Tíminn - 18.04.1970, Blaðsíða 12

12
LAUGARDAGUR 18. apríl 1970.
Framfarafélag Seláss-
og Árbæjarhverfis
Almennur fundur um strætisvagna-ferðir verður
haldinn sunnudaginn 19. apríl kl. 3 í anddyri
bamaskólans. fbúar Smálanda við Rauðavatn og
Geitháls sérstaklega hvattir til að mæta. Strætis-
vagn fer frá Geithálsi kl. 2.40.
STJÓRNIN.
TIL SÖLU
er Volvo vömbifreið, smíðaár 1961, með vökva-
stýri og mótorbremsum, stærð 5V2 tn.
Uppl. gefur Hallgrímur Bergsson, Égilsstöðum.
DRÁTTARVÉL TIL SÖLU
Til sölu er Ferguson dráttarvél 65, 58 hestafla,
ásamt jarðtætara.
Nánari upplýsingar gefur Þorgrímur Jónsson,
Kúludalsá, sími 93-2150.
vmí/m
BILALEIGA
IIVERFISGÖTU 103
VB^ejidiíerðabiffeið-VW 5 manna-VWsvefnvagn
VWSmanna-Landrover 7manna
VEUUM fSLENZKT(H)fSLENZKAN IDNAÐ
1
*•
Ldtið okkur sóla hjól-
barða yðar, óður en þeir
eru orðnir of slitnir.
Aúkið með því endingu
hjólbarða yðar um
helming.
egundir
hjólbarða.
Notum aðeins úrvals
sólnin.qarefni.
BARÐINN hjf
Ármúla 7 —- Sími 30501 — Reykjavík
TÍMINN
Nýtt jarðfræði-
kort af Vestf jörðum
Nú i ársbyrjun kom út Blað 1,1 litur vissa jarðmyndun, skil-
Norðvesturland, hið fimmta í rö'ð- greinda eftir aldri og/eða geúð
(blágrýtismyndun, móbergsmynd-
inni af kortbloðum Jarðfræðikorts
af íslandi, sem Náttúrufræðistofn
un og Menningarsjóður gefa út í
félagi.
Hið vísindalega starf að samn-
ingu Jarðfræðikorts af íslandi,
bæði úrvinnsl a iheimilda og rann-
sóknir útivið, er unnið á vegum
Náttúruíræðistofnunar, og hefur
Guiðmundur Kjartansson jarðfræð
ingur það með höndum. Kortið er
tei'knað undir prentun hjá Land-
mælingum íslands í umsjá Ágústs
Böðvarssonar. Kortblöðin hafa öll
verið prentuð hjá Lithoprenti nema
Blað 5 hjá Litbrá. Landmælingar
annast dreifingu kortblaðanna, og
fást þau þar hvort sem viM flöt,
til geymslu eða upplímingar, eða
samanbrotin í vasastærð, til nota
á ferðalögum.
Mælikvarðj Jaúðfræðikorts af
íslandi er 1:250000 og stærð hvers
kortblaðs 71x48 cm2. Þau eiga að
verða níu talsins og ná yfir allt
landið. Öll Möðin samlímd verða
stórt vegg'kort. Skipting í kort-
blöð er hin sama og á Aðalkort-
um af Uppdrætti íslands, sem einn
ig er í sama mælikvarða. Á jarð-
fræðikortinu er landslag tekið upp
eftir nýjustu útgáfum þessara
kotra og hæðarlínur dregnar með
100 m hæðarbili, en vitaskuld sým
ir það fyrst og fremst jarðmynd-
anir og jarðfræðileg fyrirbæri.
Kortið er prentað í 12 litum
(auk svarts.) Á því eru um 60
mismunandi merki — grunnlitir,
mynstur og smáar táknmyndir —
sem tákna hvert vissa tegund jarð
fræðifyrirbæra:
Berggrunnurinn (,,hin fasta
klöpp“) ásamt hraunum, sem
runnið hafa eftir ísöld, er táknað
ur með grunnlit. Merkir þar hver
un o. s. frv.), eða í nokkrum til-
vikum vissa bergtegund (líparít,
gabbró).
Hin yngri jarðlög, sem hvíla á
bergigrunninum, flest óhörðnuð,
eru táknuð með sérstökum mynstr
um (vatnaset, jökulruðningu, vikur
ar o. fl.). Þessi jarð'lög er þó óvíða
sýnd nema þar, sem þau eru svo
þykk og víðáttumikiil, að þau fela
berggrunninn á stóru svæði.
Standa mynstrin því oftast á ólit-
uðum (hvítum) grunni.
Loks eru margvísleg önnur fyrir
bæri sýnd með smáum táknmynd-
um, teiknuiðum á grunnlit eða
mynstur (eldstöðvar, hverir, jökul
rákir, fundarstaðir steingerfinga,
fornar strandlínur o. m. fl.).
