Morgunblaðið - 11.06.2004, Blaðsíða 3
Stutt- og heimildamyndagerð er góð iðkun. Hana stunda ófáir ungir Ís-
lendingar og í þeim geira hérlendrar kvikmyndagerðar er gróska. Íslensk-
ar myndir á Heimilda- og stuttmyndahátíð í Reykjavík eru tólf talsins og
við fengum svör frá leikstjórum 91,67% þeirra við þremur spurningum.
1. Í stuttu máli – um hvað er myndin?
2. Hver er boðskapur myndarinnar?
3. Hvað gerir góða stuttmynd?
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 11|6|2004 | FÓLKIÐ | 3
Bæjarlind 4 Kópavogi
föstudag
11. JÚNÍ
spútnik
laugardag
12. JÚNÍ
C
M
P/
N
U
N
N
Ö
H -
Ö
K
SSsól
10 tíma kort á aðeins 3500 kr.
12 tíma morgunkort 3500 kr
Stakur tími 400 kr
T I L B O Ð
ljósab
ekki
Við no
tum e
inung
is hág
æða
Eddufelli • s. 567 3535
1 4 4 4
w w w. g u l a l i n a n . i s
RÓBERT DOUGLAS – SLÁ Í GEGN – MJÓDDIN
1. Myndin fjallar um starfsfólk í versl-
unarkjarna Mjóddarinnar,
draumar, martraðir og vænt-
ingar. Þetta er heimildarmynd
sem gengur fyrst og fremst út
á skemmtanagildi en með
þjóðfélagsgagnrýni undir
niðri.
2. I’m sure I could be a movie
star if I could get out of this
place – Billy Joel, Piano Man.
3. Eins og flestar bíómyndir eru þær ann-
aðhvort góðar eða slæmar.
PÁLL STEINGRÍMSSON – ÍSHLJÓMAR
1. Íshljómar eru eins konar
tónlistarmyndband. Myndin
er í þrem þáttum teknum í,
við, eða á ís. Hljóðfæraleik-
arar eru tveir, Einar Jóhann-
esson klarínettleikari og Jóel
Pálsson sem spilar á saxófón
og kontrabassaklarínett.
Hann er líka höfundur tónlist-
arinnar.
Þetta er samspil myndforma og tóna sem í
sumum tilfellum er mjög abstrakt.
2. Fyrir mér er myndin tilraun sem átt hefur
langan aðdraganda. Frost og ís hefur alltaf vak-
ið undrun mína og ýtt við hugarflugi.
3. Stuttmynd er eins og önnur sköpun. Ef þér
liggur eitthvað á hjarta sem þú vilt segja eða
láta aðra njóta með þér er stuttmyndin ein leið.
Maður verður að finna sinn tjáningarmáta en
þú verður að hafa eitthvað að segja sem skiptir
máli.
HRAFNHILDUR GUNNARS-
DÓTTIR – ALIVE IN LIMBO
1. Kvikmyndin fjallar um einn
alvarlegasta þáttinn í átökum
araba og Ísraelsmanna, pal-
estínska flóttafólkið í Líbanon.
Umfjöllunin spannar tæpan
áratug eða frá 1993 til 2002.
2. Kvikmyndin á að vekja fólk
til umhugsunar um líf flóttafólksins í Líbanon
og hvers vegna það er þar statt og hvers vegna
svona lengi. Einnig vildum við vekja athygli á yf-
irgangi Ísraela gagnvart Palestínuaröbum og
Líbönum í trássi við alþjóðalög um flóttamenn
sem hafa verið virt að vettugi af Ísraelum nú í
56 ár.
3. Það er ekkert eitt sem gerir góða heimild-
armynd. Þær geta verið af ýmsum toga; sögu-
legar, „verite“, viðtalsmyndir, „thereputic“ og
tilraunakenndar og allar verið jafngóðar eða
jafnvondar. En kannski skiptir mestu máli að
hún segi einhverja sögu eða veki athygli á mál-
efni sem gleymst hefur. Fyrir mig núna finnst
mér mikilvægt að fjalla um málefni sem skiptir
heimsbyggðina miklu máli, til að mynda um lýð-
ræði, umhverfismál, stríð og í því framhaldi of-
beldisfulla útþenslustefnu Englands, Banda-
ríkjanna og Ísraels.
