Íslendingaþættir Tímans - 21.09.1983, Blaðsíða 7
NG
Þorvarður Kjerulf
Þorsteinsson
Hann átti létt með nám, afburða málsnjall og
gamansamur, og því varð hann fljótt vinsæll af
öllum er honum kynntust. Hann var hrókur alls
fagnaðar í bekknum.
Hann var óáreitinn, hreinlyndur og vildi öllum
vel. Fróður var hann með afbrigðum um sögu
landsins og ættfræði var hans eftirlæti. Heyrt hefi
ég fyrir satt, að Árni heitinn Pálsson, sagnfræð-
ingur, er kynntist honum, hafi þótt mikið til um
sögufróðleik hans, ættfræðiþekkingu, og hversu
gjörhugull hann var.
í háskóla var hann kosinn í stúdentaráð, hinn
fyrsti fulltrúi frjálslyndra, er þá buðu fram í fyrsta
sinn.
í starfi sínu í atvinnumálaráðuneytinu féll
honum vel að vinna að ýmsum m'enningar- og
framfaramálum landbúnaðarins og þess er vert að
geta að Gunnar Bjarnason, áður skólastjóri á
Hólum ber honum gott orð í bók sinni um
samskipti hans við landbúnaðarráðuneytið.
Nokkru eftir að Þorvarður varð sýslumaður fór
að bera á þeim sjúkdómi, er leiddi hann til dauða.
Hann kvartaði þó aldrei, en sjúkdómurinn
ágerðist.
Því var það, að hann fékk leyfi frá störfum fyrir
þrem árum, nokkra mánuði, til að leita sér
lækninga hér syðra, en fór síðan og heimsótti börn
sín, en fjögur þeirra voru þá við nám erlendis í
Englandi og Danmörku.
Hann fékk nokkra hvíld og taldi sig hafa fengið
nokkurn bata og tók við starfi sínu á ný.
Hjartasjúkdómurinn hélt þó áfram að segja til
sín og fyrir ári síðan fékk hann alvarlegt áfall.
Eftir að hann af heilsufarsástæðum hafði látið
af starfi í vor og flutt suður hugði hann gott til þess
að njóta hvíldar og gefa sig að sínum áhugamál-
um, lestur sögu og ættfræði.
Hann hafði og áhuga á útivist, náttúruskoðun,
átti lengi góða hesta, bæði hér syðra og á ísafirði,
og er hann hafði fengið hest sinn að vestan í sumar
fór hann í ferðalög á hestum með bróður sínum
Jóni, og naut þess vel.
Þann 31. f.m. fór Þorvarður með konu sinni,
Magðalenu í ökuferð í Kollafjörð, til náttúru-
skoðunar, en veður var þá mjög gott, sól og
hlýindi, fyrsti sumardagurinn er sumir nefndu,
eftir þetta eftirminnilega rigningarsumar.
Þau hjónin óku upp fyrir Velli á Kjalarnesi,
Þorvarður gekk nokkuð frá bílnum til skoðunar,
en þá kom kallið, hann hneig niður og var þegar
örendur.
Genginn er gegn og góður maður og bið é'g
honum guðsblessunar og þakka samfylgdina.
Ekkju hans, Magðalenu, börnum, vanda-
mönnum og ættingjum votta ég dýpstu samúð.
Björn Ingvarsson.
t
Sú harmafregn barst út nú um nýliðin mánaða-
mót að Þorvarður K. Þorsteinsson, sem til skamms
tíma var sýslumaður í ísafjarðarsýslum og bæjar-
fógeti á ísafirði, hefði orðið bráðkvaddur.
Þorvarður var ættaður af Austurlandi og kom-
inn af mjög þekktu fólki og merku. Hann fæddist
á Egilsstöðum á Völlum og var elsta barn
hjónanna Þorsteins Jónssonar, sem tók við kaup-
félagsstjórn á Reyðarfirði árið sem Þorvarður
fæddist og gengdi því starfi í meira en fjóra
áratugi, og Sigríðar Þorvarðardóttur Kjerúif.
Þorsteinn kaupfélagsstjóri var sonur Jóns stór-
bónda á Egilsstöðum Bergssonar og konu hans
Margrétar Pétursdóttur. Á Egilsstöðum býr
ennþá sú hin sama ætt, eins og mörgum er
kunnugt. Sigríður, móðir Þorvarðar, var dóttir
Þorvarðar Kjerúlfs læknis og alþingismanns á
Ormarsstöðum í Fellum og seinni konu hans
Guðríðar Ólafsdóttur.
Þorvarður K. Þorsteinsson ólst upp á Reyðar-
firði hjá foreldrum sínum ásamt yngri systkinum,
Jóni, Þorgeiri og Margréti, en þau eru öll
þjóðkunn. Ungur var hann settur til mennta, og
lauk stúdentsprófi frá Menntaskólanum á Akur-
eyri vorið 1938, og var hann í hópi 28 stúdenta frá
skólanum það ár. Þorvarður átti margar góðar
minningar frá Akureyrarárunum og minntist
skólasystkina sinna þar með miklum hlýhug.
