Tíminn - 12.02.1975, Blaðsíða 15
Miftvikudagur 12. febrúar 1975
TÍMINN
15
/j
Framhaldssaga
I
FYRIR
í
f ••
BORN
7 ■ ^
' ' hbk
Mark Twain:
Tumi gerist
leyni-
lögregla
ann um vandamálið.
Undir morguninn
hugkvæmdist honum
um nokkuð. Hann reif
sig fram úr rúminu,
svo mikið var honum
niðri fyrir, og hann
sagði:
„Fljótur, Finnur.
Flýttur þér að klæða
þig. Mér hefur dottið
nokkuð i hug: Blóð-
hundur”.
Eftir tvær minutur
vorum við á þönum
eins hratt og við kom •
umst eftir veginum
upp með fljótinu i átt-
ina til þorpsins Karl
einn, Jeppi smiður,
átti blóðhund, og ætl-
aði Tumi að biðja um
að fá hann lánaðan.
Ég sagði:
„Sporin er orðin of
gömul, og þar að auki
veiztu, að það hefur
rignt”.
„Þaði skiptir engu
máli, Finnur. Ef líkið
er falið hér einhvers-
staðar i skóginum, þá
finnur hundurinn það.
Ef Júpiter hefur verið
myrtur og grafinn, þá
hefur hann þó aldrei
verið grafinn * djúpt,
og ef hundurinn geng-
ur yfir staðinn, þá
þekkir hann áreiðan-
lega lyktina af hon-
um. Finnur, það end-
ar með þvi, að við
verðum frægir, svo
sannarlega sem ég
heiti Tumi”.
Hann brann af
áhuga. Og þegar einu
sinni var kviknað i
honum, leið venjulega
ekki á löngu, þar til
hann brann alveg
fram i fingurgóma.
liiiiHiiii
Keflavík
Aöalfundur fulltrúaráös Framsóknarfélagana og húsfélagsins
Austurgötu 26 h/f. veröur haldin i Framsóknarhúsinu fimmtu-
daginn 13. febr. kl. 20.30. Fundarefni: 1. Venjuleg aðalfundar-
störf. 2. Fjárhagsáætlun Keflavikurbæjar 1975. Stjórnin.
Frd Hverfasamtökum
framsóknarmanna í Breiðholti
Akveöiö hefur veriö aö einhver úr stjórn félagsins veröi til viö-
tals og starfa fyrir félagiö á skrifstofu flokksins Rauöarárstig 18
alla þriöjudaga og fimmtudaga á milli kl. 17 og 19,simi skrifstof-
unnar er 24480. Stjórnin.
AAosfellssveit — nógrenni
Siöasta kvöldiö i þriggja kvölda spilakeppninni veröur fimmtu-
daginn 20. febrúar i Hlégaröi og hefst kl. 20.30.
Vilhjálmur Hjálmarsson menntamálaráöherra flytur ávarp.
Kristinn Hallsson syngur. Lára Rafnsdóttir leikur undir. Fram-
sóknarvistinni stjórnar Teitur Guðmundsson, Móum.
O Guðmundur
og allt á kafi i snjó. Þá stöðvaöi
mig maður og spurði um hey.
Hann sagði að þarna væri
heylaust með öllu og 700 fjár.
Hann spurði mig hvort hann gæti
fegiö eina sátu.
Ég sagöi honum að það yrði
hann aö eiga við þá, sem skipu-
lögöu þetta. Hann gæti fengið það
allt min vegna, en ég yrði að
vinna samkvæmt fyrirmælum
þeirra. sem stjórnuöu þessum
málum.
Svona var ástandið. En það
tókst aö bjarga öllu.
— Hvaft fékkstu borgaft fyrir
þetta?
— Égheldaöþaðhafi verið 5 eða
8 hundruö krónur á dag og fritt
bensin. Vegagerðin borgaöi þaö.
— Hvernig var afkoman?
— Þaö verður enginn feitur af
rekstri snjóbila
Jón i Möðrudal
og metorðalistinn.
— En þú minntist ekki á
Möörudal. Komstu ekki þangaft?
— Jú, ég fór um allt þetta
snjóþyngslasvæði. Ég kom I
Möörudal og hafði mætur á Jóni.
