Frjáls þjóð - 19.12.1968, Blaðsíða 3

NEI, EKKI
— Tröppur eru sannarlega uppfinning djöf-
ulsins. Gamla konan tosaði sig með erfiðis-
munum upp í vagninn.
— Sérstaklega tröppur i strætisvögnum. Það
rumdi í henni um leið og hún tók síðasta átak-
ið og hóf stóran kroppinn upp úr efstu tröpp-
unni.— Uppfinning djöfulsins phúúhh, endur-
tók hún og gjóaði augunum á fólkið i vagn-
inum. Skelfing varð það eitthvað dauflegt.
Stelpurnar tvær í hliðarsætinu hnipptu hvor
í aðra og flissuðu. — Guð hvað kerlingin var
skrýtin!
Gamla konan setti miðann sinn í staukinn
og hlammaði sér niður í fremsta sætið í vagn-
inum við hliðina á dauflegri konu um fertugt.
. Konan dró að sér kápuna og þokaði sér nær
glugganum. — Að kerlingin skyldi ekki geta
sezt annars staðar; vagninn var sama og
tómur. Hvað, það voru ekki nema fimm — sex
með kerlingunni. En svona var hennar heppni
alltaf. Alveg eins og í saumaklúbbnum í gær-
kvöldi....
— Og hvenær fer svo þessi blessaður vagn
af stað, væna mín? sagði gamla konan hátt.
Vissi hún ekki! Svona var þetta gamla fólk,
alltaf símalandi.
— Eftir kortér, sagði konan og sneri sér frá
gömlu konunni til að sýna, að hún væri ekki
í neinu samræðuskapi.
— Eftir þrettán mínútur kona góð, sagði
virðulegi, roskni maðurinn í sætinu fyrir aftan
þær. — Þrettán mínútur og þrjátíu sekúndur
nákvæmlega. — Furðulegt að fólk skyldi ekki
geta farið rétt með einföldustu staðreyndir.
Það var vítavert; blátt áfram skammarlegt!
En svona voru allir nú á dögum. Og reyndar
ekki bara nú á dögum — nei, hann varð að
viðurkenna það. Þetta hafði verið einn af
þeim eiginleikum, sem hann hafði átt í mest-
um erfiðleikum með hjá Guðrúnu sálugu.
Aldrei hafði hún til dæmis getað sagt ná-
kvæmlega, hvað hún hafði gert við vikupen-
ingana, sem hún fékk til heimilisins. Og hún
var því miður ekkert einsdæmi — eða hafði
verið, friður veri með henni. Nei, það vissi
sér þaö, en það hlaut samt svo að vera —
sér grein fyrir því, hvað nákvæmni í öllu —
já öllu — var mikilvæg. Nákvæmni — regla
og nákvæmni, það höfðu alltaf verið hans
kjörorð. — Stundum höfðu heilu helgarnar
hjá þeim Guðrúnu sálugu farið í að reyna
að koma reglu á búreikningana. Fyrir nú utan
það, hvað manneskjan átti alltaf bágt með
að halda hlutunum á sínum rétta stað. Eink-
um meðan strákarnir voru litlir. En henni
hafði lærzt þetta smátt og smátt með hans
hjálp — og áreiðaplega verið honum þakklát,
þótt hún orðaði það aldrei. Hún hafði nú
heldur aldrei verið margorð blessunin. —
Hann hafði líka sagt Birni frænda sínum þetta
í gær: regla og nákvæmni í stóru og smáu ...
— Þær skipta mig litlu máli sekúndurnar nú
orðið góurinn. Maður er löngu hættur að
hugsa í sekúndum á mínum aldri, gamla kon-
an hló og rak olnbogann i sessunaut sinn, sem
starði af ákefð út um gluggann og reyndi að
láta sem hin væru ekki til.
En gamla konan tók ekkert eftir því. Hún
breiddi úr sér í sætinu og þunn poplínkápan
opnaðist að framan svo skein í rósóttan, skít-
ugan léreftskjólinn. Svo dæsti hún hátt og
sældarlega.
Ungi maðurinn, sem sat í sætinu gegnt
beim, leit á stelpurnar og glotti. Þær ætluðu
alveg að sprlnga. Grúfðu sig niður i kápurnar
og hlógu og hlógu. — Je minn einasti, kerl-
ingin var alveg ga-ga!
— Svona er maður á þessum aldri, alltaf
síflissandi, sagði gamla konan. — Eg held ég
muni svo sem, hvernig maður var.
Frjáls þjóð — Jólablað 1968.
