Tíminn - 19.03.1970, Blaðsíða 11

...................................Illllllllll..
7,7 '» ’rrT'T I ) >, f, ) t, i r
FfMMTUÖAGUR 19. marz 1970.
TIMINN
n
LANDFARI
SKÍRNIR OG FLEIRA
Bókenenn'tafclagið hafði það
af í þetta sinn, að snara
Skírni og pésum sem honum
fylgdoi út rétt fyrir áramótin.
Má það heita vel að verið, ef
miðað er við það setn stund-
um gerðist áður.
Slkirinir er allmikill á velli og
mokkur að gæðum.
Björn K Þórólfsson skjala-
vörður hefur skrifað stóra bók
um ntfkkra Þingvallafundi.
Hófst birting hennar í Skírni
1066, með frásögn af fundinum
1®85, annar kafli, sem fjallar
nm fundinn 1888, er í Skírni að
þessu sinni og bókarlok eru
vsentanleg í ársritinu á næsta
ári, að sögn höf. ÞeSsir bókar-
kaflar eru vel unnir sem vænta
mátti og stórfróðlegir fyrir þá
«e»n stjórnmálum sinna, en
þreyta aðra. Og hæpið er, að
Sfcírnir sé sú kdrnia sem búta
á niður í heilar bækur, sem bet
ur færi á að Bókmenntafélagið
gæfd út í hieilu liagi.
Þá skýtur upp í þessum ár-
gamgi gamialli hugmýnd, um
þýðingar erlendra bóka —
einkum fræðilegra — á ís-
lenzku. Reynt hefur verið að
framkvæma þá hugmynd áður,
en ekki tekizt að neinu marki
og svo mun enn fara. Hvað
skyldu þeir annars vera marg-
ir fél'agannir í B ókmenntafé l'ag-
inu, sem óskað hafa eftir slík-
um þýðingum? Fróðlegt væri
að fá svar við því. Ég hef etoki
séð þess getið í fundagerðum,
að sHkar óskir hafi komið
fram. — Og þetta er ebki leng-
ur hugmynd eða fyrirheit sem
félagið veltir fyrir sér. Við
böfum þegar fengið forsmebk
af réttunum. Veröld á flótta,
heitir sá litli skammtur sem
að okikur hefur verið réttur.
Erindi sem nýlega voru flutt í
útvarpinu, að yísu vel og skil-
merkilega, en vökt.u enga
hrifnimgu. Þær þýddar bækur,
sem menn eiga von á í vetur,
eru svo taldar upp í Skírni og
forstöðumaðurinn kynntur.
Kann að vera, að þær veki til-
hlökkun og eftirvæntingu hjá
einhverjum, en tœplega ýkja
mörgum. En ekki er vert, að
hafa í frammi neinar hrak-
spár. Reynslan mu.n sfcera úr
um hvernig fyrirtækinu vegn-
ar.
Fná mínum lágu kofadyrum
séð, sitæði féiiagi nu miklu nær
að beita sér af auknum krafti
fyrir því, að láta ljósprenta þau
öndvegisrit sem það gaf út
meðan það var og hét, og nutu
þeirra vinsælda að vera nú
löngu uppseld. Má þar einkum
til mefna þau bindi fornbréfa-
eafmsins, sem þegar eru ófáan-
leg nema fyrir okurverð. Land-
fræðisögu Þorv. Thoroddsen,
ef til með einhverjum breyt-
ingum og viðautoum, ef nauðsyn
legt þætti og fær maður femg-
ist til þess starfs. — Því mið-
ur er Jón Eyþórsson etoki leng-
ur ofanjarðar til að vinna það
verk. — Margt fleira mætti
nefna, sem Bófcmenntafélaginu
stæði nær að láta vinna og
gefa út, en einhverja pésa um
raunvísindi og heirmspeki, þar
sem varla steridur steinm yfir
steini stundinni lengur.
En nóg um það! Ánnað er í
efni. —
Nú kvað ekki vera mifcdð að
marka, það sem Ari prestur
ÞorgilsSon hinn fróði og hans
menn seigja urn landnámið á
fslandi og stofnun allsherjar-
ríkis sem upp af þvi spratt.
