Mánudagsblaðið - 21.01.1952, Side 5
Mánudagur 21. janúar 1952
MÁNUDAGSBLAÐIÐ
5
Strax, þegar fór að rökkva,
var hún aftur komin í kyrr-
látt hornið á litla, kyrrláta
garðinum. stúlkan í gráu föt-
unum. Hún settist á bekk og
las í bók, því enn var eftir
hálftíma lesbirta.
Sem sagt: Hún var í gráum
kjól, mátulega látlausum til
að ekki bæri á lýtalausu sniði
og stíí.-Stór netslæða umlauk
túrban-hattinn hennar og
andlit, sem lýsti af skírri,
náttúrlegri fegurð. Hún hafði
komið þarna á sama tíma dag-
inn áður og daginn þar áður,
og það var einn, sem vissi af
því.
Ungi maðurinn, sem af því
vissi, sveimaði á næstu grös-
um og treysti á brennifórnir
til hinnar máttugu gyðju,
gæfu. Trú sína fékk hann laun
aða, því að nú fletti stúlkan
blaðsíðu, og við það missti
hún bókina, sem hentist spöl-
kom burt frá bekknum.
Ungi maðurinn hafði þegar
handsamað bókina og fékk
hana nú eigandanum með lát-
bragðslistum þeim, sem virð-
ast blómgast í almennings-
görðum og öðrum opinberum
stöðum —- samblandi af ridd-
aralegri kurteisi og eftirvænt-
ingu, tempraðri virðingu fyr-
ir aðvífandi lögregluþjónum á
staðnum. Með hlýlegri röddu
áræddi hann að koma með
marklausa athugasemd um
veðrið — þetta umtalsefni,
sem á mestan þátt í óham-
ingju mannanna — og stóð
svo átekta og beið örlaga
sinna.
Stúlkan virti hann fyi’ir sér
um stund; óbreytt, snotur
fötin og andlitsdrættina, sem
eiginlega höfðu ekkert sér-
stakt við sig.
,,Þér megið setjast hjá mér,
ef yður Iangar til,“ sagði hún
með djúpri, settlegri kontra-
altorödd. „Satt að segja vil
ég, að þér gerið svo. Birtan er
of dauf til lesturs. Eg vil held-
tala.“
Ungi maðurinn hagræddi
sér ánægjulega við hlið henni
„Vitið þér,“ sagði hann og
beitti sömu formúlu og
mælskumenn skemmtigarða
hef ja mál sitt með, „að þér
eruð sú lang laglegasta
stúlka sem ég hef séð í lang-
an tima? Eg gaf yður auga í
gær. Ekki hefur yður þó
grunað, að brúnaljós yðar
hefðu sett einn af laginu, eða
hvað — blómið mitt?“
„Hver svo sem þér eruð,
sagði stúlkan með ískaldri
rtWdu, „þá verðið þér að
muna, að ég er dama. Eg skal
afsaka þessa síðustu' setningu
yðar, því að mistök yðar voru,
eflaúst, ekki óeðlileg — í yðar
hópi. EÍg bauð yður að setj-
ast; ef boð mitt gerir mig að
blóminu yðar, þá lítið á það
sem afturkallað."
~ „Eg bið yður einlæglega af-
sökunar," sagði ungi maður-
inn í bænarrómi. 1 stað á-
nægju var nú komin iðrun og
auðmýkt í svip hans: „Mín er
\n
MEÐAN BILLINN BIÐUR
sökin, þér vitið —- ég á við,
það eru stúlkur í görðum, þér
vitið — það er að segja, auð-
vitað vitið bér þáð ekki, en
__U -f :
„Takið upp annað tái, um-
f ram alla muni. Auðvitað veit
ég það. Nú, segið þér mér
eitthvað um þetta fólk, sem
er á sifelldu iði hér fram-
hjá, hvert í sína áttina, eftir
þessum stígum. Hvert er það
að fara? Hvers vegna liggur
því svona mikið á? Er það
hamingjusamt ?“
Ungi maðurinnhaf ðiaihdir-
eins lagt niður alla ástleitni.
