Frjáls þjóð - 23.12.1965, Blaðsíða 3

1

!■■■■■ ■ ■ ■ ■ V
."tWAWAV/A'
!■■■■■■■■■■■ ■■<

■ ■■■■■ I
■V.W.V.V.V.'
s
SVISSHESKT PUTALAND
AlUr íslendingar kannast
núorðið við Swiss Alumini-
un», svissneska auðhringinn,
sem nú á að fara að veita
aðstöðu til stóriðju hér á
landi. Þó .er Sviss fyrir flest
annað betur þekkt en stór-
iðju — og raunar hið gagn-
stæða. Höfuðatvinnuvegur
Svisslendinga er einmitt
hvers konar smáiðnaður og
listiðnaður og þeir hafa feng-
Sagt frá nýstárlegri stofnun í nánd við Lúganó í Sviss, þar sem
allar helztu og frægustu byggingar landsins að fornu og nýju
hafa verið endurbyggðar í smækkaðri mynd.
þykir bezt og vinsælast að
koma í lóg í hinni spænsku
allsherjar ruslakistu nor-
rænna ferðamanna í Mið-
jarðarhafi, Mallorka.
Fyrir fólk sem álítur sumar
„Putalandið“ er fjölsóttur staður. Einkum una bömin sér
þar veL
ið orð á sig fyrir nægjusemi,
iðjusemi, nákvæmni og heið-
arleika. Svissnesku úrin eru
heimsfræg, og raunar þykir
það öruggt merki um gæði,
ef á einhvem hlut er letrað,
að hann sé „gerður í Sviss“.
En enda þótt meginhluti
Svisslendinga byggi afkomu
sína á handlagni og nostur-
semi, er það þó annað, sem
er'þeim hvað drýgst tekju-
lind. Sviss er annálað fyrir
nátúrafegurð sína. Hrikaleg,
snævi þakin fjöll, hlýlegir,
gróðursælir dalir og fögur og
víðáttumikil vötn laða árlega
til sín milljónir ferðamanna
og íbúamir gera allt, sem í
þeirra valdi stendur til að
gera þeim dvölina sem þægi-
legasta og gera þá viðskila
við dýrmætan, erlendan gjald
eyri, sem þeir hafa meðferð-
is, af listfengi, alúð og nær-
gætni. Ennþá munu þó sviss-
nesk bankahólf að mestu
fara á mis við peninga ís-
lenzkra ferðalanga. Þeim
leyfi í því einu fólgið, að
brúna á sér kroppinn, á dag-
inn í nektarkólóníuip bað-
strandanna, og svala þorst-
anum í næturklúbbum á nótt
unni og lenda í ástarævintýr-
um, er Sviss sjálfsagt ekki
hinn ákjósanlégasti staður.
Ekki fyrir það, að Sviss hafi
ekki nóga sól, baðstrendur
og fjölbreytt skemmtanalíf
— hvítur sandur hefur oft
verið fluttur langar leiðir að
vatnsbökkunum til að fá hinn
rétta baðstrandarblæ — held
ur vegna þess, að Sviss gerir
nokkrar kröfur til ferðalangs-
ins um forvitni, áhuga, kúlt-
úr og smekk. Sviss er hinn á-
kjósanlegasti staður fyrir
þann, sem vill sameina sól-
böð og skemmtanir, hollri og
menningarlegri iðju. Þar er
allt unnt í senn, liggja í sól-
inni í leti og slappa af yfir
víni, fara í fjallgöngur og
skíðaferðir, stunda íþróttir
(golf, tennis, badminton t.d.)
bátsferðir um vötnin, eða
stíga á vatnaskíði, reika um
skóga og skoða gamla kast-
ala eða aðrar forvitnilegar
sögulegar minjar, stunda góð
leikhús eða óperar eða skoða
afbragðs listasöfn, semsagt
blanda saman skemmtun og
menningu að vild og í þeim
hlutföllum sem hver hefur
nenningu eða þrá til. Og svo
er hægt að velja milli hins
þýzka, franska eða ítalska
hluta og fá innsýn í þrjár ó-
líkar menningarheildir, sem
þó hafa borið gæfu til að sam
einast innan einna landa-
mæra, árekstralítið.
PUTALAND