SVONA
Stelpunum svelgdist á. — Kerlingin á þeirra
aidri! Annan eins brandara höfðu þær aldrei
heyrt. Eins og hún hefði nokkurn tima getað
verið á þeirra aldri!
Ungi maðurinn horfði á gömlu konuna —
svo á stelpurnar — síðan aftur á kerlinguna.
— Auðvitað hlaut hún einhvern tíma að hafa
verið á þeirra aldri. Það var erfitt að ímynda
syr það, en það hlaut samt svo að vera —
það var í samræmi við öll náttúrulögmál.
Þetta var háskaleg tilhugsun — þessi litlu
telputrippi yrðu ef til vil eftir fimmtíu, sextíu
ár ... nei — og þó ... Tilhugsunin var æglleg
— en samt, allir hlutu að eldast. — En ekki
svona! Nei — ef Anna, drottinn minn, hin háa
og glæsilega Anna, ætti eftir að verða eins og
þetta kerlingarferliki. Hann svitnaði. Óhugs-
andi! Svona feit og sóðaleg! Auðvitað hlaut
maður að eldast, en það var engin ástæða að
verða svona. Eða Áslaug — ef granni kropp-
urinn hennar — þessi yndislegi. En hann
mátti ekki hugsa um hana. Anna var eigin-
kona hans. Hann varð að segja Áslaugu, að
þessu væri lokið milli þeirra. Yrði að vera
lokið. Hvers vegna I andskotanum hafði hann
leyft þessu að ganga svona langt? Hann var
of rómantískur, það var meinið. En hvernig
hafði hann átt að gruna, að þetta yrði svona
alvarlegt. — Vitleysa, auðvitað var þetta ekk-
v \
Fríða A. Sigurðardóttir
ert alvarlegt. — Þetta gerðu allir, svo hvers
vegna ekki hann? Bara að halda sér köldum
og rólegum, hugsa ekki of mikið um þetta.
Hann mátti það ekki, það gerði hann tauga-
veiklaðan. Þessi verkur fyrir brjóstinu, þessi
stöðugi verkur, þegar hann hugsaði um þetta
— bara að hann væri ekki kominn með maga-
sár. — Maður í hans stöðu mátti ekki við
neinu hneyksli svona fyrstu árin. Auk þess
hafði hann engin efni á skilnaði, hversu feg-
inn sem hann vildi. Skilnaður; þarna kom það
einu sinni enn. Ætti hann aö eyðileggja allt
það, sem hann hafði byggt upp síðustu fjögur
ár fyrir svona fánýta tilfinningu? Ást — hvað
var það? Leikfang fyrir kvenfólk, karlmenn
höfðu um nóg annað að hugsa. — Og Anna
var ágæt — alveg ágæt. Bara að hún færi ekki
að gráta. Það færi alveg með hann. Hann yrði
að vera blíður og ákveðinn. Fyrst og fremst
ákveðinn, svo að hún skildi... Skildi hvað.
Nú skildi að — djöfullinn — það var allt þessi
kerlingartrunta...
„Kerlingartruntan" tók velktan, brúnan
poka upp úr innkaupatöskunni, sem hún hafði
í kjöltu sinni, og gramsaði í honum smástund.
Dró svo upp brjóstsykurpoka og valdi sér
mola. Stakk honum upp í tannlausan munn-
inn og saug af ákefð. Svo rétti hún pokann
að konunni, sem sat við hlið hennar. — Það
veitti ekki af að reyna að hressa hana upp.
Það var ósköp að sjá hana, svona föla og grá-
skitulega. — Fáðu þér mola gjörðu svo vel,
sagði hún höfðinglega. Þessir brúnu eru lang-
beztir, það er súkkulaði innan I þeim. Ásta
mín gefur mér alltaf poka í nesti. Hún veit,
hvað ég er mikill sælkeri.
— Ómögulega takk, sagði konan kuldalega.
— Hvaða vitleysa, blessuð vertu ekki með
neina hæversku. Eg fæ poka í hverri viku,
þegar ég kem til þeirra Einars og Ástu. Nú,
ég prjóna sokkableðla á strákinn í staðinn eða
bæti plöggin hans. Þótt Ásta segl, að það séu
allir hættir fyrir löngu siðan að ganga i bætt-
um flíkum. En hún þiggur það nú samt og er
fegin, sýnist mér. Enda ekki úr svo miklu að
spila hjá þeim, hann ennþá að læra og hún

verður að sjá fyrir heimilinu. Hún er lika
alltaf á harðaspani, auminginn. Ekki hefði
ég viljað vera í sporunum hennar — og Einar
minn eins og pabbi hans sálaði, hálfgerður
drumbur á heimili. Eg get ekki neitað því, að
mér finnst hann mætti hjálpa henni meira
stelpugreyinu en hann gerir — þótt hann sé
sonur minn. En mér dettur ekki í hug aí
skipta mér af þvi, þetta er fullorðið fólk. Nú
hún segir svo sem, að sér þyki bara gaman að
þessu, ætli hreint ekki að hætta, þegar Einar
klárar.
