Atuagagdliutit - 11.03.1959, Qupperneq 7

ugpernångitsutut ipordlunit Augo
Lynge toKorérsoK, tåussumångalo er-
Kaimassåinavut kiserngorutut nåmag-
sissaisa kingnerinut kingomutavtinut
ilauvdlutik.
_ emaimaneKarneranut ilångutaKa-
lårdlanga.
iliniartunermit:
Augo Lynge Nup iliniarfigssuane i-
liniaKativta tamatigornerssaråt.
iliniartutitdluta ilåne Kångiartine-
Karpugut umiatsiarssuarmik inungnut
ngutinago avdlamik ånariarfigssaKå-
nginavta. ingerdlapiloKaluta KilalugaK
KaKortaK toKulersoK sujumoraluar-
parput, anorimitdle unigfigisinåungi-
navtigo — åmame taima ånangniar-
ssuartigaluta iluanårutigssardlunit pi-
ungnaeravtigo — erKarKutlnardlugo
kisamiuna tingerdlautivut aulatinagit-
dlunit Nup sigssånut maningnermut
majoraKissugut ånagdluta!
tikinivtine tusarpavut ardlavut åma
tikerKalåvigsimassut.
simagåt. taimåika'IuaK Augo iliniartit-
sissungorniarneK Kinerpå taimalo av-
dlat kingorna tamatumunga avKutig-
ssiutdlugit. aitsåt kingorna Fr. Niel-
senip Kavdlunåt seminåriåine soraeru-
mérsinångorneK avKutigssiorpå.
Augo Lynge uvangalo iliniartutut
DanmarkiméKatigingnikuvugut åmalo
seminariame iliniartitsissoKatigingni-
kuvdluta, taimaingmatdlo ilisarivdlu-
alård'lugo. iliniusiornerup tungånut i-
luaKutauvdluarpoK inusugtut iliniar-
aVKUtlgSSlUlSSOK
AUGO LYNGE
arfinen pingasunut ipugtarissamik
tingmiålugsiniardluta iliniartut neri-
ssagssåinik. umiatsiaK avdla mingne-
tussok iliniartunik Kajartortartunik i-
lavdlugit Ikårissanut autdlartineKar-
Put agpåniarKuvdlugit.
Augo Lynge aKugtorårput umiatsi-
arssuarmiussugut.
umiatsiait tåuko Nungmut utertug-
ssåuput uvdlorme aulajangerigkame.
Kangermingånit angerdlardluta aut-
dlarérsugut nigerssualeKaoK Ka-
K ungmut orKuiartuinartariaKalersit-
dluta. uvdlut pingajugssåne nigerssu-
aK perKalilersoK ujarKanik OKimailut-
sersoriardluta Katsorpåme imånut er-
Kåinarsinaugavtigik agssordluta ki-
Parterpugut Såtunguanitdlo Nup ike-
rata påva sileragkumavdlugo. autdlar-
Kåravta tingerdlautivut tamaisa sujo-
Kutdlo atorpavut sujanålassuinauvdlu-
ta ingerdlaKaluta. ingerdlaneK taimåi-
toK puigunaeKaoK tåssame umiatsiaup
Kuleruå ilåne imap Kånit atsingneru-
lerångat imaK KulånltoK listitut Kor-
sugtut issikunigtarmat.
tauva Augo suaorpoK: tingerdlaut a-
KordleK eKitdlugo!" taimaileriarmat-
dlo umiatsiarput makigtarigsiatdlari-
armat ånagkumernaKaoK. ikerparug-
tortugut anorerssuaK nagterKlnaKaoK.
anoråsuarneruvdlo bardunerput ag-
ssordleK kigtorarpå. umiatsiarput ki-
ngungajavigsoK agssua tamavta na-
nertukatdlardlugo makikujoK. bardu-
ne orKordleK agssordlingorparput nå-
Paruput naperKunago.
kingunitsiångua malugilerpugut i-
malersugut. „simérsorsimavugut" o-
KartoKarpatdlagpoK. sunauvfale simig-
Put ajungilaK.
