Íslendingaþættir Tímans - 09.06.1980, Síða 2

1920 og var þar tvo vetur undir áhrifum
Halldórs Vilhjálmssonar skdlastjóra, hins
mikla eldhuga og áhugamanns um fram-
farir i islenskum landbUnaöi. Gunnar var
næmur og mótaöist mikiö af skoöunum
Halldórs og þeim brennandi áhuga er
-hann bari brjósti um félagsmál og alhliöa
umbætur landbúnaðarins.
Aö námi loknu fór Gunnar noröur aftur
og vann aö búi fööur slns um skeiö, en
móöir hans dó á meöan hann var á
Hvanneyri.
Þd var þaö sumariö 1926 aö noröur I
Eyjaf jörö komu nokkrar stúlkur I kaupa-
vinnu sem oftar. 1 þeim hópi var glæsileg
kona Hildur Vigfúsdóttir Hjaltalin frá
Brokey á Breiöafiröi.
Hún réöist aö Litla-Hamri.
Ekki leiö á löngu aö þau Gunnar felldu
hugi saman og giftu þau sig voriö 1927 og
hófu þá búskap aö Litla-Hamri I sambýli
viö Guömund bróöur Gunnars.
Þar bjuggu þau I þrjú ár.
Heldur var þröngt um þau þarna, þvi
ekki var þá komin sú mikla ræktun er siö-
ar varö.
Þaö varö þvi úr aö þau hættu búskapn-
um og fluttu til Reykjavikur voriö 1930 og
vann Gunnar verkamannavinnu þar rúm-
lega tvö dr. En I sept. 1932 fluttu þau til
Stykkishólms.
Þá var kaupfélag Stykkishólms nýbúiö
aö reisa frystihús, bæöi til aö frysta kjöt
og fisk.
Þar var veriö aö ryöja nýjar brautir I
úrbótum atvinnumála I miöri kreppunni,
þegar litiö vaí um fjármuni og mjög lftiö
um atvinnutækifæri vlöa I.landinu.
Mönnum sem stjórnuöu kaupfélaginu
var mikiö i mun aö þessi nýbreytni tækist
vel. Gunnar var ráöinn verkstjóri frysti-
hússins og aðstoðarmaöur kaupfélags-
stjórans viö stjórn þess sem frystihús-
stjtíri.
Gunnar þekkti vel til samvinnumála úr
Eyjafiröinum og haföi mikla trú á aö meö
samtökum mætti margan vanda leysa.
Þaö var því vel valiö að ráöa hann f þetta
starf.
Hann átti afar gott meö aö umgangast
fólk. Hann var myndarlegur aö vallarsýn
og höföinglegur og vakti traust hvers
manns.
Hann lagöi sig fram um aö leysa hvers
manns vanda og geröi gott úr öllu broshýr
og lipur.
Frystihúsiö varö mikil lyftistöng i' at-
vinnuli'fi Stykkishólms og hjálpaöi mikið
um lausn atvinnuvandamála þar I krepp-
unni.
, En Gunnar sýndi uppruna sinn og fé-
lagshyggju á fleiri sviöum.
Á fyrstu árum hans i Stykkishólmi
reyndi ftílk I þéttbýlinu aö afla sér búvara
meö þvl aö framleiöa þaö sjálft, en til þess
aö þaö gæti tekist þurfti aö rækta tún og
afla heyja handa búfénu.
Þd gekkst Gunnar fyrir þvl ásamt
Magnúsi Friðrikssyni frá Staöarfelli o.fl.
áhugamönnum I Stykkishtílmi aö stofna
Ræktunarfélag Stykkishólms.
Ræktunarfélagiö varö fjölmennt I upp-
hafi. Þaö fékk land til ræktunar rétt ofan
viö plássiö I mikilli forarmýri á milli
klappardsa. Þarna var framkvæmd all-
mikil ræktun. Gunnar tók aö sér for-
mennsku félagsins og haföi alla forystu
um framkvæmdirnar.
Félagsmenn söfnuöust saman I mýrina
og grtífu skuröi meö skóflum, mannhæöa-
djúpa og var þaö erfitt verk og seinunniö.
Mýrin var svo blaut, aö skuröirnir vildu
siga saman og þurfti þvi aö endurgrafa
sumt af landinu aftur.
En meö mikilli elju og dugnaöi tókst aö
þurrka landiö og rækta þaö og bæta úr
brýnni þörf þorpsins I þessu efni.
Gunnar sýndi mikla hæfileika til félags-
legrar forystu viö þetta verk, jafnframt
dugnaöi, elju og þrautseigju.
