Frjáls þjóð - 16.07.1955, Page 1

Og þá sé ég opnast það 1
eynidanna djúp^
þar erjiðið liggur á knjám, (
en iðjulaust jjársajn á jéleysi 1
elst
sem júinn í lijandi trjám.
(Stephan G. Stephansson),
4. árg.
Laugardaginn 16. júlí 1955
27. tb|,
Græða hermangararnir of fjár á
að leigja íslenzkt verkafólk?
Fyrrverandi starfsmaður varnar-
málastjcrnar lýsir aðferðum
þeirra í grein í Tímanum
ÞaS hcfur nu verið upplýst af einum af fyrrverancli
.aðalstarfsmönnum varnarmálanna, að félög íslenzkra
hermangara hafi, a. m. k. í ákveðnum tilfellum, gerzt
svo ósvífin í gróðafíkn smm að taka greiðslu af hemum
fyrir íslenzka starfsmcnn við herstöðina samkvæmt
bandarískum kauptöxtum, sem eru allt að því helmingi
hærri en hinir íslenzku, en greitt Islendingunum síðan
sjálfir samkvæmt íslenzkum töxtum og stungið mis-
muninum í eigin vasa.
Þetta virðist staðfesta þann
illa gi’un margra, sem unnið
hafa á Keflavíkurflugvelli, að
margt af hinu svartasta væri
•þar á huldu og félög hermang-
ara hefðu jafnvel gengið svo
langt að scmja um það við
Bandaríkjaher, að hann greiddi
•fyrir vinnu íslendinga sam-
kvæmt bandarískum kauptöxt-
um, en hirtu síðan sjálf mis-
fslenzkir sjé-
menn rændir
í síðustu Ameríkuferð m.s.
IJTrölIafoss gerðust bau fá-
heyrðu tíðindi, að vopnuð
lögregla ruddist um borð í
Í"“ skiplð og hóf formálalaust
11 rannsókn r. farangri skip-
!j verja. Þetta gcrðist skömrnu
!; áður en skipið lagði úr höfn,
!< og höfðu skipverjar lok.ið að j!
kaupa bað, sem beir ætluðu £
að þessu sinni, svo sem venja
er til.
Létu If'nir vopnuðu lög-
il
|ircglumcnn nú rrreipar sópa ■[
|!um farangur skipverja og >1
Ji höfðu mestan hluta hans á ?J
ji brott með sér. Veifuðu þcir ^
J. einhverjumeldgömlum Iaga- ;
•! fyrirmælum framan í ís-5
;! lcnzku sjómcnnina, sem ekk-i
jP ert óvenjulegt höfðu aðhafzt 5
í og áttu sér því einskis ills f
í von, og sögðu, að samkv. í
í þessum lögum rnætti enginn i
í; hafa mcð sér vörur frá ^
i" Bandaríkjunum nema fy'rir'
!j; örfáa dollara.
H’ íslenzku sjómennirnir una
} þessuin bandarísku gangst-
!j eraðferðum að sjálfsögðu t
ij| illa, þótt heir eigi ýmsu að i
Ij1 venjast af hálfu McCarthy- *!
!“ ista þar vestra. \
5 Hljóta heir að krefjast j!
5 þess, að íslenzk st jórnarvöld í
!* láti málið til sín taka, hví að 5
1 svona v'llimanr.aaðferðir á
1 engin menningarbjóð að
þola.
muninn, því að íslendingar hafa
aldrei fengið meira greitt en
eftir íslenzkum kauptöxtum.
FRJÁLS WOÐ
hreyíir málinu.
í 43. tbl. FRJÁLSRAR ÞJÓÐ-
AR, hinn 23. októbe.r . s.l., er
þessu máli fyrst hreyft opin-.