Hann haföi líka mætur á mér að
ég held, svo þetta var gagn-
kvæmt.
— Fyrst þegar ég kom til hans þá
varég a'feröalagi þarna, 1944 eða
’45. Ég gisti þarna og svaf uppi á
lofti ásamt karlinum og einhverj-
um fleiri.
— Þar kynntumst viö vel. Svo
var þaö einu sinni á þessum
snjóbilaferöum, aö Jón i
Möörudal sagöi við mig, aö hann
hefði þaö til siðs að númera menn
eftir verðleikum þeirra.
Asgeir forseti var númer eitt,
þvi hann var forseti og hafði verið
i sveit hjá karlinum, þegar hann
var drengur.
— Helgi Hjörvar var númer tvö,
en eftir aö Helga lenti saman viö
Jónas Þorbergsson, útvarps-
stjóra, sem var lika hátt settur
hjá Jóni, þá færði hann Helga
niöur i nr. 3 og setti mig I annaö
sætið I staöinn.
Heyi varpað úr
flugvél í Möðrudal
— Hvernig var ástandift I
Möftrudal þennan vetur:
— Þaö var slæmt. Það var
varpaö heyi niður til hans i DC-3
flugvél og ég held aö þaö hafi
veriö I fyrsta skipti, sem heylaust
varð I Möðrudal, og i fyrsta
skipti, er heyi var varpað niður i
flugvél á íslandi. Ég fór þangað
eina ferð og lagði þá af stað um
miðnættiö frá Egilsstöðum. Viö
fengum gott færi og það var bjart
af tungli og stjörnum þessa nótt.
Viö náöum að Möörudal eftir
fimm tima ferð.
—■ Með i bilnum var hjúkrunar-
kona og eitthvert fólk annað.
Ég vissi ekki betur en aö Jón i
Möðrudal ætti von á okkur og
flautaöi, þegar enginn var úti við
er okkur bar að garöi. Þá
snaraðist Jón bóndi út i hvelli á
nærbrókunum einum saman ber
fættur, en þrátt fyrir frost og
kulda lét hann það ekki aftra sér
frá þvi að taka á móti gestum I
bæjarhlaðinu.
Þaö var losað af bilnum I
snarhasti og við þáðum góðar
veitingar og svo var lagt af stað
aftur til Egilsstaða.
Við gerðum stuttan stanz i
Möðrudal, og ég held að ég
gleymi aldrei ferðinni til baka. Þá
ókum við hjarnbreiðurnar i
morgunsólinni og það glampaöi á
Dyrfjöllin austurfrá. Ég hefi séð
margt stórbrotið I þessu landi, en
þetta mun vera með þvi áhrifa-
meira. Við komum snemma dags
til Egilsstaða úr þessari ferð.
Það þiðnaði
hægt i bliðviðri
— Hversu lengi varstu vift þessa
fófturflutninga?
— Ég man það ekki nákvæm-
Auglýsið
r
i
Tímanum
lega. Mig minnir þá standa i 7
vikur. Ég kom þangað 19. marz
1951 og 1. mai var komin dáiítil
þiða. Snjórinn sjatnaði hægt, en
það sem fólk óttaðist mest var
hláka, asa hláka I þessum
snjóþyngslum. En allt fór vel.
Það þiðnaði hægt og i bliðviðri og
þaö varð ekki þörf fyrir mig og
snjóbilinn lengur.
— A sumardaginn fyrsta fór ég út
aö Eiðum til að sækja skólafólk,
en skólanum var sagt upp þennan
dag.^-Þúrarinn skólastjóri af-
sak^ði það viö mig að ég yrði að
bjða smástund, þvi eftir væri að
slita skólanum. Það tæki eina
klukkustund.
— Ég var hinn versti, þvi að ég
hafði nóg að gera. Ég þurfti að
leita að jarðýtu, sem tapazt hafði
undir fönn upp við Hvanná. En ég
beið. Það var ekki annað að gera.
