f erðast hvað
eftir annað til Norðurlanda, að
gaman hefði verið að skiótast ein-
hvern tíma vestur á bóginn til
næsta nágrannalands okkar þar,
Grænlands. Hefur mér stundum
fundizt tæpast vanzalaust, hve lít-
ið við íslendingar hirðu mum að
kynna okkur þetta land, og þá
einkum þau héruð, sem tengd eru
íslenzkri sögu, svo mjög sem við
flykkjumst til fjarlægra sólar-
stranda.
Gamall drau.mur minn ræftist
því að nokkru í sumar, þegar við,
tveir góðir félagar og samstarfs-
menn, ákváðum að skjótast eina
ferð til Grænlands með Flugfélagi
íslands, furðuódýra ferð, sem að-
eins tók einn dag.
Til fróðleiks fyrir þá. sem ekki
er um það kunnugt, skal hér fram
tekið, að nokkur undanfarin ár hef
ur Flugfélag íslands haldið uppi
tveimur áætlunarferðum til Græn-
lands yfir sumarmánuðina. Önnur
er eins dags ferð til austurst’-and
arinnar til eyjar' sem nefnist Kúlú-
súk, með Eskimóaþorpinu Kap-
Dan, — hin fjögurra daga ferð til
vesturstrandarinnar um hinar
fornu íslandsbyggðar þar.
Þessi ferð okkar félaganna til
Kúlúsúk var farin sunnudaginn 5.
júlí í sumar. Og þó að hún væri
ekki lengri, aðeins raunar tæpir
átta klukkutímar, var hún einkar
ánægjuleg og hefur gefið mér til-
efni til margs konar hugleiðinga.
Við vorum heppin með veður,
og skiptir það að sjálfsögðu megin-
máli í svona ferð. Flugferðin yfir
rekís, sem varð brátt á Mð okkar,
og síðan samfelldan lagís, er við
nálgumst Grænland, — og yfir
firði og gróðurlaus, snæviþakin
fjöl] þessa eyðilega landsvæðis,
verða vissulega lengi minnisstæð
Bandaríkjamenn og Danir
byggð u myndarlegan flugvöll í
Kúlúsúk árið 1958 og jafnframt
radarstöð, sem þar er enn starf-
rækt. Þangað komum við svo eftir
rúmlega tveggja stunda flug frá
Reykjavík, þar sem fyrir voru fá-
ir starfsmenn vallarins og nokkr-
ir forvitnir Eskimóar.
Eins og fyrr segir er Kúlúsúk
eyja í Angmagssalikfirði, og er þar
mjög frumstætt Eskimóaþosp á
höfða nokkrum, sem heitir Kap
Dan. og er það nefnt eftir honum.
íbúar þess eru sagðir rétt um 300
og flestir óblandaðir Eskimóar.
Þeir, sem hafa hug á að kynnast
þessum þjóðflokki, hinum raun
verulegu Eskimóum og þjóðlífs-
háttum þeirra, ættu því einmitt að
fara til Kúlúsúk og dvelja þar um
tíma. Mun það sama að mestu
gilda um þorpið Angmagssalik,
sem er þrjátíu kílómetrum sunnan
við Kúlúsúk, með um það oil 700
íbúum, en það er stærsta þorpið
á austurströndinni. Hins vegar var
okkur tjáð, að á vesturströnd
Grænlands, þar sem langflestir í-
búar landsins dvelja, væri bióð-
blöndun orðin mjög mikil. Hvenær
sú blóðblöndun hófst veit engmn,
er sennilega má rekja hana aftur
til íslenzku landnemanna. Munu
Danir eiga þar stærstan hlut að
máli. eins og vænta má, þótt ýms
ar fleiri eranskar þjóðir komi þar
við sögu.
En snúum nú aftur til flugvail-
arins á Kúlúsúk. Ég hafði áður
sagt, að þegar vélin lenti þar, voru
þar fyrir nokkrir vallarstarfsmenn
og ofurlítill hópur forvitinna Eski-
móa, bæði barna og fullorðinna.
Mun það vera venja þeirra í hvert
sinn, sem flugvél kemur til Kúlú-
súk því að vitaskuld er það mik-
ill viðburður í hinu afar fábreytta
lífi heimamanna.
Flugvöllurinn er á m]óg eyðileg
um stað og lítt geðfel'/'um, og
byggingar harla fáar. Eskimóarnir
geugu nú með okkur til þorpsins
Kap Dan. en þangað er um þriggja
stundarfjórðunga gangur. Brátt
kom i ljós á leiðinni, að þeir höfðu
í huga að selja komumönnum sitt
hvað af heimagerðu dóti og var
sumt einkar laglega unnið Alla
leiðina vorum við líka að mæta
börnum og unglingum, sem vildu
gjarna koma út smámunum sín-
um, og urðu vitaskuld ýmsir til að
kaupa dót þeirra. eins >>g jafnan er
venja ferðamanna. Við félagarnir
gátum t.d. náð í býsna haglega
gerða kajaka eða húðkeipa úr tré,
með veiðimönnum og tækjum
FYRRI HLUTI FRÁSAGNAR
T í M I N N — SUNNUDAGSBLAÐ
79