NT - 23.04.1985, Qupperneq 7

r.V
a

) i $
Rósmundur G. Ingvarsson:
Hvers vegna alltaf prósentuhækkun?
■ S.l. haust sömdu fulltrúar
launþega unr kaup og kjör á
okkar landi íslandi. Ekki er
það nýtt í sögunni því segja má
að slíkt hafi skeð á næstum
hverju ári að undanförnu og
reyndarstundumoftar. Próun-
in er orðin í þá áttina að sífellt
er verið að semja við einhverja
hópa sem teljast ti| launþega
og fylgir jafnan hótun um
verkfall. Að þessu sinni var
grunnskólakennurum beitt fyr-
ir og voru þeir í verkfalli
mánaðartíma og kennsla lá
niðri.
Enn var það
prósentuhækkun
Enn einu sinni var samið um
prósentuhækkun.
Það sem var afbrigðilegt viö
þetta samningaþóf, miðað við
hin fyrri, var að ríkisstjórnin
bauð upp á skattalækkun gegn
því að kauphækkanir yrðu þá
innan ramma verðbólgu-
hömlunarstefnu hennar. Þcssu
boði var hafnað, þrátt fyrir að
Ijóst hlaut að vera að mikil
hækkun á kaupi mundi orsaka
gengisfellingu.
Það hefur gengið þannig til í
allmörg ár, að verkalýðsforyst-
an og þeir stjórnmálaflokkar,
sem öðrunt fremur telja sig
vinna fyrir alþýðu landsins,
klifa sífellt á því að það verði
að „bæta kjör þeirra lægst
launuðu". En svo semja þeir
alltaf um prósentuhækkun,
þannig að þeir hálaunuðu fá
mun meiri hækkun en þeir
láglaunuðu - og bilið milli
þeirra breikkar. Mismunur á
kjörum launafólks eykst þann-
ig við hverja kjarasamninga og
er orðinn hróplegt ranglæti.
Það undarlega er að það er
ekki - eða virðist ekki vera
ríkisvaldið sem stuðlar að þess-
ari óheillaþróun í kjaramálum
og það virðast heldur ekki vera
atvinnurekendur. Þessvegna
er eðlilegt að spyrja: Eru það
verkalýðsforingjarnir sjálfir og
forysta verkalýðsflokkanna
svokölluðu, sem standa svo
rótfastir á prósentuhækkunar-
stefnunni.
Það hefur gengið þannig til í allmörg
ár að verkalýðsforystan og þeir
stjómmálaflokkar sem öðmm frem-
ur telja sig vinna fyrir alþýðu lands-
ins klifa sífellt á því að það verði að
„bæta kjör þeirra lægst launuðu“.
En svo semja þeir alltaf um
prósentuhækkun, þannig að þeir há-
launuðu fá mun meiri hækkun en
þeir iáglaunuðu.
Þeir háiaunuðu græða
Það kom fram í fjölmiðlunr
að við áðurnefnda kjarasamn-
inga hefði láglaunamaðurinn
fengið kauphækkun upp á
l .000 krónur, en hálaunaði
maöurinn 4.000 króna
hækkun. Það munar um minni
mismun. Kannske er þetta
eitthvað ýktur mismunur, en
þótt svo væri þá sýnir það
hvert stefnir og gefur vísbend-
ingu um hversu gífurlegur mis-
munur á fjárráðum þegnanná
er orðinn. Ef við gefum okkur
að verðbólgan éti kauphækkun
láglaunamannsins alla, þá
stendur hann alveg í sömu
sporum og fyrir verkfallið,
meðan hinn hefur náð veruleg-
um kjarabótum.
spilla þeirn árangri sem ríkis-
stjórnin hafði náð í baráttunni
við verðbólgudrauginn,
þ.e.a.s. að koma verðbólgu-
skriðunni af stað aftur? Eða
var tilgangurinn með verkfall-
inu aðeins að auka við frelsi
hinna fáu til að knésetja hina
mörgu? Er ekki láglaunafólk
notað eins og beita til að
heimta hækkað kaup, sem svo
allt lendir hjá þeim er höfðu
meira en nóg fyrir? Er ekki
eitthvað brogað við íslenska
verkalýðsforystu og þá stjórn-
málaflokka sem sjálfir kalla sig
verkalýðsflokka? Varekki nær
að hækka kaupið um ákveðna
krónutölu heldur en prósentu-
tölu? Þessar og tleiri spurning-
ar hljóta að vakna. En það sem
gera þurfti var að bæta kjör
þeirra lægst launuðu án þess
að auka við þá hálauriuðu.
