Íslendingaþættir Tímans - 07.04.1983, Síða 4
Jónatan H. Benediktsson
f.v. kaupfélagsstjóri
Fæddur 26. júlí 1895
Dáinn 5. mars 1983
Jónatan fæddist og ólst upp á Smáhömrum í
Tungusveit. Foreldrar voru þau hjónin Benedikt
Guðbrandsson bóndi þar, Jónssonar sm.st. og
Elínborg S. Jónatansdóttir frá Mýrum í Eyrar-
sveit.
Alsystkini Jónatans voru: Borghildur, kona
Jakobs Thorarensens skálds, Þórdís, kona Karls
Aðalsteinssonar bónda á Smáhömrum. Hálfsyst-
kini: Guðbrandur bóndi á Broddanesi, Elínborg
S. kona Björns Halldórssonar á Smáhömrum.
Eins og aðrir aldamótamenn ólst Jónatan upp
við algenga vinnu til sjávar og sveita. í hvívetna
þurfti að gæta hagsýni við heimilishald. Sparsemi
og nýtni þótti þá ein af farsælum leiðum til
sjálfsbjargar.
f barnæsku Jónatans höfðu framsýnir menn í
Kirkjubóls- og Fellshreppum náð því marki, að
koma upp, að Heydalsá, fyrsta barna- og ungl
ingaheimavistarskóla í sveit á íslandi. Skólinn
starfaði 1897-1916. Þar mun Jónatan hafa fengið
sína undirstöðumenntun áður en hann fór í
Samvinnuskólann. Þaðan lauk hann námi vorið
1920. Eins og aðrir nemendur Jónasar frá Hriflu,
mun hann hafa búið ævilangt að eldlegum áhuga
þessa vökumanns.
Jónatan stundaði búskap á Smáhömrum árin
1926-’32. Verzlunarfélag Steingrímsfjarðar, er
hafði starfsemi sína á Hólmavík, var stofnað 28.
des. 1898. Árið 1939 var nafni þess breytt í
Kaupfélag Steingrímsfjarðar (K.S.H.).
Jónatan gerðist verzlunarstjóri félagsins 1932-
’38, og svo aftur kaupfélagsstjóri þess 1945 fram
á árið 1958. í kaupfélagsstjóra tíð Jónatans teygði
heimskreppan anga sína á Strandir, svo sem víðar
um land. Þá kom það sér vel hversu kaupfélags-
stjórinn var kunnur, frá uppeldisárum, gildi þess,
að sjá fótum sínum forráð, án þess þó að missa
sjónir á nauðsynlegri framvindu. Við Benedikt á
Kirkjubóli áttum oft góðar kvöldstundir með
Jónatani þegar við unnum að endurskoðun reikn-
inga félagsins. Orðheppni hans var alþekkt, og
smáskotin hittu ávallt í mark.
Jónatan var kaupfélagsstjóri í Ólafsvík 1943-
’44. Frá Hólmavík flutti fjölskyldan til Reykjavík-
ur og þar vann Jónatan við fjármála- og búvöru-
deild S.f.S. 1958-’68.
Svo sem áður er vikið að var Jónatan óvenju
traustur maður sem allir virtu, þótt skoðanamunur
væri á í ýmsu. Það sem hann lofaði þurfti ekki að
skrá, það stóð eins og stafur á bók.
Hér á Ströndum hlóðust á hann ýmis trúnaðar-
störf, sem ég veit ekki tölu á. Vil þó geta þess, að
hann var um áratugi sýslunefndarmaður, bæði
fyrir Hrófbergshrepp og Hólmavíkurhrepp, og
fyllti út sæti sitt þar með sömu festu og myndar-
brag er honum var lagið.
Eftirlifandi kona Jónatans er Þuríður Samúels-
dóttir bónda Guðmundssonar í Miðdalsgröf. Af
hinni þekktu og fjölmennu Ormsætt frá Breiða-
firði. Hún hefur verið betri manni sínum en engin,
og reynst honum farsæll förunautur til lokadæg-
urs. Börn þeirra eru: Óskar, skrifstofumaður hjá
S.Í.S., Svavar, verkfræðingur, kvæntur Mörtu
Magnúsdóttur frá Ósi, Ríkarður, flugstjóri,
kvæntur Þóru systur Mörtu, Lára, húsmæðra-
kennari.
Jónatan var lítt gefinn fyrir alvörulaus fagur-
mæli, en mat staðreyndir og dugnað að verð-
leikum. Gamlir samstarfsmenn hans í Stranda-
sýslu minnast hans með hlýhug.
Núverandi stjórn og kaupfélagsstjóri K.S.H.
vill færa honum þakkir fyrir að hafa getað leitt
félagið gegnum erfitt þrengingar tímabil á jafn
farsælan hátt og honum tókst.
Um leið vottum við vandamönnum samúð við
fráfall þessa trausta samvinnumanns, er starfaði
fullan vinnudag í þágu samfélagsins.
Ingimundur á Svanshóli.
Magnús Ketilsson
Fæddur 15. ágúst 1918
Dáinn 15. febr. 1983
Magnús Ágúst Ketilsson var fæddur að Holtum
í Bolungarvík 15. ágúst 1918 og skírður í Hóls-
kirkju 15. júní 1919. Foreldrar hans, hjónin Ketill
Magnússon og Guðlaug Jónsdóttir áttu margt
barna. Þau sem náðu fullorðinsaldri voru þessi:
Þórunn og Sumarlína sem báðar voru giftar og
áttu börn en dóu í blóma lífsins. Þá kom Magnús
og þau sem nú eru á lífi eru þessi: Lovísa, Friðrik,
Guðlaugur, Elías, Lilja, Sigríður og Skúli. Syst-
kinahópurinn var myndarlegt og vel gert fólk.
Á unga aldri fékk Magnús kíghósta, mislinga og
þar á ofan brjósthimnubólgu og dó þá systir hans
4
ofurlítið yngri, en hann var marga mánuði að ná
sér. Strax og Magnús fór að geta eitthvað, fór
hann að vinna og síðan varð líf hans ein þrotlaus
vinna til dauðadags. Vann hann allt sem til féll til
sjós og lands en hann þoldi sjóinn alltaf illa og var
því meira í landi. Magnús var lengi sem unglingur
á sveitabæjum inn í ísafjarðardjúpi, á Siglufirði í
síld og á Akureyri við húsgagnabólstrun. í
Árskógsstrandarhreppi var hann , um tíma og
víðar.
Vorið 1954 er hann kominnafturvesturíísafjarð-
ardjúp og fer þá að búa á jörðinni Tungu í
Dalamynni, sem þá hafði verið í eyði í 9 ár og öll
hús illa farin. Gerði hann við íbúðarhúsið og
byggði upp útihúsin. Búnaðist honum þar vel
enda afburða glöggur og góður fjármaður. Fór
hann margar ferðir á haustdögum með hund sinn
og hest i fjárleitir og heppnaðist vel. Magnús varð
að fara frá Tungu eftir 4 ár og urðu það honum
sár vonbrigði, en við það var ekki ráðið. Á
Arngerðareyri bjó hann svo 1 ár en fargaði þá
sínum ágæta bústofni með eftirsjá. Magnús var
ákaflega greiðvikinn og hjálpsamur og vel liðinn
allsstaðar og öllum, sem þekktu hann þótti vænt
um hann og næstu nágrannar hans fjolskyldan á
Rauðamýri í ísafjarðardjúpi fagnaði honum mjög
er hann átti þar leið um. Magnús var ákuflega
góður við allt ungviði og hændust börn að honum
íslendingaþættir