Atuagagdliutit - 26.09.1984, Qupperneq 60

»Misigisimasakka
ilungersunartut
nuannersunik
kinguneqartarput...«
Lars Chemnitz takusarparput oqaluttarfimmi
1971-iminngaanniit landsrådip siulittaasuatut
kingornatigullu inatsisartuni illuatungiliuttunut
Atassutikkunnut siulittaasutut. Lars Chemnitz
aaliangersimavoq oktoberip aallaqqaataani
Danmarkimut nuunniarluni
Allattoq: Laila Hansen
Martsip 16-iani 1984 Lars Chem-
nitz nalunaarpoq tunuarniarluni —
Atassutip siulittaasuatuinnaan-
ngitsoq kisiannili aamma nunatsin-
ninngaanniit. Danmarkimigooq
nunasiniarpoq.
Danmarkimut nuunniarnini ima-
tut nassuiarpaa: — Isumaqarama
piffissanngortoq tunuarnissannut.
Tassami atorfeqarninnit soraar-
ninngorsinnaagaluarpunga 55-nik
ukioqalerninniit, kisianni politiki-
mi suliffeqarnera pissutigalugu
taanna kinguarsarsimavara. Mas-
sakkullu isumaqarpunga piffis-
sanngortoq tunuariartornissamut,
tassa isumaqarama Atassummi nu-
kiit nutaat pisariaqalersut, uangalu
nammineerlunga ingerlatsiniaan-
nassagaluaruma immaqa qasujar-
torninni Atassut ammut nusukkiar-
tuinnalersinnaallugu. Taanna pina-
veersaarniarlugu tunuarnissara kis-
saatigilersimavara.
Aamma qallunaamik nuliaqar-
punga, taassumalu ukiuni 26-in-
ngulersuni nunatsinni inooqatigisi-
mavaanga. Taamaattumik isuma-
qarpunga soraarninngornitsigut
nunaanut aallarutta naleqquttuus-
sasoq. Aamma kissaatigimmagu
tappavani utoqqalisarnissani.
Aamma uanga imatut Danmarki-
miissimatigaanga isumaqarlunga
— Inuunera allamik taarserusun-
ngilara.
— Jeg ønsker ikke at udskifte mit
liv med et andet (Foto: LIL)
Danmarkimi najugaqalissaguma
ippinnanngitsumik tassani inuusin-
naallunga. Tassami sumiikkalua-
raangattaluunniit tassani inuuneq
nuannarigaanni isumaqarpunga
angerlarsernissamut pissutissa-
qanngitsoq. Aamma taanna uanga
misigisarsimannginnakku taa-
maattumik aaliangersimavugut tu-
nuariarlunga Danmarkimut aallar-
nissatsinnik.
Lars Chemnitz Nuummi 1925-
imi inuuvoq, Danmarkiliarporlu
1946-imi ilinniartitsisutut atuariar-
torluni. Taamanikkummi nunat-
sinni periarfissat ikipput. Nunar-
put tikinngiivillugu ukiut qulit
Danmarkimiippoq. Ukiut qulit
qaangiummata Nuummukallatsi-
arpoq ataatani toqummat. — Taa-
ma sivisutigisumik tappavaniinnin-
nut pissutiginerusama ilagisima-
vaat Danmarkimi sisorartartut
landsholdii ilaaffigilersimagakkit,
taavalu ukiukkut unammiartorluta
angalasarluta. Taanna sisorartar-
neq taamaativinnavianngilara
aamma Danmarkimut nuukkalua-
ruma.
1951-imi Lars Chemnitz ilinniar-
titsisutut inerpoq ukiullu arfineq
marluk Danmarkimi ilinniartitsi-
sooriarluni nunatsinnut uterpoq
Nuummilu ilinniartitsisunngorlu-
ni. Tikikkami illoqarfik uterfigisa-
ni anginaaqaa. Aqquserngit siorna-
tigut hestinit ingerlaffigineqartar-
tut massakkut biilinit ingerlaarfigi-
neqalersimapput. Ukiuni taakuna-
ni politikki aamma inunnit soquti-
gineqalernerulersimavoq. Aatsaalli
ukiuni qulingiluani nunatsinnee-
reerluni Lars Chemnitz politikki-
mut pulavoq.