Ber enginn
ábyrgð á neinu?
Einhverjir segja e.t.v. að
mér, sem þetta rita, komi þessi
mál ekki við, enda tilheyri ég
stétt sem aldrei hefur í verkfall
farið. En það er nú svo að
kjarabaTátta og verkföll eru
ekki einkamál þeirra sem stríð-
ið heyja. Fjölmargir aðrir
verða fyrir óþægindum og tjóni
og oftast hefur það einmitt
komið hart niður á mínurn
stéttarbræðrum, svo sem þegar-
hefur orðið að hella niður
mjólk. Enginn aðili bætir slíkt
tjón. Enginn virðist bera neina
ábyrgð. Þar að auki eru þessi
kjara-stríð þjóðfélagsvanda-
mál - eitt hið alvarlegasta.
Þegar miklar fórnir hafa ver-
ið færðar hljóta vonbrigðin að
verða mikil þegar útkoman er
núll fyrir láglaunafólkið, en
hálaunaðir mata krókinn og
auka við auðæfi sín á kostnað
annara og þjóðarinnar í heild.
Ætli það sé ekki mál til
komið, fyrir þá senr telja sig til
láglaunafólks, að gera upp við
sig hvort verkalýðsforingjarnir
eru verðir trausts - hvort nú-
verandi verkalýðsforysta og
þeir flokkar sem kalla sig
verkalýðsflokka eru líklegir til
að vinna með heilindum að
bættum lífskjörum fyrir lág-
launastéttirnar og almenning
þessa lands.
Af verkunum skuluð þið
þekkja þá.
12. febrúar 1985
Rósmundur G. Ingvarsson
Hver var tilgangurinn?
Farið var út í kjarabótabar-
áttu og langt verkfall til að
„bæta kjör láglaunafólksins“
og árangurinn varð einungis til
góða fyrir þá hálaunuðu, þegar
frá er talin nokkur tilfærsla í
launaflokkum o.þ.h. Þetta er
einskonar fastur liður eins og
venja er til. Er ekki verið að
hafa almenning að fíflum og
þá kannske fyrst og fremst það
fólk sem telst til hinna láglaun-
uðu? Var tilgangurinn sá að
Eða var tilgangurinn með verkfall-
inu aðeins að auka við ffrelsi hinna
fáu til að knésetja Hina mörgu? Er
ekki láglaunafólk notað eins og
beita til að heimta hækkað kaup,
sem svo allt lendir hjá þeim sem
höfðu meira en nóg ffyrir?
þessir bændur á hausinn og þá
erum við að tala um að þau bú
sem hvað bestar fjárfestingar
hafa heltst úr lestinni en him
þar sem húsakostur er eldri og
búskapur allur óhagkvæmari
halda velli. Framleiðslan verð-
ur dýrari og neytendur borga
brúsann.
Stöðvum f járfestingar
Það fyrsta sem þarf að gera
í þessarri stöðu er að stöðva
frekari offjárfestingu í þeim
greinum landbúnaðar þar sem
offjárfesting er þegar orðin.
Bændur sem vilja húsa upp illa
hýstar jarðir verða að
sætta sig við það að fara út í
aðrar búgreinar og er loðdýra-
rækt og fiskeldi það sem sjálf-
sagt flestir ættu að geta snúið
sér að. Með því síðan að
hjálpa fleiri bændum í þess-
um greinum sem ekki hafa lagt
í stórfelldar tæknilegar fjár-
festingar við mjólkur-eða kjöt-
framleiðsluna, til þess að
breyta fjósum sínum og fjár-
húsum í skemmur fyrir minka
eða refi má gefa hinum sern
eftir verða kost á því að auka
framleiðni sinnarfjárfestingar.
Hækka nyt kúnna og hafa
hvern bás skipaðan.
En aðgerða er þörf strax í
dag. Það er langtímamarkmið
að koma þannig fótunum undir
íslenskan landbúnað að styrkja
og millifærslukerfi tilheyri
vondri fortíð og áður verður
að bjarga þeim bændum sem
hvað verst eru settir í dag. Það
er réttmæt krafa að stjórnvöld
aðstoði bændur, sem aðra, við
að mæta vondri vaxtastefnu
ríkisstjórnar og Seðlabanka og
dýrkeypt fyrir íslenskt efna-
hagslíf ef við látum nýbyggð
fjós og traktorsgeng fjárhús
standa auð og tóm en yrkjum
jörðina með fjártestingum Irá
því rétt eftir stríð.
