Atuagagdliutit - 11.03.1959, Qupperneq 10

„peKatigit Kalåtdlit" Københavni-
mitut issornartorsiuissarsimanerinut
tungassut mardlugsuit erKartusavåka.
sorpiait erKartorneKarsimanersut tai-
gorniångilåka OKatdlineritdle måne
aulaterinermut pissutaussut angner-
mik sangminiaraluåsavdlugit. akissi-
nerime ilaisigut erssersineKartut er-
Karsautigalugit nutårsiagssaKartitsi-
niamermut ilaisigut erssersineKartut
erKarsautigalugit nutårsiagssaKartitsi-
niarnermut moderniussumut atautsi-
mordlugo issigingningnerme soKutigi-
nartunik ardlalingnik sarKumissoKar-
mat.
Ausiait avisiåne agdlagkame „uv-
dlune kingugdlerne taissariaKarneru-
ssune" issuarneKartume påsisimasorå-
ra agdlagtup nuånarivdluånginguatsi-
arå issornartorsiortoKartitdlugo ardla-
leriardlune sukavatdlåmik akissoKar-
dlunilo oKauseKartoKartarnera. ag-
dlagtoK isumaKarujortaoK OKauseri-
ssat Nungme sukavatdlåmik akineKar-
tartut, agdlåme isumaKardlune nung-
miut avdlamiunit silatunerussutut i-
ssigilersimånguatsiartut.
isumaKarpunga ilångussaK tåuna
tamanut tungassunik soKutiginartor-
taKartoK.
påsisinaussara maligdlugo agdlag-
tup nåmagigtaitdliutigisså tåssa nu-
tårsiagssanik sulinerup nutåjussup
avåmut siaruariausia sukåssusialo.
kisalo OKatdlinerme nungmiunik sila-
tunerusoringningnera.
tåuko imatut oKauseKarfigerusug-
påka:
Kalåtdlit-nunåne uvdluvtine suleri-
autsit nutåt, nutårsiagssåtaoK tungai-
sigut periautsit nutåt, sukasupiloru-
jugssuarmik ineriartorput. taima ine-
riartornerup pingitsugagssåungitsu-
mik pilersitagai nutåt sungiusimanait-
susinåuput ardlaligtigutdlo pingitsor-
neKarsinaunatik tåssaugamik nunap
nangmineK kigsauteKarnera maligdlu-
go ineriartomerup nutåp pilersineKar-
simassup pingortitaisa ilait.
nutålianut tåukununga ilauvoK tu-
sagagssiorfik sukasumik sulissoK.
sujornagut taerérsimavpra måne pi-
ssutsit pissutigalugit — tåssa uvdlut
tamaisa sarKumertartunik aviseKångi-
nera pissutigalugo kingugdlerne ag-
gersunut piarérsautitut Atuagagdliutit
radioavisit uvdlunilo kingugdlerne tai
ssariaKarnerussut tamaisa ingmikor-
tutut ingerdlånagit atautsimortututdle
ingerdlåniarika. tamatumungale tu-
ngassutigut aporfigssaussartut tåssa
pisimassut sussué Kanordlo ingerdla-
sumik pinere, tusagagssat amerdlå-
ssusé Kanordlo ingerdlassumik pinere,
tusagagssat amerdlåssusé åncigssui-
ssoKarfingmilo suliap sukåssusia ki-
gåissusialunit. uvdlume pilerumårput
avisit uvdlut tamaisa sarKumertartut
sukasumik siaruameKarsinaulerfiat.
tamatuma kingunerå silarssuarme,
Kalåtdlit-nunåne Danmarkimilunit pi-
ssut uvdlorme pisimavfine nalunaeru-
tiginiarneKartarmata. tusagagssap nu-
tåjunera pivdlugo sapingisamik suka-
nerpåmik nalunaerutiginiartariaKar-
poK. årKigssuissoKarfiup tamatigut ig-
dlua’tungågut tusagagssap sukanerpå-
mik tusardliunigsså aulajangerniagag-
ssarå igdlua’tungågutdlo sapingisamik
pitsaunerpåmik ersserKigsardlugo na-
lunaerutiginiåsavdlugo. ilåne tusagag-
ssaK uvdloK atauseK ardlagdlitdlunit
uningatineKarsinauvoK angnertuneru-
ssumik nalunaerutigineKarsinauner-
sok misigssordlugo. amale tusagagssat
tåkussornerisa tugdleringnere ilårdlu-
git — tåssa tusardlugitdlo ingerdlater-
Kigtarnerisigut — nalunaerutigissar-
nerisigut tusagagssat angnertunerpå-
mik ersserKigsarneKarsinaussarput.
