Mánudagsblaðið - 16.10.1950, Blaðsíða 2

2
MÁNUDAGSBLAÐIÐ
Mánudagur- 16. október 1950.
Sigurður SkagfieSd:
Góðtemplarar og góður bjór
Kvillar íslenzka...
Framh. af 1. síðu
Marteinn Lúther, hin mikla
trúarhetja, var kvennamaður,
söngmaður og tónskáld, og
drakk fádæma mikið af sterk-
um bjór.
Lúther hefur líka sagt þessi
framúrskarandi sönnu vís-
dómsorð, sem halda munu
nafni hans á lofti um allar
aldir: ,,Sá, sem ekki elskar
vín, óð né fagran svanna,
verður alla æfi sín, and-
styggð góðra manna.“ En
þarna hefur íslenzki hagyrð-
ingurinn leyft sér meira en
sjálfur Lúther, því Lúthers
orð eru þannig: ,,Sá, sem ekki
elskar konu, vín og söng, hann
verður fífl alla sína daga.“
Yitanlega er meiningin sú hin
sama. Nema hvað gamli Lúth-
er er sterkari í hugsun.
Og það er nú svo. Góðtempl-
arareglan er ein af hinum
leyndardómsfullu ,,reglum“,
nokkurs konar „jájá-ogjájá“-
regla, þar sem aldrei er annað
sagt en já og amen í fólksins
eyru, þessi vafasami karakt-
er, þar sem á bak vi’ð er
einræði þeirra manna, sem
vilja vera riki í ríkinu. Þessir
valdboðar, sem af sínum með-
limum heimta skilyrðislausa
hlýðni, annars gerðir rækir og
bannfærðir. öðru máli er að
gegna, ef félagi brýtur með
því að þjóna herra Bakkusi
eitt og eitt kvöld, þá er fé-
laginn endurreistur, — dreg-
inn upp úr syndaforinni og
hans auma brennivínssál
þvegin tárhrein. En reyni fé-
laði að „prótestera“ gegn ein-
valdsherra regl. ófullur og
alls gáður, þá fer honum eins
og öðrum peðlingum einvalds-
herranna í stóru ríkjunum,
peðlingurinn er rekinn út í
yztu myrkur, þar sem grátur
er og gnýstran tanna.
Hér heima hefur Góðtempl-
arareglan starfað í áratugi,
með alla sína peðlinga fulla
og ófulla. Reglan fær vissa
prósentutölu af allri áfengis-
sölu ríkisins, og mun það
nema mjög álitlegri upphæð
ár hvert, allt vitanlega undir
J>ví komið, hvað mikið Islend-
ingar drekka það og það árið.
Því meira sem drukkið er, því
hetra fyrir góðtemplara. —
En þetta má vitanlega enginn
vita, því það er eitt af leynd-
armálum reglunnar. — Að
sjá og ekki sjá, að taka á móti
og ekki taka á móti. En þetta
«r viðhorf til lífsins, þein’a
manna, sem einhver völd hafa
fengið, og hefur alltaf við-
gengizt frá alda öðli, „að vega
í góðsemi hvem annan“.
Hvort heldur Góðtemplarar
endurreisa einn eða fleiri
drykkjumenn, eða eindvald-
ar milljónaþjóðanna láta
henda alt frá atombombum
og það niður í brjóstsykur-
mola yfir bæi og borgir þá er
það frá sjónrmiði valdhafa
milljónaþjóðanna, „Endur-
reisn“ að senda milljónir
sálna „beina leið í drottins
skaut“. Að bæta mannkindina
er ekki hægt nema með einu
móti: góðum og ljúffengum
bjór.
Nú þegar liið háa Alþingi
er saman komið, þá gjóta
kjósendur augum sínum á
ská, að húsi við Austurvöll,
og bíða þess, að þetta nýsam-
ankomna Alþingi geri eitt-
hvað, sem til þjóðþrifa megi
verða. Bjór-málið hefur oft
verið til umræðu á Alþingi, en
æ ofan í æ hafa Góðtemplarar
tafið málið, og svo drepið það
alveg. Þrátt fyrir það, að
margir háttvirtir alþingis-
menn hafi fullan huga á því,
að komið yrði hér upp bjór-
iðnaði, eins og tíðkast í öll-
um menningarlöndum, þá er
einræðisvald góðtemplara svo
mikið, að sjálft Alþingi er
máttvana, — en þetta er einn
af leyndardómum reglunnar.