Hinn lærði forseti Bókmenmta-
félagsins dregur það allt í efa
og telur sig vita betur. Hann
skrifar langa og geysilega
lærða ritgerð um það efni í
Skírni, með tilvitnunum á báð-
ar hemdur I ærinn fjölda er-
lendra og innlendra vísinda-
riita. — Niðurstaðiain virðist
mér helzt vera sú, að Ingólfur
Arnarson hafi aldrei verið til
og fráleitt að hann hafi verið
fyrsti landnámsmaðurinn, eins
og talið hefur verið. Ætt hans
er ebki nógu þetokt til þess
og ekki nógu mikið um hann
skrifað. Svo hafi hann etoki að
tilefnislausu staðið í blóðug-
um vígaferlum upp til axla,
sem víkinga var þó siður. Gott
er, að þessi vísindi komu fram
áður en frekari leit er gerð að
bæjarrústum hans hér í Reykja
vík. Það verður líklega djúpt á
þeim.
Viðlíka útreið fær Úlfljótur
karlinn úr Lóni. Það er held-
ur etoki víst, að hann hafi nokk
urn tíma verið til. Og fráleitt,
að hann hafi verið sendur til
Noregs í lagaleit einn síns liðs,
tootkarl úr fámennri sveit aust-
ur á landi í litlum tengslum
við höfðingjana við Faxaflóa.
— Það mundi ekki þykja til-
hlýðilegt nú á dögum, ef Bjarni
landsfaðir Beneditotsson sendi
annan hvorn þeirra Austlend-
ingana, Pál frá Hnappavöllum
eða Jónas frá Skriðuklaustri,
einn á báti austur um haf
slíkra erinda. Það er varla von
að Sigurður Líndal hampi
slítori sendiför. Og guð hjálpi
körlunum mínum fyrir vestan:
Þórólfi smjör, Hrafna-Flóka og
Herjólfi, sem Landnáma segir
að hafi siglt vestur yfir og
drepið úr hor í Vatnsfirði.
Sannarlega tekur þvi ekki. að
nefna þá á nafn. Þeir hverfa
orðalaust úr sögunni, þegar
búið er að leggja meiri gæfu-
menn að velli. Fyrsti horfellir-
inn á fslandi er þá væntanlega
lika máður af spjöldum sög-
unnar — og hefði fyrr mátt
vera.
Eftir því sem ég skil þessa
merkilegu^ rítgerð, eru allar
sagnir fslendingabókar og
Landnámu um hina fyrstu land
námsmenn og stofnendur alls-
herjarríkis hér í norðrinu, eins
konar ævintýri eða helgisagn-
ir., settar saman einhvern
tíma á miðöldum, í ákveðnum
pólitískum tilgangi í valda-
streitu í gamla daga engu síður
en nú.
En nú er eftir að botna lexí
una. og það ber ritgerðarhöf-
undi að gera, Etoki er nðg að
rífa allt niður sem gert hefur
verið, og skilja eftir rjúkandi
rústir og rofin ein, að hætti
víkinga. Skylt er að byggja upp
aftur, helzt betur og á traust-
ari grunni en það sem fyrir
var. Os nú, þegar Sigurður
Líndal er búinn að svíða þá
Ingólf og Úlfljót svo rækilega,
að þeir bera etoki sitt barr leng
ur, ber honum að koma með
aðra karla i þeirra stað. Við,
ólærðir íslandssögu unnendur,
bíðum eftir þeim. Og þegar tal-
ið er, að ekki séu nema rúm
l'OOO ár síðan land byggðist,
hlýtur svo duglegur maður sem
Sigurður. að geta moikað ofan
af þeim öskunni og leitt þá
fram í dagsljósið.
Þó að líði þúsund ár,
þetta er augnablik,
sagði stoáldið.
Og eiginlega ber forsetanum
að gera meira. Nú ætti hann að
setjast nidur og sikrifia nýja ís-
lendingabók og nýja Landnámu.
Þetta eru svo ekki nema ein-
hverjir stubbar sem til eru.
Hann getur varla látið annað
um sig spyrjast. Til þess hefur
hann ailla burði: Milkinn lær-
dóm, ritleikni í bezta lagi, út-
gáfufélag sem hann ræður yfir
og eflaust hagstæða samninga
við prentverk. Á betri aðstöðu
verður varla kosið. Á meðan
hann er að þessu, ætti að vera
hægt að fá einhvern til þess
að pára niður hæstaréttardóm-
ana og lesa þá í útvarpinu. —
Margt fleira er í þessum
Jæja Tonto, þú „lifðir af“ fyndni Henrys
Harte, og ég er viss um að þetta hefur
verið í síðasta sinn sem hann angrar þig.
' ARE you CERTAIM ~~*¥ NOT \
COUPLE-SUS ANO ELSIE-) IN THE
Arden, hvernig getur háðfuglinn hjálpað
okkur að jafna metin við þann grímu-
klædda? Mér datt sitthvað í hug áðan, en
PHONY ADDRESS. J
WHAT COULD I
EXPECT? AND THEY
CLAIM TO BE REX’S
AUNT AND
UNCLE—/
fyrst náum við í Harte. Og ætlarðu að
gera það núna?