En fyrir þá sem eru þreytt-
ir á miklu vafstri og þeytingi
úr einum stað í annan, en
hafa þó áhuga á að kynnast
Sviss, er sjálfsagt að fara til
Luganó í suðurhluta Sviss,
sem þar; stendur við sam-
nefnt vatn. Þetta er lítil borg,
sem telur um 25000 íbúa,
langflesta ítali. í grennd við
borgina, nálægt Melide og
við eina af þeim leiðum, sem
allar liggja til Rómar er kom
inn eftirsóttur ferðamanna-
staður, sem kallast Svissmin-
iatur — eins konar vasaút-
gáfa af landinu. Að vísu er
það of mikið sagt, hvorki
,rúmast stofnunin í vasa, né
er hún nákvæm eftirlíking af
landinu öllu. En þarna ér þó
góð mynd af Sviss í Puta-
landshlutföllum. Þama gef-
ur að líta meðal annars ná-
kvæma eftirlíkingu af öllum
frægustu byggingum lands-
ins, smækkuðum tuttugu og
fimm sinnum: Þarna er Chill-
on-höllin við Montreux, dóm
kirkjan í Zúrich, Madonna
del Sasso í Locarno, sveita-
bæir frá Bemer Oberland,
Appenzell og fleiri stöðum,
sérkennileg stræti frá mið-
aldaborgum eins og Stein
am Rhein o. s. frv. En þar
er líka að finna nákvæma
stælingu á frægasta fjallgarði
Sviss, Eiger-Mönch-Jung-
frau. Og ellefu járnbrautar-
lestir þjóta fram og aftur um
svæðið og á litlu vatni siglir
einn af hraðbátunum. sem
era svo algenir sjón .á. fjalla-
vötnurti landsins: Fjörskóga-
vatni (Vienvaldstiittersee),
Bodenvatni og Lúganóvatn-
inu sjálfu.
Og þetta svissneska Puta-
land er í stöðugum vexti. Nú
er t. d. verið að leggja þar
fullkomið vegakerfi með
liraðbrautum, hlíðasneiðing-
um og hárnálabeygjum, hjá
hverjum íslenzku Geirsbeygj-
urnar eru aðeins svipur hjá
sjón. Og um þessa vegi eiga
að renna allar gerðir bifreiða
og er þ'eim fjarstýrt úr sér-
stökum stjórnturni. Eigend-
urnir hafa nóg fé handa á
milli til stækkunar og upp-
byggingar, því að á þeim
fimm áram, sem fyrirtækið
hefur starfað hefur aðsóknin
aukizt stöðugt.og náði hálfri
milljón síðastliðið ár. Það
hefur þó engan veginn verið
ódýrt að koma upp þessu
svissneska Putalandi því að
hvert hús hefur kostað frá
300 til 500 þúsundir íslenzkra
króna. Þó hefur fvrirtækið
sitt eigið verkstæði og tekur
smíðin allt frá þremur upp
í sex mánuði. Og viðhaldið
kostar líka sitt. En þeim hef-
ur líka tekizt að gera stofn-
unina þess virði að heim-
sækja hana. Auk þess, sem
áður var nefnt, er hægt að
sjá þarna hinn nýtízkulega
flugvöll í Zúrich Kloten,
hallirnar í Thun, Hagenwil,
Gruyeres og Valere-höllina í
Sion, gömul góðborgarahús
frá stöðum eins og Altdorf,
Murten, Appenzell og Bem,
eða hina hátízkulegu braut-
arstöð í Sion.
Sem sagt fyrir latan sól-
dýrkanda er þarna upplagt
tækifæri til að skoða alla
svissneska merkisstaði í einu.
Og sértu á hraðri ferð til
Fenéýja, Rómar eða Kaprí,
þá er upplagt að slappa af í
Lúganó áður en farið er yfir
landamærin og aka síðan út
í Melide og fá þar yfirlit yfir
Sviss að fornu og nýju í ein-
um grænum í þessu Puta-
landi. Og þó — kannski það
veki bara forvitni, en svali
henni ekki — og þú farir
aldrei lengra.
3
!■■■■■■!
1 ■■■-■-■_'
!■■■■■
V.V.V.V.V.V.V.V.V.VAV.VA
Frjáls þjóð _ JÓLABLAÐ