åssersusiordlanga: sumik pissoKarsi-
magpat nailisardlugo radioavisime u-
nukut nalunaerutigårput, nalunaeruti-
gissarputdlo tåssauvdlune uvdlåK ta-
ména avisime New Yorkime agdlauti-
gineKarsimassoK. uvagut ugpemarsar-
neK saperparput avisip agdlautigisså
ilumornersoK, nalunarutaussordle tå-
ssauvdlune pissup avisimit agdlagtu-
mit KanoK issigineKarnera. tamåna
nangmineK soKutiginartuvoK. avisime
nalunaerutaussoK pisimassuvingnut a-
kerdliusagaluarpat tauva pisimassu-
vingnik nalunaerut tusardliuneKåsaoK
tutsiuniariartordlo nalunaerutigine-
Kåsavdlune. nålaortut taimailivdlutik
pissut ineriartornere peKatigalugit,
nutåj uvdluinartitdlugit, tusarsinauv-
dlugit.
taimatutaoK nunavtinut tungassut
pititdlugit ingmikut itumik pissoKarti-
nago erKortuliornerusaoK nalunaeru-
taussut isumatdlo tugdleringnere ma-
ligdlugit nalunaerutigisavdlugit. ta-
måna pivdlugo radioavisip oKauseriu-
massat ingmikut akissuteKartinagit
tusardliutarpai. uvdlune kingugdliu-
nerussune issornartorsiutit akissutit-
dlo — akissuteKarångat — taimatut
tusardliuneKartarput. issomartorsiu-
taussut nangmineK KanoK isumaKarfi-
gisavdlugit aulajangertariaKarpoK, i-
ssornartorsiutaussordle erKungitsuvoK
una: Kalåtdlit-nunåne tusagagssat fir-
KigssuissoKarfingmit aulajangigkat ki-
simik tusardliuneKartartut tåssane er-
sserKigdluartoK taineKarmat tusardli-
utagkavut maligdlugit ersserKigdlui-
narpoK issornartorsiutit Kanordlunit
såkortutigigaluarångatalunit issornar-
torsiugåinavingmutdlo Kanordlunit tu-
ngatigigaluarångata årKigssuissoKar-
tingme atorfeKartumut ingerdlassugå-
ngata tusardliuneKartarmata. Atua-
gagdliutinik atuartartut ardlaleriaru-
jugssuardlugit kajumigsårtarsimavåka
avisimut agdlagaKartarKuvdlugit. tu-
sardliuneKarneK ajortut tåssatuåinåu-
put uvavnungitsoK torKaivigsunik i-
ssornartorsiutit.
atuartartut agdlagait ardlaleriardlu-
tik issornartorsiomeKartarput, OKar-
toKartardlune nailisagaussarnermit i-
sumartik pigiungnaertaråt avdlatutdlo
oKauseKarfigineKartardlutik — agdlåt
agdlagtut ilait ikiortarsoralugit isuma-
KarfigineKartardluta. årKigssuissup ta-
måna ima akissuteKarfigå: agdlagkat
kalåtdlisujugajugtut avisip sulissuinut
kalåtdlinut tuniuneKartarput atuarti-
neKartardlutik, tåukulo KanoK nale-
Kartiginersut aulajangertarpait nug-
tertardlugitdlo. atuartartut agdlagaisa
KanoK pineKarnigssait aulajangerne-
KartarpoK årKigssuissoKarfingme a-
tautsimordlune aulajanginiarnikut, er-
KaimassaKångivigpunga atuartartut
agdlagait ilånguneKångitsorsimassut
kalåtdlinut suleKataussunut påsinarsi-
magångata, erKaimassaKångilangåtaoK
agdlautigissat OKausertait nailisarne-
Karsimassut kalåtdlit suleKatigissama
uvavnut sujunersutait uniordlugit.
danskit avisine påsisimassåka ma-
ligdlugit tamatumunga tungatitdlugo
tailara Atuagagdliutit ilångutarpai i-
sumagalo maligdlugo ilångutariaKar-
dlugit atuartartut agdlagait amerdla-
ngåramik danskit avisine årKigssui-
ssoKarfingne tupigusutaungåsassumik.
ilame avguaKatigigsitsinerme Atua-
gagdliutit imaisa agfait migssiliordlu-
git atuartartut agdlagaralugitdlo ilå-
ngussarait. tamåna pitsauvdluinartu-
tut isumaKarfigåra, atuartartutdlo su-
leKataunerat årKigssuissoKarfingme
Kuj åssutigårput kuj arutuåsavdlugulo.
imaKa kalåtdlip åiparma isumaKati-
gisagånga uvanga tamatumunga ima
oKåsaguma:
atuartartut agdlagåinut issornartor-
siuissamerit ardlaleriardlutik tutsiu-
talersut ilåne tamanut tusagagsså-
ngordlugit OKautigineKartarput uva-
gut mingneralåkutdlunit akeriarsinau-
tinata nauk taimatut OKauseKamerme
ilerKugssaussoK malisagåine ardlarput
aivdlugo akisitdlugo oKauseKartisi-
naussaraluardlugo. tamåna encarsau-
tikitdliornermit avdlamigdlunit pissu-
teKartarsimanersoK nalunaKaoK. uva-
ngalo akinarsinauvara månilernivnit
agdlagaussut nailisarneKarsimassut
ardlaKångitsuarångussut tamåkiussa-
vigdlugit tigumigivut.
