Sunnudagsblaðið - 30.08.1964, Blaðsíða 11

Ég heyrðí sagt, að Magnús ætl-
aði sór ársforða tvær tunnur af
brennivíni, auk fínna vína, sem
Voru ætluð höfðingjum og stór-
bændum. Öllum stórmennum var
tekið með virktum, boðið inn í
suðurstofu, sem kölluð var apotek,
og veitt af rausn. Bændur og vinnu
hienn fengu kaffi og brennivín, en
sveitarlimir fengu alls ekki vín, en
hægan mat að borða. Það var ekki
af því, að Magnús tímdi ekki að
gefa þciin vín, heldur vegna þess,
aö liann taldi það óvirðingu við
áfengið, að svoleiðis lágstétt neytti
Þess dýrmæta meðals. Magnús
sýndi fátækum góðgirni og höfð-
'ngsskap í bágindum þeirra. Ég
heyrði um samskot handa fátækum
barnamanni, sem hafði orðið fyrir
tjóni, allir bændur gáfu eina sauð-
kind. en Magnús tólf ær.
Hú'móðirin. Guðrún Jasonar-
dóHir. var falleg kona og mikil
búkona. Hún bar óttablandna virð-
ingu fyrir Magnúsi, sem vægði
henni ekki frekar en öðrum. Hún
var síhrædd um hann fyrir öðrum
konum. enda var Magnús sagður
brokkgengur í þcim sökum. Og
hún bar í Magnús sögur af vinnu-
fólk ?nu. Þegar svo skapofsinn hljóp
í Magnús varð hún hrædd og
revndi að.sefa hann með því, að
taka svari fólksins, en fékk þá
dembuna yfir sig. „Það er rétt af
þér, Guðrún mín, að vera ekki að
spandera sannleikanum meðan nóg
er til af andskotans lýginni“, sagði
Magnús eitt sinn. Og í annað skipti
sagði hann: „Ekkert skil ég hvað
Guði almáttugum hefur gengið til
að skapa annað eins andskotans
kvikindi eins og þig, Guðrún mín“.
Magnús var orðheppinn og neyð-
arlegur í orðum. „Þeir eru orðnir
skartmenn þar fyrir Múlanum.þeir
eru búnir að betrekkja bæina með
lambskinnum“. Þannig lýsti hann
fjárfellinum í vestur sýslunni 1882.
Þá um vorið var Magnús staddur
í Reykjavík og hitti Halldór yfir-
kennara Friðriksson, föður Júlíus-
ar læknis Húnvetninga. Halldór
spurði hann frétta að norðan og
hvort mikil veikindi væru, en þá
gengu mannskæðir mjslingar. „Jú,
það er frekar krankfellt, en furðu
lítill manndauði, það hjálpar að
læknirinn er vita meðalalaus", svar
aði Magnús.
Bærinn í Hnausum var geysi-
stór. Syðst var baðstofan, sem
sneri göflum í austur og vestur.
Vestast var hjónaherbergið, þá lít-
ið herbergi, sem piltar sváfu í,
svo var aðalbaðstofan með mörgum
rúmum, en austast lítið hérbergi.
Undir baðstofunni var kjallari, nið-
urgrafinn, og voru niður í hann
tröppur úr eldhúsinu úr höggnu
grjóti. Þar var geymsla og smíða-
herbergi. Aðaleldhúsið var gríðar-
stórt og hátt undir loft, með stórri
innmúraðri jámeldavél. Úr bað-
stofunni voru steintröppur niður í
eldhúsið, en úr því stigi upp á dyra
loftið, dyr fram í forstofuna, gang-
ur fram í búr og skemmu, og dyr
fram í gamalt hlóðaeldhús og úr
því skólprenna út í safnþró að húsa
baki, undir útikömrum, sem þar
voru. Á dyraloftinu var sofið, þar
voru sex rúm, en undir loftinu var
suðurstofan, apotekið, sem var úr
dökkum mahonýviði. Þar var sagt
að Skaftasen læknir hefði blandað
lyf sin. Það getur þó ekki verið,
nema Magnús hafi fellt apotekið
inn í bygginguna, er hann byggði
upp bæinn. Er trúlegt, að svo hafi
verið. Gegnt apotekinu var gesta-
stofan svokölluð, hún var úr ljós-
um, ómáluðum vlði. Þar voru næt-
urgestir látnir sofa og varð sum-
um ekki svefnsamt. Enda voru lík
látin standa þar uppi. Yfir gesta-
stofunni var geymsluloft fyrir ýms-
ar vörur, kaffi, sykur og annað, lá
•i.í.
ALÞÝÐUBLAÐIÖ - SUNNUDAGSBLAÐ gj |