Ég ranglaði um milli kirkjunnar
og skólahúsanna á Eiðum,
meðan verið var að slita skólan-
um. Þá varð ég var við eitthvaö
einkennilegt undir fætinum rétt
fyrir framan kirkjuna og ég fór
að athuga þetta nánar, þá var bill
þama undir I snjónum (fólksbill)
Þetta var ekki einsdæmi, þvi oft
var ég beðinn um að aka ekki
„þarna”, þvi að þar væri bill
grafinn undir I snjónum.
„Vatnaði” úr hjólförun-
um á Lagarfljóti
— Voru nokkrar sérstakar hættur
vift þetta flutningastarf?
— Hættur eru auðvitað alltaf
fyrir hendi, þegar ekið er um
ókunnar slóðir. Ég reyndi að
ferðast af hyggju sem mest, en
auðna varð þó að ráða. Ég man
eftir þvi að Sveinn á Egilsstöðum
var alltaf að skamma mig fyrir
aö fara Löginn en ekki á brúnni
en það var sá vankantur á þvi að
hún var auð, þrátt fyrir fann-
fergiö. Billinn var á skiðum að
framan og þvi erfitt að aka hon-
um á auðu. Þess vegna fór ég yfir
fljótið á isnum.
— Einu sinni var ég að koma úr
ferð utan úr Hróarstungu og þá
skammaði Sveinn mig allhressi-
lega, en ég hélt til hjá þeim hjón-
um. Sagði hann að hann ætlaði
ekki að verða vitni að þvi að ég
dræpi mig þarna, en nú væri sér
ofboðið. Það hefði sést vatna upp
úr bilförunum, þar sem ég fór yfir
fljótið rétt fyrir ofan brúna. Ég lét
mér þetta að kenningu verða og
fór aldrei aftur yfir fljótið, nema
um brúna.
Heimferð.
— Fórstu nokkrar fleiri ferftir, en
meft fóftur?
— Já, ég fór með sjúklinga, og
eina skemmtiferö fór ég upp á
Gagnheiði, þar sem sjónvarps-
sendirinn er núna.
— Og svo heimferftin?
— Hún var söguleg. Þá var verið
aö bjarga flugvélinni á Vatna-
jökli. Þetta voru félagar minir og
kom ég við á Bárðarbungu á
heimleiðinni og fór með flutning
úr Geysi niður af jöklinum. Siðan
ók ég vestur sanda og það kom
vörubill til móts við mig og flutti
bilinn til Reykjavikur, sagði
Guðmundur Jónasson að lokum.
Jónas Guftmundsson.
© Andsvör
magnisti góðærinu og geti siðan
miðlað fé þegar herðir að. t
þriftja lagikemur staða lifeyris-
sjóöanna mjög til álita i þessu
efni, einkum er varðar hús-
byggingar til aö draga úr sveifl-
unum i byggingariðnaðinum og
auka samræmingu á þvi sviöi.
Má nefna að á árinu 1973 höfðu
lifeyrissjóðirnir til ráðstöfunar
tæplega 12% miðað við heildar-
tekjur rlkisins á þvi ári. t fjórfta
lagi er ljóst aö endurskapa
verður almenna hagstjðrn rikis-
valdsinsi þviákyni að efnahags-
og fjármálastefnan taki meira
mið af almennum horfum i
efnahagsmálum, til að draga úr
sveiflunum. t fimmta lagi verð-
ur ekki hjá þvi komist að stefn-
an I kjaramálum og ákvarðanir
I þeim efnum verði raunsærri,
svo aö komizt verði hjá óhóf-
legri einkaneyzlu i landinu, þeg-
ar vel árar, og á hinn bóginn svo
mikilli kjaraskerðingu, sem
fylgir samdráttartimabilunum.
1 þessu efni mæðir mest á
raunsæi og glöggskyggni for-
ystumanna verkalýöshreyfing-
arinnar, og er þvi ekki að leyna
að i fyrra féllu þeir alveg á próf-
inu. Loks i sjötta lagi hefur
þjóöin þegar langa reynslu af
þvi hvað það kostar að gengi
krónunnar sé ranglega skráð,
þvi að sá vixill fellur ekki siður
en aðrir. Gengisfelling er ekkert
annað en það að eyðsluvixillinn
er afsagöur og kemur til inn-
heimtu.