Augup aKut iperartugssåunginamiuk
iperångilå taimame anordlertigalunilo
magdlertigingmat. uvagutdle avdlat
usivut ujaragtavutdlo igdlikåteriar-
dlugit Kivdlertussanik igårKanigdlo
Katdluserdluta Kalutigaluta narKa sar-
Kumermat angmarugtornerput sarKU-
merportaoK. pileriaKårputdlo puila-
ssut ardlalinguit narKane Kåumarig-
dlutigdlukua! nåparutip isuvkarnerata
kujåvata amisalo akornåne kikissat si-
Putisimavdlugit kikissat inaisigut ar-
dlalingnik puilassugut. kåkigsarfilig-
tavta kåkigsarfé miligtusiutipajoriar-
dlugit KaluinaK ikårpugut. Nungme a-
Augup nanglnera arKoringneralo
taimane iluaKutigalugit ånangnivtinut
pissutaussut ilagivdluarpait.
taimåitut erKaerKingnartarput su-
j ornagut navianartorsiorKatigisima-
ssaK toKussoK tusaråine.
taimane aKugpoK sunauvfa åma ki-
ngorna nuname aKungneranut peKa-
tau j umårdlime.
iliniartitsissoK Augo Lynge.
Augo iliniaKativtine taimane piko-
ringnerssaugame piumagune atorfik
KutdleK taimane kalåtdlinut tigussag-
ssatuaussoK pisinaugaluarpå tåssa pa-
lasingorneK. taimanile soKutigissai av-
dlamérérput, åmalume pissusianut tu-
nuarsimassumut nalerKusimanane.
tamatuma sujuningåtsiågut kalåleK
atausinaK Danmarkime seminariame
iliniartitausimavoK, tåuna Nup ilini-
arfigssuanut pisimatsiåinaK tb-mik to-
kuvok. taimåitumik tamatuma nalåne
nålagkersuissussut årdlerilersimåput
kalåtdlit sivisuvatdlåmik Danmarkime
uningatinigssånut. isumaKardlutik ka-
låtdlit angalauginangajagtut sivisuvat-
dlåmik Danmarkime iliniartutut må-
tussauneK perKingnermingnut saper-
finut mérKatdlo atuarfinut. pingårtu-
mik atuartitsissutit umassut nunale-
rutitdlo taimane iliniutigssaileKissut
tungaisigut. åmétaoK atuagkiaKarpoK
(ukiut 300-ngornerat), tåunalo ersser-
sitsivoK sujunigssamik inuiaKatinut
tungasumik soKutigissaKalerérnera-
nik.
iliniartitsissunerane nunap nålag-
kersorneKarneranut soKutigingningne-
ra agdliartuinarpoK kisa Nungme
kommunerådisut landsråditutdlo Kini-
gauvdlune. sordlulo iliniartitsissussut-
sip tungågut soKutigingningnera ka-
låtdlit iliniartitsissungortalernerånut
avKutigssiuissussoK, taimåtaoK nålag-
kersuinerup tungågut soKutigissai av-
Kutigissiuissungorput nålagkersuini-
kut angusinaussanut.
folketingimut ilaussortau.
1950-ip erKågut sujornagutdlo Augo
Lynge rigsdagip Ka'låtdlit-nunåt piv-
dlugo atautsimitartuinut ilaussortau-
vok landsrådinit tikuagauvdlune. tati-
gingningnerdlo tamatumunga atassoK
ugpernarsarneKarpoK 1953-ime folke-
tingimut ilaussortatut nunavta kuja-
tånut tunumutdlo folketingimut ilau-
ssortatut sujugdlertut KinerneKar-
mat. taimane folketingingordlåt Fr.