Stuttorð merkjaskýring á ís-
lenzku og ensku er prentuð á jaðar
hvers kortblaðs. Nánari skýringar
eru sérprentaðar í litlum pésa,
sem fæst hjá Landmælingum Is-
lands. Þær skýi-ingar eiga þó eink
um við kortablöðin 3, 6 og 5, sem
fyrst komu út.
Eftirtaiin kortblöð hafa þegar
komið út: Blað 3, Suðvesturland,
1960 Bilað 6, Miðsuðuriand, 1962,
Bilað 5, Miið-Jsland, 1965; Blað
2, Miðvesturland, 1968; Blað 1,
NorðvestU'riand, 1969.
Næsta blað sem út kemur verð-
ur Mið-Norðurland, væntanlega
1971.
Eina jarðfræðikortið, sem nær
yfir allt ísland og hefur verið gef
i® út sérstaklega, er Geological
Map of Iceland eftir Þorvald Thor
oddsen, prentað í mörgum litum
í mælikvarða 1:600000 á kostnað
Carlsbergssjóðs í Kaupmannahöfn
árið 1901. Það kort er árangur af
rannsóknarferðum Þorvaids Thor
oddsens um Isiland 1881—1892.
Hveirgi annars staðar í öllum rit-
um hans er komið fyrir öðrum
eins fróðleik um jai’ðfræði ísiands
á jafinlitlum pappírsfleti. Kortið er
aðdáanlegt afreksverk á þeim tíma
og handbrag hinna dönsku prent-
ara þess einnig með ágætum.
Síðan jarðfiræðikort Þorvalds
kom út, hafa við og við birzt jarð-
fræðikort af Islandi í heild, en
aðeins í bókum og ritgerðum og
í miklu smærri mælikvarða en
hans kort — og raunar öll að
meira eða minna leyti eftir því
gerð. Merkast þeirra korta er lit-
að Jarðfræiðikort eftir Helga Pjet
urss. Það birtist með merkilegri
ritgerð sama höfundar í vísinda-
riti í Bexiín.
Eins og kunnugt er, greindi þá
Þorvald og Helga á um veigamikil
atriði í jarðsögu íslands, enda þer
jarðfræðikortum þeirra mikið á
miiili.
Flestir jai'ðfræðingar, sem síð-
an hafa birt yfiriitskort af berg-
grunni íslands — en þau eru öll
nánast risskennd og í mjög Utl-
um mælikvarða — hafa haft bæði
þessi kort til fyrirmyndar og að
meira eða minna leyti tekið upp
þær leiðréttingar og aðrax hæpn-
ari breytingar, sem Helgi Pjet-
urs gerði á kO'rti Þorvalds Thor-
oddsens.
Vissulega hefur þekktngu á
jan'ðfræði Islands miða® áfram,
síðan briautryðj endumir í þeim
fræðum birtu verk sín í byrjun
þessarar aldar. Og nu að hienni
meira en hálfnaðri er Mnu nýja
jarðfræðikorti ætlað að taka við
af þeirra kortum og sýna í hnot-
skurn megindrættina í því, sem
nú er haft fyrir satt í jarðfræði
íslands.
Bif reiðaeigendur
Motormælingar og still-
ingar.
Dínamó- og startara-
viðgerðir ásamt öðru í raf-
kerfi bifreiða.
Rafvélaverkstæðið
RAFSTILLING
Ármúla 7. Sími 84991. !
VIPPU - BÍLSKÚRSHURÐIN
Lagerstærðir miðað við múrop:
Hæð: 210 sm x breidd: 240 sm
210 - x - 270sm
Aðrar slærðir.smíðaðar eftir beiðni.
i HANNES PÁLSSON
LJÓSMYNDARl
MJÓUHLlÐ 4
SÍM] 23081 REYKJAVtK
Tek: Passamyndir
Barnamyndir
Fermingamyndir
Myndir til sölu.
Innrömmun á myndum.
Geri gamlar myndir
sem nýjar.
Geri fjölskylduspjöld,
sýnishorn
Opið frá kl. 1—7.
GLUGGASMIDJAN
Síðumúla 12 ~ Sími 38220
Bændar
bifreiðaeigendur
Höfum kaupendur að ýms-
um gerðum vöru- og fólks-
bifreiða. einnig dráttarvél-
um. heyvinnuvélum og
jarðvinnslutækjum.
Bíla- & Búvélasalan
v/Miklatorg. Sími 23136.
ENSKIR
RAFCEYMAR
LONDON BATTERY
fyrirliggjandi.
Lárus Ingimarsson,
hcildverzlim.
Vitastíg 8 a. Sími 16205.
Verkir, þreyfa í baki ?
DOSI beltin hafa eyft
þraufum margra.
Reynið þau.
■EMEDIA H.F
LAUFÁSVEGI 12 - Sími 16510