Tíminn - 21.05.1970, Side 6

6
TIMINN
FIMMTUDAGUR 21. maí 1970
Söluslmt 22911
j SBLJENrUB
i.atin okkut annasi <ölu a fast
eianuni ?6i Anentu tosrt'
j a goða fjmrgreiðslu v/tnsam
tesast nafið samnand við skrtt
ttofu vora et þét artiif a ð
sel]a eða kaupa fastetgmt sem
avallt eru fyrtt hendi t mtklu
trval’ Hta okkur
JONARASON hdl
Fasteignasaia — Vlálflutningui
Llmum á bremsuborða og
aðrar almennar viðgerðir
Aðrar stærðir. smíðaðar eftir beiðni.
GLUG GASMIÐJAN
Slðumúla 12 • Slmi 38220
— PÓSTSENDUM —
VIPPU - BllSKÚRSHURÐIN
§

I-karaux •
Lagerstærðir miðað við múrop:
Hæð: 210 sm x breidd: 240 sm
210 - x - 270sm
Hemlaviftgprdir
Rennum bremsuskálar. —
Slipum bremsudælur
HEMLASTILLING H.F
Súðarvogi 14 Símt 30135
Bjorn Þ. Guðmundsson
héraðsdómsloamaSur
FORNHAGA 21
Viðtalstími kl 5 30—7
SlMl 26216
SENDIBÍLAR

