Morgunblaðið - 24.10.2005, Síða 17

MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 24. OKTÓBER 2005 17
DAGLEGT LÍF | HEILSA
YFIRMENN og samstarfsmenn
hafa mikilvægu hlutverki að
gegna þegar kemur að því að
hughreysta fólk sem hefur lent í
áfalli eins og ástvinamissi. Í
Svenska Dagbladet kemur fram
að maður þarf ekki að búa yfir
sömu þekkingu og sálfræðingur
eða prestur til að hughreysta
samstarfsmenn.
Hughreysting þarf ekki að
fylgja ákveðnum reglum. Það
versta sem samstarfsfólk gerir er
að forðast viðkomandi, frekar á
það að þora að nefna sorgar-
atburðinn, að því er fram kemur í
nýrri bók eftir Cecilia Wikström,
sem vitnað er til í SvD.
Leiðtogahæfileikar yfirmanna
gangast undir próf þegar starfs-
maður lendir í áfalli. Ef yfirmað-
ur leyfir sorginni ekki að koma
fram og taka sinn tíma hjá starfs-
manninum, lengir hann bara
sorgartímabilið enn frekar.
Að sögn Wikström þarf ekki að
vera svo erfitt að ræða sorg-
aratburð og hjálpa samstarfs-
manni í áfalli. Fyrr eða síðar
verða allir vinnustaðir fyrir ein-
hvers konar áfalli, t.d. að starfs-
maður deyr eða fremur sjálfs-
morð, eða að einhver starfsmanna
verður fyrir persónulegu áfalli.
Samstarfsmenn ættu að vera til
staðar fyrir þann sem verður fyr-
ir persónulegu áfalli og sýna það
með snertingu og orðum. Einnig
að vera tilbúnir að hlusta þegar
samstarfsmaðurin hefur þörf fyrir
það og spyrja hvernig þeir geta
hjálpað. Morgunblaðið/Ásdís
Vinnufélagar eiga
að hughreysta
 SORG
NIÐURSTÖÐUR nýlegrar ís-
lenskrar rannsóknar benda til að
fæðingarstærð barna tengist lýs-
isneyslu kvenna á fyrri hluta með-
göngu. Rannsóknin leiddi í ljós að
þær konur, sem tóku fljótandi lýsi
á fyrstu 15 vikum meðgöngunnar,
fæddu stærri börn en þær sem
ekki tóku lýsi og þær voru ellefu
sinnum líklegri til að eignast börn,
sem vógu 4.500 g eða meira.
Meðalfæðingarþyngd á Íslandi
er mjög há eða um 3.800 g, en ís-
lenskar rannsóknir benda til þess
að hærri fæðingarþyngd geti
dregið úr líkunum á þróun ýmissa
sjúkdóma svo sem háþrýstingi og
insúlínónæmi síðar á ævinni. Lýs-
isneysla móður við upphaf með-
göngu getur því hugsanlega haft
jákvæð áhrif á heilsufar barnsins
á lífsleiðinni. Magn A-vítamíns var
lengi vel það hátt í íslensku lýsi að
barnshafandi konum var frekar
ráðið frá neyslu þess, en of mikið
A-vítamín getur hugsanlega skað-
að fóstrið. Nú hefur A-vítam-
ínstyrkurinn verið lækkaður í
þorskalýsi þannig að ekki er
ástæða til að forðast lýsið af þeim
sökum. Öðru máli gegnir með
ufsalýsi, sem enn inniheldur of
mikið A-vítamín fyrir barnshaf-
andi konur. Nauðsynlegt er að
rannsaka samband fæðing-
arstærðar og lýsisneyslu frekar,
að mati rannsakenda, en um var
að ræða samvinnuverkefni Lýð-
heilsustöðvar, Lífeðlisfræðistofn-
unar, Háskóla Íslands og Mið-
stöðvar Mæðraverndar. Verkefnið
var styrkt af Rannís, Rann-
sóknasjóði HÍ, Heilsugæslunni í
Reykjavík og Áfengis- og vímu-
efnavarnarráði.
Þátttakendur í rannsókninni
voru 549 konur sem komu í
mæðraskoðun í Miðstöð Mæðra-
verndar á árunum 1999–2001 og
frá niðurstöðunum hefur verið
greint í ýmsum fagtímaritum er-
lendis.
Fæðingar-
stærð barna
tengd lýs-
isneyslu
 RANNSÓKNIR
Morgunblaðið/Ásdís
TENGLAR
..............................................
www.lydheilsustod.is
NÝ bandarísk rannsókn stað-
festir að fólk sem borðar fisk
a.m.k. einu sinni í viku á síð-
ur á hættu að fá ýmis ein-
kenni elli sem leggjast á heil-
ann en þeir sem ekki borða
fisk. Einnig sýndi rannsóknin
fram á að offita eykur hætt-
una á elliglöpum, að því er
fram kemur á vef Berlingske
Tidende.
Fiskur
er góð
heilafæða
 RANNSÓKN