Atuagagdliutit - 23.02.1956, Qupperneq 13

ajoKersuiartortitaK indiånerdlo
------------------------------------
ajoKersuiartortitat tamarmik
„erKortumik oKariartuteKarne-
rartut“ Kalåtdlit-nunane ingu-
ssalivigput. danskit avisisa Ka-
låtdlit-nunånut tungassunik ag-
dlakulanerussut ilat uvdlormut
avise „Information“ OKalugtuå-
nguainik atane atuarneKarsi-
naussumik sarKiimiussaKarsi-
mavoK. oiialugtuaK Kalåtdlit-nu-
nånut tungåssuteKångivigka-
luaK taimåitoK isuinat åssigi-
ngitsut ingraingnut nåpinerå-
nik imaKarpoiv. taimåitumik
ajoKersuiartortitat isumaliutigi-
niarumårmåssuk ilångutisavar-
put.
___________________________________>
naluneKångilaK Indiame nålagker-
suissut kristumiut ajoKersuiartorti-
tåinik ardlaKarnerussunik piumå-
ngingmata. Kiname piumaneKångi-
vigput, månalugoK ama Afrikame ajo-
KersuiartortitaKarneK nuånarineKa-
rungnaeriartuinarpoK, åle-una naliv-
tine ajoKersuiartortitat itsarnit siani-
neruleraluaKissut påsingnianerulera-
luaKalutigdlo. taimantkut pasineK
ajorpat inuit tainåko nujuartanik tai-
neKartartut nangminerissamingnik
atarKingningniuteKarmata atordluar-
niagkamingnik avdlanutaordlo siani-
gerKigsårKussamingnik. tamåko piv-
diugit Benjamin Franklin (itsaK Ame-
rikame præsidentiusimassoK) ukiut
200-t migss. matuma sujornatigut ag-
dlautigissaKarpoK. svenskit Delaware-
me nunasisimåput, OKalugfitoKåtdlo
sule Wilmingtonime napavoK. nuna-
siartik tuluit tigugaluarmåssuk sven-
skit ajoKersuiartortitait suliuarput,
tåssane åmalo sanilimingne Pennsyl-
vaniame.
*
tåssane ajoKersuiartortitaK Kanga
susquehannaindianerit liøvdinginut
ardlalingnut oKalugpoK. ajortip Kanoic
ilivdlune silarssuarmut pisimanera-
nik OKalugtuå, Evap orpingmit per-
Kussåungitsumit ipilitorsimanera, so-
Kutigingnigpasigdlutik tusarnårpåt,
Kanordlo Kristuse ajortilingnik sivni-
simassoK tupingnartuliortarsimassor-
dlo. palase oKalorérmat hovdingit ilat
nikuipoK oKardlunilo: „oKalugtuatit
tamarmik ajungeicaut. ipilitorneK ku-
kuneruvdluinarpoK. ajunginerujug-
ssuvok tamaisa imeruersautigssalia-
ralugit. ungasigsorssuarmit aggerdlu-
tit anånavsinit tusagkavsinik OKalug-
tukiartorsimagavtigut agsut Kutsavi-
gåvtigit, akiniardlutitdlo uvagut OKa-
lualarsiavtinik oKalugtutisavavkit.
sujulivut autdlarKautåne nerssutit
neivåinåinik inussutigssaKarput, pi-
ssagssakitdligångatdlo kågtarput. ila-
ne autdlainiartuvut inusugtut mar-
dluk orpigpagssuarne pissaKariara-
mi'k ingnermik ikuatdlåiput neuata
ilånik sujatsiniardlutik. ingitdlutik
nerileriånguatdlardlutik arnaK inu-
sugtoii plnersoK Kilangmit ancardlune
ikunga icagtunermut takusinaussang-
nut pissoK takuvat. autdlainiat ing-
mingnut pilerput: „anersåjuvoK ne-
Kautivut sujatat naimaleriaramigit ig-
dligulersimassoK. tuniniartigo".
„tåssalume", høvdinge nangipoK,
„orKamik tunivåt, inamaringåramiug-
dlo oivarpoK: — ajungissuserse aki-
lerneKåsaoK. Kåumat 13-eriarérpat
maungnaricingniarise, ilivsinut Kitor-
navsinutdlo kinguårit nungutserdlu-
git inussutigssaKarnigssavsinut angi-
sumik iluaKutigssavsinik navssåsau-
se“.
taimailiorput, tupigutsagdlutigdlo
ineritoK sujornatigut takungisåinarsi-
massartik sujumorpåt, taimanernitdlo
nautitualersimavarput. agssåta taler-
perdliup agtorsimassåne rnajsit nav-
ssårait, agssåtalo såmerdliup agtorsi-
massåne banåninik navssårput, ig-
siavfigisimassånilo tupaliagssat nau-
simåput".