årKigssuissup OKalugiautå uterfige-
riartigo:
Atuagagdliutit, uvdlune kingugdler-
ne taissariaKarnerussut radioavisitdlo
avisimut uvdlormut sarKumertartu-
mut taortaussutut ingerdlatiniarnerine
taimatutdlo avisime uvdlormut sar-
Kumertartume tusagagssaKartitsiniar-
nermik OKatdlinermigdlo amigaute-
Karnermik migdlisainiarnerme tåi-
ngitsomeKarsinåungilaK ineriartome-
rup ilagigå imalt. ilagssarigå isumat
Kanordlunit itut sancumiuneKamerisa
kingorna sukasumik — imalt. piårtu-
mik akineKarnigssait. uvdluinarne su-
linivne tamåna sujuarsamiagagssarå-
ra kigaitdlagsagagssarinagulo. taima
soKutiginartunik oKatdlitoKalersitdlu-
go OKatdlisaussut radioavisime uvdlu-
ne kingugdlerne taissariaKamerussu-
nilunit sarKumiuneKarsimagaluarpata
avdlamnik tusagagssaKartitsiniarneK
pissutigalugo årKigssuissoKarfiup nå-
laortut KinuvigissariaKartarpai OKat-
dlineK Atuagagdliutinut ilångutagssi-
ordlutik nangerKuvdlugo. tamåna ar-
dlaleriardluta uvdlune kingugdlerne
nalunaerutigissariaKartarsimavarput.
taima åndgssussineK tugdlualivigsi-
néungilaK årKigssuissoKarfiuvdle sa-
pingisane tamåt OKauseriumassat na-
KisimaneKångitsut sarKumiuneKarnig-
ssait ikiuvfiginiarpai. tamåna akerdli-
lerneKarsinåungilaK. Kalåtdlit-nunåne
atuartartut agdlagaisa taima amer-
dlatigissut ilånguneKartamerisigut
nunane avdlamiorpagssuarnit angne-
rungårtumik isumanik nalunaerute-
KarneK ajornångilaK — taima pisinau-
titauneK atuartartut nålaortartutdlo
nangmingneK aulajangigagssaråt. er-
KaimarKuinåsavarputdle Atuagagdliu-
tit avisitutdle avdlatutdle nangmineK
isumagissaminik isumaKarmat, isu-
malo tåuna atuagagssiaK årKigssuisso-
Karfianit agdlagaussutigut sarKumer-
sineKartardlune.
taimailiornikut Ausiait avisiåne ilå-
nguneKartup ingmikortuata sujugdler-
så OKauseKarfigineKarpoK. isumat, i-
ssornartorsiutit, akissutit akissutitdlo
akineKarKingnere maligtariginartut
nutåliaussumik sukasumigdlo tusa-
gagssaKartitsini.amermut ilåuput av-
dlångortineKarsinaunatigdlo, årKig-
ssuissoKarfiuvdlo suliagssamisut issi-
gingilå nalunaerutigssatut tigussami-
ne iluarissane kisisa sarKumiutisav-
dlugit akerdlianigdle inuit sarKumiu-
tisavdlugit måna atortorineKartut pit-
saunerpåt atordlugit — sunere najor-
Kutaralugit radioavisime, uvdlune ki-
ngugdlerne taissariaKamerussune A-
tuagagdliutinilunit.