Bjarni Harðarson.
Þriðjudagur 23. apríl 1985 7
Málsvari Irjálslyndis,
samvinnu og lélagshyggju
Útgefandi: Nútímmn h.f
Ritstj.: Magnus Ólafsson (ábm).
Markaösstj.: Haukur Haraldsson
Auglysingastj.: Steingrimur Gislason
Innblaösstj: Oddur Ólalsson
Tæknistj.: Gunnar Trausti Guöbjornssoo
Skrilstolur: Siöumuli 15, Reykjavik.
Sími: 686300. Auglýsingasími: 18300
Kvöldsimar: Áskriít og dreiling 686300, ritstjórn
686392 og 687695, iþróttir 686495, tæknideild
686538.
Setning og umbrot: Tæknideild NT.
Prentun: Btaðaprent h.t.
Kvöldsimar: 686387 og 686306
Ný sókn í
atvinnumálum
■ Nýsköpun atvinnulífsins var rauði þráðurinn í
umræðum á miðstjórnarfundi Framsóknarflokks-
ins, sem var haldinn í Reykjavík nú um helgina.
Með ákvörðunum sínum á fundinum, staðfesti
flokkurinn svo ekki verður um villst, hver hafi og
muni eiga frumkvæði að nýsköpun atvinnulífsins.
Eins og margoft hefur verið bent á, var
pólitískur grunnur að nýsköpunarbylgjunni lagður
á miðstjórnarfundi Framsóknarflokksins á Akur-
eyri fyrir einu ári. Á þeirn fundi bar hæst tillögu
um að 500 milljónum króna af ríkisfé skyldi varið
til nýsköpunar á næstu árum.
Á því ári, sem er nú liðið frá fundinum á
Akureyri, hefur mjög rniklu fjármagni verið veitt
til nýsköpunar atvinnulífsins. Á s.l. hausti var 150
milljónum króna varið til lána, sem að miklu leyti
snerta margvíslega nýsköpunarstarfsemi að stór-
um hluta.
Um þessar mundir er verið að ganga frá 50
milljóna króna ríkisframlagi til rannsóknastarf-
semi, sem mun koma allri nýsköpun til góða, s.s.
lífefnaiðnaði.
Þá er alþjóð kunnugt um 100 milljóna króna
framlag ríkisins til Þróunarfélags íslands, sem
verður væntanlega stofnað á næstunni.
Þannig er ljóst, að á þessu eina ári hefur verið
unnið ötullega að framkvæmd þeirra tillagna, sem
samþykktar voru á miðstjórnarfundinum fyrir ári.
Þar sem þær hugmyndir eru að koma fram í
raunveruleikanum, þótti eðlilegt að nýyfirstaðinn
miðstjórnarfundur myndi marka stefnuna í öðrum
áfanga nýsköpunar atvinnuveganna. Þessi áfangi
er engu minni að stærð og að mörgu leyti er lagður
með tillögunum grunnur að tímamótabreytingum
á íslensku atvinnulífi. Tillögurnar fela m.a. í sér:
Aðflutningsgjöld og söluskattur af stofnkostn-
aði verðí felld niður.
Tekjuskattur verði felldur niður í fimm ár.
Söluskattur og verðjöfnunargjald af raforku
verði sömuleiðis felld niður.
Með beinum skattafrádrætti og/eða mótframlagi
úr ríkissjóði verði hvatt til aukinnar rannsóknar-
og þróunarstarfsemi fyrirtækja.
Leitað verði nýrra leiða til að örva samvinnu
innlendra og erlendra fyrirtækja í nýjum atvinnu-
greinum þar sem íslendingar geta öðlast reynslu
og þekkingu á sviði háþróaðrar tækni og markaðs-
mála.
Komið verði á fót samkeppnis- og útflutnings-
lánakerfi sambærilegu því sem erlendir samkeppn-
isaðilar njóta.
Lög um ríkisábyrgð verði endurskoðuð þannig
að ríksiábyrgðakerfinu megi beita til að hvetja til
nýsköpunar í atvinnulífinu.
í ljósi þeirrar reynslu, að hugmyndirnar frá
fundinum á Akureyri hafa verið framkvæmdar, er
ljóst að landsmenn eiga von á miklum breytingum
á næstu misserum hvað atvinnumál varðar.