LORTUR: BJARNI ÞÓR SIGURBJÖRNSSON
OG HAFSTEINN GUNNAR SIGURÐSSON
– KONUR: SKAPAVANDRÆÐI
1. Hugsjónir
Ásdísar –
ungs, lesb-
ísks fem-
ínista – ná
tökum á til-
finningalífi
sínu.
2. Raunveru-
leikinn er ekki
alltaf byggður á staðreyndum og staðreyndir
ekki alltaf byggðar á raunveruleikanum.
3. Hnitmiðuð hugsun sett fram á myndrænan
hátt – eða eitthvað allt annað.
LORTUR: HAFSTEINN GUNNAR SIGURÐSSON
OG KRISTJÁN LEIFUR PÁLSSON
– GRÖN: MOTTAN TALAR
1. Myndin fjallar í stuttu máli um sálræn áhrif
skeggvaxtar. Við fylgjumst með degi í lífi fjög-
urra ungra manna í miðbæ Reykjavíkur sem all-
ir eiga það sameiginlegt að bera yfirvar-
arskegg.
Pönkað, kald-
hæðið hvers-
dagsdrama.
2. Fall feðra-
veldsins –
Krísa karl-
mennsk-
unnar.
3. Feitir styrk-
ir, hönnun og
markaðssetning.
GRÍMUR HÁKONARSON
– SÍÐUSTU ORÐ HREGGVIÐS
1. Hreggviður er hægrimaður af gamla skól-
anum og fastapenni sem var upp á sitt besta á
tímum kalda stríðsins. Honum líkar ekki hvern-
ig Morgunblaðið hefur mildast í afstöðu sinni til
ýmissa mála og hefur gert Sturlaug ritstjóra að
sínum nýja óvini. Hreggviður fellur skyndilega
frá þegar hann er á leiðinni með svargrein til
Sturlaugs. Greinin berst Sturlaugi en hann birt-
ir hana ekki þar sem hann heldur að Hregg-
viður sé allur. En Hreggviður gefst ekki upp fyrr
en hann hefur sagt sitt síðasta orð.
2. Myndin varpar fram þeirri spurningu hvað
gerist ef framliðnir menn fá að skrifa í blöðin.
Ef skoðanir sem heyra sögunni til halda áfram
að móta þjóðfélagið sem við búum í. Myndin
fjallar einnig um sögulega arfleifð og ímynd
Morgunblaðsins og kemur inn á ástandið á fjöl-
miðlamarkaði nú um stundir.
3. Góð stuttmynd þarf fyrst og fremst að vera
stutt og hnitmiðuð. Maður þarf eiginlega að
koma sér beint að efninu og eyða minna púðri í
kynningu á karakterum og sögulega uppbygg-
ingu. Stuttmynd er oft bara eitt atvik eða einn
brandari sem gerist í
sama tíma og rúmi. Síð-
ustu orð Hreggviðs er
reyndar sögumynd sem
lýtur sömu lögmálum og
mynd í fullri lengd, en hún
er líka 22 mínútur og ætti
því frekar að flokkast
sem sjónvarpsmynd.
RÚNAR E. RÚNARSSON – BRAGUR
1. Myndin fjallar um samband ellilífeyrisþeg-
ans Bubba og húshjálparinnar Arnars.
2. Tilgangurinn er ekki að koma með eina
ákveðna niðurstöðu heldur að segja hvers-
dagslega sögu sem mér finnst eiga erindi til
fólks.
3. Snertir við áhorfendum og vekur þá til um-
hugsunar og/eða skilur eftir hjá þeim tilfinn-
ingu sem fylgir þeim e-ð eftir áhorf. Ekki
skemmir þó fyrir að myndin sé skemmtileg á
einn eða annan hátt.
SVEINN M. SVEINSSON – HEIMUR KULDANS
1. Ragnar Axelsson, eða RAX,
er óumdeildur snillingur á
sviði svart-hvítra ljósmynda
og hefur unnið til ótal al-
þjóðlegra viðurkenninga und-
anfarin ár. Ég slóst í för með
honum til nyrstu byggða ver-
aldar, þar sem hann hafði ver-
ið 15 árum áður og myndað
veiðimenn á svæðinu Norðan Thule-herstöðv-
arinnar á vesturströnd Norður-Grænlands. Árið
1953 voru íbúar Dundas eða Thule hraktir burt
og fluttir norður til Qaanaaq, þegar Bandaríkja-
menn og Danir ákváðu að byggja þarna her-
stöð. Íbúar Qaanaaq eru um 600 talsins og
hafa lifað af veiðum fram til þessa.