Hann sá áð bezt var að bíða
færis; ekki gat hann rennt
grun í, hvaða hlutverk honum
var ætlað að leika.
„Víst er fróðlegt að;horfa
á það,“ svaraði hann og vildi
sýna, að hann skildi skiþ-1
lyndi hennar. „Það er hið dá-
samlega drama mamilífsins.
Sumir eru að fara að borða
kvöldverð og aðrir ■— hm —
eitthvað annað. Manni þætti
gaman að vita sögur þeirra.“
„Ekki mér,“ sagði stúlkan;
„ég er ekki svo forvitin. Eg
kem hingað og sit hér, af því
að hér, aðeins, get ég verið
nálægt hinu mikla, sameig-
inlega hjarta mannkynsins
Mitt hlutverk í þjóðfélaginu
er þar, sem hjartaslög þess
heyrast aldrei. Getið þér gert
yður í hugarlund, af hverju
ég talaði við yður, hr. —“
„Parkenstacker,“ skaut
ungi maðurinn fram í. Svo leit
hann vonaraugum á hana.
„Nei,“ sagði stúlkan og
bandaði til hans mjóum fingri
og brosti ívið. „Þór munduð
strax þekkja'það. Það er ekki
til neins að reyha að haldá
nafni sínu frá blöðunum. Jafn
vel ekki myndinni af mahni.
Þessi slæða og þessi hattur
þernu minnar er dulbúningur
minn. Þér hefðuð átt að sjá
hvernig bílstjórinn minn
starði á hann, þegar hann
hélt, að ég sæi ekki til. I
hreinskilni sagt, það eru fimm
eða sex nöfn, sem teljast til
hins allra helgasta, og tilvilj-
unin hefur hagað því svo tií,
að ég fæddist með eitt þeirra.
Eg talaði við.yður, hr. Stack-
enpot —“
„Parkénstacker,“ leiðrétti
ungi maðurinn hógværlega.
,,— hr. Parkenstacker, af
því að mig langaði til að tala
í eitt skipti við venjulegan
mann — mann, sem væri ó-
spilltur af hinum innantóma
ljóma ríkidæmis og ímynduð-
um stéttaryfirburðum. Ó! þér
vitið ekki, hve leið ég er orðin
á því öllu — peningar,
peningar, peningar! Og á
karlmönnunum, sem um-
kringja mig og dansa allir
eins og leikbrúður, sem sniðn-
ar eru úr sama tízkublaðinU),
Eg er leið á skemmtanalífi, á
gimsteinum, á ferðalögum,
samkvæmum, á öllu óhófi
hvaða nafni sem nefnist.“
„Eg hef alltaf gengið méð
þá grillu,“ gerðist ungi mað-
urinn svo djarfur að segja,
hikandi þó, „að það sé býsna
gott að eiga peninga.“
„Góð efni eru æskileg, en
þegar maður hefur svo marg-
ar milljónir, að —“ Hún lauk
við setninguna með því að
banda hendinni frá sér í ör-
væntingu. „Það er tilbreyt-
ingarleysið,“ hélt hún áfram,
sem kligjar. Ökuferðir, mið-
dagar, leikhús, dansleikir,
kvöldverðar, og yfirborðs-
gyllingin á öllu saman
Stundum er gjálfrið í ísnum
í kampavínsglasinu mínu
nærri því nóg til að gera mig
vitlausa."
S Hr. Parkenstacker sýndi nú
barnslegan áhuga.
„Eg hef alltaf haft gaman
af,“ sagði hann, „að lesa og
heyra um háttu ríks og heldra
fólks. Eg býst við, að ég sé
hálfgerður snobb. En ég vil
fá upplýsingar mínar ná-
kvæmar. Nú hafði ég myndað
mér þá skoðun, að kampavín
væri kælt í flöskunni en ekki
með því að setja ísmola í glas-
ið.“
Stúlkan hló dátt og var inni-
lega skemmt.