berlega. Eru þar fyrst birtar
þær upplýsingar samkvæmt
hagtíðindum, að tekjurnar af
hernáminu 1953 hafi alls num-
ið um 292 millj. króna. Frá
þeirri upphæð ber síðan að
•draga, samkvæmt sömu heim-
ild, um 72 millj. kr. fyrir vörur,
sem herliðið keypti hér, og
flutningsgjöld, sem það greiddi
fyrir vöruflutninga til landsins
og innanlands. Þær 220 milljón-
ir, sem þá eru eftir, ættu að
langmestu leyti að vera vinnu-
laun. Um það farast FRJÁLSRI
ÞJÓÐ svo orð 23. okt. s.l.:
„Samkvæmt upplýsingum
frá Hallgrími Dalberg, full-
trúa í félagsmálaráðuneyt-
inu og traustum cmbættis-
manni, er um þcssi mál fjall-
ar, voru í ársbyrjun 1953
1200—1400 manns í vinnu
hjá liernum, bæði karlav og
konur. Þcssu fólki smáfjölg-
aði síðan, cn þó hægt framan
af, og í maímánuði unnu
2700 íslendingar hjá hernum
og 2900 í júní, og var það
liámarkið. í júlí var talan
komin niður í 2800 og lækk-
aði síðan smáin saman, unz
hún var komin niður í 1200
—1400 seint um haustið, og
hélzt eftir það lítt brcytt til
áramóta. Telur Hallgrímur
Dalberg nærri lagi að áætla,
að 2000 manns hafi ttnnið til
jafnaðar hjá liernum árið um
kring.
Þetta fólk vann yfirleitt fyr-
ir sama kauptaxta og giiti i
Reykjavík. Eftirvinna var mik-
il að sumrinu, en tiltölulega
lítil aðra tima ársins. í þessum
hópi var margt kvenna og
fjöldi manna á kaupi ósér-
lærðra verkamanna.
Hallgrímur Dalberg hefur
gizkað á, að mcðalárskaup
þcssa fólks hafi verið um
fimmtíu þúsund krónuv, en
sé farið ríflcgar í sakirnar
og áætlað, að það hafi feng-
ið sCxtíu þúsund krónur i
kaup að meðaltali, kernur i
Ijós, að heildarvinnulaunin
árið 1953 nema ckki ncina
120 milljónum króna.
Hverjjum greiddi herinn
100 milljónir?
Það kemur með öðrum orð-
um í ljós, að ekki er hægt að
sjá, fyrir hvað greidd hafi verið
eða til hverra hafi runnið fjár-
hæð, er nemur 100 milljónum
króna og er viðlíka há og öll
vinnulaun, sem greidd voru á
vegum Bandaríkjamanna.
Hvernig víkur þessu við?
Hverjir tóku árið 1953 við
100 milljónum króna af lier-
mangspcniíigum, án þess að
það komi nokkurs staðar
fram?-‘
Þessum spurningum var að
sjálfsögðu ekki svarað af her-
möngurunum.
Það skal tekið skýrt fram,
að méðaltala starfsmanna 1953
er ekki fyllilega nákvæm, þvi
nákvæmar skýrslur voru ekki
færðar það ár. Kann starfsfólk
herliðsins að hafa verið lítið eitt
fleira þetta ár en hér greinir,
þannig að munurinn er e. t. v.
ekki alveg svona mikill. En þar
skeikar þó engu vcrulegu.
Dularfullar
milljónir 1954.
Samkvæmt öruggum upp-
lýsingum, sem FRJÁLS ÞJÓÐ
hefur aflað sér, hafa heildar-
tekjurnar af hernámsliðinu
numið um 270 millj. króna árið
1954.
| Ef frá eru dregin vörukaup
: hersins (aðallega olíur og hol-
Framh. á 7. síðr
\ Skemmtiferð
l þjóðvarnar-
■: manna
Skemmtiferð sú í Þjórs-
árdal, sem fresta varð um
síðustu helgi vegna óvcð-
urs, verður farin sunnu-
daginn 17. júlí, HVERNIG
SEM VIÐRAR. Lagt verð-
ur af stað kl. 8 árdegis og
•! komið heim aftur um
!; kvöidið.
1* Þátttaka tilkynnist skrif-
stofu Þjóðvarnarflokksins,
!j Skólavörðustíg 17, sími J
!j 8-29-85, og eru þá gefnar \
£ allar nánari upplýsingar. J,
Á uppdrættinum stendur: Sjálft sprengingarsvæðið; Lífshættas’
100%, 50%, 10%, Minni.
