Mánudagsblaðið - 12.09.1949, Blaðsíða 8

t
Jressan
Sexmarka-Jón óviröir
íslenzka blaöamenn
Hitiers-aðferð í viðtölnm
í síðustu viku voru blaða- gestur Stefs var viðstaddur.
menn boðaðir í eitthvert ein-
kennilegasta viðtal, sem enn
hefur þekkzt hér á landi.
„Viðtal“ þetta átti að vera
við hr. Ingemar Samsioe, en
)iann hefur eftirlit með Jóni
Leifs hér á landi.
Jón boðaði bíaðamennina á
sinn fund til þess að ræða við
Iierra Samsioe, en þegar
Spurningar og svör áttu að
héfjast, kom það í Ijós, að
Samsioe hlýtur að vera bæði
heyrnar- og mállaus. Sex-
marka-Jón henti bara í blaða-
mennina vélrituðu samtali,
sem átti að hafa átt sér stað
mílli bláðamanna og Samsioé,
óg á þesSu mikla skjali voru
bœði spurningarnar og svörin,
en síðan áttu blaðamennirnir
að fá að bera skjölin í prent-
smiðjurnar og „kompónera“
sjálfir fyrirsagnirnar ....
Þessa aðferð mun Sex-
inarka-Jón hafa lært af þýzk-
um, þegar hann dvaldist þar
hjá skcíanabræðrum sínum,
og nú er ætlunin, að „viðtöl“
í sambandi við Stef verði með
þessum hætti í framtíðinni.
Blaðamenn urðu heldur
þungir á brún við þessar við-
tökur, en vildu ekki orð á
gera, meðan hinn erlendi
En þótt hann kunni að vera
bæði mál- og heyrnarlaus, þá
hlýtur hann að hafa séð á
svip blaðamannanna, að þess-
ar viðtökur voru ekki vel
þegnar.
Eitt blaðið skildi þó ekki
óvirðinguna, sem blaðamönn-
um var þannig sýnd. Morgun-
blaðið birti á 11 síðu „viðtal-
ið“, og segir í greininni, að
„blaðamenn hefðu átt ss.m-
tal við hann (Samsioe) og
hann hefði þá sagt þetta“.
Þetta er hrein lygi, og blaða-
maður Moggans ætti ekki,
sjálfs sín vegna, að fleypra
slíku.
Blaðamannafélag íslands
er ekki sterkt félag, en ef
svona óviriðng hefði gerzt á
erlendum vettvangi, þar sem
fulltrúar stórblaðanna mæta,
hefði þessi „viðtalsbútur11
ekki birtst á prenti. Jón Leifs
hefði þá séð, að hann er ekki
enn sú persóna, sem getur
leyft sér Hitlers-aðferðir við
blaðamenn. Og aum er ís-
lenzka blaðamannastéttin, ef
hann eða hans líkar eiga að
henda í okkur fréttabitum og
við að gleypa við þeim eins
og hungraðir rakkar.
S.Þ. í útvarpinu óvin-
sælasti þátturinn
„.... þá er lokið útvarpi
frá Sameinuðu þjóðunum -
— — verið þið sæl,“ sagði
Daði Hjörvar ósköp þreytu-
lega.
„Guði sé lof,“ sögðu 90 þús-
und íslenzkra hlustenda, sem
biðu með óþreyju eftir meiri
músik.
í húsi við Suðurgötu sat
lítill maður og spengilegur og
brosti ánægjulega, um leið
og hann skrúfaði fyrir mús-
ikkina, sem hófst að fyrir-
lestri Daða loknum.
„Þetta var hann sonur minn
. og líkist mér meir og meir
með hverjum deginum,“ sagði
hann við sjálfan sig og brosti
um leið og hann stóð á fætur,
tók hatt sinn og trítlaði út á
götu. „Þetta var hann sonur
minn,“ endurtók hann í hug-
anum, og brosið entist hon-
um alla leið niður að Ríkis-
útvarpi, þar sem hann stjórn-
aði skrifstofu milli fyrirlestra,
sem hann fær aukaþóknun
fyrir. Engum var fyllilega
| ljóst, hvað þessi sjálfsánægju-
fulli, litli og orðheppni mað-
ur hafði að aðalstarfi.