Alls konar flulningar
STÖRTUM
DRÖGUM BlLA
sem er
JOHNfi-MANVILLE
t alla einangrun
— Serdum bverf á land
JON LOFTSSON H.F
HRINGRRAl’9 121
Stm ItlHOIi
GLEHAKGDTI 26
Lkurevrl — Simt '»6-21344
JOHNS-MANVILLE
qlerullareirtangrun
e» nu <er fvr? vtnsælasta nt
óruggleas ndvrasts glerullar
íinangrnn á markaðnum
dae áuV t»es- fáit t>ét rtan
áipannn með Hagkva-masta
etnangrunarefnlft flutnlngt
lafnvel flugtragt n-’rear stg
Hagkvæmir
greiðsluskítmálar.
Sigurður Gizurarson,
lögmaður
BANKASTRÆTl 6
til viðtals
á staðnum og i síma 15529
mill’ ki 4 og 5
eftir hádegi.
EPLUM 0KKAR
HEIMABYGGÐ
SKIPTUM VIÐ
SAMBAN|0 ISL. SPABISJOÐA
Þriðja réttarheimildin, sem
nefnd vtxr í upphafi var for-
dæmi. Með fordæmi er átt við,
að dómsúrlausn hafi áður geng-
ið um tiltekið réttaratriði. Ef
dómsúrlausn og þá sérstaklega
dómur Hæstaréttar liggur fyrir
um ákveðið efni, skiptir það
miklu máli, ef þetta atriði kem-
ur aftur fyrir dómstóla. Sá dóm-
stóll myndi ekki, nema að mjög
breyttum aðstæðum, dæma á
annan veg. Þetta byggist á því.
að þess má vænta, að Hæsti-
réttur myndi ekki bregða frá
fyrri úrlausnum (þótt raunar til
þess gæti komið).
Þess hefur áður verið getið,
að reglur skaðabótaréttarins
styddust mikið við venjur, en
segja má að, hann byggist ekki
síður á fordæmi, s* „judge
made“-réttur, eins og sagt er á
ertsku lagamáli. Fordæmi hefur
mismunandi mikið gildi í rétti
ríkja. f enskum rétti er það t.
d. bindandi réttarregla. að dóm-
stólar mega ekki víkja frá for-
dæmi æðra réttar.
Hér á Norðurlöndunum hin-
um er það hins vegar svo, að
Hæstiréttur er ekki bundinn
af fyrri úrlausnum og engri rétt
arreglu er fyrir að fara, sem
bindi héraðsdómara heirri
skyldu að fylgja fordæmi hins
æðra réttar (en hitt er svo ann-
að mál, rð jafnaðarlega myndu
þeir gera það).
F.jórða réttarheimildin, sem
nefnd var er lögjöfnun. Lös-
BLÖMASTOFA
FRIDFINNS
Suðurlandsbraut 10.
URVAL FALLEGRA
pottaplantna
*
Skrevtum við óli
tækiíæn
*
Opið öl) kvöio oe allar
nelgar til kl 22.00
Sími 31099
— PO^tcpmduM —
i
TRULOFUNARHRINGAR
Fljót atg-eiðsla
Sendurr qeqr póstkrötu
GJÐM oORSTE'NSSON
gul'smiður
B .nkastræti 12
jöfnun er fólgin í því að beita
settu lagaákvæði um ólögákveð-
ið atriði, sem er náskylt eðs
samkynja því, sem ekki á bein
línis rætur í neinni annarr:
réttarheimild. Lögjöfnun er ná-
skyld svonefndri rýmkandi lög
skýringu, en með henni er efni
lagaákvæðis rýmkað út fyrir
þann ra.nma, sem orð ákvæð-
isins marka, í þeim tilgangi að
fá úrlausn réttaratriðis. Fræði-
legur imunur er á þessu tvennu,
en út í þá sálma verður ekki
nánar farið hér.
Meðal réttarheimilda var og
nefnt eðli máls eða meginregl-
ur laga. Sumir vilja telja þessi
atriði til lögskýringa. Að þess-
um atriðum er oft vikið í dóms
úrlausnum, en merkingin felst
raunar í orðunum sjálfum. Þeg-
ar dómari fær mál til úrlausn-
ar kemst hann kannski að þeirri
niðurstöðu, að ekki sé til í ís-
lenzkum rétti nein -éttarregla
um efnið. Þá væri sú leið hugs-
anleg áð leyfa honum að vísa
málinu frá dómi á beim grund-
velli. Slík regla er þó ekki tal-
in tæk hér á landi. Það er
embættisskylda dómara að
greiða úr máli, þótt ekki njóti
þeirra höfuðréttarheimilda, sem
nefndar hafa verið. Hvað á þá
dómarinn að gera? Áður er
minnzt á beitingu löggjöfunar.
En stundum er hægt að ganga
feti framar. Úr tilteknum lög-
um í heild kunna að verða les-
in viss stefnumörk og er bá
sagt, að beitt sé meginreglu
eða grundvallarreglu hinna til
teknu laga. Stundum verða hins
vegar ekki greind nein slík
stefnumörk tiltekinna laga eða
löggjafarinnar í heild. Hefur
þá verið orðað það sjónarmið,
að dómarinn eigi að beita þeirri
réttarreglu, sem væri í beztu
samræmi við eðli máls . (eða
hlutarins eðli). Með því er átt
við, að dómarinn leiti eftir
þeirri reglu. sem er skynsam-
legust eða eðlilegust eftir öll-
um málavöxtum. og jafnframt
þeirri reglu, sem hagkvæmt sé
á þjóðfélagslega vísu. Þessi regla
höfðar til héttlætiskenndar eða
sanngirni dómara. Eðli máls og
grundvallarreglur skipta því
miklu máli við lögskýringar. en
það efni er ekki hægt að rekja
nánar.
Ég hef orðið langorður um
réttarheimildirnar, en taldi mig
knúinn til þess, því að þær
liggia til grundvallar skilnings
á því, hvað lögfræði raunveru-
lega er.
Björn Þ. Guðmundsson.
•ooc
BlLASKOÐUN & STILLING
Skúlagötu 32.
LJÓSASTILLINGAR
HJÖLASTIUINGAR |yiÓTORSTILLINGAR Sjmj -
Látið stilla i tima. 4 O <■
Fljót og örugg þjónusfa. I | U U
FERMIKGAÚR
Veljið yður i hag Úrsmíði er okkar fag
Nivada
OMEGA
©I
ííOAMEr
JUpintL.
PIERPOnT
IMagnús E. Baldvinsson
Laugavegi 12 - Simi 22804
VELJUM iSLENZKT
ÍSLENZKAN IÐNAÐ
VEL’UM