erKartugagssap åiparå nungmiorpat-
dlagtarnermik taineKartartoK tåssau-
ssok nungmiut OKatdlinerme ilauga-
jungnerat piårpatdlårtumik taineKar-
tumik. igdloKarfiup pingåmerussup
angneruniartutut pissuseKartarnera
Danmarkime takornartåungilaK. igdlo-
Karfit mingnerussut nåmagigtaitdlior-
dlutik københavnimiut kisimik pi-
ssugssaussutut issiginerat tåikartortu-
artarpåt. tamåna avdlatut oKauseKar-
figineK ajornaKaoK årKigssuissoKarfi-
up sujuline OKautigineKarérsut malig-
dlugit Nungme OKausigssaKarumassut
oKausigssaKarnigssamutdlo pisinauti-
taussut naKisimaniarsinåungikai nu-
nap ilåmiut pissutiginardlugit. takor-
nartaujungnaerpordle årKigssuisso-
Karfingmit nuna tamåkerdlugo aper-
ssuivfigineKartamera. radiortågssaK,
højskoligssaK Atuagagdliutitdlo KanoK
isumaKarfigineKamersut aperKutigisi-
massavta ilagait. sujoma ministerip
tikerårneranut tungatitdlugo igdloKar-
fit ardlaligssuit aperisimavavut ki-
ngugdliutdlugulo nalunaertartuvut
avKutigalugit akigssautit pivdlugit o-
Katdlinermut aperKutigssat OKauseri-
umassatdlo OKauseKarfigerKusimav-
dlugit. tamåna uvagut iluarissavta ki-
simik sarKumiuneKartarnerånik —
cencureKarnermik — taineK saperpar-
put — akerdlianigdle atorsinaussat ta-
maisa atordlugit inuit KanoK isuma-
Karnersut tusarniarneKartarput. ta-
mamme ilisimaneKånguatsiarpoK år-
KigssuissoKarfik tusagagssiortoKartoK
igdloKarfingne angnerussune tamane
tusagagssiortutdlo tåuko tåssaussut
årKigssuissoKarfiup sivnissue autdlar-
titailo. OKatdlisaussumut OKatdlisigi-
neKartitd^ugo ilångukumassamik pigi-
ssaKaråine sukanerpåmik tusardliuta-
riaKartumik tusagagssiortup årKigssu-
issoKarfik aperisavå tusardliuniagkat
radiokut nagsiuneKarsinaunersut. a-
perKuterpagssuit akigssautit pivdlugit
OKatdlinermut tungassut aperissumut
akigssaiautautinagit nagsiuneKarput.
taima radiokut OKatdlinermut ilångu-
niagkanik nagsitsissarneK ingassåune-
KartariaKångilaK pissariaKartitdlugu-
le tupingnéngitsumik atorneKarsi-
nauvdlune — tåssa nungmiut kisimik
OKauseKarniartamerånik isumaKar-
neK migdlilerniardlugo. isumaKångila-
ngale OKatdlinerme nungmiut ilaussar-
tut Ausiait avisiåne agdlagtup isuma-
Karneratut avdlanit silatuneruner-
mingnik erKarsariarsimångitsutdlunit.
isumatik-uko oKautiginarsimagait —
sordlo kinalunit akornuserneKarsinåu-
ngitsoK isumagissaminik samumiu-
ssisagune.
ingmikortoK tåuna naggaserdlara
ersserKigsardlugo Nungme åntigssui-
ssoKarfik sapingisane tamåt nutårsiag-
ssat sukanerpåmik inungnut nalunae-
rutiginiartarmagit silatusårtumik a-
jomartorsiutit oKatdlisigititardlugit o-
KauseKarsinautitauneK naKisimaneKå-
ngitsoK akornuserneKarKunago. tamå-
na tamanit ilisimaneKarunarpoK. år-
KigssuissoKarfigdlo avdlamik kigsau-
tiginerussaKångilaK kisiat tamatuma
nanginigssånik erKungitsumik pasipi-
lungniutinik ilaneKarane. tamånalume
pivdlugo kajumigsårutigerKingniarpå
tamanut tusagagssaussumik soKutigi-
nartuteKarune tusardliuterKuvdlugo.
januarip 21-ane radioavisime pala-
sip Rink Kleistip, K’utdligssarmiup,
Hans Lyngip issornartorsiorneranut
tungassumik oKausé taivavut. palasip
Rink Kleistip ersserKigsarpå Hans Ly-
ngip oKauserissai tamarmik erKungit-
sutut OKautigineKarsinåungitsut. ta-
marmik tamatumuna Rink Kleist ilu-
mornerartariaKarpåt, årKigssuissoKar-
fiuvdlo nalungeKatigingnissume Ker-
nertuatsiaKartinago ilumornerarsinau-
våtaoK tåssa Atuagagdliutit sordlo a-
kigssautit tungaisigut ardlaleriaKalu-
ne tamatumane Kalåtdlit-nunåta isumå
sarKumiutarmago OKartugssaussutdlo
Københavnimitut Kinuvigissardlugii
Kalåtdlit-nunåta isumå ilångutdlugo
aulajanginiarnerme erKarsautigerKuv-
dlugo.
palase Rink Kleist soKutiginartitav-
nik OKauseKarpoK. taivåme ukiune ki-
ngugdliunerussune kalåtdlit Kavdlu-
nåtdlo ingmingnut Kanigdlinerusimå-
ngitsut agdlåt OKauserissainit påsine-
(Kup. 24-me nangisaoK)
atuartartut agdlagait
agdlautigissatdlo
»iluarissainait«
sarKumiuneKartarnere
Kalåtdlit-nunåta radioane OKalugiautip nailisaqauvdlune
ilanguneKarnera
10