„Þér ættuð að vita,“ sagði
hún til skýringar, með um-
burðarlyndishreim, „að við í
ó-nytsömu stéttinni leitum
skemmtunar með því að
breyta til frá því, sem venju-
legt er. Sem stendur er það
tízka að setja ís í kampavjn.
Hugmyndin er upprunnin hjá
tataraprinsi, sem hér var á
ferð, en hann fékk hana í mið
dagsveizlu í Waldorf-hótelinu.
Hún mun bráðlega verða að
víkja fyrir nýjum duttlung-
um. Alveg eins og í einum
miðdeginum í Madison Av-
enue í síðustu viku, að þá var
grænn hanzki lagður við disk
sérhvers gests, sem síðan
skyldi setja upp, meðan þeir
borðuðu olívur.“
„Eg skil,“ sagði ungi mað-
urinn auðmjúkur. „Þessar
sérstöku skemmtanir innsta
hrings þjóðfélagsins verða
ekki fávísri alþýðu kunnar.“
„Stundum,“ hélt stúlkan á-
fram um leið og hún kinkaði
hátíðlega lítið eitt kolli, er
hann gekkst svo við villu
sinni, „hefur mér fundist, að
ætti ég nokkru sinni eftir að
elska mann, þá yrði hann að
vera af lágum stigum. Ein-
hver sem vinnur, en er ekki
landeyða. En, eflaust, munu
bönd ættar og auðæfa reynast
sterkari en tilhneiging mín.
Rétt núna er ég umsetin af
tveimur. Annar er stórher-
• togi af þýzku furstadæmi. Eg
held hann eigi, eða hafi átt,
könu einhvers staðar, sem of-
stopi hans og grimmd hefur
gert brjálaða. Hinn er enskur
markgreifi, svo kaldrifjaður
og fégjarn, að ég kýs jafnvel
fremur dj,öJujslfa£ Jiertogans.
Hvað er það, sem knýr mig
til þess -að segja yður þessa
hluáí mr.'Pa»kénstacker?“
„Parkenstacker,“ sagði
ungi maðurinn. „Þér getið
ekki vitað, hversu mikils
ég met trúnaðartraust yðar.“
Stúlkan virti hann fyrir sér
með rólegu, ópersónulegu
augnatilliti, sein átti við
stéttarmismun þann, sem var
á milli þeirra.
„Hvert er yðar starf, hr.
Parkenstacker?‘‘ spurði hún.
„Mjög lítilm'ótleg starfs-
grein. En ég vonast til að
komast eitthvað áfram.
Var yður í raun og veru al-
vara, þegar þér sögðust geta
elskað mann af lágum stig-
um?“
„Víst var mér það. En ég
sagði „kynni“. Svo eru það
líka stórhertoginn og mark-
greifinn, eins og þér vitið. Jú,
ekkert starf gæti vérið of lítil
fjörlegt fyrir manninn, ef
hann væri eins og ég vildi, að
hann væri.“
„Eg,“ sagði hr. Parkeii'
stacker, „vinn á veitingahúsi
Stúlkan fór öll hjá sér.
„Ekki sem þjónn,“ sagði
hún í hálfgerðum bænarróm
„Vinnan er göfug, en persónu
leg þjónusta, skiljið þér
þjónar og —“
„Eg er ekki þjónn, ég er
gjaldkeri í — “1 götunni beint
á móti við listigarðinn blasti
ljósaskilti, sem á stóð „Veit-
ingahús“ — ég er gjaldkeri
þessu veitingahúsi, sem þér
sjáið þarna.“
Stúlkan leit á lítið skraut
legt armbandsúr og stóð upp
skyndilega. Hún stakk bók
inni niður í skrautlega hand
tösku, en bókin var svo stór
að hún komst ekki í hana
„Því eruð þér ekki að vinna?*
spurði hún.