Bráðaaðgerðir
Eins og nú standa sakir stönd-
um við frammi fyrir þvi einu
sinni enn að verðbólguhringur-
inn er að lokast. Nú er ekki
ráðrúm til langtimaákvarðana
einna, heldur verður og að gripa
til bráöaaðgeröa. Þær leiðir
sem um er að velja eru einkum
þessar: Bein höft kunna að
reynast fær leið meðan menn
eru aö ná tökum á vandanum,
og þau geta reynzt árangursrik
á nokkrum tilteknum sviðum
um nokkurt skeið en varla til
langframa. Einstakar styrkja-
aögerðir eða millifærsla geta
variö einstakar atvinnugreinar
við skaða þangað til aðstæður
breytat til batnaðar. Millifærsl-
an kostar hins vegar skrifstofu-
vald og getur raskað eölilegum
markaðarlögmálum. Gengis-
felling eða uppfærsla verðlags
getur bætt stöðu þjóðarbúsins út
á við og slegiö á eftirspurnar-
þensluna innan lands, en hún
leysir engan vanda til frambúð-
ar samt sem áður, eins og
reynslan sýnir. Nifturfærsla
verðlags og launa getur einnig
náð þessum markmiöum, en
mjög er hætt viö að hún myndi
bitna óhæfilega á lágtekjufólki
og húsbyggjendum um leið og
erfitt getur reynzt að fylgjast
meö þvi að verðlækkanir eigi
sér stað. Loks verður hin opin-
bera fjármálastefna að miðast
viö aöstæðurnar, svo og lána- og
vaxtastefna.
Svo sem hér hefur verið rakið
hefur hver leið sina miklu kosti
og sina augljósu galla. Engin
ein þeirra er einhlít. Andspænis
slikum vanda sem nú er við að
glima verður að gripa til
margra samræmdra aðgerða.
Þær verður að velja af kost-
gæfni, jafnt með tilliti til vanda-
mála liöandi stundar og einnig
samkvæmt markmiðum lengri
framtiðar. — JS.
® Matur heims
Norðurlöndum og Bretlandseyj-
um og þar hefur hún orðið vinsæl
af þeim, sem njóta hennar. Af
læknum er þjónusta talin
árangursrik, þar sem hún getur
tryggt nægilega eggjahvitu i fæð-
unni ásamt steinefnum og vita-
minum.
I Bretlandi hefur verið sýnt
fram á, að i einhæfu fæði aldraðs
fólks skortir oft þessi efni með
þeim afleiðingum að færni og
heilsa fólks biður tjón af. Reynsl-
an hefur sýnt, aö þar sem fáir eru
i heimili verður fæðið einhæft án
þess, að fólk taki eftir þvi, en það,
sem einkum skortir i fæöiö við
slikar aðstæður er fyrsta flokks
eggjahvituefni.
Varðandi samsetningu heim-
sendra máltiða verður haft sam-
ráð við manneldissérfræðing.
Akveðiö hefur veriö aö byrja
meö þessa þjónustu i smáum stil
og binda hana fyrst um sinn við
húsin Austurbrún 6, Norðurbrún 1
og hús öryrkjabandalagsins
Hátún 10 og 10A.
Fyrst um sinn verður gefinn
kostur á máltiðum 2-3 I viku og
verða þær sendar I ein-nota um-
búðum.
Eins og með ýmsa'Saöra þjón-
ustu i þágu borgarbúa hefur
stjórn Reykjavikurdeildar R.K.l.
haft samráö viö borgaryfirvöld
og hafa þau sýnt áhuga á þessu
frumkvæöi deildarinnar.
Verð á merkjum R.K.l. er
óbreytt frá fyrri árum 50,00 kr. og
þannig er ætlazt til, aö sem flest-
ar fjölskyldur eigi þess kost að
kaupa merki fyrir hvern einstak-
ling fjölskyldunnar, og sýni þann-
ig samstöðu I mannúðarstarfi og
stuðning viö þjónustu öldruðu
fólki til heilla og þjóðfélaginu til
hagsbóta.
UTSÖLUNNI
fer senn að Ijúka
ma Wmivj'
Komið sem fyrst að gera
GÓÐ KAUP
Skbverzlun Bétur Andtésson
Laugavegi 17