— Þær vilja þetta víst sjálfar þessar mann-
eskjur. Dauflega konan gleymdi, hvað kerl-
ingin var skítug og leiðinleg. — Þeim finnst
ekki nógu fínt að vera það, sem bæði guð og
náttúran hefur ætlað þeim. Nehei, þær vilja
ekki vera bara húsmæður — þær vilja fá að
rása eins og karlmennirnir. Og sjá svo heim-
ilin hjá ... hún þagnaði, þegar hún tók eftir
því að allir í vagninum hlustuðu á hana af
athygli. Jafnvel stelpufíflin voru hætt að
flissa. — Það var allt þessari kerlingu afl
kenna. Nú var hún búin að verða sér til
skammar rétt einu sinni. Alveg eins og í
saumaklúbbnum í gærkvöldi. En hvernig í
ósköpunum átti hún að vita, að de Beauvoir
var ekki franskur kjötréttur? Það hljómaði
alveg eins. Var hægt að ætlast til þess að
hún vissi um allar hálfvitlausar kerlingar í
heiminum, sem þóttust vera rlthöfundar. Það
var Dídí, hún þurfti alltaf að vera að sýna,
hvað hún vissi mikið og fylgdist vel með.
Snobb og ekkert annað! Hún hafði nóg annað
að gera en liggja I bókum — það var rétt með
naumindum að henni tókst að komast yfir
framhaldssöguna og þann næst bezta — ja,
og auðvitað stjörnuspána í Mogganum. Það
var miklu meira en nægilegt dagsverk fyMr
eina manneskju að sjá um heilt hús — og
Jón. Þótt hann vildi aldrei viðurkenna það.
En karlmenn skildu aldrei neitt. Og kvenfólk
var svo sem ekki orðið mikið betra. Hún gat
grátið, þegar Jón var að grobba sig af þvi,
hvað hann sæl vel fyrir henni. Og hvað hún
hefði það gott! — Hann heimtaði nú sitt hann
Jón. Og allt átti að vera eins og klippt út úr
tízkublaði. — En að það tæki tíma að halda
sjö herbergja húsi með kjallara og stórum
garði — nú og svo sjálfri sér — í toppstandi,
það gat hann ekki skilið. Guð vissi, að það
var vanþakklátt starf að vera húsmóðir. Og
alltaf var maðurinn að fylla húsið af gestum.
Og hún átti að vera himinlifandi og glöð,
þótt það kostaði hana helmingi meiri vinnu
daginn eftir. — Þú getur bara farið, ef þú
ert svona óánægð, sagði hann í fyrrnótt, þeg-
ar hann kom af Lionsfundinum. En honum
yrði nú ekki kápan úr því klæðinu, ónei, Jón
litli, ég fer ekki fet. Hún var ekki eins og þess-
ar kvensur sem hlupu af heimilinu um leið og
eitthvað bar á milli. Þó guð vissi að hún hafði
nægar, já meira en nægar ástæður. Þetta var
SMÁSAGA
hennar heimili. Hennar! Það sem guð hefur
sameinað skulu mennirnir ekki sundur skilja.
Og þó Jón væri erfiður, þá var hann maðurinn
hennar. — Eins og nú þetta að heimta þenn-
an ítalska rétt 1 kvöld. Hún var ngestum búin
að ganga sig upp að hnjám til að fá ailt í
hann sem þurfti. En Sveinn og Didi ætluðu
að koma í mat og Dídi var í svo miklu uppá-
haldi hjá Jóni. — Hún er svo asskoti vel gef-
in og skemmtileg, sagði hann. — Hægt að tala
við hana alveg eins og karlmann. — Hún gat
nú ekld séð, að það væru meðmæli með nokk-
urri manneskju. Guð vlssi, að hún gat aldrei
skilið, hvað Sveinn hafði séð við Didí. Mann-
eskjan var forljbt! En Dídi elskaði ítalska
rétti og Jón stóð á sama, þótt hún þyrfti að
hálfdrepa sig við að leita uppi allt kryddið,
sem þurfti í þennan rétt — sem hún gat svo
i