í skýrslu anicrísku kjarnorkunefndarinnar. scm birtist 15»
febrúar s.l., cr nákvæmlcga lýst áhrifiun vctnissprcngingaiv
Þar scgir, að sjálf sprcngingin taki til svæðis, sem er 20—40 kn*
í þvcrmál cða jafnvcl enn mcira. Á því svæði myljast cða stór—
skemmast öll mannvirki. -— Ilins vcgar cr það komið undiv
vindátt og vcðri, hvcrt hclmökkur sprcngingarinnar berst. —*
FRJÁLS ÞJÓÐ hcfur lát'.ð draga upp þetta hættusvæðl
á íslandskort í rcttum hlutfölluin. Er þar miðað við það, að$
vctnissprcngja félli í nánd við Kcflavíktirflugvöll í suð-
suðvestanátt. Svo sem sjá má á myndf'.nni hér að ofan, mundl
hinn lífshættulcgi gcislavirki mökkur berast norðaustur yfir
alla Gullbringu- og Kjósarsýslu, Rcykjavík og Hafnarfjörðy
Borgarfjarðarsýslu og Akrancs, Mýrasýslu, hluta af Dalasýslw
og Strandasýslu, báðar Ilúnavatnssýslur, Skagafjarðarsýslu ogT
Siglufjörð og á haf út norður af Siglufirði. Á þcssu svæði búat
hú um 100.000 inanns, þ. c. tveir þriðju hlutar allra landsmanna.
Til cnn fleira fólks næði þó þcssi hclmökkur, cf áttin væri litiði
eitt vestlægari, því að þá legði hann til Akureyrar og þéttbýlis-
ins við Eyjafjörð og allt norður í Þingcyjarsýslu. í rakinnk
vcstanátt næði mökkurinn yfir allt SuðurlandsundirlcmFð og
Skaftafcllssýslur allt austur í Hornafjörð, cn í sunnanátt legð-
ist hann yfir gervallt Vesturland og Vcstfirði.
Mannkyniö á um tvennt aö
velja: tortímingu eða friö
Níu heimsfrægir vísindamenn skora á
stórveídin að útrýma styrjöldum
Mcrkasta viðburð á sV'ði heinismálanna síðustu viku m«5
ócfað tclja það, cr níu licimsfrægir vísindamenn á sviði cðlis-
fræði, stærðfræði og kjarnorkuvísinda birtu ávarp, sem þciíf
liöfðu sent ríkisstjórnum stórveldanna, um að hætta öliunty
vígbúnaði og semja varanlegan fn'ð sín í milli. \
Vísindamennirnir, sem eru
frá Bandaríkjunum, Bretlandi,
Frakklandi, Póllandi og Japan,
segja, að með framleiðslu vetn-
issprengjunnar og hugsanlegri
notkun í styrjöld, sé framtið
mannkynsins stofnað í algjöra
tvísýnu. — Ein vetnissprengja
getur á andartaki þurrkað stór-
borgir eins og New York,
Moskvu og London út, en vald-
ið eyðileggingu, þjáningum og
dauða á miklu stærra svæði.
Enginn veit með fullri vissu
um afleiðingar vetnisstyrjald-
ar, en ótti þeirra er mestur, er
gerst vita.
Aða’ns ein leið fær.
Ætli mannkvnið ckki vitandi
v'ts eða í algjöru hugsunar-
leysi að tortíma sjálfu sér og
ÖIIu lífi á jörðunni í eldi kjarn-
orkustyrjaldar, á það aðeins
eina leið færa: að leggja
styrjaldfr algjörlega niður sem
lausn í dcilum þjóða í milli, ogj
scnija varanlcgan frið.
Bann við framleiðslu ogt
notkun kjarnorkuvopna er aðf
vísu æskilegt, en alls ekki full-
nægjandi, þar sem enginl
trygging er fyrir því, að þafS
verði ekki rofið af öðrum hvor-
um aðilanum, er til styrjaldart
kæmi, og báðir aðilar hljótat
að tortryggja hvor annan i
þvi efni, meðan styrjaldir séut
hugsanlegar og vígbúnaðar—
kapphlaupi að öðru lcyti haldiði
afram.
Vopnlaus barátta i
kommúnisma o? lýðræðis.
Vísindamennirnir segjasl!
ekki hafa gefið út þetta ávarpf
sem borgarar ákveðinna ríkja,
heldur sem þegnar i heimi
mannanna, þeim mannheimi,
sem algjör tortiming vcfi núj
Framh. á 2. síðu,