Þetta leiddi til þess aö þegar aldur
færöist yfir Magnús Friöriksson frá Staö-
arfelli, er var formaöur búnaöarsam-
bands héraösins I nær 30 ár frá 1915 til 1944
aö hann hætti, þá var Gunnar kosinn for-
maöur i staö Magnúsar.
Formennskuna haföi hann um 24 ára
skeiö. Jafnframtvar hann ráðunautur I 21
ár.
Um þaö leyti, sem Gunnar tók viö for-
mennskubúnaöarsambandsins runnu upp
nýír timar I landbúnaöinum. Þaö voru
nánast byltingatlmar.
Horfiö var frá aldagömlum búskapar-
háttum og vinnulagi. Hafin var stórfelld
ræktun, uppbygging nýrra húsa og vélar
keyptar til ræktunarframkvæmda og bú-
starfa.
Ræktunarsamband Snæfellinga var
stofnaö 1946 og var Gunnar jafnframt for-
maöur þess og framkvæmdastjóri.
Hann varö þvl forystuafliö I þeim miklu
breytingum er I hörid fóru.
Þd nýttust honum vel þeir eöliskostir er
honum voru gefnir — góöar gáfur, bjart-
sýni, þrautseigja og dugnaöur.
Hann hvatti menn til átaka og leitaðist
viöaöhjálpa hverjum bónda svo sem hon-
um var fært meö ráöum og dáö til aö
koma dfram umbótum.
Hann átti traust allra og var sérlega
sýnt um aö koma til aðstoöar þar sem þörf
var d hverju sinni.
Þaö voru lika margir sem leituöu til
hans meö vandamál sln.
Hann haföi sérstaka samúö meö þeim
sem minna máttu sln og leitaöi allra leiöa
til aö greiöa götu þeirra.
Ekki var þó svo aö ekki kæmi oft til á-
taka d fundum um þau málefni er Gunnar
fór meö. En hann var einstaklega laginn
aö leiöa fundina svo aö menn uröu aö lok-
um sammála um úrlausnir. Þar naut
hann sinna góöu skapsmuna, rólyndis og
glaölyndis, sem geröi þaö aö verkum, aö
þó menn væru I baráttuskapi, þá uröu
menn á eitt sáttir þegar Gunnar rakti sitt
viöhorf til málanna.
Gunnar varö þvi vinsæll meöal bænda á
Snæfellsnesi. Og þegar hann hætti störf-
um þar sumarið 1968 var hann kvaddur af
fjölmörgum bændum og húsfreyjum
þeirra meö söknuöi og þakklæti og var
leystur út meö gjöfum.
Ég held aö Gunnar hafi veriö hamingu-
maöur. Hann fékk sem ævistarf aö vinna
aö ræktunarmálum og umbótum I félags-
málum sveitanna sem hann helgaöi krafti
slna. Þar naut hann vel hæfileika sínna og
var mikið ágengt.
Hann var llka hamingjuríkur I einkalífi-
Kona hans Hildur var honum mjög góöur
lifsförunautur. Hún var uppalin á eina
mesta menningarheimili Breiðafjaröar-
eyja, þar sem Islensk þjóðmenning hefur
náö eina mestum þroska um aldir. Hildur
bjó manni sínum mjög gott heimili. Þaö
sem skyggöi á var heilsubrestur síöari
æviárin.
Þau eignuöust þrú myndarbörn. Þau
eru: Vigfús löggiltur endurskoöandi-
Vinnur I rikisendurskoöun, óskar Hreinn,
forstjtíri Osta- og smjörsölunnar, kvæntur
Unni Agnarsdóttur frá Akureyri, og Anna
er yngst. Hún vinnur á skrifstofu hjá1
S.l.S.
Anna hélt heimili meö foreldrum
sinum, eftir aö þau fluttu til Reykjavikur,
aö Laugateig 17, og veitti þeim aöstoö I
sjúkleika þeirra siöustu árin og á hún sér-
stakar þakkir fyrir þaö starf.
Ég átti þvl láni aö fagna aö vinna marg-
visleg félagsstörf meö Gunnari Jónatans-
syni um tugi ára.
Ég á margar góöar minningar frá þvl
samstarfi, minningar um stranga baráttu
og gleði yfir unnum sigrum. Ég læröi
margt af Gunnari og á honum margt aö
þakka.
Aö leiöarlokum hlýt ég aö minnast
þessa samstarfs meö sérstöku þakklæti-
Ég veit hann á góðu aö mæta þegar hann
hefur voryrkjuna í framtlöarlandinu, til
þess hefur hann unnið vel á langri starfs-
ævi.
Snæfellskar byggöir blessa minningú
hans.
Ég og kona mln sendum Hildi og
börnum hennar innilegar samúöar-
kveöjur.
Gunnar Guöbjartsson-
íslendingaþaettif