Sunnudagsblaðið - 26.01.1958, Blaðsíða 4

• 32
ungeaðisgalgopaskap mínum
stökk ég útbyrðis jat'nskjótt, og
báturinn kenndi grunns og óð á
land. Kristensen skipstjóri fór
gætilegai: í sakirnar; hann beið
þess að báturinn rynni lengra og
stokk af hnífli þurrum fótum.
Báðír höfðum við nú fast land und
ir fótum. Aðferð skipstjóra var
vissulega skynsamlegri, — í öllu
falli þui-rari. Og Norðmenn voru
það, sem fyrstir urðu til þess að
stíga á hina sjöttu heimsálfu.11
Þessu hefur síðar verið mótmælt
af hálfu Ameríkumanna. Því er
lialdið frarn að skipstjóri á sel-
fangara nokkrum frá New-Haven
í Bandaríkjunum, John Davies að
nafni, hafi hinn 7. febrúar árið
1821 stigið á land í svokölluðum
Huges Bay á Kong Oscars II landi.
Þetta er nú talið skjallega sannað.
SKALL HURÐ NÆRRI
IIÆLIJM.
Enda þótt Borchgreving hafi
ekki verið sá fyrsti, sem steig á
land á Suðurskautslandinu, þá var
hann þó vissulega sá fyrsti, sem
þar hafði vetursetu. Það var í
„Suðurkross“-leiðangrinum frá
1898—1900. En þá var nærri illa
farið, áður en þeir næðu landi.
Borchgrevink segir svo frá sjálf-
ur í bók sinni: Næst suðurskaut-
inu árið 1900:
„Hinn 22. jan. rauk upp með
ofsastormi. ísinn og krapinn lagð-
ist fast að skipinu. Rekísinn skrúf
aðist saman í ógnarlegar hrannir
að skipinu frá öllum hliðum og
eikarbyrðingur „Suðurkrossins“
byrjaði að kveinka sér undan
þrýstingnum. Þrýstingurinn jókst
stöðugt eftir því sem á daginn léið.
Skipið tók að hallast ískyggilega.
Síðari hluta dags settumst við
Jensen skipstjóri á ráðstefnu. #g
ákvað að gera allar nauðsynlegar
ráðstafanir til viðbúnáðar þvi, ef
svu .skyldi til takast að það stæð*
ist ekki raunina. Matarforði, vís-
SU-N NUD AGSBLAÐIÐ
indaáhöld og farangúr var fluttur
út á isinn.
Skömmu eftir að þessum við-
búnaði var lokið, brakaði og brast
í viðum skigsins. Það seig og
hneig vatt sér ýmsa vega og vagg-
aði til beggja hliöa. Það lyftist að
framan, hneig á ný, og svo lyftist
afturhlutinn enn hærra. Þessi við
brögð skipsins glöddu okkur inni-
lega. Það kom sem sé á daginn, að
bygging skipsins hafði tekizt svo
sem til var ætlazt: Það lyfti sér
undan þrýstingnum, svo að geýsi-
sterkar krumlur íssins fengu ekki
fest hendur á þv>.
Það létti af mér þungu fargi.
Ég fór niður á ísinn og tók marg-
ar myndir af skipinu. Skömmu
seinna fór það að síga á ný. Það
var merki þess að þrýstingurinn á
byrðinginn fór minnkandi.
Klukkan 11 að kvöldi þess 17.
febr. árið 1899 var varpað akker-
um fyrir hinu mikla, óþekkta
landi. „Suðurkrossinn“ flaut á 10
faðma djúpu vatni fyrir strönd
Suður-Viktoríulands. Við hleypt-
um af fallbyssunum öllum fjór-
um og húrrahróp skipshafnarinn-
ar bárust út fyrir hina óhugnan-
legu, kyrru og köldu auðn.
Ég lét setja út lítinn segldúks-
bát og steig í hapn ásamt Bernac-
chi og Lappanum Savio. Það var
talsverður súgur við ströndina, en
við sættum lægi og lendingin tókst
slysalaust.
Nokkrar möx-gæsir sáu um mót-
tökurnar. Þær voru að búast til
noðurferðar, því vetur fór í hönd.
Það var talsvert minni snjór á
ströndinni heldur en þegar ég kom
þangað í fyrsta skipti.
SKIPIÐ BJARGAST
NAUMLEGA.
Ilinn 23. febr. skall á ckkur
suðaustan stórviðri. Veðurhæðin
jókst skyndilega og innan lítillar
stundar var komið fárviðri.
Nú fór myrkur í hönd og enn
versnaði veðrið. Um kl. 11 var
veðrið oi’ðið svo óskaplegt að skip
verjar áttu fullt í fangi með að
fóta. sig á glerhálu þilfarinu. ís
hlóðst i reiðahn, svo að þangaö
varð ekki með nokkru móti kom-
izt. .
Við höfðum engu að ti’eysta
nema vélinni. Hún ein gat bjarg-
að skipinu frá að malast við klett-
ana.
Undir dögun morguninn eftir
lægði storminn nokkuð. Við fik-
uðum okkur nær landi, en loft-
vogin var énn á ný ört fallandi og
allt útlit fýrir að fárviðri myndi
skellá á’ á ný innan stundai'. Okk-
ur skipstjóranum kom saman um,
að einá von skipinu til bjai'gar
væri sú, ef hægt væri að koma
stálvírum á land, cn það var allt
annað én árennilega. Það var
haugasjór, fram undan var þvei'-
hnýptur höfðinn, en nokkrir
klettadi'angar svo sem 30—40
metra frá landi, umílotnir sjó. Þá
var það, að Óskar Bjai'kö bauðst
til þess að freista þess ásamt þeim
Hans Nielson og Hans Johnson,
að koma víi'um á þessa kletta-
dranga.
Það var settur út bátur og hin-
ir hx'ausíustu drengir stigu út í
liann. Við fylgdumst af miklurn
áhuga með ferð þeirra, elx sáum
ekki til þeiri-a nema endrum og
sinnum fyrir hafrótinu. Það mátti
kallast þi'eint kraftaverk að bát-
urinn skyldi ekki sökkva eða mol-
ast við klettana. Við sáum Óskar
stökkva upp á einn dranginn með
mjóá líriu. Nafnarnir i'eru fi'á á
ný og fluttu hinn enda línunnar
út í skipið til okkax'.
Þeim gekk ferðin' vel út að skip
inu óg ferigu okkur endann. Við
bundum haxxn í gildan stálvír, og
þeir nafnar Jögðu enn á ný til
þlettsms, þ&r sem Óskar beið
þeirra.
N”ú klifruðu þeir nafnarnir upp
á klettinn, og í sameiningu tókst