Hann bjó þar á Gömlu vistum, sem síðar voru svo
nefndar, uppi í skólahúsinu.
Leiðin lá nú til Reykjavíkur, og þar settist hann
í lagadeild Háskóla íslands og lauk lögfræðiprófi
árið 1944. Héraðsdómslögmaður varð hann árið
1950. Mjög skömmu eftir að hann lauk laga-
prófinu varð hann fulltrúi í atvinnumála-
ráðuneytinu og síðar deildarstjóri í landbúnaðar-
ráðuneýtinu. Árið 1973 breytti hann um umhverfi
og gerðist sýslumaður í ísafjarðarsýslum og bæjar-
fógeti á ísafirði. Því starfi gegndi hann í áratug,
og bjó hér í bænum með fjölskyldu sinni að
Hrannargötu 4, en þar höfðu aðrir sýslumenn
búið á undan honum. Hinn 1. maí 1983 lét hann
af sýslumannsstörfunum, enda orðinn fullra 65
ára að aldri og farinn að kenna vanheilsu. Fluttist
hann þá aftur til Reykjavíkur, og settust þau .
hjónin á ný að í íbúð sinni að Miklubraut 74 nú í
vor.
Þorvarður var tvíkvæntur. Fyrri kona hans var
Anna Einarsdóttir, og voru börn þeirra fimm,
Einar, Sigríður, Margrét, Guðbjörg og Þorsteinn.
Anna og Þorvarður slitu samvistir. Síðari konu.
sinni, Magdalenu Thoroddsen frá Vatnsdal í
Rauðasandshreppi, kvæntist Þorvarður í ársbyrj-
un 1958, og höfðu þau því verið gift í rúman
aldarfjórðung, þegar hann andaðist. Þau áttu
saman tvær dætur, Ólínu og Halldóru, sem báðar
eru nú við nám í Háskóla íslands. Utan hjón-
abanda sinna eignaðist Þorvarður tvær dætur,
Dýrfinnu Sigríði og Dagbjörtu Þyri.
Undirritaður kynntist Þorvarði fyrst á sýslum-
annsárum hans á ísafirði. Sem yfirvald var hann
mildur og mannlegur og vildi gera gott úr sem allra
flestu, enda varð mörgum ísfirðingum hlýtt til
hans. Hann var mjög umtalsgóður og vildi leggja
gott til fólks. Hann þekkti mjög marga og átti
auðvelt með að kynnast fólki. Þorvarður tók
umtalsverðan þátt í félagsmálum í kaupstaðnum,
og starfaði m.a. talsvert í Framsóknarfélagi ísafj-
arðar.
Af bókum hafði Þorvarður niest dálæti á
Sturlungu og var sífellt að blaða í henni, enda
kunni hann hana að miklu leyti utan að. Hann var
yfirleitt óvenjulega ætt- og persónufróður og
hafsjór af fróðleik á því sviði. Ættfræðibækur
voru honum mjög að skapi, svo og rit um íslenska
staðfræði, enda var hann ákaflega staðkunnugur
víða um land.
Þorvarður hafði mikinn áhuga á landbúnaði og
þó einkum á hestum. Má raunar fullyrða að
hestaménnskan hafi verið hans helsta áhugamál
og tómstundagaman. Ætíð átti hann fáeina hesta,
sem hann hugsaði vel um. Ef hann hefði ekki
gengið menntaveginn hefði hann ugglaust sómt
sér vel sem gildur bóndi, líkt og afi hans á
Egilsstöðum.
Að frátöldum æsku- og skólaárum á Reyðarfirði
og Akureyri hafa Isafjarðarárin sennilega verið
bestu ár Þorvarðar. Börn hans voru þá að mestu
uppkomin og fjárhagurinn heldur rýmri en áður.
Hann gat því leyft sér að halda uppi mikilli og
ágætri risnu, en slíkt var honum mjög að skapi. í
þeim efnum munaði mjög um Magdalenu konu
hans, sem er ekki aðeins fádæma góð húsmóðir og
einkar gestrisin að eðlisfari, heldur einnig prýði-
lega orðsnjöll, enda hafði hún í allmörg ár verið
blaðamaður í Reykjavík. í sameiningu voru þau
óvenju skemmtilegir gestgjafar og góðir vinir vina
sinna.
Hin síðustu ár hafði Þorvarður kennt nokkurrar
vanheilsu, en þó kom snögglegt fráfall hans
flestum á óvart. Vinir hans og ættingjar munu
sakna hans mjög. Mestur harmur er þó kveðinn
að konu hans og börnum. Þeim eru hér með
sendar innilegar samúðarkveðjur frá ísafirði.
Björn Teitsson.
íslendingaþættir
7