Íslendingaþættir Tímans - 28.12.1973, Page 6

NG
Guðný Jónsdóttir
frá Múla í Álftafirði
Næst siðasta dag hins nýliðna sum-
ars lézt i Neskaupsstað að heimili dótt-
ur sinnar, Þórunnar Bjargar Björns-
dóttur, og manns hennar, Sveinbjörns
Jóhannessonar, merkiskonan Guðný
Jónsdóttir frá Múla i Alftafirði, þang-
að nýflutt til vetrardvalar. Hún var
nýstaðin upp frá matborði, er hún
hneig niður og var þegar örend.
Hún fæddist að Rannveigarstöðum i
Alftafirði 21. febrúar 1884. vantaði 3
1/2 mánuð upp á 90 ára aldur. Foreldr-
ar hennar voru Jón Björnsson, þá
bóndi á Rannveigarstööum, og Vilborg
Jónsdóttir kona hans. Jón var sonur
Björns bónda á Flugustöðum
Antoniussonar að Hálsi, af hinni kunnu
Hamarsdalsætt frá Antoniusi á Hamri
og bórnýju konu hans Björnsdóttur.
En móðir hans var Kristin Sigurðar-
dóttir frá Múla, Brynjólfssonar prests
Gislasonar i Heydölum og konu hans
Kristinar Nikulásdóttur frá Berufirði
prests Magnússonar. Sigurður var
hreppstjóri hér i sveit og alþingismað-
ur 1849. Systkin hans voru mörg. svo
sem Snorri prestur i Heydölum. Gisli
prestur að Hólmum i Reyðarfirði. sem
þar drukknaði uppi við landsteina á
blómaskeiði lifsins. Rósa kona sr. Jóns
Bergssonar að Hofi og Ingibjörg seinni
kona sr. Gunnlaugs Þórðarsonar að
Hallormsstað.
Kona Sigurðar aö Múla var Ingveld-
ur Jónsdóttir prests Þorsteinssonar að
Hólmum og konu hans Þórunnar Jóns-
dóttur Högnasonar prests að Hólmum.
Foreldrar'Vilborgar voru Jón Jóns-
son, hingað fluttur úr Austur-Skafta-
fellssýslu og ég hygg af Mýrum,
dvaldist langdvölum að Hofi hjá séra
Þórarni Erlendssyni og maddömu
Guðnýju. Jón hafði verið mjög vel gef-
inn maður, skáldmæltur og var um
fjölda ára forsöngvari við Hofskirkju.
Móðir Vilborgar var Sigriður
ófeigsdóttir Arnasonar og konu hans
Steinunnar Rafnkelsdóttur. bau voru
úr Lóni, Jón og Sigríður, eignuðust
tvær dætur, en giftust ekki. Vilborgu
tóku prófastshjónin á Hofi, og ólst hún
upp að öilu leyti hjá þeim, og við hús-
stjórn hjá fóstra sinum tók Vilborg er
Guöný lézt, og sá um hans heimili þar
til hún giftist Jóni 1882. Og til þeirra
fór hann, er hann hætti prestsskap
1883, og dvaldist æ siðan hjá þeim eftir
eigin ósk, til 1898, að hann lézt, 98 ára.
Heimili þeirra Jóns og Vilborgar var
ávallt mjög fjölmennt, hvar sem þau
dvöldust. Þó mun það hafa verið fjöl-
mennast árin, sem þau dvöldust á
Hofi. En þá voru i heimili þeirra um og
yfir 20 m-anns. Þar dvaldist oft hjá
þeim gamalt fólk, sem var orðið las-
burða og þurfti aðhlynningar við, sem
það fékk eftir beztu getu. Og lézt sumt
af þvi á heimili þeirra.
Börn Jóns og Vilborgar voru 7, talin
hér eftir aldri: Elzt var Guðný, fædd
21/2 1884. bar nafn Guðnýjar Bene-
diktsdóttur fóstru sinnar. 2. Kristin,
nafn Kristinar móður Jóns. 3.
Þórarinn, bar nafn sr. Þórarins á Hofi.
4. Þórunn. nafn Þórunnar á Flugustöð-
um. systur Jóns. 5. Björn, bar naf
Björns föður Jóns. 6. Sigurjón, nöfn
foreldra Vilborgar. 7. Guðrún, nafn
Guðrúnar Þórarinsdóttur, sem var gift
Carli Tulinius kaupmanni á Eskifirði.