Lynge Augo Lyngelo pivdluarKugavkit
Kinigaunerat pivdlugo malugåka inuit
tatigingningnerat Kujåssutigigaluar-
dlugo taimåitOK suliagssartik OKitsui-
narmik akissugssaussusiligtut tigusi-
mångikåt. taimåitordle ingmingnut
kalåtdlinitdlo suleKatigineKardluar-
nigssartik pingårteKåt. nalungi'larput
tamarmik inutigssarsiutit Kagfagsar-
neKarnigssåt pingårteKigåt. Fr. Ly-
ngivdlo ilagingnut tungassut igdlersor-
taringagit Augop atuarfingmut tunga-
ssut igdlersortarpai. Kularingilara ta-
marmik akigssautit pivdlugit åridg-
ssussinerme suniuteKardluarsimassut
anguniagartik nåmagtitdlugo angu-
ngikaluarångamikulunit.
tamarmik nålagkersuinerme ingmi-
kortunut sordlernut atanigssaK kig-
sautigissaringilåt. isumaKarput kalåt-
dlit-nunåt ajunginerpåmik kivfartuti-
sagigtik partinut sunutdlunit atanatik
tamanik suleKatigingningniarunik
aitsåt.
nalungilara Augo Lyngemut kiv-
dlingnarnerit ilagisimagåt folketingi-
me kalåtdlit folketingingoricåt najuv-
figissåne kungip folketingip atautsi-
mérKårnigssånik angmainera. Kalåt-
dlit-nuåta inuisalo folketingime ilau-
ssortaKarnerat Augup pingårtitdlua-
gaisa ilagåt.
kingusingnerussukut Augo Lynge
peKatauvoK Grønlandip Danmarkip
nålagauvfianut ilångutivingnigssånut
inuiaKatigit^ peKatigigfiata akuerssi-
nigssånut atsioricatauj artortunut.
tamåko tamaisa taimane iliniarfig-
ssuarmit inernermine singnagtorisima-
naviångilai. taimåikaluardle ingminut
angisutingisåinarpoK angussaminigdlo
pingårniuteKarnane.
uvagutdle tugdlusimårutigårput ka-
låtdlit folketingimut ilaussortatut tai-
guteKalerdlutigdlo suliagssaKalersi-
manerat, tamatuma nalunaermago Ka-
låtdlit-nunåta angusimasså KanoK
ltOK.
Augo Lyngep erKaineKarnera atar-
Kinardle!
Bendt Lynge.
Kalåfdlit-nunåne aulisarsimassoK OKartoK:
Kalåtdlit-nunane aulisarneK handelimit
suj ulerssorneKarmat issornaruj ugssuaKaoK
— kalåtdlit inugtut inusinaulisagaluarput aulisagartait danskit aulisagartaisut akilerneKartale-
raluarpata, Chr. Venø OKarpoK. — kalåtdlit aulisartuisa aningaussat sivnerutut tamardluinaisa
pissarait handelsinspektør Helge Andersen! p issornartorsiumut aldssutimine taigå
auli-
kalålenatigut Danmarkimltut
issiginerdiugaulersiniaKinatigik
kalåtdlit peKatigit Danmarkimltut
tiunavta inuisalo ingerdlatitaunerånut
■ungassunik issornartorsiuissarnerat
nångånit nunavta radioa avKutigalu-
Zo sékortumik såssutarineKarpoK, aki-
•sissartutdlo oitauserissartagait ataut-
iimut issigisagåine agdlåt påsinarsiv:
Slune kalåtdlit Danmarkimltut nunav-
G inuisalo ingerdlatitaunerånik påsi-
sirnassaKångivigsutut isumaKarfigine-
Kartut.
mångånitdlo akineKarångamik ater-
Pagssuarnik taiguissameK akissumut
bakunerulersitsissutut isumaKarnå-
PgilaK, nauk akississut KanoK amer-
dlatigalutik isumaKatigigdlutik aki-
ssutigigigtik takutiniartaraluaråt, ki-
korpagssuit kiarssup kiakulunguvdlo
Jsumånut erKortoK atausiungmat. isu-
— Kalåtdlit-nunane sulivfigssualiortitemigssaK kalåtdlit aulisarneråne ikior-
sinigssame tungavigssåusaoK ajungitsoK. handelip kisermåussivdlune aulisag-
kanik pisiortornera, suliaKartitsinera niorKutenarneralo tamatuma kingorna
soraersineKarpat ingerdlatsivdlualisaKaut. issertorneKarsindungilaK kalåtdlit
aulisarnerat handelimit sujulerssorneKartoK nalivtine amigartorutaorujugssuar-
tarmat, tamdnalo issornartupilorujugssuvoK!
