Mánudagsblaðið - 02.02.1953, Qupperneq 2

2
MÁNUDAGSBLAÐIÐ
Mánudagur 2. febrúar 1953
»/•0 t.t
Þjóðleikhusið:
Stefnumótið í Senlis
Effir Jean Ánouilh - Leiksfjóri: Lárus Páisson
Fimmtudag.
Nei, það er ekki hægt að
segja, að leikurinn í gærkveldi
hafi verið neitt skemmtilegur.
Stefnumótið eftir Jean Anou-
ilh, sem nú er sýnt í Þjóðleik-
húsinu er miklu meira sýning
á hæfni höfundar að rita
theater-stykki, heldur en á
hugmyndaflugi hans og rit-
hæfni.
Að efni til er þetta blanda
af harmleik og gamanleik, en,
eins og oft vill verða um
blöndur, er hér um að ræða
fremur lélegan efnivið þar
sem jafnvel algengustu situ-
ationir eru ekki nema sæmi-
lega unnar. Auk þess hefur
maður það á tilfiningunni, að
leikstjórinn, Lárus Pálsson,
hafi ekki unnið af þeirri sam-
vizkusemi, sem kref jast má af
leikstjóra, og leikendur hafa
ekki, að því bezt verður
séð, fengið næga æfingu í
. hlutverkum.
Samkvæmt tilkynningum
frá þjóðleikhússtjóra, er hér
um að ræða heimsfrægan höf-
und og eru það orð að sönnu.
En það er bara einn galli á.
Stefnumótið er ekki nálægt
því að vera með beztu verkum
hans. Það sem byggt er upp
í fyrsta, öðrum og að miklu
í 3. þætti, fer svo gjörsamlega
í súginn í fjórða þætti, að
maður eiginlega hálfsér eftir
því, að hafa ekki farið út þeg-
ar í lok 3. þáttar og látið í-
myndunaraflið finna lausn á
vandamáli Georges — ef þá
ímyndunaraflið hefur nokk-
urn áhuga á vandamáli hans.
Þar sem þjóðleikhúss'tjóri og
samstarfsmenn hans í leik-
ritavalsnefnd hafa nú klifrað
upp í þá hillu leikritasafnsins,
sem merkt er frönsk leikrit,
ættu þeir að velja leikritin
eftir efni og gæðum en rasa
ekki um ráð fram og velja
„bara eitthvað" eftir frægan
höfund. Þá bætir það ekki úr
skák, að þýðing leikritsins
virðist ekki nákvæm og orð-
tök eru um hóf fram stirð —
fara illa í munni. Þjóðleikhús-
ið verður að útvega sér hæfa
þýðendur, sem kunna að þýða
fyrir hið talaða orð, en það er
mikil list og erfið að þýða leik-
rit ef vel á að fara.
Því miður verður svo að
benda á það, að leikstjórinn
hefur slegið slöku við leik-
stjórnina — skortir á köflum
áþreifanlega hraða, sem alveg
er bráðnauðsynlegur 1 fjör-
legri atriðum þessa leikrits.
Staðsetningar eru víðast mjög
góðar, en þó skortir á í 3. og
4. þætti. Ljósin eru alltof
sterk og gera maska leikar-
anna mjög áberandi og þar af
leiðandi óeðlilegan. Það er
stór nauðsyn að betra sam-
starf sé milli ljósameistara og
leikstjóra, ekki einungis í
þessu leikriti, heldur og flest-
um öðrum, því ljósin virðast
oft algjörlega óæft atriði.
Gunnar Eyjólfsson leikur
nú aðalhlutverkið Georges —
og gerir margt vel. En hann
leikur hlutverkið um of alvar-
lega — skortir þann léttleika,
sem sýnilega býr í persónunni
og segir setningarnar af of
mikilli alvöru. Maður, sem
jafnvel í 4. þætti, er algerlega
óviss um það hvort hann eigi
að vera um kyrrt hjá eigin-
konu sinni ella hlaupa á fjöll
með ungri sveitadömu, verður
að sýna á vissan hátt tvískinn
ungshátt sinn, en ekki yfir-
dramatisera, hvert atriðið á
fætur öðru, þar sem einmitt
léttleikinn og ístöðuleysið á
að skína út úr orðum hans. En
annars er Gunnar alltaf að
bæta sig á sviði og skaði að
missa jafn gott efni af landi
burt.
Erfiðasta hlutverkið er
Robert, vinur Georges, sem
leikinn er af Baldvini Hall-
dórssyni. Eg hef ekki séð
Baldvin leika öllu betur en
jnú, nema ef til vill í Brúnni
til mánans. Leikur Baldvins
jer allt frá byrjun hárfínn og
hnitmiðaður. Hann var að
t
(vísu dálítið óstyrkur í 1.
jþætti, en hann bætti fyllilega
upp fyrir það í seinni þáttum
jog fór af sviðinu eins og ljón
í lokin. Það var sönn ánægja