„Eg er á næturvökunni,*
sagði hann. „Það er enn
klukkutími þangað til ég
byrja. Má ég vonast eftir að
sjá yður aftur?“
„Eg veit ekki. Kannski
en það getur verið, að þessi
duttlungur détti. ekki í mig
aftur. Nú verð ég að flýta
mér. Það er miðdegisverðar
boð og stúka í leikhúsinu
og, guð minn góður! Sama
gamla hringiðan. Kannski þér
hafið tekið eftir bíl við efra
hornið á garðinum, þegar þér
voruð á leiðinni. Hvítum bíl?
„Með rauðu stýri?“ spurði
ungi maðurinn og hnyklaði
brýrnar hugsi.
„Já, ég kem alltaf í honum.
Pétur, bíður alltáf' eftir mér
jarna. Hann heldur, að ég sé
að verzla í búðinni hinumeg-
in við götuna. Hugsið yður
irælatök þessa lífs, þar sem
við verðum að blekkja jafn-
vel bílstjörana okkar. Góða
nótt.“ \ ■
„En það er orðið dimmt,‘c
sagði hr. Parkenstacker, „og
garðurinn orðinn fullur af
rustamennum. Má ég ekkr
fylgja —“
Ef þér viljið taka jafnvel,
hið minnsta tillit til óska
minna,“ sagði stúlkan ákveð-
in, „þá sitjið þér kyrr á þess-
um bekk í 10 mínútur eftir að
ég er farinn. Eg ætla ekki að
ákæra yður, en þér vitið sjálf
sagt, að á bílum heldra fólks
er venjulega fangamark eig-
andans, og góða nótt einu
sinni enn.“
Hratt og t.ígulega gekk hún
burt í hálfrökkrinu. Ungi mað
urinn horfði á eftir henni, er
hún kom á gangstéttina við
lystigarðinn og hélt svo áfram
upp að horninu og sneri áleið-
is þangað, sem bíllinn stóð,
Og þá fór hann á ódrengileg-
an og óhikandi hátt að læðast
meðal trjánna og runnanna í
garðinum, í humátt á eftir
henni og sleppti henni ekki úr
sýn.
Þegar hún kom að horninu,.
leit hún við sem snöggvast á.
bílinn og fór síðan fram hjá,
honum og hélt áfram yf ir göt-
una. I skjóli af leigubíl, sem
stóð þarna, fylgdi ungi mað-
urinn henni nákvæmlega með
augunum. Hún fór eftir stræt-
inu gagnvart lystigarðinum
og fór inn í veitingahúsið með
ljósaskiltinu. Staðurinn var
mjög áberandi stofnun, öll
framhliðin úr gleri og hvít-
máluð, staður þar sem borða
mátti á áberandi hátt billega..
Stúlkan gekk innar eftir veit-
ingahúsinu, og hvarf inn í litla.
kompu á bak við, en kom svo-
aftur bráðlega og hafði þá.
tekið af sér hattinn og slörið..
Borð gjaldkerans var fram-
arlega í veitingahúsinu. Rauð
hærð stúlka á háum stól fór
úr sætinu og leit gaumgæfi-
lega á klukkuna um leið. Grá-
klædda stúlkan settist í henn-
ar sæti.
Ungi maðurinn stakk hönd-
unum í vasa sína og gekk í
hægðum sínum eftir gang-
stéttinni. Á horninu rak hann
fótinn í litla bók, sem lá þar»,
svo að hún ýttist út á brúnina..
Á skrautlegu bandinu sá.
hann, að það var bókin sem.
stúlkan hafði verið að lesa.
Hann tók hana upp kæruleys-
islega og sá, að tiltillinn var:
„1001 nótt vorra daga,“ og:
höfundurinn hét Stevenson.
Hann sleppti henni aftur og;
var um augnablik eins og á
báðum áttum hvað hann ættl
að gera. Svo steig hann upp
í hvíta bílinn, hallaðist aftur E
mjúka púðana og sagði tvö
orð við bílstjórann: „I klúbb-
inn, Henri.“
(Eftir Ó’Henry).