Íslendingaþættir Tímans - 26.04.1983, Blaðsíða 7

Guðmundur Pétursson
Fæddur 16. ágúst 1915.
Dáinn 22. desember 1982.
Við fráfall Guðmundar finnst mér sveitin mín
hafa misst hluta af ásjónu sinni. Horfinn er
sjónum okkar litríkur persónuleiki, gæddur þeim
bestu eiginleikum, sem einn einstaklingur og
bóndi getur haft, ein eftir situr minningin sem
aldrei deyr.
Um huga minn þjóta margar spurningar: Hvers
vegna er hann svo skyndilega hrifinn burt frá
heimili sínu og sveitinni sem hann unni svo mjög?
Hvers vegna er dauðinn svona miskunnarlaus? En
ég fæ ekkert svar.
Guðmundur háði sína hörðu baráttu við dauð-
ann án þess að nokkurt bituryrði félli af hans
vörum. Hann var sterkur og sáttur við þau
endalok að deyja, sem sá einn getur verið, sem
náð hcfur mestum andlegum þroska.
Það var Guðmundar happ að fá lífsförunaut
sem vann markvisst að sama marki og hann, að
fegra umhverfi sitt, yrkja jörðina og unna lífinu í
kringum sig.
Ég þakka Guðmundi allar góðar leiðbeiningar,
hlý orð og margar ógleymanlegar stundir.
Ég bið guð að styrkja fjölskyldu hans, einkum
eiginkonu og soninn unga, er nú stendur á
krossgötum lífsins allt í einu sem stjórnandi
Þegar Rósberg settist að á Hólum mátti finna
að líkamleg heilsa hans var farin að liila. Hinsveg-
ar varð í engu fundið að andlegur kraftur hans
hefði dvínað. Hugmyndaríki.orðsnilldoglífsgleði
fylgdi honum sem fyrr. Það var lífsnautnin frjóa
að fá Rósberg í heimsókn og tilhlökkunarefni að
eiga vón á honum ótímasett en reglubundið. ræða
við hann dægurmál eða heyra hjá honum nýjan og
gamlan kveðskap. eða frásögur af nýlegum eða
liðnum atburðum.. umsögn hans unt bækur, sem
hann var að lesa eða athugasemdir hans unt menn
og málefni. Næmni hans var slík, að hann upplifði
umhverfi sitt sterkar en annað fólk og var einkum
fundvísari á skoplegar hliðar mála en flestir aðrir.
Hann er aufúsugestur jafnt þar sem hann átti
sálufélaga að lífsskoðun og annars staðar. Einnig
var áberandi hvað börn löðuðust að honum.
Það. sem gert hefur Rósberg landskunnan öðru
fremur eru beinskeyttar vísur hans. Vísur eða
ummæli verða fljótt gleymsku að bráð. ef þau
finna ekki bergmál í hugum þeirra, scm heyra.
annað hvort fyrir efni. orðkyngi eða hvorttveggja.
Undan þeim getur sviðið, jafnvel lengur en
höfundur ætlast til.
Stundum var engu líkara en að tvær persóriur
bvggju í Rósberg. önnur. sem orti misfagrar vísur
°g hin. sem sá eftir því og hafði af því áhyggjur.'
aö vísurnar kæmust á krcik. Mig Íangar að nefna
hér eitt dæmi. Eitt sinn gerðist það. að aldavinur
Rósbergs. Kristján skáld frá Djúpalæk. fór um
Akureyri án þess að heilsa upp á hann. Það varð
Rósberg tilefni að eftirfarandi vísu:
Vini alla einskis mai
yfir fjallið strekkti.
Meira gallad mannrassgat
inaður varla þekkti.
Mér er það stórlega til efs að Kristján frá
Djúpalæk hafi í annan tíma fengið áþrcifanlegri
kveðju um það að hans hafi verið saknað og að
heimsóknar hans væri beðið en þessa og finnst að
hann megi harla vel við una.
I bók sinni. „Líkaböng hringir", upplýsir höf-
undur, Gunnar Bjarnason, að annað tveggja
tilefni þess að hann skrifaði þá varnarbók fyrir
gjörðum sínum þegar hann var skólastjóri á
Hólum í Hjaltadal var vísa Rósbergs:
„Hurl leiktir Gunnar Hólastól".
Slíkur getur máttur einnar vísu verið.
En Rósberg átti líka aðra strengi í hörpu sinni,
Ijóðræna og tregafulla, þar sem hann orti dýrðaróð
til æskuslóða sinna. Síðustu ljóðabók sinni lýkur
hann mcð þessari stöku:
Oft er gtelt við grafna sjóði,
gengin spor um liœð og laut.
I>ar er gróinn götuslóði
gömlum manni Aðalbraut.
Ég.mun gevma minninguna um heiðríkan
drengskaparmann, scni lifði lífinu lifandi um leið
og hann fann til með þeim, sem minni máttar voru.
Ég og fjölskylda mín þökkum honum sámveru-
stundirnar ög flytjum ástvinum hans innilegar
samúðarkveðjur.
Matthías Eggertsson
stórbýlis. Megi guð og gæfan fylgja ykkur í leik og
starfi.
Eygló Þóra.
FRÁ HEIMAHÖGUM
Ljóð flutt við útför Þórodds
Guðmundssonar frá Sandi
Kveðja frá bróður hans
/ mjallhvítum voðum vakir
vetur og merki setur
á tregandi heimahaga,
handan við grjót og sanda.
Kyrrláli friðurinn fagri
fellur að bláu svelli,
er sonurinn Ijúfi leggur
leið út á höfin breiðu.
Ferðast um fornar slóðir
fölir í veðri svölu
geislarnir gœskuríku,
góða aðhlynning bjóða.
Þeir munu vonir vekja
vinum í morgunskini,
léttfœrir gróna götu
gaitga í blóma angan,
Hœkkar sólfar í suðri
syngur og hugsun yngir
lofgjörðar landi yfir
líðtir itteð tónum þýðum.
Blessuð sé minningin mœta
manndómsins góða og sanna,
þökk fyrir afreksverk unnin,
óðttl mörg sagna og Ijóða.
Valtýr Guðmundsson.
7