Íslendingaþættir Tímans

Ulloq
Ataaseq assigiiaat ilaat
Saqqummersitaq pingaarneq:

Íslendingaþættir Tímans - 09.06.1980, Qupperneq 3

Íslendingaþættir Tímans - 09.06.1980, Qupperneq 3
Hjörtur Sturlaugsson Þaö var kuldagrár aprildagur. Hriðar- lagandi og giilpur til hafs. Hafi'sjakar voru á reki út á HUnaflóa og stefndu til iands. Vögguóu sér á digurri haföldunni, sem varvakin einhvers staöar langt norö- Ur i Dumbshafi þar, sem konungar vatna °g vinda háöu einvigi i trylltum leik. Strandafjöllin stóöu fannbarin og úrg hafisþokan huldi gneypta núpa þeirra. Brimgnýr frá ystu skerjum heyröist til lnr>stu dala. Þaö var ekkert vorhljóö i náttúrunni enda kannske ekki von, þvi meir en Seilingarfjarlægö var til sumarmála ^nnan dag 7. april 1905. En þaö var aö fæöast litill drengur á emum bæ þarna viö einn fjöröinn. Nánar j1* tekiö i Snartartungu i Bitru. Þetta var nann Hjörtur i Fagrahvammi. Og ef rétt er reiknaö þá viröist Utkoman úr dæminu vpra sú, aö hann sé 75 ára i dag. En þvl eiga nú margir bágt meö aö trúa þegar á a*lt er litiö. En hvaö um þaö. Eoreldrar Hjartar voru Guöbjörg Jóns- dóttir, og Sturlaugur Einarsson, sem lengi bjuggu myndarbúi á þessari kosta- ÍÖrö. Heiöurshjón og vel þekkt i sinu öóraöi. Þarna ólst Hjörtur upp og átti sln öernsku og æsku ár þangaö til ungfullorö- lnn fluttist hann burt. Þá meö konu og ^Veggja barna faöir. Alla tiö hefur Hjörtur unnaÖ þessari fæöingar og fóstursveit sinni og héraöi heitum huga og veriö öenni góöur sonur, og boriö hróöur hennar meö sér alla tiö hvert sem hann hefur iariö. Enda á þessi sveit og héraö mildari svip en hér aö framan er brugöiö upp. En ar>dstæöur miklar. Hregg i hriöar haröar, en angan úr grænkandi jörö, kannski hvergi meiri og gróöur stendur þar djúp- um rótum i rauöri mold. Ungur aö árum fór Hjörtur aö taka til hendi viö bústörfin og hefur alla tiö haft yndi af þeirri iöju. Hann er frábær skepnuhiröir og snyrtimenni i allri um- Sengni. Engan veit ég honum snjallari aö halda fé i góöum holdum á mikilli beit. Uann veit alltaf nákvæmlega hvað mikiö í>arf aö gefa. Hann heföi sómt sér vel i niikilli beitarjörö. Meö vaxandi þroska lór hann aö sinna ýmsum málum fyrir sveit sina og héraö. Ekki gat fariö hjá þvi a& jafn ágætur maöur, væri látinn sitja l>já þegar kallaö var til starfa á félagsleg- um vettvangi. A þvl sviöi hefur hann ekki 'étiö deigan siga. Frá unglingsárum og 111 dagsins I dag hefur hann staöiö i lýlkingarbrjósti margra félagssamtaka °g hafa þau mál verið þar i góöum hönd- 'slendingaþættir um og vel leyst, enda haft mikla tiltrú samferöamanna sinna. Hjörtur var stofnandi og stjórniarmaöur U.F.M. I Bitru og skrifaði mikiö i' félags- blaö þess. Einn af aöalhvatamönnum og stofnandi Kaupf. Óspakseyrar. Hann hefurverið formaöm Búnaöarfélags Eyrarhrepps I 33 ár. Stéttarfundarmaöur um 6 ár. Foröagæslumaöur i Hálsahreppi og Eyrarhreppi i mörg ár og trúnaöar- maöur Búnaöarfélags íslands i 10 ár. Hann átti sæti i hreppsnefnd Eyrarhrepps i átta ár. Hann hefur setiö aöalfundi Búnaöar- sambands Vestfjaröa i 36 ár fyrir öll búnaöarfélögin sem hann hefur veriö f og endurskoöandi reikninga sambandsins i mörg ár og er enn. A aöalfundi Búnaöar- sambands Vestfjaröa 1977 sem haldinn var i örlygshöfn i Rauöasandshreppi var Hjörtur á ferðalagi vestur i Kanada þegar fundurinn var haldinn. Sagöi þá einn fundarmanna viö mig, aö þaö væri skrltiö, aö vera á Búnaöarsambandsfundi sem Hjörtur væri ekki meö. Og á þeim fundi, þegar viö höfum lokið störfum I þeirri nefnd, sem hann haföi lengi setiö meö okkur, fórum viö út á Látrabjarg, þvi það ku vera vestasti tangi Evrópu, og ekki vera hægt aö komast nær Kanada og vera staddur 1 þeirri