Hjá þeim hafði Vilborg dvalizt ung
stúlka. 011 voru börn þeirra vel gerð og
vel upp alin. Undir þeim aga og þeirri
stjórn. sem þá gilti um gott uppeldi,
kunnu að vera foreldrum sinum hlýðin
og hlita forsjá þeirra i uppvexti. öll
voru börn þeirra sönghneigð og kom
snemma fram. enda var Vilborg móðir
þeirra sönggef in, sem hún hefur sótt til
föður sins, sem var einstakur söng-
maður. og að auknefni nefndur Jón
söngur, en ekki til spotts.
Mér var sagt. að er börn þeirra voru
að alast upp á Hofi. þá hefði verið
nokkuð algild regla þeirra að raða sér
á rúmin i rökkrinu og syngja
ættjarðarljóð. Enda urðu þau öll
mjög söngelsk, og þær systur siðar
fulltiða konur mjög söngglaðar, og
sungu þá við börn sin og störf.
Auk barna sinna ólu þau Jón og Vil-
borg upp eina stúlku. Jóninu Jónsdótt-
ur frá Rannveigarstöðum. Kom hún til
þeirra fjögurra ára, þá á Hálsi, er
faðirinn lézt frá stórum barnahópi.
Af þessum börnum þeirra eru nú
þrjú á lifi: Kristin, á Elliheimilinu
Grund i Reykjavik, Þórarinn, á Asi i
Hveragerði ásamt konu, og Björn i
Reykjavik, og uppeldisdóttirin Jónina,
að Melum við Djúpavog.
A heimili Jóns og Vilborgar var
ávallt gestkvæmt, hvar sem þau
dvöldust. Var sem gestir löðuðust að
þeirra heimili. Enda samhent að gera
vel til gesta sinna. Hann lifsglaður,
hýr og spaugsamur, hún hæglát, þægi-
leg en stjórnsöm.
A þessu fjölmenna heimili og glaða
systkinahópi ólst Guðný upp, aðallega
að Hofi og Hálsi. Lika dvöldust hjá
þeim börn vinnuhjúa.
Guðný giftist um tvitugt Birni Jóns-
syni frá Flugustöðum, sem þar ólst
upp hjá nákomnu frændfólki sinu.
Hann var af sama ættstofni og Jón
tengdafaðir hans, bæði frá Múla og
Hamarsdalsætt.
Faðir Björns var Jón bóndi á Mel-
rakkanesi Sigurðssonar frá Hamars-
seli og konu hans Katrinar Einarsdótt-
ur frá Krossgerði. En kona Jóns og
móðir Björns var Þórunn Finnsdóttir
prests Þorgrimssonar frá Kolfreyju-
staö, sem var hálfbróðir (sammæðra)
Ingveldar á Múla, móður Kristinar á
Flugustöðum. En kona Finns og móðir
Þórunnar er Halldóra Antoniusardótt-
ir. hálfsystir Sigurðar á Hamarsseli og
alsystir Björns á Flugustöðum
Antoniussonar föður Jóns Björnsson-
ar.
Þau Guðný og Björn giftust að Hálsi
i júli 1904 hjá foreldrum hennar. Næsta
vor, 1905. fluttust þau suður i Alfta-
fjörð dalabýlinu Markúsarseli. en að
Flúgustöðum vorið 1908, og var þá
Björn aftur kominn á sinar æsku- og
uppeldisslóðir. Þar bjuggu þau að
mestu til 1923. að Björn lézt.
Þau eignuðust 3 börn, tvær dætur og
einn son, sem lézt á öðru ári. Dæturnar
voru Sigurborg. gift Jóni Karlssyni
bónda Múla. Hún lézt 1961. Börn þeirra
voru 8, þá sum ung. Hin dóttirin, Þór-
unn Björg. er gift á Norðfirði, og er
maður hennar Sveinbjörn Jóhannes-
son. Þau eiga 5 börn.
1929 giftist Guðný seinni manni sin-
um. Karli A. Jónssyni bónda á Flat-
völlum. nýbýli úr Múla. Hann var þá
ekkjumaður og átti börn i uppvexti.
Þau eignuðust eina dóttur. Dagnýju,
sem er nafn fyrri konu Karls. Hún er
búsett á nýbýli úr Múla. gift frænda
islendingaþættir
6