„Hann vinnur við útvarp-
ið,“ sögðu menn, er þeir sáu
hann á götu,“ .... og líklega
öllum deildunum, nema
MÁNUDAGSBLADIÐ
Mámidagsþaiikar
Framhald af .2. síðu.
i hluta Norðlendingafjórð-
ungs, með illum afleiðing-
11 um fyrir marga. Róstu-
samt manna á milli. Barizt
• var við sjálfan þingstaðinn,
þó varð þinghald.
, i Eitthvað á þessa leið
hefði verið sagt frá tíma-
bilinu frá vetrarkomu
1948 til jafnlengdar 1949 í
stuttri annálsgrein, ef slíkt
ár hefði komið, meðan enn
■ voru til annálaritarar.
En nú reynir á, hvort við
sjálfir bætum að nokkru
,.með hyggjuviti okkar úr
brestum náttúrunnar og
tökum okkur á. Það gæt-
um við, ef viljinn væri
með. Nú síga saman fylk-
ingar til kosninga, en því
miður er ef til vill lítil von,
að upp úr þeim stígi nýir
menn með nýjum ráðum.
En, hver veit þó? Einhvern
tímánn hlýtur sú stund að
koma, að menn hér í þessu
landi safni saman viti sínu.
fzxiVÞjóðvörn.
'■ Nýlega var það'
gert
Ja^blalií kmii út
Blaðinu hefur borizt Jazz-
blaðið 8.-9. tölublað. Blaðið
er í stærra broti en venju-
lega, og í því eru margar og
fróðlegar ■ greinar um i'nn-
lenda og erlenda jazzleikara’
Af ágætum greirium má
benda á Danskur jazz eftir
Gunnar Ormslev, Harmon-
íkusíðan eftir Braga Hlíð-
berg, Hljóðfæraskipan eftir
Woody Herman og greiri um
Duke Ellington og hljómsveit
hans. Jazzblaðið er prýtt
fjölda mynda, bæði af inn-
lendum og erlendum jazzleik-
urum. Ritstjóri er Svavar
Gests.
heyrinkunnugt, að hin
svonefnda Þjóðvarnar-
hreyfing byði ekki fram
til þings. Þar með hefur
þessi hreyfing dæmt £jig
endanlega úr öllum leik,
og var það að vonum. Um
hana má segja, að ill var
hennar fyrsta ganga, til
óheilla lifði hún, og aum-
lega lognaðist hún út af.
sparnaðardeildinni,“ bættu
þeir við, sem illgjarnari voru.
En, hvað um það. Á „þess-
um síðustu og verstu dögum“
var litli maðurinn sannarlega
dæmi um þann, sem vel hef-
ur komið ár sinni og sinna
fyrir borð í lífinu. Allt leikur
honum í lyndi. Heilsugóður
eins og Hermanri, framsýnn
eins og Gísli Halldórsson,
„andskotanum orðheppnari“
ög kominn af annálúðum
kraftamönnum langt fram í
ættir. Því skyldi hann ekki
brosa?
En útvarpshlustendur voru
ekki eins brbshýrir. Um langt
skéið höfðu þeir hiustað á
þýðingar Daða Hjörvars á
skýrslum þeim, sem S. Þ.
sendir út. Fréttaflutningur
þessi er nú orðinn svo leiðin-
legur og líflaus að öllu leyti,
að ekki verður þolað lengur,
að þessum fáu tímum, sem
við fáum að hlusta á útvarpið,
verði eytt í annan eins þvætt-
ing og þann, sem Daði ber á
borð. Dagskrá Útvarpsins er
með endemum léleg, og það
virðist útséð um, að á henni
verði nokkrar bætur, fyrr en
bæði Útvarpsráð og aðrar
stöður innan stofnunarinnar
verði skipaðar mönnum, sem
vit hafa á, hvað bjóða má
hlustendum. Ef „Daðaþáttur11
er nauðsynlegur, þá mætti
flytja hann á þeim tíma, sem
fáir hlusta, t. d. með morgun-
veðurfregnunum frá Veður-
stofunni, eða eftir að þjóð-
söngurinn er leikinn á kvöld-
Blanche Fury er ekki að
neinu leyti góð stúlka. Hún
er vond út í allt og alla, af því
að hún er fátæk og sver það
með sjálfri sér að verða rík.