2. Í myndinni fær áhorfandinn að skyggnast inn
í hugarheim listamannsins, ljósmyndarans,
sem hefur þá hugsjón að fanga á svarthvíta
filmu lífshætti og veiðiaðferðir sem eru á und-
anhaldi í heiminum. Hvaða áhrif hefur tíminn
og tæknivæðingin á viðurværi fólks á fjar-
lægum slóðum og hvaða tilfinningar vakna við
upplifunina? Er verið að varðveita minningar
um þessa hluti sem eru að hverfa nógu vel eða
er borin næg virðing fyrir því sem var? Í þessari
mynd kemur skýrt fram hversu mögnuð áhrif
sekúndubrotsins sem fryst er í svarthvítri mynd
hefur í samanburði við kvikmynd í lit af líðandi
stund.
3. Ef sögumaðurinn er góður verður myndin
góð.
HAUKUR MÁR HELGASON – ÁRÓÐUR
1. Myndin er um tvo unga
heimspekinga sem ræna for-
sætisráðherra lýðveldisins,
sem er leikinn af Önnu Krist-
ínu Arngrímsdótur, ásamt
syni hennar og neyða þau til
þátttöku í sókratískri sam-
ræðu um ofbeldi. Mæðginin
eru treg til, enda neyðarlegt
umræðuefni, Ísland er eitt-
hvað að bjástra við stríð.
2. Hm… ég er dáldið peda-
gógískur, þannig að trúlega
er einhver boðskapur í
myndinni, þó að ég þoli eig-
inlega ekki myndir með of
miklum boðskap. Jæja, ég
held að mér hafi samt tek-
ist að stilla upp tveimur
gjörsamlega andstæðum
sjónarhólum, öðrum mann-
úðlegum og hinum fasískum, án þess að gera
upp á milli þeirra. Ég var eitthvað að reyna að
hreinsa þá. En boðskapurinn er þá kannski að
hið raunverulega val liggi þarna á milli, og til-
raunir til að gefa árásarstríði mannúðlegt yf-
irbragð séu hlægilegar. En æ, nei, myndin hef-
ur ekki alveg skýran boðskap, það er bara lygi.
3. Djörfung.
JÓN KARL HELGASON
– MÓÐAN – ÁSTARSAGA Á ÞVOTTAPLANI
1. Sagan gerist á þvottaplani
bensínstöðvar klukkan sex
að morgni. Flugfreyjan Arna
er á leið í flug, læsir sig úti en
inni í bílnum eru hundur og lít-
ið barn. Öryggisvörðurinn Egill
er á leið heim úr vinnu þegar
hann verður þess var að ekki
er allt með felldu á þvottapl-
aninu.
2. Það er svolítið erfitt að tala um boðskap.
Þetta er lítil og létt afþreyingarmynd og á ekki
að vera þrungin af boðskap.
3. Stuttmynd er góð þegar sagan er einföld og
karakterarnir einfaldir.
HULDAR FREYR ARNARSON – BLIND DATE
1. Svört kómedía um varfær-
inn mann sem fer á blint
stefnumót með konu sem er
gangandi slysagildra.
2. Óttinn er einn höfuðóvinur
mannsins.
3. Að mínu mati er hún ögr-
andi, fersk, nýstárleg og
skemmtileg.
|ivarpall@mbl.is
Stutt og laggott
10.–14. júní
Heimilda- og
stuttmyndahátíð
í Reykjavík
HULDAR FREYR
ARNARSON
PÁLL STEINGRÍMSSON
HRAFNHILDUR
GUNNARSDÓTTIR
BJARNI ÞÓR SIGURBJÖRNSSON OG HAF-
STEINN GUNNAR SIGURÐSSON HJÁ LORTI.
RÚNAR RÚNARSSON OG
GRÍMUR HÁKONARSON.
HAUKUR MÁR
HELGASON
SVEINN M. SVEINSSON
RÓBERT DOUGLAS
JÓN KARL HELGASON