Því ef þingmenn samþykktu,
að hér yrði bruggaður sams
konar bjór og fáanlegur er í
öllum nærliggjandi löndum,
þá verður sú prósentutala,
sem Góðtemplarar fá af einni
bjórflösku, sem seld verður á
3 til f jórar krónur, ekki eins
mikil eins og af einni Svarta-
dauðaflösku, sem kostar 85
kr. Um þetta bjórmál hefur
verið rætt og ritað af mönn-
um, sem eru margfalt færari
skriffinnar en ég, og þessir
menn hafa talið það mikla
nauðsyn, að hér yrði búinn til
heiðarlegur bjór, er hefði hið
sama alkohol-innihald sem t.
d. danskur bjór, — ég segi
„danskur", af því að enn eru
Danir í augum margra íslend-
inga nafli alheimsins og há-
loftanna, og þar að auki, þá
hefur danskur bjór verið ein
hin mesta tekjulind Danmerk-
ur, utan lands og innan.
Eins og allir vita, sem ekki
eru alveg útdauðir, andlega
og líkamlega, og þess vegna
góðtemplarar, þá hefur bjór-
drykkja frá alda öðli verið
aðal-samkvæmisdrykkur karl-
manna, og hefur skapazt við
hófsamleg bjórdrykkjuborð
sannkvæmar hugsjónir og
hugsjóna-yndi, sem annars í
Svarta-dauða arykkjusam-
kvæmum enda flestar í kjall-
ara lögreglunnar, en þarna er
ennþá ein af hinum leyndar-
dómsfullu þáttum reglunnar:
að gera sem flesta hugsjóna-
snauða og ömurlega.
Til þess að segja eitthvað
gott um blessaða Góðtempl-
arana, þá er það vissulega oft
sem regla þeirra hefur bjarg-
að ofdrykk jumönnum úr klóm
Bakkusar, en reglan hefur
vanalega tekið sín gjöld fyrir,
því ofdrykkjumennirnir hafa
oft breytzt í mikla fjárplógs-
menn fyrir regluna og gefið
henni stórar upphæðir, þegar
sú stund nálgaðist, að þeir
fluttu yfir til víngarða Bakk-
usar, þangað sem vínberja-
klasamir hanga yfir höfði
manns. Mætti það vera nokk-
uð stækur templari, sem ekki
léti eitt safaríkt brennivíns-
ber hverfa inn í andlitið, enda
ætlast guðinn Bakkus til þess.
Nú er það vitað mál, að Ame-
ríkumenn, sem á Keflavíkur-
flugxelli eru, drekka mikið
bjór, og ekki af lakara tag-
inu, þeir vilja sem sé ekki
þann bjór, sem við hér verðum
að drekka, sem er hálfúldið
vatnsguti, og ef það er rétt,
að Danir selji fyrir hundruð
þúsunda danskar krónur til
Ameríkananna á Keflavíkur-
flugvelli, þá er það hrópleg
synd, að íslendingar ekki
skuli mega þéna sjálfir þessar
upphæðir rétt við bæjarvegg-
inn. Þarna er enn þá ein leynd
ardómsfulla greinin í lögum
Góðtemplara, að nota vald sitt
til þess að eyðileggja kannski
milljóna fyrirtæki ríkisins.
Mér er sagt af fróðum
mönnum, að hér heima sé að
líkindum það bezta vatn, sem
til sé í víðri veröld til bjóriðn-
aðar, og gæti þá ekki svo
farið, að einmitt sá iðnaður,
sem þá skapaðist, yrði stór
kostleg tekjulind fyrir hið ís-
lenzka riki — ekki veitti því
af að fá ein'hverja ákveðna
tekjulind. Eg veit, að það eru
þúsundir Islendinga, sem þess
óska að háttvirtir þingmenn
klæðist í röggvarfeld rögg-
seminnar, og samþykki á
þessu þingi, að bjóriðnaður
verði hér á landi hafinn og
Islendingar og Ameríkumenn
geti setið við sameiginlegt
bjórborð, þar sem aðeins ís-
lenzkur bjór er drukkinn, sem
hefur sama ágætisgildi og
amerískur og evrópskur bjór.
Þá þarf áreiðanlega enginn að
lenda í klóm lögreglunnar, —
eða Góðtemplara.
LesiS
Mánudagshlaðið
Auglýsið í
MánndagsblaSina
eklci svarað, eða að menn
bregðast við á mjög svo
heimskulegan hátt, sem
varla hefði verið hægt að
búast við af öðrum en
skólastrákum.