Ertu viss um að hjónin Gus og Elsa hafi
aldrei búið hér?
Ekki síðustu 45 árin.
Falskt heimilisfang, en hverju gat ég
búizt við? Og þau halda bvi fram að þau
séu frændi og frænka Rex.
Hvernig aat é« verið svo vitlaus að láta
þan taka hann?
þytoka árgangi Stoírnis, sem
efcki er hægt að hafa orð á
hér, enda flest lítilsverðara en
það sem nefnt hefur verið.
Aðrar útgáfu-bækur félaé's-
ins, er sagt að verðii 7. hefti i
16. bindi fornbréfasafnsins og
ljósprentun siðari hluta gátna
og leikjasafns Ólafs Davíðsson-
ar. Nokkrar arkir voru komnar
áður. Það má heita góð ársupp-
Framhald á bls. 14
HLIÓÐVARP
...........I....Illlllll.....IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIÍK
Fimmtudagur 19. marz.
7.00 Morgunútvarp.
Veðurfregnir. Tónleikar. 7.
30 Fréttir Tónleikar. 7.5»
Bæn 8 00 Morgunleikfimi.
Tónleikar 8.30 Fréttir og
veðurfregnir Tónleikar. 9.00
Fréttaágrip og útdráttur úr
forustugreinum dagblaðanna
9.15 Morgun?tund barnanna:
Geir Christensen les söguma
um .Magga lit.la og íkornan"
(10) 9.30 Tilkynningar.
Tónleikar 9 45 Þingfréttir.
10 00 Fréttir Tónleikar
10 10 Veðurfregnir. Tón-
leikar. 11 00 Fréttir. Þeir
vaka meðan borgin sefur:
Jökuli Jakobsson bregður
sér út i borgina að nætur-
lagj og hefur hljóðnemann
meðferðis. Tónieikar.
12.00 WáHetficntvarp.
Dagskráin Tónleikar. Til-
kynningar 12.25 Fréttir og
veðurfregnir Tilkynningar.
12.50 Á frívaktinni.
Eydis Evþórsdóttir kynnir
óskalög sjómanna.
14.40 Við, sem heima sitjum.
Svava Jakobsdóttir flettir
Ferðadagbók Thorkilds
Hansens.
15.00 IWiðHpaicvtvarp.
Fréttir Tiikynningar. Klass
ísk tóniist-
16.15 Veðurfregnir.
Endurt.ekið efni.
a. Bergsveinn Skúlason flyt-
frásögu: Æðarræktarfélagið
(Áður útv 21. maí í fyrra-
vor).
b. Gísii Kristjjánsson rit-
stjórj talar við Gísla Vagns-
son bónda á Mýrum í Dýra-
firði um æðarfugl og æðar-
varp (Aður útv 27. maí).
17.00 Fréttir Tónleikar.
17.15 Framburðarkennsla í frönsku
og Spænsku. Tónleikar.
17.40 Tónl'startími barnanna.
Sigriður Sigurðardóttir sér
um tímann
18.00 Tónleikar Tilkynningar.
18.45 Veðurfregnir.
19.00 Fréttir Tilkynningar.
19.30 Á söffuslnðum: í Náttfara-
víkum. Agústa Björnsdóttir
tekur saman þáttinn og flyt-
ur ásamt Lofti Ámundasyni
og Kristmundi Halldórssyni.
20.05 Leikrit: „Snjómokstur“ eft--
ir Geir Rristjánsson.
Leikstjóri- Helgi Skúlason.
Persónur oe leikendur:
Baldi Rúrík Haraldsson
Líkafrtfn Þorsteinn Ö.
Stephensen
21.00 Sinfóní"h'inmsveit fslands
heldur hljómleika í Háskóla-
biói.
21.45 l.jóð eftir Stein Steinarr.
Guðmundur Þorsteinn Guð-
mundsson les.
22.00 Fréttir.
22.15 Veðurfregnir. Lestur Passíu-
sálma (45).
22.25 Spurt og svarað. Ágúst Guð-
mundssmi leitar svara við
spurningurr hHistenda.
22.50 én - ” -m-veKii
FV’Pfi i--aneaseo Alb-
anese Eileen Farrall. Eber
hard Wachter, hljómsveit
Hans Carstes o. £L.
23.30 Fréttir i stuttu máli.
Dagskrárlok.