álfu. Minntumst viö þar Hjartar á kyrru vorkvöldi undir hnfgandi sól. Hjörtur er samvinnu- og félagsmála- maöur af lifi og sál og hefur fórnaö þeim málum ómældum tima úr sinni æfi. Snjall maöur I ræöustól, og kann aö haga oröum sinum svo, aö eftir sé tekiö. Fylgir áhuga- málum sinum eftir af festu, þó sanngjarn, drengurhinn besti, hlýr og heill. Ungur aö árum fór Hjörtur I unglingaskólann á Hvitárbakka og seinna i bændaskólann á Hvanneyri. Rómar hann mjög þá dvöl sem hann atti þar i hópi góöra félaga, af- bragös kennara og skólastjóra, sem hann sem aörir minnast ætiö meö viröingu og þökk. Þar meö var lffsstarf hans ráöiö. Hefur hann æ sföan helgaö sig bústörfum. Hann hóf búskap i Snartartungu móti föö- ur slnum og bróöur. Hann yfirgaf fæöingarsveit sina 1933 og fluttist þá aö Hanhóli i Bolungarvik. Sú jörö var þá I eyöi, og byggöi Hjörtur upp öll hús frá grunni og ræktaöi mikiö. Þaöan fluttist fjölskyldan aö Hafrafelli I Skutulsfiröi og var þar eitt ár, fluttist þá útfyrir hálsinn aö Fagrahvammi. Hófst þar enn upp- byggingarstarf og hafa öll hús þar risiö af grunni i búskapartiö Hjartar. Fagri- hvammur gat ekki státaö af viölendum tööuvöllum, ekki gátu þeir heillaö Hjört aösetjast þar aö. Þaö heföi kannski mátt segja eins og stendur I visunni: „Þar reisti hann sér bæ á þeim blásna mel, svo byggðinni lá viö aö hlæja”. En hann fann til meö óræktinni. Hún hrópaöi á hug hans og hendur. Hann hlýddi kallinu, gekk til starfa meö hug ræktunarmannsins. Stakk spaöa i mel og óræktarmó, bylti og breytti I græna jörö. Arangurinn lét ekki á sér standa. Þaö er óhætt aö segja aö rúmlega tvö strá vaxi þar sem áöur óx eitt, eöa kannski réttara sagt ekkert. Hjörtur hlaut mikinn manndóm I vöggugjöf. Hann hefur veriö hamingju- maöur I lifi sinu, þrátt fyrir allt, þótt stundum hafi hann fengiö ágjöf á lifsins siglingu, sem er oröin nokkuö löng, og stundum brotsjó. Hann hefur átt tvær konur, afbragðsmanneskjur báöar tvær. 1930 giftist Hjörtur Arndisi Jónasdóttur frá Reykhólum. Meö henni eignaðist hann fjögur börn. Hún stóö viö hliö hans I bliöu og striöu, sem ekki mun hafa veriö neinn dans á rósum fremur en hjá öörum á þeim árum. Hann missti hana mjög um aldur fram eftir sautján ára sambúö. Ariö 1950giftist Hjörtur I annað sinn, þá Guörúnu Guömundsdóttur frá Brekku, og hafa þau búiö i Fagrahvammi i' rúm þrjátiu ár. Hafa þau eignast þrjú börn. Guörún átti þrjá sonu frá fyrra hjóna- bandi. Barnahópurinn frá Fagrahvammi sem þar hefur alist upp er þvi stór og vel samstilltur. Mikið afbragösfólk, sem axl aö hefur sinn hlut af skyldum þjóðfélags- ins og farnast vel. Auk sinna barna og stjúpbarna hafa þau Fagrahvammshjón aliö upp fjögur systkini frá ungum aldrj, til manndómsára, auk fjölda barna sem vart veröur komiö tölu á, sem dvaliö hafa þar, nokkur misseri og ár. Einhvern tlm- ann hefur nú vinnudagurinn veriö þar langur, ekki sfst hjá húsmóöurinni. Viö Fagrahvamm liggja vegir til allra átta. Og ég held, aö krossgötumar hjá mörgum séu nákvæmlega þar á eldhús- gólfinu. Þaö gefur þvi’ auga leiö, aö marg- irdoka viöáöur en braut er valin.Þaö er I bókstaflegri merkingu reistur skáli um þjóöbraut þvera. En merkilegt nokkuö. Þareraldrei þröngt, alltaf nóg pláss fyrir alla, sem þurfa aö fá gistingu eöa koma inn og taka af sér gust. Oft viröist eldhús- borðiö hafa þá náttúru aö stækka, eftir þvl hvaömargir þurfa aömatasti þaöog þaö skiptiö. Oft veitir ekki af hlaöinu þar þó rúmt sé, fyrir alla þá bila, sem erindi eiga 3

x

Íslendingaþættir Tímans

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Íslendingaþættir Tímans
https://timarit.is/publication/303

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.