að sjá Baldvin í þessu hlut-
verki. Túlkun hans á Róbert
í gærkvéldi verður skínandi
hnappur í leiktréyjú háns.'
Valur Gíslason og Arndís
Björnsdóttir skipta með sér
hlutverkum leikaranna Philé-
mon og frú de Montalem-
breuse. Leikur beggja er mjög
góður. Valur er léttur í hlut-
verki sínu og endurminningar
Arndísar vekja óspart kátínu
og klapp.
Gestur Pálsson, uppgjafa-
listamaður, sem lifir á ríkri
tengdadóttur, var sérlega
virðulegur og eðlilegur í
hlutverki sínu. Svipbrigði
hans og fyrirmennska, ein-
glyrni og allt það, var svo
„franskt", að ekki varð á
betra kosið.
Ævar Kvaran, þjónn, kem-
ur nú fram í spánnýju gerfi.
Hreyfingar hins aldna þjóns
eru ágætar og málrómurinn
góður. Það er sannarlega kom
inn tími til að fá Ævari í hend-
ur alvarlegt verkefni og er hér
ekki átt við sýslumenn á borð
við Lárentsíus eða Lénharð
fógeta. Ævar á það skilið að
fá verkefni sem reynir á hæfi-
leika hans, en ekki gorkúlu-
hlutverk eins og hann nú leik-
ur í kassa-stykkinu Skugga-
Sveini.
Herdís Þoraldsdóttir leikur
smávægilegt hlutverk, sem
ekki sýnir neina nýja hlið
hæfileika frúarinnar, á lát-
lausan hátt.
Guðbjörg Þorbjarnardóttir,
leikur vinnustúlkuna á hinu
umsvifamikla heimili, þar
sem helzt má frið fá í strau-
herberginu. Geðbrigði hennar
voru skemmtileg, en ljósin
léku hana herfilega þegar hún
hætti sér undir þau.
Regína Þórðardóttir lék á-
kaflega ómerkilegt hlutverk
á Viðeigandi hátt, en hér eins
og sagt var um Guðbjörgu
ætluðu ljósin alveg að kála
henni.
Emilía Jónasdóttir lék mjög
skemmtilega hlutverk hús-
eigandans, hvergi ofgert en
náði öllu því, sem hlutverkið
hefur upp á að bjóða.
Þá er komið að yngsta leik-
aranum, ungfrú Margréti
Guðmundsdóttur, sem lék
hina saklausu Isabellu. Ung-
frú Margrét er sýnilega bvrj-
andi og leikur nú innan um
tómt sviðsvant fólk. Marga
byrjendur hefur maður nú séð
á fjölum leikhúsanna hér, en
þótt ungfrúin væri óhefluð
í lfstinni — strangt til tekið
— þá fékk maður þá tilfinn-
ingu, að hér myndi búa efni-
viður, sem með æfingu og
natni getur orðið góður leik-
kraftur. Ungfrú Margrét stóð
sig alveg eftir efnum og ekki
annað tilhlýðilegt en að bjóða
nýtt, laglegt andlit, velkomið
á sviðið og jafnframt vonast
eftir, að með tímanum komi
hún til að skemmta áhorfend-
um og hrífa með list sinni.
Eins og fyrr getur næst ekki
nægur heildarsvipur úr þess-
ari sýningu. Leikritið er ekki
merkilegt nema frá tæknilegu
sjónarmiði og þá sýnishorn
HÖFUM OPNAÐ ÚTSÖLU
á Nesvegi 33 (s(mi 3506)
Á boðstólmu allar fáanlegar kjötvörur, álegg, salöt
niðursuðuvörur o. fl.
Allt kapp lagt á góða þjónustu við viðskiptamennina.
REYNIÐ VIÐSKIPTIN
Virðingarfyllst,
KJÖT OG GRÆNMETIH.F.
(Hreggviður Magnússon)
Snorrabraut 56 (Sírni 2853) Nesvegi 33 (Sími 3506)
%
X
Oj.
•i

%
SÆaVfUdL
%
%

af listinni að byggja upp leik
á sviði. Það er ekki áhrifa-
ríkt og bíður ekki upp á neitt
nýtt hvorki í gamni né alvöru.
Þó hefði leikstjórinn getað, að
því bezt verður séð, gert þetta
að brúklegri sýningu. Leikar-
arnir unnu samvizkusamlega,
hver á sína vísu, en það skorti
hinn eina og nauðsynlega
samstarfsanda, sem hlýtur að
vera þungamiðja góðrar sýn-
ingar.
Klapp áhorfenda var frem-
ur dauft — og þó eru frum-
sýningargestir yfirleitt ekki
sparir á að láta í ljós hrifn-
ingu sína í tíma og ótíma. En
eflaust hugsuðu þeir, hvað
var að ske, hver verða enda-
lokin — og þegar endalokin
komu, þá datt leikritið niður
— langt, langt niður.
Forsetahjónin voru viðstödd
sýninguna.
A. B.
P.S.:
Hvenær á þessi komedia á
1. bekk leikhússins að enda?
enda?
OTSALA - BEZT -
Lifi3 / gluggana um helgina
Afhugið vöruveriið
BEZT
Veslurgöfu 3