Íslendingaþættir Tímans - 12.10.1974, Síða 8

Þórarinn Lýðss
on
Ekki man ég nákvæmlega, hvenær
ég sá Þórarinn Lýðsson fyrst, og lang-
ur timi leiö milli fyrstu kynna og þess,
að ég kynntist honum betur siðar á
lifsleiðinni. En alla tið var Þórarinn
eins, sama yfirlætisleysið og prúð-
mennskan, hvar sem hann fór.
Þórarinn var Strandamaður aö upp-
runa, fæddur 24. ágúst árið 1912 að
Bakkaseli i Bæjarhreppi við Hrúta-
fjörð, en þar bjuggu þá foreldrar hans,
hjónin Lýður Sæmundsson og Elinborg
Danielsdóttir. 1 Bakkaseli ólst Þórar-
inn upp á góða þjóðlega visu við hóf-
semi og iðjusemi, og var það hvort
tveggja ásamt meðfæddum hagleik
einkennismerki hans siöar á lifsleið-
inni. A heimaslóðum fékkst hann við
öll algeng störf og þó kannski mest
smiðar, — og á Borðeyri við Hrúta-
fjörð bjuggu þau fyrstu hjúskaparár
sin, Þórarinn og Sigriður föðursystir
min.
Siðar fluttust þau i Kópavoginn og
má trúlega telja þau til hóps frum-
byggjanna þar, þeirra, er i Kópavog-
inum höfðu einnig vetursetu. A þeim
tima var Kópavogurinn enn uppi i
sveit, svo aö Þórarinn sótti vinnu inn
til Reykjavikur. Starfaði hann lengi á
trésmiðaverkstæði hjá Gamla
Kompaniinu. — 1 Kópavoginum var
byggt hús, fyrst litið, en siöan byggt
við það, og bar það allt merki um hag-
leik og ötulleika þess, er lætur sér
aldrei verk úr hendi falla.
Enn leið timinn og smátt og smátt
fjölgaði ibúum, er bjuggu Kópavogs-
megin á Digranesháisinum, þeim
megin sem fjallasýnin til suðurs var
óskert. Þó festu ekki allir rætur þar og
var Þórarinn Lýðsson i þeim hópi.
Þrátt fyrir allt hæglætið og rósemina
vildi hann hafa rýmra um sig og geta
notið náttúrufegurðarinnar og fjalla-
sýnarinnar til norðurs, þótt aðeins
væri horft norður yfir Faxaflóann
Með þvi virtist hann nær uppruna
sinum aö norðan. Þvi voru pjönkur
teknar upp á ný og nú haldið upp i
Mosfellssveit, fyrst að Hlégarði, en
svo setzt að neðan við Lágafellið i
hverfi þvi, sem Hliöartún heitir.
1 hópi frumbyggja á ný, — en það
sást til noröurs. Þarna var byggt og
stækkað. Flest gerði húsbóndinn sjálf-
ur og smiðaði hann jafnt utan húss
8
sem innan. Þar sannaðist enn einu
sinni útsjónarsemin og snyrtimennsk-
an i öllum verkum. En hins vegar varð
langsóttara en áður að stunda vinnu i
Reykjavik, og réð Þórarinn sig þvi til
starfa innan sveitar. Siðustu 11 árin
starfaði hann i „Vefaranum” og var
þar enn i óbeinum tengslum viö upp-
runa sinn úr sveitinni, þvi að þarna
var ofið úr islenzkri ull.
En áhuginn beindist að fleiru. Ein-
hver gömul blöð og timarit átti Þórar-
inn, þvi að ógjarna fleygði hann göml-
um og góðum fróðleik. Þetta þurfti að
binda inn, og þvi var farið á kvöld-
námskeið til að læra handverkið sjálf-
ur,þvi að sjálfs þótti höndinn hollust
hér sem fyrr. Þar varð lika listabrag-
ur á, og allt var sett i röð og reglu.
Samhliða áhuganum fyrir þjóðlegum
fróðleik opnaðist svo heimur ætt-
fræðinnar og brennandi áhugi á þeirri
sérstæðu veröld. Þetta átti hug Þórar-
ins allan þær stundir, er voru aflögu
frá þvi að snyrta og fegra umhverfi
sitt, enda var Þórarinn i rauninni allt i
senn, mikill fagurkeri, þótt ekki væri
þvi flikaö, prúðmenni og óvenjulegur
öðlingsmaður..
Lóðin og umhverfi hússins i Hliðar-
túni og húsið allt sýna vel, hvilikur
garðyrkjumaður af guðs náð átti i hlut
og hve samhent fjölskyldan var til
allra hluta. Smiðakompa, sundlaug,
litið gróðurhús og fallegur garður, og
það var einmitt i garðinum, þegar
hann var að athuga handverk frá deg-
inum áður, nýkominn heim frá vinnu,
sem hann féll og var örendur um leiö.
Þar gekk Þórarinn Lýðsson á fund
Skapara sins, óvænt og skyndilega, og
er öllum sem til hans þekktu harm-
dauði.
t
Þórarinn Lýðsson smiöur i Hliðar-
túni i Mosfellssveit lézt að heimili sinu
föstudaginn 13. f.m. Þórarinn hné ör-
endur niöur við störf i garðinum vif
heimili sitt um miðjan dag og má mef
sanni segja, að það væri einkennandi
fyrir lif hans allt, að hann skyldi falla
frá með verkfæri i hönd.
Þórarinn heitinn var fæddur þann
24. ágúst 1912 að Bakkaseli I Bæjar-
hreppi á Ströndum og er einn þeirra
dugmiklu Strandamanna, sem setzt
hafa að hér i sveit á undanförnum ár-
um.
Þórarinn ól aldur sinn á æskustöðv-
unum við ýmiskonar störf og var mjög
eftirsóttur til allra starfa, er kröfðust
hagleiksog snyrtimennsku I frágangi.
Lán Þórarins var mikið I einkalifinu,
en hann festi sitt ráð 1937, er hann
kvæntist sinni mikilhæfu konu, Sigriði
Tómasdóttur, og suður fluttust þau
hjón árið 1942 og settust að 1 Kópavogi.
Okkar kynni hófust 1953, er Þórarinn
gerðist húsvörður i félagsheimili okk-
ar Mosfellinga, Hlégarði. Húsið hafði
þá verið i notkun i tvö ár og á marg
an hátt vanbúið af tækjum og innan-
stokksmunum. Þau hjón Sigriður og
Þórarinn hófust handa um úrbætur og
var það svo vel að verið, aö enn sjást
handaverkin þeirra úti sem inni, þvi
lengi býr að fyrstu gerð. Dvöl þeirra
hjóna I Hlégarði var aðeins þrjú ár, en
að þvi loknu fengu þau lóð i Hliðar-
túnshverfi, sem þá var rétt að byrja að
byggjast og reistu þar sitt fagra heim-
ili og þar hafa þau búiö við vinsældir
siðan.
A þessum árum stundaði Þórarinn
að mestu smlðar og byggði nokkur I-
búðarhús, en siðustu árin hefir hann
starfað i Klæöaverksmiðjunni „Vefar-
anum” að Kljásteini.
'Framhald á bls. 7
islendingaþættir