Fréttablaðið - 22.12.2003, Blaðsíða 16

16 22. desember 2003 MÁNUDAGUR
■ Andlát
Þennan dag árið 1849 er rússneskirithöfundurinn Fjodor Dostojev-
skí leiddur fyrir aftökusveit og
bjóst hann við því að verða tekinn af
lífi. Áður en skoti var hleypt af var
honum hins vegar tilkynnt að
ekkert yrði af aftökunni.
Þess í stað var hann sendur í út-
legð til Síberíu ásamt félögum sín-
um úr hópi róttæklinga sem höfðu
verið handteknir og dæmdir til
dauða eins og Dostojevskí. Dauða-
dómurinn átti þó aðeins að verða
öðrum víti til varnaðar.
Þessi atburður, sem og útlegðin í
Síberíu, hafði skiljanlega mikil
áhrif á Dostojevskí til frambúðar.
Að minnsta kosti einn félaga hans
mun hafa tapað geðheilsu sinni
gjörsamlega eftir þessa reynslu.
Þegar þetta var hafði Dostojev-
skí sent frá sér tvær bækur, Fátækt
fólk, sem varð metsölubók, og Tví-
farann sem seldist lítið sem ekkert.
Dostojevskí var fjögur ár í Síber-
íu, þar sem hann var settur í nauð-
ungarvinnu. Hann fékk frelsið aftur
árið 1854 og fór þá fyrst í herinn þar
sem hann barðist við landamæri
Mongólíu.
Að því búnu sneri hann aftur til
Rússlands og sendi síðan frá sér
hvert meistaraverkið á fætur öðru:
Minnisblöð úr undirdjúpunum, Fá-
vitann, Glæp og refsingu og Kara-
mazovbræðurna. ■
Marta Ernstdóttir, Íslands-drottning í maraþoni og
víðavangshlaupi, er 39 ára í dag.
Marta er líka hómópati, sjúkra-
þjálfari og hlaupaþjálfari hjá
ÍR. Á afmælisdaginn ætlar hún
að gera það sem hún gerir alltaf
á afmælinu sínu, nefnilega að
slá upp veislu fyrir vini og
vandamenn. „Ég er alltaf með
afmælispartí,“ segir Marta, „og
bara nokkuð stórt í sniðum. Ég
býst við að það komi um 40
manns.“
Marta segir að núorðið sé
komin hefð á afmælisveislurnar
hennar og að fólk geri ráð fyrir
þeim í desemberplönunum. „Það
kæmi fullt af fólki jafnvel þó ég
byði engum, svo það er jafn gott
fyrir mig að vera undirbúin,“
segir hún. í kvöld ætlar hún að
bjóða upp á dýrindisfiskisúpu
sem maðurinn hennar eldar, og
sushi og kökur á eftir.“
Marta er ekki farin að plana
fertugsafmælisdaginn að ári, en
segir einhverja hafa verið með
hugmyndir um að efna til ein-
hvers konar hlaups. „Mér þætti
það bara gaman, en læt aðra um
skipulagninguna,“ segir hún
hlæjandi.
Hún minnist afmælanna
sinna gegnum tíðina með gleði,
en mamma hennar og systkini
gerðu alltaf mikið úr deginum.
„Yngri systkini mín vöktu mig
alltaf og gáfu mér fallegar gjaf-
ir og það stendur einhvern
veginn upp úr.“
Í dag verður mest allt tilbúið
fyrir jólin hjá Mörtu, en hún er
alltaf búin að skreyta jólatréð á
afmælinu sínu. „Þannig var það
alltaf og gerði það að verkum að
mér fannst ég svolítið merkileg.
En ég byrja að hlakka til jólanna
í lok október og undirbý svo jól-
in í rólegheitum. Ég er ekki ein
af þeim sem tek alla skápa og
þríf hátt og lágt, en við bökum
smákökur og borðum þær jafn-
óðum, og höfum það bara nota-
legt á aðventunni.“ ■
RALPH FIENNES
Enski leikarinn fæddist árið 1962 og
er því 41 árs í dag.
■ Þetta gerðist
1894 Franski herforinginn Alfred
Dreyfus er dæmdur í ævilangt
fangelsi fyrir föðurlandssvik.
Hann var saklaus og þetta varð
upphafið að langvinnum deilum
í Frakklandi.
1941 Winston Churchill og Franklin D.
Roosevelt hittast í Bandaríkjun-
um til að ræða stríð og frið.
1949 Tvíburarnir Robin og Maurice
Gibb fæðast í Ástralíu.
1964 Bandaríski grínistinn Lenny Bruce
hlýtur dóm fyrir brot á velsæmis-
lögum eftir löng og dýr réttarhöld.
1971 Kurt Waldheim er kosinn aðal-
ritari Sameinuðu þjóðanna.
1989 Nikolaí Ceausescu er steypt af
valdastóli í Rúmeníu.
1990 Lech Walesa tekur við forseta-
embætti í Póllandi.
Dostojevskí fyrir aftökusveit
ALLT Í PLATI
■ Ekkert varð úr aftöku rússneska
rithöfundarins Fjodors Dostojevskís
þennan dag árið 1849. Atburðurinn
hafði þó mikil áhrif á hann.