Politikki
Ukiuni taakkunani qulingiluani
Lars Chemnitz nunatsinni nuutta-
qattaarsimavoq. Qaqortumin-
ngaanniit (tassani skoleinspektøri-
uvoq) Thulemut (tassani skoledis-
triktslederiuvoq). Ukiunilu taakku-
nani qallunaamik nuliarpoq talli-
manillu meerartaarlutik.
1966-imi Ilulissani skoleinspek-
tørinngorpoq — tassanilu politik-
kimut soqutigisai pinngorput. —
lluliarmiuunngikkaluarlunga iluli-
armiut namminneq kajumissaar-
paanga landsrådimut qinigassan-
ngorteqqullunga. Isumaqarpunga
— Sisorartarneq inuutillunga taamaativinnavianngilara
— Jeg holder aldrig op med at dyrke skisporten. (Foto: LIL)
taamanikkut siullermik piukkussi-
nerminnut aamma ilaatissimagaat
kalaallini siullerpaajullunga skole-
inspektørinngorsimagama Ilulissa-
ni, assullu taanna iluliarmiunit nu-
annaarutigineqarsimavoq. Taa-
maattumik immaqa tamanna tati-
gineqarninnut aallaqqaataasima-
voq imatorsuaq politikkimik sam-
misaqanngikkaluartunga taama-
nikkulli.
Taamaakkaluartorli qinersisar-
tut isumaqarsimapput Lars Chem-
nitzip soqutigisatik ajunngitsumik
isumagisimagai, tassami 1971-imi
qinigaaqqippoq landsrådimilu siu-
littaasunngorluni. Siulittaasoq
Nuummiittussaammat Lars Chem-
nitz ilaquttanilu Nuummut nuup-
put.
Namminersornerulerneq eqqun-
neqarpoq Siumullu naalakkersui-
sunngorpoq. — Inatsisartuni illua-
tungiliuuttuulluni ilungersornarto-
rujussuusimavoq. Atorfimmik ti-
gummisaqaraluarpunga, kisianni
tassani misigisimajuarpara naam-
mattumik suliffiga — sunngiffim-
mi sammisaqartitsinermut siunner-
sortitut — taanna aallussinnaana-
gu. Naammattumik naammassisa-
qarsinnaanngitsutut imminut isigi-
neq inummut nukillaarsaasorujus-
suuvoq. Kisianni tassunga atatillu-
gu oqaatigisariaqarpara suliffinni
suleqateqarsimagama assorsuaq
pitsaasunik peqanngikkaluartillu-
nga suliannik ingerlatsisinnaasu-
nik, taamaalilluni assorsuaq tassa-
ni sulisimanera oqilisarneqartarsi-
mavoq.
Nuannersorpassuarnik
misigisaqartarsimavunga
Lars Chemnitz aperiganni inuunini
»uteqqittuugaluaruniuk« qanoq
inuussagaluarnersoq qungujuumil-
luni akivoq:
— Taamak sivisutigisumik inoo-
reersimalluni ila aamma aallaqqaa-
taaninngaanniit aallartinniarnissaq
mersernalaassooq!
— Kisianni soorunami inuuneq
eqqarsaatigileraanni eqqarsaate-
qartoqarsinnaavoq »allatut inger-
lasimasuuguma immaqa ajunngin-
nerussagaluartoq«. Oqarsinnaa-
vungali taamatut ingerlasimanera
uannut nuannersorpassuarnik ki-
nguneqarsimasoq, taamaattumillu
kissaatiginngilara allamik taarsis-
sallugu. Soorunami ilungersunar-
tunik naapitaqartarpunga, tamak-
kuli qaangerniarnerat nuannersu-
nik kinguneqartarsimavoq. Ilaati-
gut pakatsinernik kinguneqartara-
luartut allamik taarserusunngila-
nga, taamatut oqarsinnaavunga.
Kisiannili aamma taamaakkaluar-
toq isumaqarpunga massakkut pif-
fissanngorsimasoq allanngortissal-
lugu.
Lars Chemnitzilu taamaaliorni-
arpoq tunuarnermini — Atassum-
minngaanniit nunatsinninngaan-
niillu. Namminerlu isumaqanngi-
laq Danmarkimut piguni suliffis-
saaleqissalluni. Imatut tamanna
oqaatigaa: — Danmarkimi nutseri-
sunik atorfissaqartuartarput, ta-
matumalu saniatigut soorunami
aamma sisorarneq ingerlattassava-
ra...
60 NR. 39 1984
ATUAGAGDLIUT1T