Síðan skammar hún gamla,
sérvitra og hálffarlama kerl-
ingu, stekkur úr vistinni til
frænda síns, sem er auðmað-
ur, giftist syni hans, og verð-
ur rík. Kvöldið, sem hún gift-
ir sig, lendir hún í örmunum
á verkstjóra herragarðsins og
nokkrum dögum síðar í rúm-
inu hjá honum .
Verkstjórinn (Philip
Thorn), sem líka er vondur
út í allt og alla, aðallega
vegna þess að hann telur sig
réttborinn til herragarðsins,
fær allskonar flugur í höfuð-
ið — hatar húsbónda sinn og
son hans, og það hatur nær
hámarki sínu, þegar húsbónd-
inn drepur uppáhaldsmerina
hans. Flökkufólk gerir ein-
hvern usla á búinu — brenn-
ir upp hlöður o. s. frv., og
þegar tveir flökkumannanna
nást, hóta hinir að drepa
herragarðseigandann. Þetta
heyrir Filipus og notar sér
tækifærið og drepur herra-
garðseigandann og soninn, en
skilur eftir ýmsa flökkufólks-
muni, sem leiða af sér, að það
er grunað, og þannig lýkur
rannsókninni.
Meira skal ekki s.agt um
efnið hér, nema að sú ný-
breytni er tekin upp í þessari
mynd, að allir aðalleikararn-
ir láta lífið í lokin. Bezt skap-
aða persóna myndarinnar er
Philip, leikinn af Stewart
Granger, sem gerir hlutverk-
inu ágæt skil. Blanche Furv,
sem er aðalpersóna myndar-
innar leikin af Valerie Hob-
son, er afarskrítin persóna og
engan veginn heilsteypt. Hún
er sjaldnast sjálfri sér sam-
kvæm, en berst alla myndina
við ást á Filipusi og réttlæt-
istilfinninguna, sem hún á að
hafa í ríkum mæli.'Hún'kemst
að raun um, að Filipus reynir
að myrða dóttur manns henn-
ar frá fyrra hjónabandi, og
þess vegna kærir hún trl yfir-
valdanna. Filipus er dæmdur
til dauða, en Blanche sléppur,
þó svo að hún sé þátttakandi
í morði manns síns og tengda-
föður. Dauðinn hreppir- hana
líka að lokum og stelpuna:
Mórall myndarinanr er, að
lausaleikskrakkinn, sem
Blanche eignast með Filipusi,
eignast ættaróðalið, sem Fili-
pus er búinn að berjast fyrir
allt sitt líf.
Þetta er vel leikin mynd og
mjög sæmileg dægradvöl, ef
menn varast að hugsa nokkuð
um efnið og atburðarásina.
Auk þess getið þið lesið pró-
grammið, þegar þið komið
heim. Það er bara skemmti-
legt.
A. B.
aukast
Kynþáttaofsóknir halda á-
fram í Suður-Afríku. Nýlega
gekk í gildi reglugerð þar
varðandi afgreiðslu í póst-
húsum.
Sérstakir pfgreiðslustaðir
eru nú fyrir svarta menn, og
hafa flest pósthúsanna tekið
upp þennan nýja sið. Engin
ólæti hafa brotizt út vegna
nýmælanna.
(New York Times).
in. En fyrir alla muni hættið
að eyða þeim tíma, sem von
er á músik eða einhverju
skárra en þessu. Eyðið ekki
þessum fáu ánægjustundum,
sem okkur hlustendum veit-
ist. Það er nokkuð langt
gengið.
Gnllfaxi setur
uýtt liraðamet
Síðastliðinn föstudag flaug
Gullfaxi, skymasterflugvél
Flugfélags íslands frá Reykja
vík til Stokkhólms á mettíma.
Lagt var af stað héðan
klukkan 7,09 að morgni og
lent á Gardermoen flugvell-
inum við Osló klukkan 11,59.
Venjulega hafa íslenzkar vél-
ar, sem fljúga til Osló, verið
um eða yfir fimm klukkutíma
á þessari leið, svo að augljóst
er, að hér er um talsverðan
mun að ræða.
Gullfaxi var í áætlunarferð
félagsins til Osló, þegar hann
setti þetta nýja met, og var
vélin hlaðin farþegum og
flutnirigi. Flugstjóri í þessari
ferð var Jóhannes Snorra-
son, en siglingafræðingur Örn
Eiríksson.