*
OKalugtuaK ajoKei-suiartortitap ilua-
ringilå OKardlunilo:
„ilivsinut nalunaiautigissåka ilu-
morput, ilivsile uvavnut oKalugtuari-
ssase oKalugtualiåinåuput piumassar-
ssutit sagdlussut!"
indiåneK narrujumivdlune akivoK:
„Katångutiga, ikingutitit ilingnik
perorsaissariaKaraluardlutik taimai-
liorsimånginguatsiarput. atarKing-
ningnermik ilerKugssanik iluamik ili-
niartisimångilåtit. nangmineic takuvat
uvagut tamåkuninga nalungitsugut
atuissugutdlo OKalugtuatit tamaisa ug-
perigivut. sok ilingnut oKalugtuari-
ssavut ugperiumångiligit?“
Kangilinguane pitsdngorsainiarneK
Kangilinguane (Grønnedalime) så-
kutut igdlorssualiorniardlugit mini-
sterieKarfik 770,000 kr.-nik finansud-
valgimut KinuteKarpoK. såkutoKarfik
inigissatigut pitsångorsarniarneKar-
tOK Kinutigissame oKautigineuarpoK,
nningaussatdlo tamatumunga atugag-
ssat 15:—20 mili. kr.-t akornånitug-
ssatut nautsorssuneKarput. isumaliu-
tigineKarpoK ukiut tamaisa suliagssat
1 mili. kr.-t migssiliordlugit naleKar-
tut suliarineKartåsassut.
ZEISS IKON AG
STUTTGART
MOVIKON 8
DET IDEELLE 8 mm SMALFILMSKAMERA I TVÆRFORMAT
STOR BILLEDVINKEL — STOR DYBDESKARPHED
MOVITAR 1 : 1,9 — 10 mm
TELE- OG VIDVINKELFORSATS SAMT STORT UDVALG I
ANDET TILBEHØR
U-
Kangerup ernane Imerigsune Hans Egcdep nunaKarferKåva.
Hans Egedes første boplads på Håbets 0 ved ICangeK. Foto: Henning Iiovsing-Olsen.
Augo Lyngep Atuagagdliutit kamdupai
Atuagagdliutit Kalåtdlit-nunane aulisarneK pivdlugo agdlar-
Karpatdlårsoriuarpai — åssersumigdlo taissaitarpoK
årKigssuissup „pb“-p folketingime
okt. 18-åne 1955 aulisarnermut tunga-
ssunik oKauserisimassåka pivdlugit
Atuagagdliutine nr. 23-me oKauseiiau-
tigisimassainut tungassunik oKardla-
nga taimane aulisagkanik pissaussu-
nik nalunaeruteKartarnerup nåmå-
ngissusia pivdlugo OKauserisimassåka
erKungitsusoringlkika.
Kalåtdlit-nunane „atuagagssiat ra-
diokutdlo autdlakåtitat" erKartorav-
kit nålagkersuissut naKitertitait isu-
magåka. taiinaingmat tupigusutigåra
„Meteore" aulisarnermik soKutigissa-
Karnera pivdlugo nuånarissartagara
såssuncKarsoringmat. pingitsuniara-
me erKortumik oKarpoK.
taimale OKarsinausorisimångilanga
Atuagagdliutit nålagkersuissunit tåssa
landskassimit nålagauvtingmitdlo na-
KitertineKartartut pivdlugit. tåukuine
piumavfigissariaKarmata tusagagssa-
nik inutigssarsiutinut tungassunik sa-
pingisamik nutauner-pånik pigssaKar-
tiniåsagåtigut. månalume inutigssar-
siutit inginikut KiiperniuteKaleraluar-
put, månile tamarmik nalungilåt pi-
ssat nalunaerutigineifartarnerat sule
amigaidngmat, taimåitumigdlo pitsau-
nerulernigssånik kigsauteKarneK tu-
pingnauteKångingmat.