taima OKartoK tåssa aulisariutip nå- ma Esbjergime avisit ilånut „Vestky-
lagå Chr. Venø, angut kalåtdlit auli- sten“imut oKarsimavoK OKautsinilo
sartuinit takornartarineKångitsoK. tai- ima ilavdlugit:
— handelip aulisagkanut uvdluvti-
ne akigititai kalåtdlit aulisartuisa
amussinerussarnigssånut kåmagtutåu-
ngitdluinarput. sårugdlit KérKatdlo
kalåtdlit amussarinerussartagaisa aké
uvdlume handelimit 25 øremik 30 øre-
migdlo kilomut akilerneKartarput,
sordlulo Esbjergime sårugdlik kilo-
mut 1 kronemik Kérardlo kilomut 4
kr. migssiliordlugo akilemeKartar-
dlune.
manut amerdlanemut kalitaritinångit-
sumut.
nunagissaK inuiaKatitdlo Kimagsi-
malerdlugit nunagissamut inuinutdlo
asangningneK eKértarpoK.
kalåtdlit Danmarkimltut nunartik
kalåleKatitigdlo asavait ajunginerpå-
migdlo suleKataorusugdlutik. tåuko
nunatorKamingne misigissartagkatik
umarigsumik erKaimavait. Danmarki-
me Kalåtdlit-nunånilo pineKamerup
åssigingissutai måne pissusitorKanut
sungiussivatdlårsimassuningarnit på-
sisimaneruvait.
månime kalålerpagssuit sule pissusi-
torKanik simernermik pératdlagag-
ssåungitsumik simerneKarsimassut
mingnerussusermigdlo misigisima-
(Kup. 20-me nangisaoK)
— kalåtdlip aulisartup taima akiu-
ssut akigssarsiarissaleraluarpagit ku-
larutigingivigpara pissugssåussutsi-
minik nåmagingnigsinaulisagaluartOK
agdlåt inugtut inusinaulerdlune!
handelime inspektøriussup Helge
Andersenip oKauserineicartut ima a-
kivai:
— sujugdlermik handelip aulisagar-
siarissartagaisa sivnerutue tamardlui-
narmik aulisagkat akikitdlissorsinau-
nerinut sitdlimasivingmut — udlig-
ningskon junkturfondimut — akiliuti-
gineKartarput. imåipoK Chr. Venøp
isumå maligdlugo aningaussat uvagut
pissartagkavut tamåkerdlutik
sartunut utertarput.
— åipagssånik ukiut kingugdlit
mardlugsuit amigartorsimångilagut.
ilisimaneKarportaoK ukioK måna a-
mussat kigdliligkat KångerneKarpata
tapisiagssat pilersineKarsimangmata
tamatuma kingorna aulisartut pig-
ssarsiat atautsimut katitdlugit naut-
sorssomerine KanoK amussaKartigisi-
manertik nåpertordlugo tapisissug-
ssauvdlutik.
akiussut ingmingnut åssersune-
Karsinåungitdlat
— iluartuliornerungilaK OKåinåsav-
dlune danskit kalåtdlitdlo amussaisa
aké ingmingnut åssersutdlugit. Chr.
Venøp Kanorme-tauva isumaKarfigå
kommissioniliortOKarsimangmat Ka-
låtdlit-nunåne Danmarkimilo akiussu-
nik åssersussissugssanik?
— Kalåtdlit-nunåne tunissagssiorneK
siamasigsorujugssuarme ingerdléne-
KarpoK — aulisarfiussut ilåtigut tuni-
ssaKarfiungingajagtardlutik. tamatu-
ma tunissagssiorneK Danmarkime tu-
nissagssiornermit akisunerutipå.
nunane avdlamiutut akigssar-
sissut
— ukiaK måna kalåtdlit aulisartuisa
Kangerdluarssorutsimut aulisagaeru-
tait tarajornere inersimassut savaling-
miormiut tunissåitut akigssarsissutigi-
neKardlutik tunineKarput.
(Klip. 21-me nangisaoK)
7