Það lítur út fyrir, að
flesta menn, sem stjóma
viðskiptamálum okkar,
skorti eitt af þrennu, vit,
ábyrgðatilfinningu, eða
vilja til að vinna vel.
Spursmál hvort þá vant-
ar ekki þetta allt að
mestu leyti. Eða hvað
segir hið ömuriega öng-
þveiti verzlunarmálanna
undanfarin ár, sem
reynt er að hylja með
alls konar moldviðri
nefnda og hafta með til-
heyrandi skýrslugerðum
og vangaveltum? Við er-
um svo útblásin af mikil-
mennsku og yfirborðs-
hætti, að við höfum
gleymt því, hve smáir við
raunveruleða criun. Milj-
ónagróða stríðsáranna
bruðluðum við eins og
smákrakkar. En forystu-
menn þjóðarinnar eru svo
treggáfaðir og þráir, að
þeir hafa ekkert af þeirri
reynslu lært. Það er að-
eins reiknað með stór-
tekjum eins og góð norð-
urlandssumarsíldveiði get
ur veitt, og þegar það
bregzt ár eftir ár, þá
mæna þessir spekingar á
Hvalfjörðinn og bíða eft-
ir því, að veturinn 1947
endurtaki sig. Það er fyr-
ir neðan virðingu þessara
háu herra að leggjast
svo lágt að hugsa um það
næstbezta — karfaveið-
arnar. í allt siunar lá ný-
sköpunarflotinn hér sunn
anlands bundinn við
Lry&gjuma1' og liggur
þar enn. t allt sumar lét
ríkisstjómin þetta ágætt
heita á meðan starfs-
menn síldarverksmiðj-
anna norðanlands spók-
uðu sig aðgerðarlausir í
þokubrælunni á fullu
kaupi, bíðandi eftir því að
fá að vinna ærlegt hand-
tak.
Moldviðrið rýkur. Dag-
blöðin keppast við að út-
skýra fyrir lesendum sín-
um stöðvun atvinnuveg-
1
anna Auðvitað sletta þau
öll aurnum á náungann.
Þau telja SIG ekki ábyrg
fyrir því, þótt við séurn
orðnir viðundur í augum
nágrannaþ j óðanna. Þau
halda, að það sé hægt að
fæða þjóðina á blaða-
skömmum, blekkingum
og bulli einu saman og
þessu góðgæti má skola
niður með sveitastyrkn-
um, sem við höftun lifað
á og lifum ennþá á.
Það lítur ef til vill glæsi-
lega út að flagga með
fyrirferðarmiklar skrif-
stofur og umfangsmiklar
skýrslugerðir og skrif-
finnsku. En við vitum þó,
að ef haldið verður á-
fram í sama dúr, verður
þess ekki langt að bíða,
að bankamir og opinber-
ar skrifstofur verða fá-
tæktar vegna að minnka
skriffinnsku sína. Þá
mun það ekki hjálpa
lengur að skrifa endalaus
ar skýrslur um afreksverk
sem aldrei hafa verið
unnin, eða að fylla út
eyðublöð, sem sýna pen-
ingaveltur á heimsmæh-
kvarða „miðað við mill-
jónaþjóðimar“.
I hljómskálagarðinum.
Hann: Er þér ekki kalt
elskan, á ég ekki að fara úr
frakkanum og vefja honum
utan um þig?
Hún: Þú mátt vefja frakk-
anum utan um mig en hvers
vegna þarftu að fara úr
frakkanum?
— O —
Frúin: „Þér skilduð við
manninn í fyrra og nú eruð
þið farin að búa saman aftur“
Matreiðslukonan: Já, nú
erum við í upphituðu hjóna-
bandi.
— O —
A: Hvernig gátuð þér
hlaupið svona beint á staur-
inn sáuð þér hann ekki?
Sá fulli: Jú, ég held ég
hafi séð hann, ég sá meira
að segja tvo, og ætlaði að
komast á milli þeirra.
— O —
í viðtækjaverzlun: Eg ætla
að kaupa útvarpstæki, en
það verður að vera á stutt-
bylgjum, herbergið mitt er
svo lítið.
Ég undirrit . . .
Mánndagsbiaðinu.
Nafn
Hcimili
Staður
Utanáskrift:
. . óska eftir að gerast áskrifandi að
Mánudagsblaðið
Reykjavík