sordlo erKaeriartigo Nuk encålo
Kåumåmut tusagagssiatigut tutsiuti-
saivjgsoK Aluagagdliutitigutdlo (pi-
ssat nalunaerutigineitartarfisigut) tut-
siuneK ajungajavigdlune, nauk ukiu-
me Kångiutume aitsåt taiina aulisag-
kanik tunissaKarfiutigisimagaluar-
dlune.
sujorna 1955-ime måje autdlarti-
nartoK Nungme erKånilo måssa auli-
saKataussut taima amerdlångitsigiga-
luartut sårugdlit pissaussut 1 mili. kg
nagdlerérsimavait. naugdlo Amera-
lingme aulisarneK Kåumatit mardluk
migssiliordlugit pujortulérKanik auli-
sartutdlo ilarpangåtsiarssuinik ima
asulérsitsisigigaluartoK aug. 1-åne pi-
siaussut 2,8 miil. kg-ngorsimåput.
1955-ile tamåkerdlugo KanoK amerdla-
tigisimanersut mana februarip l-åne
1956 sule tusarneu ajornarsimavoic.
tusagagssat taima i tut avdlatdlo so-
Kutiginaicissut tutsiutincKartånging-
mata tupigusutigissariaivångilaK ta-
måna uvanga avdlatdlo icavsit nipa-
ngiussincrtut isumaKarfigisaguvtigo.
igdloitarfik Nuk ukioK tamåna 1955
sujornarnit tatdlimariautingajangmik
aulisagarsisimavoK.
isumaKarpungale ilåne radioavisi-
nie tusagagssiat nailisagaoKissut tu-
ngavigalugit oKauseKarfigingningnig-
ssamut niianerssulårtariaKartåsassoK.
påsinerdluinerit maungåinardlo oKa-
lungnerit ilåne tamatumuna pilersi-
naussarmata.
atuagagssiavdlo sujunersormatigut
folketingime onauserissavtinik mia-
nerssulårtarKuvdluta onåsaunga: tai-
mailiortarpunga. kisiåne ilisimassa-
riaKarpoK OKausigssarparujugssuit er-
Kartorumassatdlo pivfigssamut oica-
lugfigssarititaussumut minutinik 25—
30-nik sivisussuseKartumut tamaisa
ersserKigsumik imiuniåsavdlugit ajor-
naitsussångingmat.
A. Lynge.
issornartorsiut sunalunit Atuagag-
dliutit nuånårutigissarpåt, issornar-
torsiutitutdlo agdlagkat tigussavut ta-
maisa ilångutarusugpavut. Augo
Lyngevdle Atuagagdliutit aulisarner-
mut tungassunik imaKarneranik issor-
nartorsiutine atuagagssiariniångi-
nguatsiardlugit folketingip oicalugtar-
fianit oKautiginarsimavai. taimåitu-
mik „radioavisime tusagagssiat naili-
sagaoKissut“ torKåmaviginariaKarsi-
mavavut.
nalunaerut Augo Lyngep perssuar-
siornartitå tusagagssiarisimånginåv-
ligo piåralunérniuldungilaK, folke-
tingimutdlo ilaussortap atareinartup
kalerrilårdluta tamåna årningniarsi-
måsagaluarpå. paordlagtuanigdle fol-
ketingip OKalugtarfianit OKalugpoK
Kalaldlit-nundne auliscirmkut inåtig-
ssarsiorneii kalåtdlil aluagagssidine
radiomilo amigartumik soKutiginc-
Karnerardlugit. Augo Lyngep uvavti-
tut isumaKardlune „Meteore“ avisit-
sialångunerarpå, taimåitumik Manil-
sup avisia tåuna måkuninga issuai-
vigisavarput: „uvanga isumaga nå-
pcrtordlugo Atuagagdliutit ukiume
kingugdlermc Kåumarsautaussunik
agdlagarpagssuaKarsimåpul aulisar-
nermik inutigssarsiumut tungåssute-
Kartunik tamalårpagssuarnik. tåssa-
nisaoK pissariaKarunångilaK navssår-
siusavdlune. atuagagssiamik pissarta-
gagdlit ikigpatdlårtut pitik Kiiperåi-
narsinauvait".
oKauserput una aulajangiukuma-
varput: ilisimassaKarnerussut puior-
dlugit Augo Lynge OKalugpoK folke-
tingime issornartorsioramisigut Ka-
låtdlit-nunåne aulisarnikut inutig-
ssarsiorneK soKutigingningnermik ta-
kutitsiviginginerardlugo.
åricigss.
4