22. desember
1849
40 manns í fiskisúpu
Ástkær sambýlismaður minn og fósturfaðir
okkar
Jóhann Magnússon
Álftarima 11, Selfossi
andaðist á Landspítalanum
miðvikudaginn 17. desember síðastliðinn.
Útförin fer fram frá Selfosskirkju
laugardaginn 27. desember næstkomandi
klukkan 11.
Fyrir okkar hönd og annarra vandamanna
Kristmunda Sigurðardóttir
Aron Ómar Arnarsson
Arnar Sigurðsson
Hanna Emelíta Gunnlaugs
MARTA ERNSTDÓTTIR
„Yngri systkini mín vöktu mig alltaf og gáfu mér fallegar gjafir og það stendur einhvern veginn upp úr.“
Afmæli
MARTA ERNSTDÓTTIR
■ hlaupadrottning er 39 ára í dag. Hún
býður alltaf til veislu á afmælisdeginum
og gerir enga undantekningu í dag.
FR
ÉT
TA
B
LA
Ð
IÐ
/R
Ó
B
ER
T
FJODOR DOSTOJEVSKÍ
Var leiddur fyrir aftökusveit árið 1849 en
það var allt í plati.
22. desember
ÓLI H. ÞÓRÐARSON
Samkvæmt upplýsingum frá lögreglunni í
Reykjavík voru 282 umferðaróhöpp á
fyrstu 18 dögum desembermánaðar, sem
er aukning um 17 frá sama tíma í fyrra.
Þetta er þrátt fyrir litla hálku og góða tíð.
??? Hver?
Formaður og framkvæmdastjóri
Umferðarráðs og óþreytandi talsmaður
aukins umferðaröryggis.
??? Hvar?
Á skrifstofu minni í Borgartúni sem er
innan veggja Umferðarstofu.
??? Hvaðan?
Fæddur af Viðeyingi og Seltyrningi
norður á Þórshöfn. Ólst þar upp og í
Borgarfirði. Nú mikill Reykvíkingur.
??? Hvað?
Lögreglan í Reykjavík segir að mikið hafi
verið um umferðaróhöpp í borginni
fyrstu 18 daga desembermánaðar.
??? Hvers vegna?
Fyrst og fremst er um að kenna
ímynduðum tímaskorti margra
ökumanna og áunninni „jólastreitu“
vegfarenda. Allir að flýta sér.
??? Hvernig?
Við getum að sjálfsögðu fært þetta til
betri vegar með því einfaldlega að
hugsa við stýrið. Akstur á ekki og má
ekki vera einhver aukavinna.
??? Hvenær?
Að sjálfsögðu strax í næsta skipti þegar
við setjumst undir stýri. Allir samtaka nú!
■ Persónan
Lionsklúbburinn Freyr styrktifyrir skömmu Samtök psoriasis-
og exemsjúklinga um allan prent-
kostnað við endurprentun Barna-
bókarinnar um Lalla og fögru
Klöru.
Bókin fjallar um lítinn dreng
með psoriasis en aldrei áður hefur
verið gefið út fræðslubók um börn
með húðsjúkdóma. Barnabókin er
gefin börnum í 1.–3. bekk í öllum
grunnskólum landsins eða um
fimmtán þúsund eintök. ■
STYRKURINN AFHENTUR
Bókin kemur út í 15 þúsund eintökum.
Lions styrkir Spoex
Tvær hliðar
Beckhams
Salan hefur tekið mikinn kipp eft-ir þessa auglýsingu,“ segir
Hálfdán Örlygsson hjá bókaútgáf-
unni Stöng. Hann
auglýsti fyrir
nokkrum dögum
að engin ævisaga
í heiminum hefði
selst hraðar en
Mín hlið, sjálfs-
ævisaga David
Beckham. Þessi
bók hefur ekki
náð inn á met-
sölulistana hér á
landi og gæti ein
ástæðan verið sú
að tvær bækur um kappann eru nú á
markaðnum, sjálfsævisagan David
Beckham - mín hlið og bókin um
manninn en ekki eftir hann; David
Beckham - engum líkur.
„Fólk hefur ruglað þessum tveim
bókum saman,“ segir Hálfdán. „Hitt
er sjálfsagt ágætisbók, en hún er
ekki ævisaga hans. Það er mikill
munur á bókunum þar sem verið er
að skrifa um mann eins og í hinni
bókinni, eða þar sem hann tjáir til-
finningar sínar, eins og gert er í
þessari bók.“ ■
HÁLFDÁN
ÖRLYGSSON
Með sína hlið af
Beckham
Guðjón Matthíasson harmonikuleikari
lést sunnudaginn 14. desember. Jarðar-
förin hefur farið fram í kyrrþey.
10.30 Sigríður Pétursdóttir frá Laugum
í Súgandafirði verður jarðsungin
frá Fossvogskirkju.
13.00 Halldór Björnsson, Engihlíð,
Vopnafirði, verður jarðsunginn frá
Vopnafjarðarkirkju.
13.30 Sigrún Arthursdóttir, Orrahólum
7, Reykjavík, verður jarðsungin frá
Fossvogskapellu.
15.00 Benedikt Ólafsson, Hvassaleiti
58, Reykjavík, verður jarðsunginn
frá Fossvogskapellu.
■ Jarðarfarir